Con Chi Chi Trong Câu Nhũn Như Con Chi Chi Là Con Gì? - Sống Đẹp

Trước hết, cần phải hiểu nghĩa của câu thành ngữ này. “Nhũn như con chi chi” dùng để chỉ những người có thái độ quá mềm yếu, nhút nhát, sẵn sàng nhún nhường do sợ sệt hoặc bị lép vế trước người khác. Hiện tại, có những quan điểm về “con chi chi” đang được lan truyền, có thể kể đến gồm:

Thứ nhất, con chi chi là một loài cá nhỏ và có thân mình vô cùng mềm yếu. Khi bị vớt lên khỏi mặt nước, chỉ một lát sau nó sẽ bị nhũn nát. Đây cũng là đặc điểm khiến dân gian chọn con chi chi làm nét nghĩa biểu trưng cho đặc điểm, tính cách nhún nhường, vô dụng quá mức của ai đó trong cuộc sống.

Thứ hai, nhiều người cho rằng câu “nhũn như con chi chi” xuất phát từ cỗ bài tổ tôm. Cỗ bài tổ tôm, cỗ bài chắn có 120 cây gồm có hình người và chữ Hán từ hàng nhất đến hàng cửu (số 1-9). Có 5 quân bài số một, trong đó quân chi chi là quân bài bét nhất, kém nhất trong số 5 quân bài hạng bét đó. Do đó, con chi chi là chỉ thái độ của người biết mình hèn kém, kém cỏi hơn người ta.

Theo PGS.TS Phạm Văn Tình, Viện Từ điển học và Bách khoa thư Việt Nam, câu thành ngữ “nhũn như con chi chi” là dùng để chỉ những người có thái độ lép vế, bị động hay quá e dè người khác. Bên cạnh đó, như đã nói ở trên, con chi chi có thể là một loài cá nhỏ, thân mềm và vô cùng yếu đuối, khi vớt lên bờ một lát là người sẽ tự tan hết.

Điều này rất phù hợp với cách ví von của ông cha ta ngày xưa, thường dùng hình ảnh các loài vật để phán ánh sự vật, sự việc, trong đó có những câu như: Ngựa quen đường cũ, mồm mép tép nhảy, đông như kiến cỏ...

Nếu nói như thế, chi chi là một loài cá có thật. Tuy nhiên, vẫn có nhiều luồng ý kiến không đồng ý với quan điểm này. TS. Nguyễn Kim Sơn, một chuyên gia về cá, thuộc Viện Sinh thái và Tài nguyên Sinh vật cho biết, hiện nay vẫn chưa tìm thấy loài cá nào có tên là chi chi hoặc có đặc điểm giống như mô tả về loài này.

Do đó, TS Kim Sơn khẳng định việc chi chi là một loài cá là vô cùng thấp. Thực tế, ở những vùng ven biển cửa sông nước ta có một loài cá thân mềm, thân hình trong suốt, dài khoảng 20-30cm, khi bắt lên người sẽ nhũn ra, thường được người dân nấu canh, ăn lẩu rất ngon. Loài cá này là cá khoai chứ không phải chi chi. TS Kim Sơn cũng đưa ra giả thiết thứ 2, con chi chi là một quân bài rất yếu, nhưng không có nhiều người tán đồng giả thiết này.

GS. Ngô Đức Thịnh, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu và bảo tồn văn hóa tín ngưỡng dân gian Việt Nam cho biết, trong dân gian có rất nhiều sinh vật chỉ tồn tại trong trí tưởng tượng của người dân, thế nên việc bóc tách và cố tìm chính xác đó là con gì là rất khó. Thế nên, con chi chi rất có thể cũng chỉ là sản phẩm của trí tưởng tượng mà thôi. Tuy nhiên, khi nói “nhũn như con chi chi” thì mọi người vẫn hiểu ý nghĩa của nó là gì.

Xem thêm: Treo ngược 12 con tê giác bằng cần cẩu, nhóm nghiên cứu bất ngờ nhận giải Ig Nobel 2021