Danh Sách Các Vị Thần Nhật Bản – Wikipedia Tiếng Việt

Bài này không có nguồn tham khảo nào. Mời bạn giúp cải thiện bài bằng cách bổ sung các nguồn tham khảo đáng tin cậy. Các nội dung không nguồn có thể bị nghi ngờ và xóa bỏ. Nếu bài được dịch từ Wikipedia ngôn ngữ khác thì bạn có thể chép nguồn tham khảo bên đó sang đây. (Tìm hiểu cách thức và thời điểm xóa thông báo này)

Đây là danh sách các vị thần (kami) có nguồn gốc từ tín ngưỡng và truyền thống trong tôn giáo của Nhật Bản. Đa phần trong số này đến từ Thần Đạo, trong khi những vị thần khác được du nhập từ Phật giáo hoặc Đạo giáo và "tích hợp" với thần thoại Nhật Bản và văn hóa dân gian.

Các vị thần chính

[sửa | sửa mã nguồn]

Tên thần	Tên tiếng Nhật	Biểu tượng/hình ảnh	Biểu tượng cho	Ghi chú
Amaterasu-Ō-Mi-Kami	天照大神Thiên Chiếu Đại Thần		Nữ thần mặt trời đồng thời bà được coi là tổ tiên của các Thiên hoàng Nhật Bản	Bà có thể được gọi là Ōhiru-menomuchi-no-kami (大日孁貴神 Đại Nhật Linh Quý Thần). Bà thường được xem (không chính thức) là "vị thần chính" của Thần đạo.
	天照大御神Thiên Chiếu Đại Ngự Thần
Ame-no-Uzume	天宇受売命Thiên Vũ Thụ Mại Mệnh		Nữ thần của bình minh và sự đam mê	Thường được gọi là Uzume
	天鈿女命Thiên Điền Nữ Mệnh
Fūjin	風神Phong Thần		Thần gió của Nhật Bản và là một vị thần lớn trong Thần Đạo	Còn được gọi là Kami-no-Kaze. Được ghi chép ra đời cùng thế giới. Ông được miêu tả như một oni với một cái túi đeo trên lưng.
Hachiman	八幡神Bát Phiên Thần		Thần chiến tranh và là thần bảo hộ Nhật Bản và người dân. Ban đầu là một vị thần nông nghiệp, sau đó ông trở thành thần giám hộ cho gia tộc Minamoto. Động vật tượng trưng và sứ giả của ông là chim bồ câu.	Ông còn được gọi là Hachiman-shin hoặc Yawata no Kami
Inari Ōkami	稲荷大神Đạo Hà Đại Thần		Thần hay nữ thần của gạo và sinh sản. Người đưa tin và động vật biểu tượng là những con cáo	Thường được đồng nhất với Ukanomitama và thần Dakiniten trong Phật giáo.
Ninigi-no-Mikoto	瓊瓊杵尊Quỳnh Quỳnh Chử Tôn		Thường được gọi là Ninigi, ông là cháu trai của Amaterasu	Chắt nội của ông là Kan'yamato Iwarebiko, sau này được gọi là Hoàng đế Jimmu, vị hoàng đế đầu tiên của Nhật Bản
Ōkuninushi	大国主Đại Quốc Chủ	Tập tin:Ōkuninushi Bronze Statue.jpg	Vị thần xây dựng quốc gia, nông nghiệp, kinh doanh, và y học
Omoikane	思兼Tư Kiêm	Vị thần trí tuệ và trí thông minh, luôn luôn được kêu gọi để "suy ngẫm" và đưa ra lời khuyên tốt trong các cuộc thảo luận với các vị thần trên trời
Raijin	雷神Lôi Thần		Thần sấm sét, và thường được kết hợp với Fūjin. Giống như Fūjin, Raijin thường được mô tả như một oni	Còn được gọi là Raiden (雷電 Lôi Điện)
Ryūjin	龍神Long Thần		Còn được gọi là Ōwatatsumi, ông là một con rồng, cũng như thần biển. Chắt nội ông là Hoàng đế Jimmu	Ông sống ở Ryūgū-jō, cung điện dưới đáy biển được xây dựng từ san hô với đỏ và trắng, từ nơi ông kiểm soát thủy triều với những viên ngọc kỳ diệu
Suijin	水神Thủy Thần	Vị thần nước
Susanoo-no-Mikoto	須佐之男尊Tu Tá Chi Nam Tôn		Thần của bão cũng như trong một số trường hợp thần biển. Ông ta cũng là một vị thần lừa đảo, vì thần thoại Nhật Bản đã mô tả rất nhiều "sự cạnh tranh" giữa ông và Amaterasu	Susanoo cũng là người giết chết Yamata no Orochi và phát hiện ra thanh gươm thiêng Kusanagi
Takemikazuchi	建御雷/武甕槌Kiến Ngự Lôi/Võ Úng Chùy		Được coi là thần sấm và thần kiếm. Trong thời Edo, Takemikazuchi được miêu tả đang cố gắng khuất phục con cá trê khổng lồ được cho là cư ngụ tại kaname-ishi (要石 Yếu Thạch) vùng đất Nhật Bản và gây ra động đất ở đó.
Takeminakata	建御名方Kiến Ngự Danh Phương		Thần gió, nước, săn bắn và chiến tranh.	Con trai thần Ōkuninushi, Takeminakata cũng được coi là tổ tiên trong thần thoại của một số gia tộc từng phục vụ tại đền thờ với tư cách là Thần chủ (神主 Kannushi), nổi bật nhất trong số họ là gia tộc Suwa.
Tamanoya	玉祖命Ngọc Tổ Mệnh	Thần được coi là người sáng tạo ra Yasakani no Magatama (ngọc hình móc câu)
Toyotama-hime	豊玉姫Phong Ngọc Cơ		Con gái của Ryūjin và Jimmu. Người ta nói rằng sau khi sinh con trai, cô biến thành một con rồng và biến mất	Còn được gọi là Otohime (乙姫 Ất Viên)
Tsukuyomi-no-Mikoto	月読の命Nguyệt Độc Chi Mệnh月夜見の尊Nguyệt Dạ Kiến Chi Tôn	Thần mặt trăng. Ông đã giết thần thức ăn, Uke Mochi. Điều này khiến Amaterasu không bao giờ gặp ông nữa, khiến mặt trời và mặt trăng luôn ở những nơi khác nhau trên bầu trời	Còn được gọi là Tsukiyomi, Tsuki no Kami, Tsukiyomino Mikoto, và Tsukiyumi no Mikoto

Thần thế thất đại

[sửa | sửa mã nguồn]

Kamiyo-nanayo (神世七代) là bảy thế hệ kami xuất hiện sau khi hình thành trời và đất.

Theo Cổ sự ký (古事記 Kojiki), những vị thần này xuất hiện sau Kotoamatsukami. Hai thế hệ đầu tiên là hitorigami (độc thần) trong khi năm thế hệ tiếp theo trở thành cặp kami nam-nữ: các nam thần và nữ thần chị em đồng thời là vợ chồng. Tổng cộng Kamiyo-nanayo bao gồm 12 vị thần.

Ngược lại, biên niên sử Nihon Shoki chỉ ra rằng các vị thần này lần đầu xuất hiện sau khi vũ trụ được tạo ra. Cũng ghi rằng ba thế hệ đầu tiên là hitorigami và các thế hệ khác là các cặp khác giới. Đồng thời, Nihon Shoki sử dụng một cách viết khác cho tên của tất cả các vị thần.

Thế hệ cuối cùng được hình thành là Izanagi và Izanami là cặp đôi chịu trách nhiệm tạo ra quần đảo Nhật Bản (Kuniumi) và sẽ sinh ra các vị thần khác (Kamiumi).

Tên thần	Tên tiếng Nhật	Biểu tượng/hình ảnh	Biểu tượng cho	Ghi chú
Kuninotokotachi	国之常立神Quốc Chi Thường Lập Thần		Ông là một trong 2 Kami xuất hiện khi trời – đất – biển chưa có sự phân biệt rõ rệt, đại diện cho vũng lầy. Kuninotokotachi với Amenominakanushi được coi là vị thần nguyên thủy của vũ trụ	Được cho rằng sống trên núi Phú Sĩ
	国常立尊Quốc Thường Lập Tôn[1]
Toyokumono	豊雲野神Phong Vân Dã Thần	Vị thần xuất hiện sau Kuninotokotachi, là thế hệ thứ hai trong Kamiyonanayo
Uhijini	宇比邇神Vũ Bỉ Nhĩ Thần	Cặp vị thần xuất hiện sau Toyokumono, là thế hệ thứ ba trong Kamiyonanayo
Suhijini	須比智邇神Tu Bỉ Trí Nhĩ Thần
Tsunuguhi	角杙神 Giác Dực Thần	Cặp vị thần xuất hiện sau Uhijini và Suhijini, là thế hệ thứ tư trong Kamiyonanayo
Ikuguhi	活杙神Hoạt Dực Thần
Ōtonojii	意富斗能地神Ý Phú Đẩu Năng Địa Thần	Cặp vị thần xuất hiện sau Tsunuguhi và Ikuguhi, là thế hệ thứ năm trong Kamiyonanayo
Ōtonobe	大斗乃弁神Đại Đẩu Nãi Biện Thần
Omodaru	淤母陀琉神Ứ Mẫu Đà Lưu Thần	Cặp vị thần xuất hiện sau Ōtonojii và Ōtonobe, là thế hệ thứ sáu trong Kamiyonanayo
Aya-kashiko-ne	阿夜訶志古泥神Á Dạ Ha Chí Cổ Nê Thần
Izanagi	伊弊諾Y Tế Nặc		Tổ tiên của các vị thần, ông là nam đầu tiên cũng như thần sáng tạo và cuộc sống. Ông là chồng của Izanami	Con của Izanagi và Izanami là Amaterasu, Susanoo và Tsukuyomi. Izanami chết ngay sau khi sinh hạ được Kagu-tsuchi. Izanagi đã đuổi theo vợ tới tận Yomi. Izanami trốn Izanagi vì nhan sắc đã thay đổi, Izanami bắt phải hứa sẽ chờ đợi và không được tìm kiếm nếu muốn bà trở lại. Ông mất kiên nhẫn và tìm thấy xác bà, bà tức giận tấn công nhưng Izanagi đã kịp bịt cổng vào hạ giới bằng một tảng đá lớn. Izanami trả thù bằng cách giết chết 1000 sinh linh mỗi ngày. Izanagi đáp lại tạo thêm 1500 sinh linh mỗi ngày và lấp đầy mặt đất.
	伊邪那岐Y Tà Na Kì
Izanami	伊弉冉Y Trang Nhiễm		Vị nữ thần đầu tiên, bà là vợ và em gái của Izanagi. Bà là nữ thần của sáng tạo và cái chết
	伊邪那美Y Tà Na Mỹ

Kami phụ

[sửa | sửa mã nguồn]

Tên thần	Tên tiếng Nhật	Hình ảnh	Ghi chú
Amatsu-Mikaboshi	天津甕星Thiên Tân Úng Tinh	Kami của các ngôi sao đã tồn tại trước Kotoamatsukami. Được đề cập dưới thời Takemikazuchi
Amanozako	天逆毎Thiên Nghịnh Mỗi		Là một nữ thần được đề cập trong Cổ sự ký, vị thần được tạo ra khi Susanoo để cho linh hồn hung dữ của chính mình (Aramitama) tích tụ bên trong ông cho đến khi ông nôn bà ra
Amatsumara	天津麻羅Thiên Tân Ma La	Là thần nghề luyện sắt và thợ rèn. Ông đóng vai trò là thợ rèn cho các vị thần ở Takamagahara. Trong nhiều phiên bản, ông đã tạo ra một chiếc gương với sự trợ giúp của Ishikori-dome, được dùng để dụ Amaterasu khỏi nơi ẩn náu trong hang đá trên thiên đường
Ajisukitakahikone	阿遅鉏高日子根神A Trì Sừ Cao Nhật Tử Căn Thần		Thần nông nghiệp và sấm sét
Amatsuhikone	天津日子根命Thiên Tân Nhật Tử Căn Mệnh	Được coi là con trai thứ ba của Amaterasu. Trong một số phiên bản, ông được sinh ra từ những viên ngọc trên tóc của Amaterasu. Trong các phiên bản khác, ông được sinh ra từ cây nho dùng để buộc tóc của Amaterasu. Ông được cho là tổ tiên một số gia tộc, bao gồm cả gia tộc Oshikochi và Yamashiro
Ame no Hohi	天之菩卑能命Thiên Chi Bồ Ti Năng Mệnh	Con trai thứ hai nữ thần mặt trời Amaterasu. Ông cũng được cho là tổ tiên những người cai trị Izumo
Ame-no-Koyane	天児屋命Thiên Nhân Ốc Mệnh	Ông được coi là người giải quyềt các "vấn đề thần bí", cũng như trợ lý cho Hoàng đế đầu tiên Nhật Bản.[2] Ông cũng được coi là tổ tiên của gia đình Fujiwara
Azumi-no-isora	阿曇磯良A Đàm Ki Lương	là một kami của bờ biển. Ông được coi là tổ tiên của người Azumi
Satimasuma	天苗加命Thiên Miêu Gia Mệnh	Được mệnh danh là "Futsushi"
Futsunushi	経津主神Kinh Tân Chủ Thần	Thần chính ở đền Katori
Iwai-nushi-no-kami	斎主尊Trai Chủ Tôn	Vị thần có danh tính khá mơ hồ. Nihon shoki gọi thần là Iwai-no-ushi (斎之大人 Trai chi Đại nhân) và đặt vào đền Katori gợi ý rằng thần có thể là Futsunushi. Nhưng có lý do để tin rằng anh ta có thể là Takehazuchi (建葉槌命 Kiến Diệp Chùy Mệnh) (Takemizuchi), và có những người khác nói rằng đây có thể là Amaterasu. Futsunushi (経津主神 Kinh Tân Chủ Thần)
Isetsuhiko	伊勢都彦命Y Thế Đô Ngạn Mệnh	Là vị thần gió xuất hiện ở tỉnh Ise và Harima
Ishikori-dome no Mikoto	石凝姥命Thạch Ngưng Mỗ Mệnh	Thần rèn
Kagu-tsuchi	火之迦具土Hỏa chi Già cụ thổ	Là kami của lửa, và một người bảo trợ thợ rèn và thợ gốm.
Kotoshironushi	事代主神Sự Đaị Chủ Thần	Trong Kojiki, Kotoshironushi được miêu tả là con của Ōkuninushi, thần đất của tỉnh Izumo. Kotoshironushi là vị thần chính của đền Asuka, và có liên quan đến thần Ebisu.
Kuebiko	久延毘古Cửu Diên Bì Cổ	Vị thần học thức và nông nghiệp. Trong thần thoại Nhật Bản như một bù nhìn không thể đi lại nhưng có nhận thức toàn diện.
Kuraokami, Okami hoặc Okami no kami	闇龗, 龗, hoặc 淤加美神Ám Long, Long hoặc Ứ Gia Mỹ Thần	Là Thần rồng và vị thần mưa và tuyết trong Thần đạo.
Kukurihime no Kami	菊理媛神Cúc Lý Viện Thần	Một nữ thần được tôn kính tại Shirayama Hime Shrine.
Kōjin	三宝荒神Tam Bảo Hoang Thần	Là thần lửa, trái tim, và nhà bếp.
Konohanasakuya-hime	木花之開耶姫Mộc Hoa Chi Khai Da Viện	Vợ của Ninigi và con gái của Ōyamatsumi, và bà của Jimmu. Nữ thần cũng được biết đến như nữ thần của Núi Phú Sĩ. Nữ thần cũng được biết đến với cái tên Sengen.
Moreya	洩矢神Tiết Thỉ Thần	Là một vị thần huyền thoại của vùng Suwa thuộc tỉnh Nagano.
Nigihayahi-no-mikoto	饒速日尊Nhiêu Tốc Nhật Tôn	Được biết đến với cái tên "Furu" và nói rằng một đứa con của "Futsushi". Chỉ có Nigihayahi (Furu) có tên "Amateru" (天照 Thiên Chiếu) giữa các vị thần Nhật Bản. Nó được mô tả rõ ràng rằng Nigihayahi đã cai trị Yamato (tên cổ của thủ đô và trung tâm của Nhật Bản) trước khi chinh phục chiến tranh của hoàng đế Jinmu trong hai cuốn sách lịch sử chính thức lâu đời nhất của Nhật Bản, "Kojiki" (712) hoặc "Nihon Shoki" (720). Theo Nihon Ōdai Ichiran, Nigihayahi xuất thân từ thiên đàng và sau đó được phục vụ dưới sự bảo vệ của Nagasunebiko, nhưng sau khi bị chinh phục, các đồ vật "Jingi" mang đến bởi Nigihayahi như là bằng chứng về tính hợp pháp của anh ta đã được chứng minh mũi tên của Hoàng đế Jimmu. Con cháu của ông ta trở thành những đầy tớ của Hoàng triều.
Oda Nobunaga	織田信長Chức Điền Tín Trường	Được thờ tại đền Kenkun-jinja.
Omoikane	思兼神Tư Kiêm Thần	Vị thần trí tuệ và thông minh.
Ōyamatsumi	大山積神Đại Sơn Tích Thần	Anh trai của Amaterasu, và một vị thần quan trọng điều khiển núi, biển và chiến tranh, cũng như cha của Konohanasakuya-hime.
Sukuna-Biko-Na	少名毘古那Thiếu Danh Bì Cổ Na	Một vị thần nhỏ của thuốc và mưa, người tạo ra và kiên cố hóa vùng đất với Ōkuninushi.
Sarutahiko Ōkami	猿田毘古神Viên Điền Bì Cổ Thần	Kami của trái đất đã hướng dẫn Ninigi đến các hòn đảo của Nhật Bản.
Seidai Myōjin	Vị thần của thể thao, được tôn vinh tại Shiramine Shrine ở Kyoto, đặc biệt là tôn thờ Kemari và Bóng đá.
Satimasuma	天苗加命Thiên Miêu Gia Mệnh	Được biết đến là "Futsushi" và nói rằng một người con trai của anh là "Futsu".
Tajimamori	田道間守Điền Đạo Gian thủ	Vị thần được gọi là "tokijiku no kagu no mi" trong "Tokoyo-no-kuni", và được ca ngợi là "thần của wagashi" (bánh ngọt, bánh kẹo).
Ugajin	宇賀神Vũ Hạ Thần	Vị thần thu hoạch và sinh sản, kami đại diện với thân rắn và đầu của một người đàn ông hay đàn bà. Người đó có thể được bắt nguồn từ Ukanomitama.
Ukanomitama	宇迦之御魂神Vũ Già Chi Ngự Hồn Thần	Vị thần của "linh hồn của gạo trong kho ", một vị thần liên quan đến lương thực và nông nghiệp.
Uke Mochi	保食神Bảo Thực Thần	Đôi khi được gọi là Ogetsu-hime-no-Kami, một nữ thần của thức ăn.
Yama-no-kami	山の神Sơn Thần	Là một nhóm các vị thần núi, thường đại diện là nữ.

Được tôn thờ như kami

[sửa | sửa mã nguồn]

Tên thần	Tên tiếng Nhật	Biểu tượng/hình ảnh	Biểu tượng cho	Ghi chú
Tenjin	天神Thiên Thần		Vị thần thông thái, ông là Sugawara no Michizane (845–c903), bị lưu đày khỏi Kyoto, và cái chết của ông mang đến nhiều tai ương cho Heiankyo. Ông được thờ phụng để làm nguôi linh hồn giận dữ của ông
Shōtoku Taishi	聖徳太子Thánh Đức Thái Tử	Đôi khi được các tín đồ đạo Shinto sùng bái trong Thái Tử Đường (太子堂 Taishido) như Kami của xây dựng và sự ra đời dễ dàng, như ở Hokai-ji của Kamakura.
Tōshō Daigongen (Tokugawa Ieyasu)	徳川家康Đức Xuyên Gia Khang	Được tôn kính tại Nikkō Tōshō-gū và các đền thờ tương tự.
Toyotomi Hideyoshi	豊臣秀吉Phong Thần Tú Cát	Được tôn kính tại Toyokuni-jinja.

Phật giáo

[sửa | sửa mã nguồn]

|Tên thần	Tên tiếng Nhật	Biểu tượng/hình ảnh	Ghi chú
Aizen Myō-ō	愛染明王Ái Nhiễm Minh Vương
Amida Nyorai	無量光佛 hoặc 無量壽佛Vô Lượng Quang Phật hoặc Vô Lượng Thọ Phật
Daruma	ダルマBồ-đề-đạt-ma
Fudō Myōō	不動明王Bất Động Minh Vương
Idaten	韋駄天Vi Đà Thiên
Jizō	地蔵Địa Tạng
Kangiten	歓喜天Hoan Hỉ Thiên
Kannon	観音Quan Âm
Yakushi Nyorai	薬師如来Dược Sư Như Lai

Thất Phúc Thần

[sửa | sửa mã nguồn] Xem thêm thông tin: Thất Phúc Thần

Thập Thất Thế thần

[sửa | sửa mã nguồn]

Thập thất Thế thần (十七世神 Jūnana-sei-kami) là tên gọi các vị thần được ghi chép trong Cổ sự ký (古事記 Kojiki). Các vị thần trong gia phả gắn liền với thần Ōkuninushi, bao gồm một số vị thần không rõ tên và thánh tích. Thập thất thế thần dùng để chỉ số thế hệ, nhưng tính tổng lại chỉ có 15 thế hệ nên không rõ vì sao gọi là 17.

Tên thần	Tên tiếng Nhật	Biểu tượng/hình ảnh	Biểu tượng cho	Ghi chú
Aonumauma-Manuma-Oshihime no Mikoto	青沼馬沼押比売神Thanh Chiểu Mã Chiểu Áp Bỉ Thần	Nữ thần thờ tại Đền Aoi (Chofu, Tokyo). Xuất hiện trong Cổ sự ký (古事記 Kojiki), vợ thần Biryorō-kami (美呂浪神 Mỹ Lữ Lãng Thần)

Tham khảo

[sửa | sửa mã nguồn]

1. ^ Kuni-no-Tokotachi có tên hiệu là Quốc chi Thường lập thần (国之常立神, Kuninotokotachi-no-Kami, trong Kojiki) và Quốc Thường lập tôn (国常立尊, Kuninotokotachi-no-Mikoto, trong Nihonshoki)
2. ^ http://eos.kokugakuin.ac.jp/modules/xwords/entry.php?entryID=37