ĐẠI CƯƠNG VỀ DƯỢC XÃ HỘI HỌC (DƯỢC XÃ HỘI HỌC SLIDE)

Có thể bạn quan tâm

Tải bản đầy đủ (.pptx) (24 trang)

Trang chủ

Cao đẳng - Đại học

Y - Dược

ĐẠI CƯƠNG VỀ DƯỢC XÃ HỘI HỌC (DƯỢC XÃ HỘI HỌC SLIDE)

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (269.8 KB, 24 trang )

ĐẠI CƯƠNG VỀDƯỢC XÃ HỘI HỌC MỤC TIÊU BÀI GIẢNGMục tiêu bàigiảngSau khi học xong bài, sinh viên phải:1.Giải thích vì sao Xã hội học cần cho DS2.Nêu được định nghĩa/tầm quan trọng của Dược xã hội học.3.Nêu được những nôi dung cơ bản của môn Dược XHH và một số chủ đề nghiên cứu chínhcủa Dược XHH XÃ HỘI HỌC LÀ GÌ ?•Đời sống XH hiện đại đang đặt ra nhiều vấn đề XH hết sức phức tạp, địi hỏi phải có nhậnthức XH đúng đắn và phương pháp tiếp cận để giải quyết những vấn đề XH một cách khoa học vàhiệu quả.•Xã hội học là khoa học nghiên cứu một cách có hệ thống quá trình hình thành, phát triển, cấutrúc, mối quan hệ tương tác và các hành vi chung của các cá nhân, nhóm, tổ chức XH cùng cáccách tiếp cận đến những phương diện khác nhau của đời sống XH. XÃ HỘI HỌC•Định nghĩa xã hội học một cách vắn tắt như là một khoahọc nghiên cứu các tương tác xã hội.•Đối tượng nghiên cứu của xã hội học là các quy luật và xu hướng của sự phát sinh, pháttriển và biến đổi của các hoạt động xã hội, các quan hệ xã hội, tương tác giữa các chủthể XH cùng các hình thái biểu hiện của chúng. TẠI SAO XÃ HỘI HỌC CẦN CHO NGÀNH DƯỢC?Có một nhu cầu cơ bản đối với DS, và thực sự cho tất cả các nhà chuyên môn y tế, là phảicó cách tiếp cận dưới góc độ XHH trong CSSK, vì:“XHH làm sáng tỏ bản chất của sức khỏe và bệnh tật, làm nổi bật những nguyên nhân xã hội củabệnh tật và tử vong, cho thấy những yếu tố về năng lực, về mặt đạo đức trong CSSK, và trựctiếp hoặc gián tiếp giúp những người hành nghề có nhận thức để có khả năng đưa ra quyết địnhthích hợp và có trọng điểm hơn” (Morrall, 2001). TẠI SAO XÃ HỘI HỌC CẦN CHO NGÀNH DƯỢC?XHH góp phần làm hiểu rõ hơn về các hành động và kinh nghiệm của NB, của cộng đồng và cácnhà chuyên môn y tế làm việc trong hệ thống CSSK.Điều này dẫn đến sự hiểu biết tốt hơn về bản chất mối quan hệ giữa các nhà chuyên môn y tếvà NB . TẠI SAO XÃ HỘI HỌC CẦN CHO NGÀNH DƯỢC?Ví dụ, ai cũng dễ dàng thừa nhận rằng một căn bệnh và triệu chứng của nó là hậu quả củanhững thay đổi sinh lý trong cơ thể chúng ta.Tuy nhiên, các nhà XHH đã chỉ ra rằng các triệu chứng về thể chất tương tự nhưng lại đ ượ c diễn giải theo nh ữn g cách rất khác nhau trong n h ữn g bối cảnh khác nhau, không chỉ bởi NBmà cịn bởi các bác sĩ.Ví dụ, ở Đức, huyết áp thấp thường được bác sĩ điều trị như một căn bệnh, trong khi ở Anhthì đây khơng phải là một ca bệnh. TẠI SAO XÃ HỘI HỌC CẦN CHO NGÀNH DƯỢC?Các loạ i bệ n h cũ n g có thể phụ th u ộ c vào bản chấ t củ a xãhội và quan hệ chính trị trong m ộ t giai đoạn lịch sử nhất định.Ví dụ, một nghiên cứu tại New Zealand cho thấy trong số 822 ca giải phẫu bắt cầu mạch vànhđược thực hiện vào năm 1983, chỉ có 10 ca đã được tiến hành trên người dân tộc thiểu số bảnđịa - Maori - mặc dù tỷ lệ tử vong do nhồi máu cơ tim cao đáng kể hơn trong nhóm(Pomare, 1998). Điều này cho thấy rằng các th ủ tụ c ch ẩ n đ ố n cóth ể khơng đ ượ c hồn tồn khách quan do bị ảnh hưởng bởi các vấn đề xã hội – chủ thể chínhcủa XHH. TẠI SAO XÃ HỘI HỌC CẦN CHO DS ?Trong những năm 1970 -1980 từ việc mở rộng ‘Dược lâm sàng, đã hình thành kháiniệm “Thực hànhdược” do yêu cầu khi thực hành nghề dược không phải chỉlo đáp ứng với các triệu chứng bệnh, mà còn phải đưa ra lời khuyên y tế, 'tưvấn' NB và phổ biến các thông điệp giáo dục sức khỏe•Thực hành Dược là một thuật ngữ rộng để mô tả một loạt các hoạt động liên quan đến việccung cấp các d ịch vụd ượ c . Nó khơng chỉ gồm Dược lâm sàng và các khía cạnh pháp lý của hành nghề dược, mà nócịn bao gồm dịch vụ cung cấp dược phẩm gắn liền với các quan điểm khác nhau trong bốicảnh xã hội rộng lớn hơn. TẠI SAO XÃ HỘI HỌC CẦN CHO DS ?•Thực hành dược liên kết và gắn bó với nhau của Chăm sóc dược và quản lý thuốc nhằmcải thiện chất lượng cuộc sống của NB•Thực hành dược nhấn mạnh các đóng góp tích cực của DS qua đầu vào là liệu pháp điều trịbằng thuốc.•Vai trị của DS ngày càng tham gia sâu vào đội ngũ CSSK, với nhiều chuyên ngành mớinhư dược lâm sàng, thông tin thuốc, ung bướu, nhi khoa và dược phóng xạ…•Ngồi vai trị là chun gia về thuốc, DS cịn có trách nhiệm ngày càng lớn hơn về tình trạngsức khỏe của NB và kết quả điều trị. TẠI SAO XÃ HỘI HỌC CẦN CHO DS ?•DS ngày càng phải đảm nhận vai trò "chuyên gia CSSK” chứ không chỉ là người phân phốithuốc và nhà cung cấp thiết bị y tế. Vì vậy DS địi hỏi phải có những kỹ năng mới của một ngườigiao tiếp, người giải quyết vấn đề, nhà lý luận, nhà giáo dục và nhà tư vấn.•Hơn nữa, nhà thuốc cũng là “cơng việc cộng đồng”; thuốc được phân phát trực tiếp cho NB,hoặc gián tiếp thông qua người nhà (không chuyên nghiệp ) của NB hoặc qua các chuyên gia ytế khác. TẠI SAO XÃ HỘI HỌC CẦN CHO DS ?•Các biệt dược có hiệu quả cao trước đây chỉ có trên đơn thuốc, nay đã có sẵn để bán tại cácnhà thuốc với số lượng ngày càng tăng lên và dự kiến sẽ tăng hơn nữa.“Vai trò mở rộn g” này liên quan đ ến DS tư ơ n g tác trựctiế p vớ i cộ n g đ ồ n g, như tư vấn CSSK, thông tin, khuyến cáo điều trị, hướng dẫn và giáodục, đặc biệt phải đảm bảo rằng NB nhận thuốc phù hợp và hiểu cách sử dụng thuốc mộtcách chính xác.•Tuy nhiên, những NB, họ lại có mố i quan hệ vớ i nhau trong gia đ ìn h , trong tổ ch ức và hệth ố n g y tế và nền vă n hóa củ a m ỗ i n ướ c . Dược xã hội là gì?•Dược xã hội học (Dược XHH) là một mơn học quan tâm đến vị trí của ngành Dược trong xãhội nói chung. Đó là mơn học đa ngành giúp hiểu được mối quan hệ tương tác của thuốc với xãhội.•Trong Dược XHH, lĩnh vực dược/ thuốc được nghiên cứu từ quan điểm khoa học xã hội và nhânvăn.•Dược XHH tập trung vào vị trí của thuốc trong xã hội, liên quan tới cách sử dụng, kinh tế và chínhsách CSSK.•Dược XHH là mơn học đa ngành cho phép nghề Dược hoạt động, tham gia và chịu trách nhiệmtrong các vấn đề của thuốc ở mức độ xã hội. CẦN THIẾT PHẢI ĐƯA DƯỢC XHH VÀO ĐÀO TẠO DS CẦN THIẾT PHẢI ĐƯA DƯỢC XHH VÀO ĐÀO TẠO DS•Ngành Y, sớm công nhận tầm quan trọng của XHH và “XHH áp dụng cho y học” đượcdạy cho các trường điều dưỡng, y tế và nha khoa tại Anh kể từ năm 1970.•Năm 1989, một nhóm cơng tác về KHXH và hành vi của UBGD - Hiệp hội dược phẩm Hoànggia Anh đã đưa ra 13 khuyến nghị mà trong đó khuyến nghị chính là “Tất cả các trường dượccần đưa khoa học xã hội vào giảng dạy cho dược..” CẦN THIẾT PHẢI ĐƯA DƯỢC XHH VÀO ĐÀO TẠO DS•DXHH trang bị cho sinh viên dược có được cái nhìn tổng quát về thuốc và vị trí của thuốc trongxã hội.•Dược XHH thường xun phải dựa vào các mơn của XHH, Tâm lý XH, Tâm lý học, Khoahọc chính trị, Nghiên cứu giáo dục, Truyền thông, Kinh tế, Lịch sử, Nhân chủng học, các vấn đề ytế công cộng và chính trị xã hội.•Kiến thức trong các mơn học như Thông tin dược, Dịch tễ dược, Cảnh giác dược, Dược lâmsàng, Kinh tế y tế là bắt buộc. Những nội dung được giảng dạy trong Dược XHH••Social Pharmacy: definition, significance of drugs in medicine practice and societyPharmacoepidemiology, Pharmacovigilance,Pharmacoeconomics, Pharmaco informatics, Clinical pharmacy, Economics of health systems••••••Drug PolicyPharmaceutical Pricing and Reimbursement,Pharmaceutical Industry and its activities,Classification systems of drugs, Consumption of drugs, indicators of evaluation.Drug policy in hospitals (USA, EU),Medication Errors - classification, prevention; Sociologicalunderstanding of Health and Illness, Theory of Iceberg,••Health Economy,Management of Health System, Compliance. Theory of Iceberg CHỦ ĐỀ NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN DƯỢC XHH•Mục tiêu đầu tiên của nghiên cứu DXHH là nghiên cứu các chủ đề liên quan đến Th ựchành d ượ c . Đây là một lĩnh vực có sự lai tạo giữa lí thuyết và phương pháp từ nhiềungành KHXH và nhân văn nhằm khám phá tất cả khía cạnh của Thực hành dược.•Làm thế nào DS nhận thức và hành động theo vai trò mởrộng của họ trong cung cấp CSSK•DS làm thế nào để xác định một cách hiệu quả nhất các vấn đề liên quan đến thuốc cho NB vàtác dụng phụ.•Làm thế nào hệ thống dịch vụ dược cho NB được triển khai trong CSSK ? CHỦ ĐỀ NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN DƯỢC XHHChủ đề liên quan đến Dược XHH bao gồm tất cả các yếutố xã hội ảnh h ưở n g đế n sử dụng thu ố c , như niềm tin vào y học và y tế, thái độ, quy tắc, cácmối quan hệ, và các q trình liên quan.Ví dụ về các câu hỏi trong lĩnh vực này là:•Các quy luật ảnh hưởng tới phát triển và phê duyệt sản phẩm thuốc mới?•Một sảnphẩmmớiđượcpháttriển, tácđộngthếnào vàokinh tế y tế và sức khỏe?•Phân phối thuốc thực hiện như thế nào ở những nước có nền giáo dục khác nhau và vai trịcủa DS? CHỦ ĐỀ NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN DƯỢC XHH•••Nhận thức của NB (khách hàng) và cách sử dụng thuốc.Tại sao NB dùng (hoặc không dùng) một loại thuốc khi thuốc đó được kê đơn?Loại thơng tin thuốc nào có hiệu quả tốt nhất cho sự hiểubiết của NB và cần được cung cấp khi nào?•Dân số già/dân số trẻ: Dân số già do sống thọ hơn nên có nhiều lo âu và bệnh tật hơn. Sai sóttrong sử dụng thuốc có khác nhau giữa các cá thể (do sợ bị phản ứng thuốc, phụ thuộc thuốc,hiểu lầm, các phương pháp điều trị thay thế, …)•Nhóm NB mãn tính và dân tộc thiểu số. CHỦ ĐỀ NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN DƯỢC XHH•Các vấn đề liên quan đến sử dụng thuốc hợp lý...•Cách thức mà các loại thuốc được sử dụng. Khi hiểu NB sử dụng thuốc như thế nào, liệu phápđiều trị có thể thích nghi tốt hơn và nguy cơ thất bại trong điều trị có thể giảm.•Thái độ và kiến thức của các nhà chuyên môn y tế liên quan đến sử dụng thuốc. TÀI LIỆU THAM KHẢO1.Sorensen EW, Mount JK, Christensen ST , The Concept of Social Pharmacy, Thechronic✱illIssue 7 Summer 2003, The Danish Univ. of Pharmaceutical Sciences, Dept of Social Pharmacy,Copenhagen, Denmark.2. sciences/programme-structure/medicines-andsociety/ Univ.Copenhagen3. Kevin Taylor , Sarah Nettleton , Geoffrey Harding(2003), Sociology for Pharmacists , The Taylor &Francis Group, London and New York, 2nd Edition.

Tài liệu liên quan

ĐẠI CƯƠNG VỀ DƯỢC ĐỘNG HỌC
- 50
- 1
- 15
Slide bài giảng phương pháp luận và nghiên cứu khoa học (chuong 1 đại cương về nghiên cứu khoa học)
- 36
- 3
- 17
Tài liệu Đại cương về dược động học ppt
- 23
- 1
- 9
Đại cương về dược động học (Kỳ 1) ppt
- 5
- 678
- 5
Đại cương về dược động học (Kỳ 2) pdf
- 5
- 554
- 1
Đại cương về dược động học (Kỳ 3) ppt
- 5
- 455
- 0
Đại cương về dược động học (Kỳ 4) pptx
- 5
- 400
- 1
Đại cương về dược lực học (Kỳ 3) ppsx
- 5
- 352
- 1
Đại cương về dược lực học (Kỳ 4) pps
- 5
- 344
- 0
Đại cương về dược lực học (Kỳ 5) docx
- 5
- 336
- 0