Chuyên Gia Tư Vấn Cách Chuẩn Bị Tài Chính Nghỉ Hưu - VnExpress

Tâm lý người Việt Nam hầu hết đều muốn được hưởng an nhàn khi về hưu. Tuy nhiên, có một nghịch lý là chỉ hơn 28% người Việt được hỏi có kế hoạch chuẩn bị cho một cuộc sống độc lập khi về già, theo nghiên cứu thực hiện bởi Viện Y-Xã hội học. Trong đó, tài chính là yếu tố khiến nhóm tuổi 30-44 cảm thấy thiếu tự tin nhất khi chuẩn bị cho cuộc sống tuổi già.

Theo TS. Đinh Thị Thanh Vân, Phó chủ nhiệm phụ trách, khoa Tài chính Ngân hàng, trường Đại học Kinh tế (Đại học Quốc gia Hà Nội), tự do về tài chính quyết định và ảnh hưởng lớn đến các khía cạnh khác khi chuẩn bị kế hoạch nghỉ hưu.

"Lập kế hoạch tài chính cá nhân cũng giống như chạy marathon, điểm xuất phát thì luôn rất đông người, vui vẻ, khí thế; nhưng ở điểm kết thúc thường chỉ có một số ít người. Những người biết luyện tập, biết đặt các mục tiêu chinh phục từng quãng đường nhỏ và kiên trì sẽ dần dần tới đích, đó là tự do tài chính", TS Vân chia sẻ.

Theo chuyên gia, mỗi người cần xác định 5 bước để chuẩn bị tài chính nghỉ hưu:

Bước 1: Hình dung cuộc sống khi nghỉ hưu

Mọi người thường có xu hướng muốn nghỉ hưu, tận hưởng cuộc sống cá nhân khi mệt mỏi và áp lực về công việc. Theo đó, điều đầu tiên là cần hiểu mục tiêu cuộc sống của bản thân, lên kế hoạch thời điểm muốn nghỉ hưu và sẽ làm gì khi bắt đầu nghỉ hưu.

"Bạn phải thích nghi với việc không còn đồng nghiệp và không có các lợi ích khi đi làm thường xuyên mang lại. Bạn cần có kế hoạch để sử dụng quỹ thời gian của mình để tránh rơi vào tâm trạng nhàm chán vì thừa thời gian", Tiến sĩ Vân cho biết.

Bước 2: Ước tính chi phí cần thiết

Thông thường, các chuyên gia tài chính gợi ý chi phí dự kiến khi nghỉ hưu sẽ chỉ bằng 80% chi phí như bình thường của gia đình bạn hiện tại (tăng chi phí sức khoẻ nhưng giảm các chi phí phát sinh cho con cái). Ngoài ra, lạm phát có thể tác động tới chi phí.

Ví dụ, bạn 35 tuổi và hàng năm gia đình bạn đang tiêu số tiền là 240 triệu đồng (khoảng 20 triệu đồng một tháng). Giả sử lạm phát là 2% một năm và người này định nghỉ hưu trong vòng 15 năm tới ở độ tuổi 50. Số tiền cần chi tiêu một năm sau 15 năm nữa tính cả lạm phát sẽ là 258,4 triệu đồng.

Công thức tính như sau:

Bước 3: Ước tính nguồn thu nhập

Mỗi người cần ước tính thu nhập hiện có duy trì tới thời điểm nghỉ hưu và các thu nhập sẽ cần phải có thêm để bù đắp cho các chi phí phát sinh khi nghỉ hưu.

Ví dụ: Bạn dự kiến cần có số tiền 258,4 triệu hàng năm khi nghỉ hưu, trong đó 58,4 triệu đồng thu được từ tài sản hiện có. Bạn cần tính thêm nguồn thu nhập tối thiểu 200 triệu đồng còn lại sẽ có từ đâu khi bắt đầu nghỉ hưu. Giả sử lợi nhuận bình quân là 4% (sau khi trừ đi các tác động lạm phát), thì bạn cần phải tích lũy tài sản tại thời điểm nghỉ hưu giá trị là 5 tỷ đồng.

Bước 4: Ước tính số tiền tích lũy hàng năm cho tới thời điểm nghỉ hưu

Ví dụ: bạn dự tính 15 năm nữa nghỉ hưu và cần tích lũy số tài sản 5 tỷ, với mức lợi nhuận thị trường trung bình dự kiến 4% một năm (sau khi trừ các tác động lạm phát). Như vậy, trung bình số tiền hàng năm bạn cần tích lũy trong 15 năm tới sẽ là: 249,7 triệu đồng.

Bước 5: Thực hiện kế hoạch tài chính

Để sớm đạt được mục tiêu tài chính cho nghỉ hưu, TS Đinh Thị Thanh Vân tư vấn một trong hai cách: tăng thu nhập hoặc giảm chi tiêu.

Tăng thu nhập khi mình đang còn trẻ là lý tưởng. Mỗi người có thể tăng thu nhập chủ động bằng việc không ngừng tích luỹ kiến thức, kinh nghiệm để được trả lương cao hơn hoặc tìm kiếm các công việc khác để có thu nhập như viết sách, biên dịch tài liệu, lập trình... tuỳ theo năng lực. Bạn cũng có thể tăng thu nhập thụ động bằng các hình thức đầu tư phù hợp như tham gia góp vốn kinh doanh, đầu tư vào thị trường chứng khoán, bất động sản... sau khi đã tích luỹ một khoản tiền tiết kiệm nhất định, có thêm các kiến thức và kinh nghiệm cần thiết.

Giảm chi tiêu đòi hỏi bạn phải có kỷ luật, chi tiêu luôn dưới mức thu nhập, cần phân biệt được thứ thực sự cần thiết và thứ là mong muốn nhất thời có thể cắt giảm. Nguyên tắc tài chính chỉ ra, phải tiết kiệm trước và chi tiêu sau. Các chuyên gia tài chính thường khuyên tỷ lệ tiết kiệm hàng năm 15-20% thu nhập, trong đó có thể trích ra 5-10% cho mục tiêu hưu trí. Tỷ lệ này sẽ càng cao hơn khi thu nhập cao hơn và càng nhanh đạt được mục tiêu tổng thể. Bạn cũng nên tránh nợ nần, đặc biệt nợ nần với lãi suất cao. Vì lãi suất chính là một khoản chi phí mà bạn chắc chắn phải trả và sẽ làm giảm bớt thu nhập. Ngoài ra, việc mua bảo hiểm cũng là một hình thức bảo vệ thu nhập và tài sản. Trong trường hợp có các khoản chi phí bất thường, chi phí khám chữa bệnh cao, thì bảo hiểm đã chi trả giúp và bạn sẽ bảo toàn được tài sản của mình tốt hơn.

"Cũng như hoạch định ngân sách, hoạch định đầu tư, hoạch định tương lai tự do tài chính cho tuổi hưu rất quan trọng đối với sự an toàn về tài chính và có mối liên hệ sâu sắc với các kế hoạch tài chính cá nhân khác. Còn nhiều thời gian với những sự việc có thể xảy ra như lạm phát, bảo hiểm xã hội, thêm thành viên trong gia đình, thay đổi mong muốn nghỉ hưu... mỗi người cần có sự chuẩn bị ở mọi tình huống. Nếu bạn chưa chuẩn bị hãy lên kế hoạch để tự do tài chính sớm nhất có thể", TS Vân nhấn mạnh.

Chuỗi video mang chủ đề "Tự do Tuổi 50" do Prudential Việt Nam phối hợp thực hiện cùng Vietsucess, thuộc dự án "Tự do Tuổi 50" của Prudential Việt Nam. Dự án nhằm khơi gợi sự chuẩn bị về tài chính, sức khỏe thể chất, tinh thần và gắn kết xã hội cho cộng đồng, đặc biệt nhóm tuổi từ 30-45, hướng đến cuộc sống tuổi già độc lập. Xem đầy đủ chia sẻ của TS. Đinh Thị Thanh Vân về Tự do tài chính trongTập 1: "Lập kế hoạch để tự do tài chính ở tuổi 50 bắt đầu từ đâu?"

Theo dõi chia sẻ chi tiết của TS Đinh Thị Thanh Vân trong video dưới đây:

Chuyên gia tư vấn cách chuẩn bị tài chính nghỉ hưu

An Nhiên