Chuyên đề "NÂNG CAO TINH THẦN TRÁCH NHIỆM CỦA CÁN BỘ ...

BÁO CÁO CHUYÊN ĐỀHỌC TẬP VÀ LÀM THEO TƯƠNG TƯỞNG, ĐẠO ĐỨC, PHONG CÁCH HỒ CHÍ MINH “VỀ NÂNG CAO TINH THẦN TRÁCH NHIỆM CỦA CÁN BỘ CÔNG CHỨC, VIÊN CHỨC NGƯỜI LAO ĐỘNG”TRONG TRƯỜNG PTDT NỘI TRÚ

1. Đặt vấn đề

Tinh thần trách nhiệm là gì? Theo tư tưởng Hồ Chí Minh, tinh thần trách nhiệm được hiểu là “khi Đảng, Chính phủ, hoặc cấp trên giao cho ta việc gì, bất kì to hay nhỏ, khó hay dễ, ta cũng đưa cả tinh thần, lực lượng ra làm cho đến nơi đến chốn, vượt mọi khó khăn, làm cho thành công”. Như vậy, có thể hiểu, nêu cao tinh thần trách nhiệm là cán bộ, đảng viên, công chức phải bảo đảm làm tròn nhiệm vụ, công việc, phần việc được giao, với sự ràng buộc đối với lời hứa của mình, nếu kết quả thực hiện không tốt, hoặc nếu thực hiện sai, thất hứa thì phải gánh chịu hậu quả.

Nêu cao tinh thần trách nhiệm theo tư tưởng Hồ Chí Minh được thể hiện trên một số nội dung chủ yếu sau:

Thứ nhất, cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức phải cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư; có phương pháp làm việc khoa học.

Theo Chủ tịch Hồ Chí Minh, “Anh em viên chức bây giờ phải có 4 đức tính là: cần, kiệm, liêm, chính”. Người căn dặn: “Cơm chúng ta ăn, áo chúng ta mặc, vật liệu chúng ta dùng, đều do mồ hôi nước mắt của Nhân dân mà ra. Vì vậy chúng ta phải đền bù xứng đáng cho Nhân dân. Muốn làm như vậy, chúng ta phải cố gắng thực hiện cần, kiệm, liêm, chính”. Người cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức làm việc công, tiêu tiền công, lại có ít nhiều quyền hành nếu không có ý thức, tinh thần trách nhiệm cao, không có tính tiên phong gương mẫu, không vượt lên được chính bản thân mình, không biết tiết kiệm, lại còn tiêu xài phung phí của công thì rất dễ hủ bại, tha hóa.

Người yêu cầu cán bộ, công chức, viên chức phải chịu khó, chăm chỉ trong công việc được giao, làm việc phải có tổ chức thì mới đạt kết quả cao nhất; thực hiện công việc phải có chương trình, kế hoạch cụ thể; làm việc phải bảo đảm thời gian theo quy định, không được lấy thời gian làm việc công để làm việc tư. Người phê phán tình trạng làm việc tuy có kế hoạch nhưng sắp xếp, phân công công việc không hợp lí, ảnh hưởng đến việc thực hiện chức trách nhiệm vụ, công việc được giao của cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức thì có cần cù, siêng năng đến mấy cũng không hoàn thành, có khi còn hỏng việc. Đó là: “Có kế hoạch làm việc nhưng sắp đặt công việc không khéo, phân công không sáng suốt thì việc cũng đến hỏng. Người nói giỏi lại cho vào việc chỉ cần khéo chân tay, người viết giỏi lại cho làm việc về lao động thì nhất định không thể nào thành công được...”.

Thứ hai, cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức phải chủ động, sáng tạo, hết lòng, hết sức hoàn thành công việc, nhiệm vụ được giao.

Để nêu cao ý thức, trách nhiệm, thực hiện được các đức tính của cán bộ, đảng viên, công chức trong thực tế, đòi hỏi phải có tinh thần chủ động, tự động trong thực thi công vụ, thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao trong mọi điều kiện, hoàn cảnh, kể cả khi gặp khó khăn, trở ngại, thử thách cam go nhất. Người phê phán các cá nhân, cơ quan “Khi có công tác thì đem thi hành một cách máy móc. Khi làm xong việc lại chỉ ngồi không, không chịu bới việc ra mà làm nữa, cứ ỳ ra như xe bò lên dốc, không có người đẩy là y như đứng lại”, khi “đã được phân công rõ ràng, đã nhận phụ trách một việc nhất định, không biết xoay xỏa nghĩ cách thực hành công tác mình cho có hiệu quả, lại nhất nhất điều gì cũng chỉ đòi hỏi chủ tịch hay thượng cấp, không biết tự quyết, tự định cái gì, như vậy làm sao công tác phát triển được”.

Đồng thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng nhắc nhở, phải hiểu và thực hiện đúng về tự động, “Tự động không phải là tự tiện. Nhiều bạn lại hiểu nghĩa tự động sai lạc hẳn đi, không coi kỉ luật chính trị vào đâu, muốn làm gì là cứ tự ý làm bừa đi, chẳng bàn hỏi thảo luận với ai, không theo pháp luật Chính phủ ban hành, không dựa vào ý nguyện dân chúng... Người yêu cầu cán bộ, đảng viên, công chức phải năng động, sáng tạo, tự động thực hiện công việc phù hợp với tình hình, hoàn cảnh cụ thể, nhưng không tự tiện: “Có mắt ta phải trông, có óc ta phải nghĩ, có tay ta phải làm”.

Thứ ba, nêu cao tinh thần trách nhiệm gắn với tự phê bình và phê bình; phát huy ưu điểm, sửa chữa, khắc phục hạn chế, khuyết điểm.

Chủ tịch Hồ Chí Minh yêu cầu: “Bất kì ai, ở địa vị nào, làm công tác gì, gặp hoàn cảnh nào, đều phải có tinh thần trách nhiệm”. Cán bộ, công chức, khi được Đảng, Nhà nước phân công công việc gì, dù to hay nhỏ, dù quan trọng hay ít quan trọng, dù phức tạp hay ít phức tạp đều phải thấy được công việc đó là rất vinh quang, đáng tự hào, phải nêu cao ý thức, trách nhiệm, chủ động, sáng tạo, thực hiện hết sức mình để hoàn thành một cách nhanh nhất, hiệu quả nhất, đem lại kết quả cao nhất, nhưng với chi phí thấp nhất.

Người chỉ rõ: “Có nhiều đồng chí hoặc tự cho mình có trình độ nhận thức cao, có kinh nghiệm đầy đủ về công tác - hoặc vì không có tinh thần tiến thủ, chỉ biết tới đâu hay đó, nên không chịu học tập, không biết tự chỉ trích để sửa đổi những lỗi lầm và bồi bổ những thiếu sót”, “Muốn được thích hợp với tình thế, muốn cùng tiến hay vượt các bạn khác ta cần phải nhận thức và tự giáo dục không ngừng, cần phải có sự thành thực tự vạch ra những khuyết điểm sai lầm để bồi bổ và sửa đổi đi. Sau khi làm xong một công tác gì, hay sau mỗi ngày làm việc, cần phải tự mình kiểm điểm xem có chỗ nào nhầm lẫn, chỗ nào chưa đầy đủ, có được ưu điểm gì nên nhớ, được kinh nghiệm gì quý đáng ghi. Phải bỏ hẳn thái độ “xong việc thì thôi”.

Thứ tư, trung thực trong nhiệm vụ, không tranh công, không đổ lỗi; cầu thị, có chí tiến thủ, khiêm tốn, không kiêu ngạo.

Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ rõ, cán bộ, đảng viên, công chức và bất kì ai: “Trước khi làm một việc gì phải cẩn thận suy xét xem việc đó thành công thì ảnh hưởng thế nào, thất bại thì ảnh hưởng thế nào; có khi việc thì thất bại mà ảnh hưởng lại tốt, và trái lại”. Trong bài nói chuyện tại buổi lễ tốt nghiệp khóa V Trường Huấn luyện cán bộ Việt Nam, Người nhấn mạnh: “... anh em phải siêng năng, tiết kiệm, phải có thái độ khiêm nhường, chớ kiêu ngạo. Nếu anh em nhớ được tất cả những điều đó thì không lo gì không tiến bộ được dễ dàng và các công việc của Chính phủ và Đoàn thể giao cho anh em sẽ làm thành công được rực rỡ”.

Đồng thời, mỗi cán bộ, đảng viên cũng phải thấy được những hạn chế còn tồn tại để sửa chữa, khắc phục, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác; phải thực sự cầu thị, luôn có chí tiến thủ, tinh thần cầu tiến bộ. Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ rõ: “Xã hội ngày càng tiến, công tác của ta cũng phải ngày càng tiến... Vì vậy, năng lực của ta, sáng kiến của ta, tiến bộ của ta cũng phải luôn luôn phát triển, tiến lên không ngừng. Không tiến, tức là thoái”, “Mỗi một đồng chí ta phải có thái độ khiêm tốn, càng cựu, càng giỏi, càng phải khiêm tốn, phải có lòng cầu tiến bộ... Tự mãn, tự túc là co mình lại, không cho mình tiến bộ thêm”.

2. Thực trạng và nguyên nhân

a. Thực trạng

Một số cán bộ, đảng viên, công chức, viên chứcchưa thể hiện tính gương mẫu, nhiệt tình trong công việc, trong phong trào.

Tình trạng đùn đẩy, né tránh công việc; làm chưa hết trách nhiệm, làm cho xong việc vẫn còn xảy ra.

Chưa mạnh dạn trong công tác tự phê bình và phê bình; Chưa trung thực trong báo cáo, còn che giấu vi phạm; Chưa mạnh dạn đóng góp ý kiến xây dựng.

Chưa mạnh dạn thừa nhận khuyết điểm, còn đổ lỗi; Chưa thường xuyên học tập nâng cao trình độ chuyên môn; Chưa chủ động, sáng tạo.

b. Nguyên nhân

Nhiều cán bộ,đảng viên, công chức, viên chứcthiếu nghiêm khắc với bản thân, không thường xuyên rèn luyện, tu dưỡng đạo đức. Việc xử lí trách nhiệm đối với các trường hợp vi phạm chưa thật sự có tính răn đe, làm gương.

3. Một số giải pháp cụ thể

Đối với cấp lãnh đạo, quản lí

- Tăng cường công tác giáo dục chính trị tư tưởng, đạo đức, lối sống cho toàn thể cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức; Kịp thời chỉnh đốn, uốn nắn những lệch lạc trong tư tưởng, đạo đức và hành động.

- Khi xem xét, phân công nhiệm vụ cần làm rõ những dư luận không tốt liên quan đến cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức trước khi ra quyết định.

- Xây dựng và hoàn thiện các quy chế liên quan đến công tác cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức theo hướng công khai, dân chủ.

- Xây dựng các chế độ, chính sách khen thưởng thích đáng về vật chất và tinh thần đối với cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức làm việc tốt, tận tụy và trong sạch.

- Xử lí nghiêm và công bằng những sai phạm của cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức nhằm chấn chỉnh kịp thời, đồng thời củng cố niềm tin của toàn cán bộ viên chức.

Đối với cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức

- Phải có ý thức tự giác, thực hiện đúng chức trách, nhiệm vụ, quyền hạn của mình; Chấp hành và tổ chức thực hiện nghiêm túc sự chỉ đạo của cấp trên; Làm việc có nguyên tắc, kỉ cương, có kế hoạch, có lí, có tình; Tôn trọng, công tâm, không lạm dụng chức vụ, quyền hạn khi giải quyết công việc.

- Có trách nhiệm tham gia đóng góp ý kiến trong các cuộc họp, sinh hoạt chuyên môn, của tổ chức Đảng, chính quyền, đoàn thể. Tích cực và tự giác tham gia các hoạt động phong trào.

- Tích cực bồi dưỡng chuyên môn, chủ động, sáng tạo trong công việc.

Tóm lại nêu cao tinh thần trách nhiệm chính là sự thể hiện đạo đức của người cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức. Qua đó, tôi xin kêu gọi: Mỗi cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức nhà trường hãy phát huy tinh thần trách nhiệm của mình, tự vượt qua những khó khăn, thách thức, nhất là những tác động của cơ chế thị trường; xây dựng niềm tin, sự tâm huyết với nghề, yêu nghề, gắn bó với nghề. Từ đó hoàn thành công việc với chất lượng và hiệu quả cao, góp phần phát triển toàn diện nhà trường, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chính trị mà ngành giáo dục giao phó./.

Lý Công Chánh.