Chuyên đề Tuần 4 – VIÊM RUỘT THỪA GÂY TẮC RUỘT

VIÊM RUỘT THỪA CẤP VỚI BIỂU HIỆN TẮC RUỘT NON: BÁO CÁO 2 CASE

(Nguồn tài liệu gốc: http://www.casesjournal.com/content/2/1/9106)

Viêm ruột thừa là bệnh lí ngoại khoa thường gặp, tuy nhiên chẩn đoán thường bị bỏ sót khi khi bệnh nhân nhập viện với bệnh cảnh tắc ruột non. Trong bài báo này chúng tôi trình bày 2 case ở 2 bệnh nhân lớn tuổi có hội chứng tắc ruột non và tăng các marker chỉ báo viêm. Cả 2 bệnh nhân đều được điều trị thành công và bình phục tốt sau phẫu thuật mổ hở gỡ dính, cắt ruột thừa.

GIỚI THIỆU

Viêm ruột thừa cấp hiếm khi có biểu hiện tắc ruột non. Tắc ruột non trong những case này có thể là tắc ruột cơ học hoặc là liệt ruột. Biểu hiện lâm sàng của tình trạng tắc ruột có thể ảnh hưởng lên các triệu chứng khác và che lấp đi tình trạng viêm ruột thừa dẫn đến khó khăn trong chẩn đoán, nhất là ở các bệnh nhân lớn tuổi. Chúng tôi trình bày dưới đây 2 case viêm ruột thừa cấp có biểu hiện lâm sàng là tắc ruột non kiểu cơ học.

CASE LÂM SÀNG

Case 1

Một bệnh nhân nữ, 62 tuổi bệnh 4 ngày có đau bụng, buồn nôn và nôn ói. Trước đây bệnh nhân chưa từng phẫu thuật gì ở bụng. Qua thăm khám, bệnh nhân có nhịp tim tăng nhẹ, bụng chướng, ấn đau nhẹ mơ hồ khắp bụng. Xét nghiệm máu thường qui có bạch cầu tăng 15,42 K/uL, C-reactive protein tăng 362 mg/L. Chức năng thận suy yếu với creatinine 251 umol/L, urea 14,8 mmol/L. Phim bụng đứng (hình 1) thấy nhiều quai ruột non dãn. Sau đó bệnh nhân được làm CT scan bụng (hình 2), kết quả có tình trạng viêm tiến triển ở hố chậu phải với ruột thừa phù nề và tắc một phần quai ruột non ở đoạn gần. Do kết quả CT gợi ý nhiều đến một tình trạng viêm ruột thừa cấp, bệnh nhân được hồi sức trong đêm đó và được tiến hành phẫu thuật mổ hở đường giữa gỡ dính, cắt ruột thừa vào ngày hôm sau. Chẩn đoán xác định viêm ruột thừa trong lúc mổ và sau đó ruột thừa được gửi xét nghiệm giải phẫu bệnh lí. Bệnh nhân chậm bình phục nhưng bình phục hoàn toàn.

HÌNH 1 – X quang bụng ở bệnh nhân thứ nhất cho thấy các quai ruột non dãn

HÌNH 2 – CT scan bụng ở bệnh nhân thứ nhất. Trên CT thấy có tình trạng viêm tiến triển ở hố chậu phải (mũi tên xanh)

Case 2

Một bệnh nhân nam, 83 tuổi nhập viện với bệnh sử 4 ngày có đau bụng phải ngày càng tăng, kèm nôn ói, tiêu lỏng. Qua thăm khám thấy có bụng chướng nhẹ, ấn đau nhẹ vùng quanh rốn, nhu động ruột tăng. Xét nghiệm máu thường qui có tăng bạch cầu 12,83 K/uL và tăng C-reactive protein 275 mg/L. Chức năng thận có bất thường với creatinine 137 umol/L, urea 15,8 mmol/L. Trên phim bụng đứng (hình 3) thấy rõ các quai ruột non. Phim CT scan bụng sau đó thấy quai ruột non dãn, kèm với tình trạng viêm nhiễm ở hố chậu phải (hình 4). Kết luận tắc ruột non một phần do viêm ruột thừa cấp. Bệnh nhân được phẫu thuật mổ hở gỡ dính và cắt ruột thừa. Quá trình hậu phẫu không có gì đặc biệt và chẩn đoán xác định viêm ruột thừa qua giải phẫu bệnh học sau đó.

HÌNH 3 – Phim X quang bụng ở bệnh nhân thứ 2 cho thấy dấu hiệu tắc ruột non

HÌNH 4 – CT bụng ở bệnh nhân thứ 2 cho thấy ruột thừa viêm (mũi tên xanh)

BÀN LUẬN

Viêm ruột thừa cấp được cho là một nguyên nhân hiếm gặp của tắc cơ học ruột non. Tình trạng tắc ruột này thường là hậu quả của dây dính do viêm nhiễm quanh ruột thừa và phân biệt rõ ràng với tình trạng liệt ruột thấy ở các bệnh nhân viêm ruột thừa hoại tử có biểu hiện của viêm phúc mạc khu trú hoặc toàn thể. Dù trước đây đã có nhiều bài báo cáo, tuy nhiên biểu hiện dạng này của viêm ruột thừa vẫn chưa được phổ biến rộng rãi và có thể dẫn đến chẩn đoán, điều trị chậm trễ.

Harris và cộng sự là những người đầu tiên báo cáo về tình trạng viêm ruột thừa cấp có biểu hiện tắc cơ học ruột non và chỉ ra rằng trên lâm sàng khó phân biệt được giữa liệt ruột và tắc ruột cơ học. Trong một series 10 case được phân tích bởi Harris và cộng sử, tất cả các case đều có ruột thừa viêm hoại tử hoặc đã vỡ. Trong đó nguyên nhân phổ biến nhất gây ra tình trạng tắc ruột cơ học là do ruột thừa nằm trên đoạn hồi tràng cuối và gây tắc do dây dính. Ở một vài case tắc ruột cơ học còn do mạc nối lớn di chuyển đến hố chậu phải gây gập góc ruột.

Bose và cộng sự đã trình bày 2 case viêm ruột thừa cấp có thắt nghẹt ruột. Cả 2 case đều có ruột thừa viêm bao quanh hồi tràng dẫn đến nghẹt ruột. Cả 2 đều được điều trị bằng cắt ruột thừa ngược dòng (retrograde appendicectomy), có một case cần phải cắt đoạn ruột non.

Assenza và cộng sự báo cáo 1 case có tắc ruột non phát hiện do ruột thừa viêm bao quanh hồi tràng dẫn đến xoắn và thắt nghẹt. Theo họ các cơ chế có thể là do ngọn ruột thừa dính vào phúc mạc thành sau, băng ngang và đè ép lên hồi tràng; do ngọn ruột thừa dính trực tiếp vào đoạn hồi tràng gây đè ép và gập xoắn quai ruột; do ngọn ruột thừa dính vào phúc mạc thành sau, các quai ruột thoát vị qua lỗ hình thành đó dẫn đến tắc và/hoặc thắt nghẹt; do ruột thừa viêm dính vào mạc treo gần động mạch hồi-kết tràng dẫn đến huyết khối và hoại tử hồi tràng.

Zissin và cộng sự báo cáo một case viêm ruột thừa bất thường với tắc ruột non ở bệnh nhân xoay ruột bất toàn được chẩn đoán trước phẫu thuật qua phân tích CT kĩ càng, từ đó họ nhấn mạnh ý nghĩa của CT trong việc chẩn đoán tắc ruột do viêm ruột thừa. Karrem và cộng sự trình bày 1 case bệnh nhân bệnh sử 6 tháng có tắc ruột tái đi tái lại kèm với đám quánh ruột thừa. Case này chỉ được chẩn đoán qua phẫu thuật thám sát và xét nghiệm giải phẫu bệnh lí cho thấy ruột thừa vỡ, loét không đặc hiệu ở phần ruột xung quanh.

Viêm ruột thừa có thể gây ra do u nhầy ruột thừa và Mourad cùng cộng sự đã báo cáo 1 ca tương tự gây tắc ruột non. Trong bài báo cáo của họ, chẩn đoán trước mổ dựa vào CT scan cho thấy sang thương ruột thừa dạng nang kích thước lớn tác động lên manh tràng. Pitiakoudis và cộng sự báo cáo 1 case bệnh có viêm phúc mạc và tắc ruột non. Phẫu thuật sau đó thấy u nhầy ruột thừa vỡ, bệnh nhân điều trị thành công qua cắt ruột thừa và rửa sạch ổ bụng. Xét nghiệm giải phẫu bệnh ở case này kết quả cho thấy u nhầy ruột thừa lành tính vỡ và u giả nhầy phúc mạc (pseudomyxoma peritonei).

Biểu hiện viêm ruột thừa ở các bệnh nhân lớn tuổi có thể không điển hình, dẫn đến chậm trễ trong chẩn đoán, từ đó làm tăng nguy cơ biến chứng và tử vong. Biểu hiện tắc ruột đi kèm có thể làm cho việc chẩn đoán gặp nhiều khó khăn hơn nữa. Ở cả 2 bệnh nhân của chúng tôi, chẩn đoán cân nhắc dựa trên lâm sàng và xác định qua CT scan. Dù có một số cơ chế trong đó viêm ruột thừa cấp gây ra tắc cơ học ruột non nhưng viêm ruột thừa vẫn ít được đưa ra trong chẩn đoán phân biệt trong các trường hợp tắc ruột. Kết hợp các báo cáo đã đề cập ở phần trên cùng với kinh nghiệm của mình, chúng tôi muốn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc nghĩ đến chẩn đoán viêm ruột thừa trên các bệnh nhân có tắc ruột non kèm với tăng các marker viêm.

KẾT LUẬN

Viêm ruột thừa cấp nên được cân nhắc là một chẩn đoán phân biệt ở các bệnh nhân tắc ruột non có kèm tăng marker viêm để tránh chậm trễ trong xử trí.

Chia sẻ:

• Twitter
• Facebook

Thích Đang tải...

Có liên quan

Điều hướng bài viết ← trắc nghiệm tuần 3: Phạm Thùy Duyên- Y2013B- nhóm 14- tổ 25- niên học 2014-2015 Trắc nghiệm, tuần 3, Phạm Hữu Đăng Khoa, Y2013B, tổ 17 →

1 thoughts on “Chuyên đề tuần 4 – VIÊM RUỘT THỪA GÂY TẮC RUỘT”

1. Đánh giá A

   ThíchThích

   Trả lời

Bình luận về bài viết này Hủy trả lời

Δ

THÔNG TIN ĐĂNG NHẬP

• Đăng ký
• Đăng nhập
• RSS bài viết
• RSS bình luận
• WordPress.com

DANH MỤC

• Album (20)
• Bệnh án (2 986)
  • Chẩn đoán (Y3) (938)
  • Hậu phẫu (273)
  • Lồng ngực-Mạch máu (178)
  • Thận-Tiết niệu (182)
  • Tiền phẫu (805)
  • Triệu chứng (Y2) (404)
  • Điều trị (Y6) (544)
• Chuyên đề (1 481)
  • Ống tiêu hóa (370)
  • Cấp cứu (337)
  • Gan-mật-tụy (367)
  • Giáo dục cộng đồng (4)
  • Lồng ngực-Mạch máu (47)
  • Phúc mạc-mạc treo-mạc nối (45)
  • Tiết niệu (41)
  • Triệu chứng (16)
  • Ung bướu (99)
  • Đại cương và cơ sở (26)
• Hành chánh (2)
• Khác (2 916)
• Thực hành (2 194)
  • Kiến tập phẫu thuật (269)
  • Kiến tập thủ thuật can thiệp (661)
  • Kiến tập thủ thuật chẩn đoán (744)
  • Thực hiện thủ thuật (368)
• Trắc nghiệm (2 203)
• Trực cấp cứu (2 255)

LIÊN KẾT

• Bác sĩ Lê Hùng
• Tổ bộ môn Ngoại
• Ngân hàng trắc nghiệm
• Sinh viên Y khoa 115
• Thực tập Ngoại khoa

TÌM KIẾM Tìm THỐNG KÊ BLOG

• 1 968 622 lượt xem

Theo dõi Blog qua Email

Enter your email address to follow this blog and receive notifications of new posts by email.

Địa chỉ email:

Theo dõi

Tham gia cùng 1 894 người đăng ký khác Trang này sử dụng cookie. Tìm hiểu cách kiểm soát ở trong: Chính Sách Cookie

• Bình luận
• Đăng lại
• Theo dõi Đã theo dõi
  • Thực tập Ngoại khoa 2014
  Đã có 146 người theo dõi Theo dõi ngay
  • Đã có tài khoản WordPress.com? Đăng nhập.
• • Thực tập Ngoại khoa 2014
  • Tùy biến
  • Theo dõi Đã theo dõi
  • Đăng ký
  • Đăng nhập
  • URL rút gọn
  • Báo cáo nội dung
  • Xem toàn bộ bài viết
  • Quản lý theo dõi
  • Ẩn menu

%d Tạo trang giống vầy với WordPress.comHãy bắt đầu