ĐẶC ĐIỂM CÁC LOẠI NHỰA VÀ KHẢ NĂNG TÁI CHẾ

PHÂN BIỆT CÁC LOẠI NHỰA PHỔ BIẾN

Nhựa là một thành phần thiết yếu được sử dụng để sản xuất nhiều loại sản phẩm. Một số vật dụng được làm bằng nhựa bao gồm: chai nước, lược hộp đựng thực phẩm, nôi thất… Người dùng và nhà sản xuất cần xác định rõ loại nhựa  để dùng chúng đúng với mục đích. Thông thường các sản phẩm sẽ được gán với một số nhất định để nhận biết(Mã SPI), nhưng trong một số trường hợp nhựa không được đánh dấu tên loại nhựa trên sản phẩm làm cho người dùng khó có thể phân biệt được chúng.

Bài viết dưới đây DuyTanMold sẽ giải đáp câu hỏi “Làm sao để phân biệt các loại nhựa”

Phân biệt thông qua ký hiệu tái chế trên sản phẩm nhựa

Ở bên dưới hoặc trên bền mặt nhựa của hầu hết các sản phẩm , bạn có thể tìm thấy một số nhỏ bên trong biểu tượng tái chế hình tam giác ba mũi tên. Con số này giúp người sử dụng có thể dễ dàng nhận biết được sản phẩm được làm bằng loại nhựa gì. Mỗi loại nhựa được cấu tạo từ một phân tử hoặc tập hợp các phân tử khác nhau. Các phân tử khác nhau không trộn lẫn khi nhựa được tái chế. Vì lý do này mà các loại nhựa khác nhau cần được tách riêng ra. Số tái chế là một cách thống nhất để phân loại các loại nhựa khác nhau và nó hỗ trợ các nhà tái chế trong quá trình phân loại.

Ký hiệu này được gọi là mã nhận diện nhựa (Resin Identification code-RIC) do tổ chức Tiêu chuẩn quốc tế ASTM ban hành. Tương ứng sẽ có những con số từ 1-7 hiển thị trong tam giác và mỗi con số lại biểu thị cho một ý nghĩa khác nhau. Đó chính là ký hiệu số mô tả loại nhựa cấu thành nên một chai nhựa bất kỳ.

1. Polyethylene Terephthalate (PETE hoặc PET)

Ứng dụng: PET là một trong những loại nhựa được sử dụng phổ biến nhất trong các sản phẩm tiêu dùng và được tìm thấy trong hầu hết các loại chai nước, chai lọ và một số bao bì.       

Mức độ an toàn: Chai nhựa PET được xem là an toàn đối với thực phẩm và đồ uống, các nhà khoa học khuyến cáo chỉ nên sử dụng chai PET một lần việc tái sử dụng nhiều lần chưa qua xử lý có thể gây ra hiện tượng nhiễm vi khuẩn và giải phóng các chất độc có thể gây ung thư( antimony và phthalates)

Khả năng tái chế : PET là vật liệu có thể tái chế hoàn toàn từ chai thành chai (bottle-to-bottle)

Vòng đời sản phẩm chai nhựa PET theo công nghệ tái chế bottle to bottle

Các sản phẩm thường được làm từ PET tái chế bao gồm chai và lọ PET mới, thảm, quần áo, dây đai công nghiệp, dây thừng, phụ tùng ô tô, chất làm đầy cho áo khoác và vật liệu xây dựng và bao bì bảo vệ.

2. Polyethylene mật độ cao (HDPE)

Ứng dụng: HDPE được làm từ dầu mỏ đôi khi được gọi là “alkathene” hoặc “polythene”. Là loại nhựa có mật độ cao, HDPE được sử dụng trong sản xuất chai nhựa, đường ống dẫn nước, băng tải, bao bì mỹ phẩm, hóa chất, các dụng cụ ngoài trời ….

Mức độ an toàn: HDPE mật độ cao có khả năng chống mài rất tốt. Sản phẩm HDPE chịu được cả nhiệt độ thấp và nhiệt độ cao nên có thể sử dụng trong nhiều điều kiện thời tiết khác nhau. Chúng có thể chịu được nhiều loại hóa chất mạnh. Là một trong những loại nhựa an toàn nhất đối với người sử dụng.

Khả năng tái chế: HDPE gần như không phân hủy và tạo ra các chất nguy hiểm đối với môi trường tự nhiên, Chúng có thể được tái chế hoàn toàn và sử dụng như nhựa nguyên sinh.

3. Polyvinyl clorua (PVC)

Ứng dụng: PVC là polyme nhựa tổng hợp được sản xuất rộng rãi thứ ba trên thế giới, sau polyetylen và polypropylen. Dạng cứng của PVC được sử dụng trong xây dựng đường ống và trong các ứng như cửa ra vào và cửa sổ, sản xuất chai lọ, bao bì phi thực phẩm và Các loại thẻ như thẻ từ, thẻ ngân hàng.

Mức độ an toàn: PVC có chứa các chất phụ gia hóa học nguy hiểm bao gồm phthalates, chì, cadmium và / hoặc organotins, có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe. Các chất phụ gia độc hại này có thể thoát ra ngoài hoặc bay hơi vào không khí theo thời gian, gây ra những nguy hiểm cho người sử dụng đặc biệt đối với trẻ em.

Khả năng tái chế : PVC gần như không thể tái chế được. Do đó, cần hạn chế sử dụng PVC ở mức ít nhất có thể

4. Polyethylene mật độ thấp (LDPE)

Ứng dụng: LDPE được sử dụng rộng rãi để sản xuất các thùng chứa khác nhau, chai pha chế, chai đựng hóa mỹ phẩm, ống hút, túi nhựa. Phổ biến nhất là sử dụng làm túi nhựa

Mức độ an toàn: LDPE có khả năng kháng hóa chất, ít bị nhiễm khuẩn và không bị rò rỉ độc tố có hại khi được sử dụng để bảo quản thực phẩm ở nhiều nhiệt độ khác nhau. Tuy nhiên, nó không được coi là an toàn khi tiếp xúc với thực phẩm ở sau khi tái chế.

Khả năng tái chế: LDPE có thể tái chế nhưng không phải hoàn toàn, các chai nhựa cứng có thể tái chế thành các vật dụng khác, trái lại các túi bóng (Bịch bóng), màng bọc thực phẩm thường không được thu gom và tái chế. Do đó hãy tái sử dụng LDPE  tối thiểu  một vài lần trước khi vứt bỏ.

Năm 2015 – năm gần đây nhất mà EPA công bố dữ liệu – chỉ 6,2% LDPE tạo ra trong năm đó được tái chế.

5. Polypropylene (PP)

Ứng dụng: PP là vật liệu chắc chắn về mặt cơ học và có khả năng kháng hóa chất cao. Polypropylene là loại nhựa hàng hóa được sản xuất rộng rãi thứ hai (sau polyethylene) và nó thường được sử dụng trong ngày công nghiệp bao bì và in ấn.

Mức độ an toàn: Nhựa PP có tính dẻo, dai, khả năng chịu nhiệt cao và không thể khử các chất hóa học. Do đó chúng hay được sử dụng để đựng các đồ ăn nóng. Thậm chí, nhựa PP còn dùng để chế tạo tã lót dùng một lần, áo choàng giữ nhiệt, phụ tùng xe hơi như cản gió, thảm xe. Đây là loại nhựa an toàn cho thực phẩm và đồ uống, có thể tái sử dụng nhiều lần.

Khả năng tái chế : Nhựa PP có có thể tái chế được tuy nhiên ngày nay chỉ có 1% lượng PP sản xuất ra được tái chế, do chi phí tái PP khá cao và ứng dụng của chúng thường là các vật dụng nhỏ và kết hợp với các vật liệu khác như nắp chai, bàn chải đánh răng, dao cạo râu gây ra khó khăn trong quá trình thu gom và phân loại.

6. Polystyrene (PS)

Ứng dụng: Ps thường được sử dụng để chế tạo các bao bì xốp bảo vệ sản phẩm, nắp đậy, chai, khay, hộp đựng cơm, dao kéo dùng một lần.

Mức độ an toàn: Polystyrene được tạo thành từ nhiều đơn vị styrene. Styrene được International Agency for Research on Cancer cho là chất gây ung thư. Tiếp xúc với styrene có thể gây kích ứng da, mắt, hệ hô hấp và đường tiêu hóa. Phơi nhiễm mãn tính dẫn đến các tác động nghiêm trọng  bao gồm trầm cảm, đau đầu, mệt mỏi, suy nhược, mất thính giác và chức năng thận bị gián đoạn.

Việc sản xuất polystyren yêu cầu sử dụng các hydrocacbon như styrene và benzen. Các chất này này được thải vào không khí và phản ứng với dioxide ni-tơ(NO₂) để tạo ra ozon trên mặt đất (còn gọi là ozon tầng đối lưu hay ozone xấu), một chất gây ô nhiễm không khí nguy hiểm. Ozone ở tầng mặt đất có thể làm suy giảm chức năng phổi và dẫn đến bệnh đường hô hấp.

Khả năng tái chế : PS gần như không thể tái chế được do khó thu gom và chi phí tái chế cao. PS  không bị phân hủy và thường được đốt để xử lý. Tuy nhiên, đốt polystyrene giải phóng khí styrene vào không khí và tạo ra một hỗn hợp các chất độc hại có thể làm suy yếu hệ thần kinh.

Phân biệt các loại nhựa khi không có ký hiệu tái chế

Thông thường các loại nhựa thường được phân biệt thông qua ký hiệu trên sản phẩm nhưng trong trường hợp không có ký hiệu có thể phân biệt nhựa thông qua việc đốt, màu sắc ngọn lửa, cảm nhận hoặc sử dụng nước để phân biệt.

Đốt cháy và ngọn lửa

Ngọn lửa: Ngọn lửa màu xanh với đầu màu vàng sẽ là dấu hiệu của polyolefin và nylon (PA). Để phân biệt 2 loại nhựa này có thể sử dụng nước để phân biệt polyolefin sẽ nổi và nylon (PA) sẽ chìm.

Ngọn lửa màu vàng với đầu màu xanh lục là PVC (Polyvinyl Chloride), màu vàng với khói xám tối màu có thể là PET hoặc Polycarbonate và màu vàng với khói đen, sẫm màu có thể là polystyrene hoặc ABS

Đốt cháy: Các polyolefin bắt cháy khá dễ dàng. Khi cháy chúng dễ dàng hóa lỏng và nhỏ giọt. PVC và ABS cháy ở nhiệt độ trung bình nhưng không gây ra hiện tượng nhỏ giọt khi cháy; PET khi cháy sẽ tạo ra hiện tượng nhỏ giọt, tạo thành các bóng khí khi cháy.

Mùi khi cháy

• PET có mùi tương tự như mùi đường cháy.
• PVC có chứa thành phần gốc clo Khi cháy chung được giải phóng chất này không tốt đối với sức khỏe con người.
• LDPE và HDPE có mùi giống như sáp nến Polypropylene (PP) có mùi tương tự như sáp nến, nhưng với thành phần là parafin.
• ABS và polystyrene đều có mùi giống như styrene, nhưng ABS sẽ có thêm mùi giống mùi với cao su (có thể giống mùi hoa cúc).

LOẠI NHỰA	ĐẶC ĐIỂM NHẬN BIẾT
Polyethylene (PE)	Nhỏ giọt, có mùi như sáp nến
Polypropylene (PP)	Nhỏ giọt, mùi dầu và mùi sáp nến
Polymethylmethacrylate (PMMA, “Perspex”)	Sủi bọt, mùi thơm dịu
Polyvinyl Clorua (PVC-U, không dẻo)	Ngọn lửa tự tắt khi cháy
Polyvinyl Clorua (PVC, Dẻo)	Màu xanh lá cây ở đầu ngọn lửa và khói trắng có mùi clo.
Polyamide hoặc “Nylon” (PA)	ngọn lửa màu xanh với đầu màu vàng, có mùi cúc vạn thọ
Acrylonitrile Butadiene Styrene (ABS)	Không trong suốt, khói đen, sẫm màu, có mùi cúc vạn thọ
Polycarbonate (PC)	Không nhỏ giọt, có mùi phenol
Bọt polyurethane (PU)	Ngọn lửa vàng, mùi hắc, có vụn nhựa
Bọt polyetylen (PE)	Nhỏ giọt, có mùi sáp nến

PHẦN 2: TÁI CHẾ RÁC THẢI NHỰA, NHỮNG LƯU Ý TRONG SẢN XUẤT NHỰA TÁI CHẾ.

Hiên nay, nhựa xuất hiện ở hầu hết các vật dụng trong cuộc sống con người. Từ chai nước ngọt, tui nilon, chúng tôi nhìn thấy và sử dụng nhựa mỗi ngày.  Rác thải nhựa rất khó bị phân huỷ trong môi trường tự nhiên. Mỗi loại chất nhựa có số năm phân huỷ khác nhau với thời gian rất dài, hàng trăm năm có khi tới hàng nghìn năm. Chai nhựa phân hủy sau 450 năm – 1000 năm; ống hút, nắp chai sẽ phân hủy sau 100 năm – 500 năm; bàn chải đánh răng phân hủy sau 500 năm…

Những tác động này có thể khiến con người và môi trường gặp nguy hiểm. Ngoài ra, nếu bạn không quản lý nhựa một cách chính xác, việc tạo ra những cái mới có thể gây lãng phí tài nguyên. Do đó, việc tái sử dụng và tái chế nhựa là hợp lý để tránh lãng phí. Vì lý do này, tái chế nhựa là một quy trình thiết yếu trong sản xuất nhựa

Bài viết dưới đây sẽ làm rõ các vấn đề liên quan đến tái chế nhựa, vì sao tái chế nhựa lại tốt với môi trường.

Tái chế nhựa là gì?

Khái Niệm: Tái chế nhựa là phương pháp thu thập nhựa phế thải và chuyển đổi chúng thành các sản phẩm nhựa mới và hữu ích. Hằng năm thế giới và sản xuất hơn 400 triệu tấn nhựa mỗi năm. Tái chế nhựa đảm bảo rằng lượng nhựa khổng lồ này không bị lãng phí. Thay vào đó được xử lý để tái chế thành các sản phẩm khác.

Quy trình từng bước tái chế nhựa

Bước 1: Thu gom nhựa phế thải

Bước đầu tiên để tái chế nhựa là thu gom các sản phẩm nhựa phế thải.

Ở giai đoạn này nhựa phế thải được thu gom lại tại các cơ sở và nhà máy phân loại nhựa, để thuận tiên trong quá trình thu gom và phân loại rác thải mỗi gia đình cần phân loại nhựa và rác thải hữu cơ tại đầu nguồn để dễ dàng hơn cho các nhà máy và cơ sở thu gom, tránh việc thải các chai nhựa ra môi trường.

Quy trình tái chế nhựa

Bước 2: Phân loại nhựa thành các loại

Sau khi thu gom, các nhà tái chế gửi nhựa mà họ đã tập kết đến các cơ sở để họ phân loại nhựa theo loại. Chúng được phân loại màu sắc, độ dày và cách sử dụng. Trong quá trình này, máy tái chế phân loại nhựa dựa trên các đặc tính của vật liệu.

Thông thường, loại nhựa, màu sắc và hàm lượng nhựa là cơ sở để các nhà tái chế phân loại nhựa. Việc phân loại là rất cần thiết vì nó cho phép người tái chế biết vật liệu nào có liên quan và cách thức tái chế.

Phân loại rác thải nhựa

Bước 3: Rửa để loại bỏ tạp chất

Sau khi phân loại nhựa, các nhà tái chế rửa nguyên liệu để loại bỏ tạp chất. Các tạp chất này trong nhựa bao gồm nhãn giấy, bụi bẩn và các hạt. Rửa nhựa cũng loại bỏ keo và các hóa chất bổ sung mà vật liệu nhựa có thể chứa.

Việc rửa là rất cần thiết nếu không loại bỏ được tạp chất có thể làm hỏng sản phẩm mới. Hơn nữa, các chất gây ô nhiễm có trong các sản phẩm nhựa không phải là vật liệu nhựa và có thể không tái chế được.

Bước 4: Băm nhỏ và thay đổi kích thước

Quá trình này diễn ra ngay sau khi rửa nhựa. Cần phải thay đổi kích thước vật liệu nhựa thành dạng có thể tái chế. Trong quá trình thứ tư này, vật liệu sẽ được đưa vào máy cắt nhỏ thành các mảnh vụn.

Vật liệu nhựa được cắt thành những mảnh nhỏ dễ xử lý hơn so với khi nó ở dạng ban đầu. Băm nhỏ cũng giúp tái chế nhựa thành các vật liệu khác ngoài các sản phẩm nhựa. Thay đổi kích thước cũng giúp dễ dàng xác định các nguyên tố như kim loại mà người tái chế không phát hiện ra trong quá trình rửa.

Bước 5: Nhận dạng và tách nhựa

Sau khi hoàn thành việc thay đổi kích thước, quá trình tiếp theo là xác định và phân tách vật liệu nhựa. Trong quá trình này, các hạt nhựa trải qua các quy trình kiểm tra. Xác định loại và chất lượng của nhựa. Các vật liệu nhựa sau đó được tách ra dựa trên các tính năng của chúng để xử lý thêm. Những người tái chế đặt những hạt nhựa này vào một thùng chứa nước để xác định khối lượng riêng của nhựa. Bước này cũng xác định các chất lượng khác như màu sắc và điểm nóng chảy của nhựa.

Bước 6: Tổng hợp

Tổng hợp là quá trình cuối cùng trong quá trình tái chế nhựa. Bước này là nơi các nhà tái chế biến đổi các hạt nhựa thành vật liệu mà các nhà sản xuất có thể tái sản xuất. Tại bước này nhựa được nấu chảy vào tạo thành các hạt nhựa để chúng có thể được sử dụng để tạo ra những sản phẩm nhựa khác trong tương lai.

Lợi ích của việc tái chế nhựa

• Tái chế nhựa làm giảm lượng rác thải ra đại dương.
• Tái chế nhựa tạo ra nhiều việc làm mới.
• Tái chế nhựa làm giảm thải carbon dioxide và các khí độc hại vào môi trường.
• Tái chế nhựa giả thiểu không gian bãi rác và các bãi chôn rác. Nó làm cho nó có thể sử dụng các bãi chôn lấp đó cho các mục đích khác.
• Tái chế nhựa làm giảm bớt năng lượng mà các nhà sản xuất tiêu thụ trong việc tạo ra các sản phẩm mới.
• Tái chế nhựa làm giảm sự xuất hiện của tất cả các dạng ô nhiễm.
• Khuyến khích lối sống bền vững cho mọi người

Những lưu ý khi sử dụng nhựa tái chế

Sử dụng nhựa tái chế mang lại nhiều lợi ích đối với tài nguyên thiên nhiên và môi trường. Nhưng cũng gây ra nhiều khó khăn cho nhà sản xuất nhựa và người sử dụng.

Ngoài các vấn đề liên quan đến chi phí tái chế, các công ty sản xuất nhựa còn phải đối mặt với các đặc tính, điểm nóng, ô nhiễm chéo, các vấn đề xảy ra trong quy trình ép nhựa và chất lượng của sản phẩm được tạo ra.

• Trong quá trình tạo hạt các loại nhựa khác nhau có thể bị trộn lẫn một phần vào nhau Ví dụ như: polypropylene và polyethylene terephthalate (PET) có nhiệt độ nóng chảy khác nhau PP(450° F), PET 475° F. Bằng cách sử dụng nhiệt độ có thể tách 2 chất này ra với nhau, Tuy nhiên trong quá đình đùn với lực ép lớn các hạt PET có thể đi xuyên qua màn lọc và trộn lẫn với PP gây ô nhiễm PP ở đầu ra. Dẫn đến khi sử dụng loại vật liệu này có thể làm tắc vòi phun trong quá trình ép nhựa.
• Ngoài ra các hạt kim loại không được loại bỏ hoàn toàn trong quá trình sơ chế có thể đi và khuôn ép và gây hư lại khuôn nghiêm trọng. Hoặc nhà máy cần phải tháo khuôn và vệ sinh khuôn thường xuyên để hoạt động bình thường.
• Một số loại nhựa tái chế mang theo các hóa chất được hấp thụ từ các bình chứa các chất như thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ, sơn nước. Các vật liệu được tái chế từ các sản phẩm này có thể gây ảnh hưởng đến sản phẩm mới được tạo ra. các loại nhựa chứa axit mạnh gây rỉ sét, hư hại khuôn ép nhựa.

Cách khắc phục nhược điểm của nhựa tái chế

• Làm việc trực tiếp, kiểm soát chất lượng nhựa tái chế
• Xác định và hiểu nguồn nguyên liệu tái chế trong nhựa
• Đưa ra yêu cầu với đối tác cung cấp vật liệu về những loại nhựa được phép tái chế sử dụng với từng mục đích khác nhau.
• Trộn vật liệu tái chế với vật liêu nguyên sinh để khắc phục các nhược điểm của nhựa tái chế.
• Sử dụng vật liệu tái chế thành các sản phẩm ít ảnh hưởng đến sức khỏe người dùng: Thùng rác, chổi, bánh xe, ghế, dụng cụ nông nghiệp …

Kết luận

Với những đặc tính không thể thay thế của vật liệu nhựa, chúng càng được sử dụng nhiều hơn trong cuộc sống hằng ngày. Do đó, Hiểu rõ về nhựa giúp sử dụng và tái chế nhựa đúng cách đóng vai trò quan trọng để giảm thiểu tác hại của vật liệu nhựa đối với môi trường.