CƠ HỌC ĐẤT - LÊ XUÂN MAI - 1.pdf (tài Liệu Học Tập) | Tải Miễn Phí

Trang chủ Trang chủ Tìm kiếm Trang chủ Tìm kiếm CƠ HỌC ĐẤT - LÊ XUÂN MAI - 1 pdf Số trang CƠ HỌC ĐẤT - LÊ XUÂN MAI - 1 35 Cỡ tệp CƠ HỌC ĐẤT - LÊ XUÂN MAI - 1 612 KB Lượt tải CƠ HỌC ĐẤT - LÊ XUÂN MAI - 1 0 Lượt đọc CƠ HỌC ĐẤT - LÊ XUÂN MAI - 1 1 Đánh giá CƠ HỌC ĐẤT - LÊ XUÂN MAI - 1 4.3 ( 6 lượt) Xem tài liệu Nhấn vào bên dưới để tải tài liệu Tải về Chuẩn bị Đang chuẩn bị: 60 Bắt đầu tải xuống Đang xem trước 10 trên tổng 35 trang, để tải xuống xem đầy đủ hãy nhấn vào bên trên Chủ đề liên quan tài liệu học tập giáo trình công nghệ thông tin giáo trình đại học tài liệu ôn tập chính trị sách kinh tế

Nội dung

Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com Trang 3 Lêi nãi ®Çu §Ó ®¸p øng víi yªu cÇu ®æi míi trong ch−¬ng tr×nh ®µo t¹o cña Tr−êng §¹i Häc B¸ch Khoa ®èi víi c¸c nghµnh X©y dùng CÇu §−êng, X©y dùng D©n dông - C«ng nghiÖp vµ X©y dùng thuû lîi - Thuû ®iÖn thuéc c¸c hÖ ®µo t¹o dµi h¹n vµ võa häc võa lµm, ®ång thêi nh©n kû niÖm 30 n¨m thµnh lËp Tr−êng §¹i Häc B¸ch Khoa §µ N½ng. Bé m«n C¬ së kü thuËt X©y dùng khoa X©y dùng CÇu §−êng Tr−êng §¹i Häc B¸ch Khoa thuéc §¹i Häc §µ N½ng cho xuÊt b¶n Gi¸o tr×nh C¬ häc §Êt. Cuèn s¸ch nµy dïng ®Ó lµm tµi liÖu phôc vô cho c«ng t¸c gi¶ng d¹y vµ häc tËp cña sinh viªn c¸c nghµnh X©y dùng, ®ång thêi cã thÓ lµm tµi liÖu tham kh¶o cho c¸c Kü s− thiÕt kÕ NÒn- Mãng. Ngµy nay, c¸c bµi to¸n C¬ häc §Êt ®· ®−îc nghiªn cøu ph¸t triÓn rÊt nhiÒu, khèi l−îng kiÕn thøc vÒ C¬ häc §Êt rÊt lín. Khi biªn so¹n cuèn s¸ch nµy, chóng t«i cè g¾ng nªu lªn nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n chñ yÕu nhÊt, ®ång thêi b¸m s¸t c¸c tiªu chuÈn hiÖn hµnh ë n−íc ta vµ giíi thiÖu c¸c ph−¬ng ph¸p ®ang ®−îc ¸p dông réng r·i ë c¸c n−íc T©y - ¢u, ®Ó ng−êi ®äc cã thÓ dÔ dµng n¾m b¾t vµ thùc hµnh ®−îc. Chóng t«i mong r»ng ë møc ®é ng¾n gän vµ dÔ dµng, cuèn s¸ch nµy còng sÏ cã Ých cho nh÷ng ng−êi ®· häc C¬ häc ®Êt tr−íc ®©y hoÆc ®ang nghiªn cøu vÒ C¬ häc ®Êt, nã sÏ cñng cè l¹i c¸c kiÕn thøc C¬ häc ®Êt so víi nh÷ng tµi liÖu cò ®· giíi thiÖu. Khi biªn so¹n néi dung ch−¬ng VI, c¸c t¸c gi¶ cã kÕt hîp sö dông chän läc nhiÒu néi dung trong cuèn ( ThÝ nghiÖm ®Êt hiÖn tr−êng vµ øng dông ph©n tÝch NÒn Mãng) cña GS.TS. Vò C«ng Ng÷ - ThS. NguyÔn Th¸i do Nhµ XuÊt b¶n Khoa häc vµ kü thuËt xuÊt b¶n n¨m 2003. Néi dung c¸c ch−¬ng kh¸c ®−îc tham kh¶o theo nhiÒu gi¸o tr×nh ®−îc liÖt kª t¹i môc c¸c tµi liÖu tham kh¶o. C¸c t¸c gi¶ xin ®−îc gëi g¾m vµo cuèn gi¸o tr×nh nµy lßng biÕt ¬n s©u s¾c ®èi víi c¸c thÇy ®· gióp cho c¸c t¸c gi¶ cã ®−îc thµnh qu¶ ngµy h«m nay: GS.TS. Vò C«ng Ng÷, GS.TS. D−¬ng Häc H¶i, TS. Hoµng TruyÒn, TS. NguyÔn Hïng S¬n. §ång thêi c¸c t¸c gi¶ còng xin ch©n thµnh c¶m ¬n tËp thÓ c¸n bé khoa X©y dùng CÇu ®−êng, Tr−êng §¹i Häc B¸ch Khoa - §¹i Häc §µ N½ng ®· giµnh cho c¸c t¸c gi¶ sù quan t©m, gióp ®ì cã hiÖu qu¶ ®Ó cuèn gi¸o tr×nh hoµn thµnh vµ sím ra m¾t b¹n ®äc. Do C¬ häc ®Êt ®· ph¸t triÓn qu¸ nhanh trong thêi gian qua, do kinh nghiÖm vµ kiÕn thøc cã h¹n, nªn ch¾c ch¾n b¶n th©n nh÷ng ng−êi viÕt ®· kh«ng thÓ n¾m ®−îc ®Çy ®ñ nh÷ng diÔn gi¶i hay, nh÷ng kÕt qu¶ tèt cña nã, nªn kh«ng thÓ tr¸nh khái c¸c thiÕu sãt. Mong c¸c b¹n ®ång nghiÖp trong chuyªn nghµnh chØ dÉn cho. Mäi sù gãp ý vÒ néi dung cuèn s¸ch sÏ ®−îc tiÕp nhËn víi lßng biÕt ¬n. §Þa chØ gãp ý göi vÒ: Bé m«n C¬ së kü thuËt X©y dùng khoa X©y dùng CÇu ®−êng. Tr−êng §¹i Häc B¸ch Khoa - §¹i Häc §µ N½ng 54 NguyÔn L−¬ng B»ng - QuËn Liªn ChiÓu - TP §µ N½ng Email: xdcauduong @yahoo.com C¸c t¸c gi¶. Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com Trang 4 Môc lôc Trang Lêi nãi ®Çu Môc lôc C¸c thø nguyªn th−êng dïng Më ®Çu Ch−¬ng i: b¶n chÊt vËt lý cña ®Êt vµ ph©n lo¹i ®Êt §1. Sù h×nh thµnh cña ®Êt 1.1 Qu¸ tr×nh phong hãa 1.2 C¸c d¹ng trÇm tÝch 1.3 C¸c ¶nh h−ëng cña m«i tr−êng §Þa - VËt lý ®Õn tÝnh chÊt cña ®Êt. §2. C¸c thµnh phÇn cÊu t¹o cña ®Êt vµ t¸c dông lÉn nhau gi÷a chóng 2.1. Thµnh phÇn r¾n cøng 2.2. Thµnh phÇn n−íc trong ®Êt 2.3. Thµnh phÇn khÝ trong ®Êt 2.4. C¸c t¸c dông qua l¹i gi÷a c¸c thµnh phÇn trong ®Êt §3. KÕt cÊu vµ C¬ cÊu cña ®Êt 3.1. KÕt cÊu cña ®Êt 3.2. C¬ cÊu cña ®Êt §4. C¸c chØ tiªu vËt lý cña ®Êt 4.1. C¸c chØ tiªu vËt lý x¸c ®Þnh b»ng thÝ nghiÖm 4.2. C¸c chØ tiªu vËt lý x¸c ®Þnh b»ng tÝnh to¸n 4.3. C¸c chØ tiªu x¸c ®Þnh tr¹ng th¸i cña ®Êt §5. Ph©n lo¹i ®Êt §6. Mét sè tÝnh chÊt c¬ lý th−êng x¶y ra trong ®Êt 6.1. TÝnh dÝnh cña ®Êt 6.2. TÝnh co vµ në cña ®Êt 6.3. TÝnh tan r· cña ®Êt 6.4. HiÖn t−îng tikxotrofia cña ®Êt 6.5. HiÖn t−îng biÕn lo·ng cña ®Êt c¸t 6.6. TÝnh ®Çm chÆt cña ®Êt 6.7. TÝnh thÊm cña ®Êt C¸c vÝ dô mÉu 3 4 7 8 3 3 3 3 4 5 5 10 12 13 17 17 18 20 20 22 24 28 32 32 32 33 33 34 35 38 40 ch−¬ng ii: x¸c ®Þnh øng suÊt trong nÒn ®Êt 44 §.1 Kh¸i niÖm. 44 §.2 Ph©n bè øng suÊt do t¶i träng ngoµi g©y ra. 44 2.1 Bµi to¸n c¬ b¶n - t¸c dông cña lùc tËp trung. 44 2.2 Ph©n bè øng suÊt trong tr−êng hîp bµi to¸n kh«ng gian. 48 2.3 Ph©n bè øng suÊt trong tr−êng hîp bµi to¸n ph¼ng. 57 Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com Trang 5 §.3 Ph©n bè øng suÊt trong nÒn ®Êt cã xÐt ®Õn tÝnh kh«ng ®ång nhÊt vµ tÝnh kh«ng ®¼ng h−íng cña ®Êt 65 3.1 Tr−êng hîp d−íi nÒn ®Êt lµ líp ®Êt cøng. 67 3.2 Tr−êng hîp nÒn ®Êt gåm hai líp, líp d−íi lµ líp mÒm yÕu. 70 §.4 Ph©n bè øng suÊt tiÕp xóc d−íi ®¸y mãng. 71 4.1 Tr−êng hîp bµi to¸n kh«ng gian. 72 4.2 Tr−êng hîp bµi to¸n ph¼ng. 74 4.2.1 Tr−êng hîp mãng cøng h×nh b¨ng chÞu t¶i träng trung t©m. 75 4.2.2 Tr−êng hîp mãng cøng h×nh b¨ng chÞu t¶i träng lÖch t©m. 76 §.5 Ph©n bè øng suÊt do träng l−îng b¶n th©n cña ®Êt g©y nªn. 76 5.1 Tr−êng hîp ®Êt nÒn ®ång nhÊt. 76 5.2 Tr−êng hîp ®Êt nÒn gåm nhiÒu líp cã tÝnh chÊt kh¸c nhau. 77 5.3 Tr−êng hîp ®Êt nÒn cã mùc n−íc ngÇm. 77 5.4 Tr−êng hîp n−íc cã ¸p. 79 CH¦¥NG III: BIÕN D¹NG Vµ §é LóN CñA NÒN §ÊT 91 §1. Kh¸i niÖm chung. 91 §2. TÝnh biÕn d¹ng cña ®Êt. 92 2.1. C¸c nghiªn cøu vÒ tÝnh chÊt biÕn d¹ng cña ®Êt. 2.2. C¸c ®Æc ®iÓm biÕn d¹ng cña ®Êt. 92 99 2.3. C¸c nh©n tè chñ yÕu ¶nh h−ëng ®Õn biÕn d¹ng lón cña ®Êt. 102 §3. TÝnh to¸n ®é lón cuèi cïng cña nÒn ®Êt. 103 3.1. Tr−êng hîp c¬ b¶n: §é lón cña ®Êt trong c¸c tr−êng hîp thÝ nghiÖm nÐn. 103 3.2. TÝnh to¸n ®é lón cuèi cïng cña nÒn ®Êt d−íi mãng c«ng tr×nh. 107 §4. Lý thuyÕt cè kÕt thÊm vµ tÝnh to¸n ®é lón theo thêi gian. 125 4.1. Lý thuyÕt cè kÕt thÊm cña K.Terzaghi vµ ph−¬ng tr×nh vi ph©n cè kÕt thÊm. 126 4.2. TÝnh to¸n ®é lón cña nÒn ®Êt theo thêi gian trong ®iÒu kiÖn bµi to¸n mét chiÒu. 129 4.3. TÝnh to¸n ®é lón cña nÒn ®Êt theo thêi gian trong ®iÒu kiÖn bµi to¸n ph¼ng vµ bµi to¸n kh«ng gian. 139 ch−¬ng iV: c−êng ®é vµ æn ®Þnh cña nÒn ®Êt §1. Kh¸i niÖm chung. §2. Søc chèng c¾t cña ®Êt. 2.1. Søc chèng c¾t cùc h¹n cña ®Êt, ®Þnh luËt c¾t cña ®Êt. 2.2. C¸c yÕu tè ¶nh h−ëng ®Õn søc chèng c¾t cña ®Êt. 2.3. Tõ biÕn cña ®Êt sÐt vµ sù ¶nh h−ëng cña nã ®Õn c−êng ®é chèng c¾t. 145 145 146 146 152 155 Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com Trang 6 §3. Tr¹ng th¸i c©n b»ng giíi h¹n t¹i mét ®iÓm trong nÒn ®Êt vµ ®iÒu kiÖn c©n b»ng giíi h¹n mohr - coulomb 159 3.1 Tr¹ng th¸i c©n b»ng bÒn vµ tr¹ng th¸i c©n b»ng giíi h¹n t¹i mét ®iÓm bÊt kú trong nÒn ®Êt. 159 3.2 §iÒu kiÖn c©n b»ng giíi h¹n Mohr - Coulomb. 159 §4. X¸c ®Þnh søc chÞu t¶i cña nÒn ®Êt 162 4.1. Ph−¬ng ph¸p tÝnh to¸n dùa vµo lý luËn nÒn biÕn d¹ng tuyÕn tÝnh kÕt hîp víi ®iÒu kiÖn c©n b»ng giíi h¹n ( dùa vµo sù ph¸t triÓn cu¶ vïng biÕn d¹ng dÎo). 164 4.2 Ph−¬ng ph¸p tÝnh to¸n dùa vµo lý thuyÕt c©n b»ng giíi h¹n. 171 4.3. Ph−¬ng ph¸p tÝnh to¸n dùa vµo gi¶ thiÕt mÆt tr−ît tr−íc: 192 §5 æn ®Þnh cña m¸i dèc 194 5.1. §iÒu kiÖn æn ®Þnh cña ®Êt trªn m¸i dèc. 196 5.2. Ph©n tÝch æn ®Þnh m¸i dèc theo ph−¬ng ph¸p mÆt tr−ît cung trßn h×nh trô. 199 CH¦¥NG 5: tÝnh to¸n ¸p lùc ®Êt lªn l−ng t−êng ch¾n. §1. Kh¸i niÖm chung. 1.1. Ph©n lo¹i t−êng ch¾n ®Êt 211 211 1.2. ¸p lùc ®Êt vµ ®iÒu kiÖn s¶n sinh ra ¸p lùc ®Êt. 1.3. C¸c lý thuyÕt tÝnh to¸n ¸p lùc ®Êt lªn t−êng ch¾n. 212 214 §2. Ph−¬ng ph¸p x¸c ®Þnh ¸p lùc tÜnh cña ®Êt lªn t−êng. 215 §3. Lý thuyÕt ¸p lùc ®Êt cña C.A.Coulomb. 3.1. TÝnh to¸n ¸p lùc chñ ®éng lín nhÊt cña ®Êt theo lý thuyÕt C.A.Coulomb. 3.2. TÝnh to¸n ¸p lùc bÞ ®éng nhá nhÊt cña ®Êt t¸c dông lªn l−ng t−êng ch¾n. 215 216 223 §4. C¸c ph−¬ng ph¸p dùa vµo lý thuyÕt c©n b»ng giíi h¹n. 4.1. TÝnh to¸n ¸p lùc ®Êt theo lý luËn W.J.R.Rankine. 4.2. TÝnh to¸n ¸p lùc ®Êt theo lý thuyÕt V.V.X«clovski. 224 224 230 §5. TÝnh to¸n ¸p lùc ®Êt lªn t−êng ch¾n trong c¸c tr−êng hîp th−êng gÆp. 5.1. Tr−êng hîp t¶i träng ngoµi t¸c dông lªn mÆt ®Êt. 5.2. Tr−êng hîp l−ng t−êng g·y khóc vµ mÆt ®Êt ph¼ng. 5.3. Tr−êng hîp ®Êt ®¾p sau t−êng gåm nhiÒu líp. 5.4. Tr−êng hîp ®Êt ®¾p sau t−êng cã n−íc ngÇm. 232 232 235 235 236 §6. NhËn xÐt ph¹m vi ¸p dông lý thuyÕt ¸p lùc ®Êt lªn t−êng ch¾n. 240 §7. Mét sè vÊn ®Ò cÇn chó ý khi tÝnh to¸n ¸p lùc ®Êt lªn t−êng ch¾n. 7.1. ViÖc chän c¸c chØ tiªu c¬ lý cña ®Êt ®¾p. 241 241 7.2. ¶nh h−ëng cña sù në ®Êt vµ ¸p lùc thñy ®éng. 7.3. BiÖn ph¸p lµm gi¶m ¸p lùc ®Êt lªn t−êng. 243 243 Ch−¬ng VI. C¸c thÝ nghiÖm ®Êt hiÖn tr−êng. 6.1. ThÝ nghiÖm xuyªn tiªu chuÈn (SPT). 244 Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com Trang 7 6.2. ThÝ nghiÖm xuyªn tÜnh. 248 6.3 ThÝ nghiÖm nÐn ngang trong lç khoan (PMT). 256 6.4 ThÝ nghiÖm nÐn ngang DMT (DILATOMETER). 261 6.5. ThÝ nghiÖm c¾t c¸nh (VST). 273 6.6. ThÝ nghiÖm bµn nÐn hiÖn tr−êng. 275 Tµi liÖu tham kh¶o C¸c thø nguyªn th−êng dïng: 100kPa = 100kN/m2 = 1 bar = 1 pa ≈ 1kG/cm2 = 10 t/m2 ≈ 1tsf = 2 ksf CH¦¥NG I Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com Simpo PDF Merge and Trang 8 Më ®Çu 1. §Þnh nghÜa vµ ®èi t−îng nghiªn cøu: c¬ häc ®Êt lµ mét ngµnh cña c¬ häc øng dông chuyªn nghiªn cøu vÒ ®Êt. HÇu hÕt c¸c c«ng tr×nh x©y dùng ®Òu ®Æt trªn ®Êt, nghÜa lµ dïng ®Êt lµm nÒn cho c¸c c«ng tr×nh, sè kh¸c c¸c c«ng tr×nh nh− nÒn ®−êng, ®ª, ®Ëp ®Êt th× l¹i dïng ®Êt lµm vËt liÖu x©y dùng. V× vËy, muèn cho c¸c c«ng tr×nh ®−îc tèt, nghÜa lµ c«ng tr×nh æn ®Þnh, bÒn l©u vµ tiÕt kiÖm th× nhÊt thiÕt ph¶i n¾m râ c¸c tÝnh chÊt cña ®Êt khi dïng nã lµm vËt liÖu x©y dùng hay lµm nÒn cho c¸c c«ng tr×nh x©y dùng. Nh− vËy ®èi t−îng nghiÖn cøu cña c¬ häc ®Êt lµ c¸c lo¹i ®Êt thiªn nhiªn, lµ s¶n phÈm cña qu¸ tr×nh phong hãa c¸c ®¸ gèc ë líp trªn cïng cña vá qu¶ ®Êt. Mçi lo¹i phong hãa cã t¸c dông ph¸ hñy ®¸ gèc kh¸c nhau vµ nã t¹o ra c¸c lo¹i ®Êt kh¸c nhau. §Æc ®iÓm c¬ b¶n cña ®Êt lµ mét vËt thÓ gåm nhiÒu h¹t r¾n riªng rÏ kh«ng g¾n víi nhau hoÆc g¾n kÕt víi nhau b»ng c¸c liªn kÕt cã søc bÒn nhá h¬n nhiÒu lÇn so víi søc bÒn cña b¶n th©n h¹t ®Êt. Do qu¸ tr×nh h×nh thµnh ®Êt mµ chóng tån t¹i ®é rçng trong ®Êt vµ ®é rçng nµy l¹i cã kh¶ n¨ng thay ®æi d−íi ¶nh h−ëng cña t¸c ®éng bªn ngoµi. Ngoµi ra trªn bÒ mÆt h¹t ®Êt cã n¨ng l−îng, chóng g©y ra c¸c hiÖn t−îng vËt lý vµ hãa lý phøc t¹p, dÉn ®Õn lµm thay ®æi c¸c tÝnh chÊt vËt lý vµ c¬ häc cña ®Êt. V× vËy khi nghiªn cøu ®Êt ph¶i nghiªn cøu ®Õn nguån gèc h×nh thµnh vµ c¸c ®iÒu kiÖn tù nhiªn mµ ®Êt tån t¹i. 2. §Æc ®iÓm vµ néi dung cña m«n häc: C¬ häc ®Êt lµ m«n häc cÇn vËn dông c¸c hiÓu biÕt vÒ ®Êt tõ c¸c m«n khoa häc kh¸c cã liªn quan nh− ®Þa chÊt c«ng tr×nh, thæ chÊt häc... Vµ ®ång thêi vËn dông c¸c kÕt qu¶ cña c¸c ngµnh c¬ häc kh¸c nh− c¬ häc c¸c vËt thÓ biÕn d¹ng (lý thuyÕt ®µn håi, lý thuyÕt dÎo, lý thuyÕt tõ biÕn). Trªn c¬ së cña c¸c lý thuyÕt nµy, C¬ häc ®Êt ®· x©y dùng ®−îc c¸c lý thuyÕt riªng phï hîp víi c¸c qu¸ tr×nh c¬ häc x¶y ra ®èi víi ®Êt. Tuy vËy ngoµi c¸c nghiªn cøu lý thuyÕt, c¸c nghiªn cøu thùc nghiÖm, thùc nghiÖm vµ c¸c quan tr¾c thùc tÕ còng ®ãng vai trß quyÕt ®Þnh trong nghiªn cøu sö dông ®Êt trong x©y dùng. Tõ c¸c nghiªn cøu lý thuyÕt vµ c¸c nghiªn cøu thùc nghiÖm, C¬ häc ®Êt tËp trung gi¶i quyÕt c¸c nhiÖm vô vµ néi dung c¬ b¶n sau: - X¸c lËp c¸c quy luËt c¬ b¶n vÒ c¸c qu¸ tr×nh c¬ häc x¶y ra ®èi víi ®Êt, ®ång thêi x¸c ®Þnh ®−îc c¸c ®Æc tr−ng tÝnh to¸n øng víi c¸c qu¸ tr×nh x¶y ra ®ã. - Nghiªn cøu sù ph©n bè øng suÊt trong ®Êt, quan hÖ gi÷a øng suÊt vµ biÕn d¹ng d−íi t¸c dông cña ngo¹i lùc. - Gi¶i quyÕt c¸c bµi to¸n vÒ biÕn d¹ng, vÒ c−êng ®é, vÒ æn ®Þnh c¸c nÒn ®Êt, vÒ m¸i dèc còng nh− bµi to¸n ¸p lùc ®Êt t¸c dông lªn t−êng ch¾n. 3. S¬ l−îc lÞch sö ph¸t triÓn cña m«n häc C¬ häc ®Êt lµ m«n häc ®−îc h×nh thµnh chËm h¬n nhiÒu so víi c¸c m«n häc øng dông kh¸c, nh−ng tõ l©u loµi ng−êi ®· cã nh÷ng nghiªn cøu vÒ ®Êt, tuy nhiªn do x· héi l¹c hËu nªn c¸c kiÕn thøc vÒ ®Êt x©y dùng chØ n»m ë møc ®é nhËn thøc c¶m tÝnh, ch−a ®−îc n©ng cao thµnh nhËn thøc lý lËn. NhiÒu nhµ khoa häc ®· cã nh÷ng cèng hiÕn to lín vµ ®· cã c«ng x©y dùng nªn m«n c¬ häc ®Êt ngµy nay. ë ®©y chØ giíi thiÖu hai nhµ b¸c häc ®· cã c«ng lao lín ®Õn sù ph¸t triÓn cña c¬ häc ®Êt. C«ng tr×nh khoa häc ®Çu tiªn cña C¬ häc ®Êt lµ cña C.A Coulomb (1736 1806) thiÕu t¸ kü s− c«ng binh, viÖn sÜ viÖn khoa häc Ph¸p, n¨m 1773 ®· ®−a ra lý CH¦¥NG I Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com Simpo PDF Merge and Trang 9 luËn næi tiÕng vÒ c−êng ®é chèng c¾t cña ®Êt vµ còng lµ ng−êi ®Çu tiªn x©y dùng ®−îc ph−¬ng ph¸p x¸c ®Þnh ¸p lùc ®Êt lªn vËt ch¾n. Tr¶i qua hai thÕ kû vµ cho ®Õn ngµy nay, c¸c ph−¬ng ph¸p cña «ng vÉn ®−îc sö dông réng r·i. Sù h×nh thµnh cña c¬ häc ®Êt nh− mét m«n khoa häc ®éc lËp víi hÖ thèng hoµn chØnh vµ c¸c ph−¬ng ph¸p riªng biÖt cña nã ®−îc xem nh− b¾t ®Çu tõ n¨m 1925, khi K.Terzaghi (1883-1963) cho xuÊt b¶n cuèn “ C¬ häc ®Êt trªn c¬ së vËt lý cña ®Êt”. N¨m 1963 Héi nghÞ khoa häc quèc tÕ vÒ C¬ häc ®Êt - NÒn mãng häp lÇn thø nhÊt vµ sau ®ã cø 4 n¨m häp mét lÇn. Héi nghÞ C¬ häc ®Êt - NÒn mãng vµ c¸c héi th¶o khoa häc liªn quan còng ®−îc tæ chøc ë nhiÒu n−íc vµ khu vùc. §Õn nay, C¬ häc ®Êt ®· trë thµnh mét m«n khoa häc víi nhiÒu néi dung phong phó, gåm nhiÒu lÜnh vùc kh¸c nhau nh»m ®¸p øng sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña c«ng nghiÖp, x©y dùng. ë ViÖt Nam , C¬ häc ®Êt ®−îc b¾t ®Çu nghiªn cøu tõ n¨m 1956. §Õn nay ®éi ngò nh÷ng ng−êi lµm c«ng t¸c nghiªn cøu C¬ häc ®Êt ®· tr−ëng thµnh c¶ vÒ chÊt l−îng vµ sè luîng, ®ñ søc gi¶i quyÕt c¸c bµi to¸n ®a d¹ng vµ phøc t¹p do thùc tÕ x©y dùng c¸c c«ng tr×nh ®Ò ra. Tuy vËy do ®iÒu kiÖn kinh tÕ vµ x· héi cßn h¹n chÕ nªn trang thiÕt bÞ chuyªn nghµnh ®Çu t− ch−a ®Çy ®ñ vµ ®ång bé, v× vËy viÖc ph¸t triÓn kiÕn thøc vµ c«ng nghÖ vÒ C¬ häc ®Êt cÇn ®ßi hái nh÷ng nç lùc lín h¬n. CH¦¥NG I Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com Simpo PDF Merge and Trang 10 ch−¬ng i: b¶n chÊt vËt lý cña ®Êt vµ ph©n lo¹i ®Êt §1. sù h×nh thµnh cña ®Êt 1.1. Qu¸ tr×nh phong hãa: Sù ph¸ ho¹i vµ lµm thay ®æi thµnh phÇn cña ®¸ gèc d−íi t¸c dông vËt lý, hãa häc cña c¸c yÕu tè kh¸c nhau gäi lµ qu¸ tr×nh phong hãa. Do t¸c dông cña phong hãa nªn c¸c khèi ®¸ cña nham th¹ch quyÓn kh«ng thÓ gi÷ nguyªn ®−îc tr¹ng th¸i ban ®Çu cña nã, mµ lu«n thay ®æi, bÞ vì vôn, bÞ rêi ra, bÞ c¸c dßng n−íc vµ giã cuèn ®i, h×nh thµnh c¸c líp ®Êt phñ quanh phÇn lín mÆt ngoµi cña vá qu¶ ®Êt. Do vËy, khi sö dông ®Êt lµm nÒn c«ng tr×nh, lµm m«i tr−êng, hoÆc vËt liÖu x©y dùng, cÇn ph¶i xÐt ®Õn sù biÕn ®æi kh«ng ngõng x¶y ra ë c¸c líp ®Êt bªn trªn cña vá qu¶ ®Êt. Dùa vµo ®Æc tr−ng biÕn ®æi cña ®¸ gèc vµ sù ¶nh h−ëng cña c¸c t¸c nh©n phong hãa, cã thÓ chia ra phong hãa vËt lý, phong hãa hãa häc vµ phong hãa sinh häc. Trong ®ã, theo quan ®iÓm vÒ x©y dùng, chØ cã phong hãa vËt lý vµ phong hãa hãa häc lµ ®¸ng ®−îc quan t©m nghiªn cøu. Phong ho¸ vËt lý: Sinh ra chñ yÕu cã liªn quan víi sù thay ®æi cña nhiÖt ®é, g©y nªn në nhiÖt kh«ng ®Òu vÒ thÓ tÝch, lµm cho c¸c ®¸ gèc bÞ ph¸ ho¹i vµ ph©n vôn ra thµnh nh÷ng h¹t to nhá kh«ng ®Òu nhau, nh−ng kh«ng lµm thay ®æi vÒ thµnh phÇn hãa häc cña kho¸ng vËt. Do ®ã s¶n phÈm cña phong hãa vËt lý t¹o ra c¸c lo¹i ®Êt rêi (®¸ d¨m, cuéi sái, c¸c h¹t c¸t, v.v ) cã thµnh phÇn kho¸ng vËt t−¬ng tù víi ®¸ gèc. Phong ho¸ ho¸ häc: Sinh ra lµ do c¸c t¸c nh©n nh− n−íc, «xy, axit cacbonic vµ c¸c axit kh¸c hßa tan trong n−íc, lµm cho c¸c ®¸ gèc bÞ ph¸ ho¹i kÌm theo sù thay ®æi thµnh phÇn kho¸ng vËt míi æn ®Þnh h¬n, t¹o ra c¸c lo¹i ®Êt sÐt kh¸c nhau cã kÝch th−íc h¹t nhá vµ cùc kú nhá, phÇn lín kh«ng ph©n biÖt b»ng m¾t th−êng ®−îc. C¸c nhãm h¹t sÐt nhá nµy phÇn lín chøa nhiÒu h¹t ®¬n kho¸ng thuéc ba nhãm kho¸ng vËt - M«nm«rilonit, Ilit vµ Kaolinit. TÊt c¶ nh÷ng kho¸ng chÊt nµy ®Òu cã cÊu t¹o tinh thÓ b¶n máng, nh−ng cã n¨ng l−îng bÒ mÆt kh¸c nhau, M«nm«rilonit ho¹t ®éng m¹nh h¬n c¶ vµ Kaolinit lµ yÕu nhÊt. Th«ng th−êng qu¸ tr×nh phong hãa vËt lý vµ hãa häc x¶y ra cïng mét lóc vµ hç trî cho nhau. ë vïng khÝ hËu kh« l¹nh th× phong hãa vËt lý lµ chñ yÕu, cßn vïng khÝ hËu nãng Èm, nh− n−íc ta ch¼ng h¹n, th× phong hãa hãa häc ®ãng vai trß quan träng h¬n. C¸c s¶n phÈm cuèi cïng cña sù phong hãa cã thÓ n»m ngay t¹i chç h×nh thµnh ban ®Çu cña nã hoÆc cã thÓ bÞ di chuyÓn ®i chç kh¸c bëi dßng n−íc hoÆc giã vµ t¹o thµnh c¸c d¹ng trÇm tÝch cña ®Êt. 1.2. C¸c d¹ng trÇm tÝch cña ®Êt: - TrÇm tÝch tµn tÝch (Eluvian) : Lµ trÇm tÝch cña nh÷ng s¶n phÈm phong hãa c¸c líp ®¸ vµ n»m ngay t¹i chç h×nh thµnh ban ®Çu cña nã. §Æc ®iÓm næi bËt lµ bao gåm c¸c h¹t cã d¹ng gãc c¹nh nhän s¾c kh«ng thÓ ph©n lo¹i theo kÝch th−íc h¹t, vÒ thµnh phÇn th¹ch häc nãi chung rÊt gièng ®¸ gèc. ë n−íc ta, do khÝ hËu nhiÖt ®íi nªn qu¸ tr×nh phong hãa hãa häc x¶y ra m·nh liÖt h¬n vµ biÕn c¸c lo¹i ®¸ gèc thµnh c¸c lo¹i ®Êt sÐt cã mµu ®á, n©u, vµng, th−êng gäi lµ ®Êt Laterit. Qu¸ tr×nh Laterit hãa nµy lµ qu¸ tr×nh h×nh thµnh ®Êt chñ yÕu ë n−íc ta. - TrÇm tÝch s−ên tÝch (Deliuvian) : Chñ yÕu ®−îc tÝch lòy l¹i ë s−ên dèc vµ ch©n s−ên dèc, còng nh− c¸c kho¶nh thÊp s¸t ®−êng chia n−íc. TrÇm tÝch nµy ®−îc t¹o thµnh do n−íc m−a cuèn tr«i c¸c s¶n phÈm rêi xèp cña phong hãa tõ nh÷ng vïng CH¦¥NG I Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com Simpo PDF Merge and Trang 11 cao h¬n ®−a xuèng. §Æc ®iÓm gåm c¸c lo¹i ®Êt rêi r¹c, c¸c h¹t ®Êt nhá lÉn víi nh÷ng h¹t rÊt lín, kh«ng æn ®Þnh, th−êng hay bÞ tr−ît lë theo mÆt líp ®¸ gèc bªn d−íi, cã bÒ dµy cña líp ®Êt rÊt kh«ng ®ång ®Òu. - TrÇm tÝch båi tÝch (Aluvian): §ã lµ tÊt c¶ c¸c s¶n phÈm ®−îc t¹o thµnh b»ng mäi c¸ch ë s«ng, hîp thµnh c¸c trÇm tÝch c¸c thung lòng cæ, hiÖn ®¹i vµ lßng s«ng. §Æc ®iÓm cña lo¹i trÇm tÝch nµy lµ cã tÝnh ph©n líp theo quy luËt vÒ thµnh phÇn h¹t cña chóng, tõ c¸c líp bªn trªn th−êng lµ ®Êt lo¹i sÐt vµ c¸t mÞn, ®Õn c¸c líp bªn d−íi th−êng ®−îc cÊu t¹o bëi ®Êt c¸t lÉn Ýt sái vµ cuéi. - TrÇm tÝch tam gi¸c tr©u vµ hå sõng tr©u: §−îc h×nh thµnh do s«ng mang vËt liÖu ®Õn vµ l¾ng ®äng ë vïng cöa s«ng vµ c¸c khóc s«ng chÕt. TrÇm tÝch nµy ®−îc ®Æc tr−ng bëi sù tån t¹i c¸c líp bïn sÐt, bïn h÷u c¬ ch−a ®−îc nÐn chÆt mÊy, c¸t mÞn, c¸t pha sÐt ... C¸c ®Êt thuéc lo¹i nµy th−êng cã ®é dµy vµ diÖn tÝch ph©n bè lín, t¹o thµnh mét khèi dÎo cã tÝnh nÐn lín. - TrÇm tÝch biÓn: Lµ sù tÝch lòy d−íi ®¸y biÓn c¸c vËt liÖu do dßng n−íc mang ®Õn. Thµnh phÇn vµ tÝnh chÊt cña lo¹i trÇm tÝch biÓn nµy phô thuéc rÊt nhiÒu vµo sù tån t¹i c¸c chÊt h÷u c¬ thùc vËt vµ ®éng vËt sèng d−íi ®¸y biÓn. TrÇm tÝch nµy chñ yÕu lµ c¸c ®Êt sÐt vµ ®Êt bïn phæ biÕn trªn mét diÖn tÝch rÊt réng lín vµ ®−îc ®Æc tr−ng bëi nh÷ng tÝnh chÊt rÊt kh¸c nhau tïy theo tuæi vµ lÞch sö h×nh thµnh cña chóng. Víi sù m« t¶ tãm t¾t c¸c lo¹i trÇm tÝch ë trªn, th× thÊy râ rµng c¸c ®Êt trong thiªn nhiªn rÊt kh¸c nhau, vµ b¶n chÊt vËt lý cña chóng cùc kú phøc t¹p. Tõ qu¸ tr×nh h×nh thµnh cña ®Êt ®Õn hoµn c¶nh hiÖn t¹i cña chóng, tÊt c¶ nh÷ng yÕu tè ®ã ®· t¹o nªn nh÷ng tÝnh chÊt ®éc ®¸o cña c¸c ®Êt thiªn nhiªn. 1.3 ¶nh h−ëng cña m«i tr−êng ®Þa - vËt lý ®Õn tÝnh chÊt cña ®Êt. Víi c¸c vÊn ®Ò ®· tr×nh bµy ë trªn, cã thÓ thÊy râ r»ng m«i tr−êng ®Þa - vËt lý cã ¶nh h−ëng rÊt lín ®Õn sù h×nh thµnh cña ®Êt, nªn khi nghiªn cøu ®Êt kh«ng thÓ t¸ch rêi nh÷ng ®iÒu kiÖn lÞch sö tù nhiªn h×nh thµnh vµ tån t¹i cña ®Êt ®ù¬c. Ch¼ng h¹n, tïy theo tuæi vµ toµn bé lÞch sö tr−íc ®©y cña sù h×nh thµnh chóng, c¸c lo¹i ®Êt sÐt thiªn nhiªn cã nh÷ng tÝnh chÊt rÊt kh¸c nhau. VÝ dô: c¸c ®Êt sÐt Cambri tuæi kho¶ng 500 triÖu n¨m th× ch¾c ch¾n r»ng, trong thêi gian dµi ®ã ®· chÞu t¸c dông cña nh÷ng ¸p lùc lín thay ®æi, bÞ Ðp mÊt n−íc trong tõng bé phËn vµ bÞ kh« ®i, v.v... C¸c ®Êt sÐt nµy ®· tr¶i qua mäi qu¸ tr×nh hãa häc vµ hãa - lý ®· x¶y ra, ngay c¶ nh÷ng qu¸ tr×nh x¶y ra víi nh÷ng tèc ®é rÊt nhá hoµn toµn kh«ng thÓ nhËn biÕt ®−îc trong mét kho¶ng thêi gian t−¬ng ®èi ng¾n. MÆt kh¸c, c¸c qu¸ tr×nh dÝnh kÕt cùc kú chËm x¶y ra trong mét thêi gian dµi còng cã ¶nh h−ëng ®Õn kÕt cÊu vµ c¬ cÊu cña ®Êt lo¹i sÐt ®ã. TÊt c¶ c¸c qu¸ tr×nh ®ã ®· t¹o nªn tÝnh chÊt hoµn toµn ®Æc biÖt cña c¸c ®Êt sÐt Cambri so víi c¸c ®Êt sÐt kh¸c. Theo kÕt qu¶ nghiªn cøu th× c¸c ®Êt sÐt nµy cã thÓ coi nh− vËt liÖu cøng nhít ®µn håi, cã kh¶ n¨ng chÞu t¶i lín. Tr¸i víi c¸c ®Êt sÐt Cambri, c¸c lo¹i ®Êt sÐt (trÇm tÝch biÓn, hå, ®Çm) hiÖn ®¹i th−êng cßn Ýt ®−îc nÐn chÆt, chóng th−êng cã tr¹ng th¸i në nh·o vµ cã søc chÞu t¶i kh«ng ®¸ng kÓ. §èi víi c¸c ®Êt c¸t còng vËy, chóng phô thuéc rÊt lín vµo ®iÒu kiÖn h×nh thµnh cña chóng, cã lo¹i c¸t ë tr¹ng th¸i rÊt chÆt, cã lo¹i th× l¹i rêi xèp, thËm chÝ cã lo¹i c¸t ë tr¹ng th¸i huyÒn phï dÔ sinh hiÖn t−îng c¸t ch¶y. This site is protected by reCAPTCHA and the Google Privacy Policy and Terms of Service apply.

Tìm kiếm

Tìm kiếm

Chủ đề

Đơn xin việc Mẫu sơ yếu lý lịch Atlat Địa lí Việt Nam Thực hành Excel Hóa học 11 Bài tiểu luận mẫu Giải phẫu sinh lý Trắc nghiệm Sinh 12 Đề thi mẫu TOEIC Đồ án tốt nghiệp Lý thuyết Dow Tài chính hành vi adblock Bạn đang sử dụng trình chặn quảng cáo?

Nếu không có thu nhập từ quảng cáo, chúng tôi không thể tiếp tục tài trợ cho việc tạo nội dung cho bạn.

Tôi hiểu và đã tắt chặn quảng cáo cho trang web này

Từ khóa » Cơ Học đất Lê Xuân Mai