Đất Nước - Nguyễn Khoa Điềm - Ngữ Văn 12 - Hoc247

YOMEDIA NONE Trang chủ Ngữ Văn 12 Tuần 10 Ngữ Văn 12 Đất Nước - Nguyễn Khoa Điềm - Ngữ văn 12 ADMICRO Lý thuyếtSoạn bài 137 FAQ

Bài giảng Đất nước của Nguyễn Khoa Điềm giúp các em cảm nhận được những suy tư sâu sắc của nhà thơ về Đất Nước và trách nhiệm của mỗi người đối với quê hương, xứ sở. Hiểu được sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa chất chính luận và trữ tình, sự vận dụng các chất liệu văn hóa và văn học dân gian, sự phong phú, linh hoạt của giọng điệu thơ. Chúc quý thầy cô và các em có tiết học sôi động, hấp dẫn và hiệu quả hơn tại lớp.

ATNETWORK YOMEDIA

1. Video bài giảng

2. Tóm tắt bài

2.1. Tìm hiểu chung

a. Tác giả Nguyễn Khoa Điềm

b. Bài thơ Đất Nước

2.2. Đọc - hiểu văn bản

a. Cảm nhận về đất nước

b. Tư tưởng cốt lõi: "Đất Nước của Nhân Dân"

c. Đặc sắc về nghệ thuật

3. Bài tập minh họa

4. Soạn bài Đất nước

5. Hỏi đáp về bài thơ Đất nước

6. Một số bài văn mẫu về bài thơ Đất nước

Tóm tắt bài

2.1. Tìm hiểu chung

a. Tác giả Nguyễn Khoa Điềm

• Sinh ra trong một gia đình trí thức, giàu truyền thống yêu nước và tinh thần cách mạng.
• Học tập và trưởng thành trên miền Bắc, tham gia chiến đấu và hoạt động văn nghệ ở miền Nam.

b. Bài thơ Đất Nước

• Hoàn thành ở chiến khu Trị - Thiên 1971, đầu 1974.
• Xuất xứ: Phần đầu chương V của trường ca “Mặt đường khát vọng”.
• Thể loại: Trường ca (có sự kết hợp giữa tự sự và trữ tình).
• Bố cục: 2 phần.

2.2. Đọc - hiểu văn bản

a. Cảm nhận về đất nước

• Đất Nước được cảm nhận ở nhiều phương diện
  • Phương diện lịch sử, văn hoá dân tộc:
    • Đất nước gắn liền với:
      • Văn hoá lâu đời của dân tộc: truyện cổ tích, phong tục.
      • Cuộc trường chinh không nghỉ ngơi: chống ngoại xâm, cuộc sống lao động vất vả.
  • Phương diện không gian địa lí và thời gian lịch sử:
    • Phương diện không gian:
      • Gần gũi với con người: nơi sinh hoạt của mỗi người, không gian tuyệt diệu của tình yêu.
      • Không gian địa lý mênh mông từ "núi bạc" đến "biển khơi" và là nơi sinh tồn của dân tộc bao thế hệ.
    • Phương diện thời gian:
      • Nhắc đến cội nguồn dân tộc.
      • Đất nước là sự kế tục của các thế hệ: quá khứ, hiện tại và tương lai.

⇒ Tác giả đã hướng tới cái nhìn toàn vẹn và nhiều chiều về đất nước để khơi dậy một đất nước có chiều dài của thời gian lịch sử, chiều rộng của không gian địa lí và chiều sâu của truyền thống văn hoá dân tộc.

• Trách nhiệm của thế hệ mình với đất nước
  • Đất nước kết tinh trong sự sống, trong máu thịt của mỗi cá nhân.
  • Tình yêu lứa đôi thống nhất, hài hoà với tình yêu đất nước.
  • Niềm tin vào thế hệ mai sau.
  • Trách nhiệm của thế hệ mình:
    • Đất nước - "máu xương" của mỗi con người là những giá trị vật chất và tinh thần mà mỗi người được thừa hưởng (quyền lợi).
    • Trách nhiệm của mỗi người: phải biết gắn bó, san sẻ và hoá thân.

⇒ Xây dựng và bảo vệ Đất nước muôn đời (nghĩa vụ).

b. Tư tưởng cốt lõi: "Đất Nước của Nhân Dân"

• Cảm nhận đất nước qua những địa danh thắng cảnh gắn với cuộc sống tính cách số phận của nhân dân:
  • Tình nghĩa thuỷ chung thắm thiết (núi Vọng Phu, hòn trống mái).
  • Sức mạnh bất khuất (Chuyện Thánh Gióng).
  • Cội nguồn thiêng liêng (hướng về đất Tổ Hùng Vương).
  • Truyền thống hiếu học (Cách cảm nhận về núi Bút non nghiêng).
  • Hình ảnh đất nước tươi đẹp (Cách nhìn dân dã về núi con Cóc, con Gà , dòng sông)

⇒ Đất nước hiện lên vừa gần gũi vừa thiêng liêng.

• Nhìn vào bốn nghìn năm đất nước mà nhấn mạnh đến những con người vô danh âm thầm cống hiến và hi sinh.
• Truyền thống của nhân dân:
  • Say đắm trong tình yêu (Yêu em từ thuở trong nôi.)
  • Biết quý trọng tình nghĩa (Biết quý công...)
  • Quyết liệt trong căm thù và chiến đấu (Biết trồng tre...)

⇒ Sự phát hiện thú vị và độc đáo về đất nước được triển khai theo hướng vừa khơi sâu, vừa phát triển những ý nghĩa mới trên các phương diện địa lí, lịch sử, văn hoá với nhiều ý nghĩa mới: Muôn vàn vẻ đẹp của đất nước đều là kết tinh của bao công sức và khát vọng của nhân dân, của những con người vô danh, bình dị .

• Tư tưởng cốt lõi và tụ điểm là "Đất Nước của Nhân Dân".

c. Đặc sắc về nghệ thuật

• Thể thơ tự do phóng túng.
• Giọng thơ suy tưởng: đặt câu hỏi và tự trả lời.
• Sử dụng các chất liệu văn hoá dân gian không phải là thủ pháp nghệ thuật mà là để chi phối tư tưởng "Đất Nước là của Nhân Dân".
• Giọng thơ trữ tình – chính luận.

• Tổng kết

Mời các em cùng củng cố lại kiến thức trọng tâm của bài học thông qua sơ đồ sau:

Bài tập minh họa

Ví dụ:

Anh (chị) hãy phân tích 9 câu đầu của bài thơ Đất nước - Nguyễn Khoa Điềm.

Gợi ý làm bài:

a. Mở bài

• Giới thiệu chung về trường ca Mặt đường khát vọng và đoạn thơ được phân tích.

b. Thân bài

• Ý khái quát của đoạn thơ: Đất nước có từ lâu đời và rất gần gũi, thân thương đối với mỗi con người.
• Biểu hiện cụ thể:
  • Đất nước hiện lên từ những huyền thoại, cổ tích.
  • Đất nước hình thành từ lâu đời, gắn liền với những truyền thống yêu nước, lao động cần cù, thuần phong mĩ tục và lối sống tình nghĩa thủy chung… của dân tộc.
  • Lời thơ giàu chất liệu văn hóa dân gian, tạo một không gian nghệ thuật vừa gần gũi thân quen, vừa bay bổng sâu xa, góp phần làm nổi bật tư tưởng “Đất Nước của Nhân dân”.

c. Kết bài

• Đoạn thơ là sự kết tinh đặc sắc giữa chất liệu văn hóa dân gian với hình thức thơ trữ tình – chính luận.
• Đoạn thơ là một định nghĩa theo cách riêng của Nguyễn Khoa Điềm về đất nước, đất nước không siêu hình, trừu tượng mà gắn bó, thân thuộc với mỗi người, Đất Nước của Nhân dân.

4. Soạn bài Đất nước

Nếu như các nhà thơ khác thường dùng những hình ảnh kì vĩ, mĩ lệ, mang tính tiểu tượng, tạo ra những khoảng cách để cảm nhận chiêm ngưỡng về Đất Nước thì Nguyễn Khoa Điềm lại đưa bạn đọc đến với hình ảnh Đất Nước trong những gì gần gũi, quen thuộc và thân thương nhất. Để hiếu sâu sắc hơn về bài thơ, các em có thể tham khảo bài soạn sau đây: Bài soạn Đất nước.

5. Hỏi đáp về bài thơ Đất nước

Nếu có thắc mắc cần giải đáp các em có thể để lại câu hỏi trong phần Hỏi đáp, cộng đồng Ngữ văn HỌC247 sẽ sớm trả lời cho các em.

6. Một số bài văn mẫu về bài thơ Đất nước

Mặt đường khát vọng là trường ca độc đáo của Nguyễn Khoa Điềm, ra đời trong chiến tranh ác liệt thời chống Mĩ, tại chiến trường Trị - Thiên - một điểm nóng - trên chiến trường miền Nam vào năm 1971. Bài thơ đã truyền đến người đọc bao xúc động, tự hào về Đất Nước và nhân dân. Để xác định được hướng lập dàn ý và viết bài văn hoàn chỉnh về bài thơ Đất nước, các em có thể tham khảo một số bài văn mẫu dưới đây:

- Vẻ đẹp của hình tượng đất nước trong bài thơ Đất Nước của Nguyễn Khoa Điềm

- Tư tưởng đất nước của Nhân dân qua đoạn trích Đất nước

- Phân tích đoạn thơ trong đoạn trích Đất Nước của Nguyễn Khoa Điềm

- Cảm nhận đoạn thơ trong đoạn trích đất nước của Nguyễn Khoa Điềm

- Chất liệu dân gian qua đoạn thơ đầu đoạn trích Đất Nước

- Phân tích đoạn trích Đất Nước của Nguyễn Khoa Điềm

- Cảm nhận mới mẻ về đất nước và con người trong Đất Nước

-- Mod Ngữ văn 12 HỌC247

NONE

Bài học cùng chương

Đất nước - Nguyễn Đình Thi - Ngữ văn 12 Luật thơ (Tiếp theo) - Ngữ văn 12 ADSENSE ADMICRO Bộ đề thi nổi bật UREKA AANETWORK

XEM NHANH CHƯƠNG TRÌNH LỚP 12

Toán 12

Lý thuyết Toán 12

Giải bài tập SGK Toán 12

Giải BT sách nâng cao Toán 12

Trắc nghiệm Toán 12

Giải tích 12 Chương 3

Đề thi giữa HK1 môn Toán 12

Ngữ văn 12

Lý thuyết Ngữ Văn 12

Soạn văn 12

Soạn văn 12 (ngắn gọn)

Văn mẫu 12

Soạn bài Người lái đò sông Đà

Đề thi giữa HK1 môn Ngữ Văn 12

Tiếng Anh 12

Giải bài Tiếng Anh 12

Giải bài Tiếng Anh 12 (Mới)

Trắc nghiệm Tiếng Anh 12

Unit 7 Lớp 12 Economic Reforms

Tiếng Anh 12 mới Review 1

Đề thi giữa HK1 môn Tiếng Anh 12

Vật lý 12

Lý thuyết Vật Lý 12

Giải bài tập SGK Vật Lý 12

Giải BT sách nâng cao Vật Lý 12

Trắc nghiệm Vật Lý 12

Vật lý 12 Chương 3

Đề thi giữa HK1 môn Vật Lý 12

Hoá học 12

Lý thuyết Hóa 12

Giải bài tập SGK Hóa 12

Giải BT sách nâng cao Hóa 12

Trắc nghiệm Hóa 12

Hoá Học 12 Chương 4

Đề thi giữa HK1 môn Hóa 12

Sinh học 12

Lý thuyết Sinh 12

Giải bài tập SGK Sinh 12

Giải BT sách nâng cao Sinh 12

Trắc nghiệm Sinh 12

Ôn tập Sinh 12 Chương 5

Đề thi giữa HK1 môn Sinh 12

Lịch sử 12

Lý thuyết Lịch sử 12

Giải bài tập SGK Lịch sử 12

Trắc nghiệm Lịch sử 12

Lịch Sử 12 Chương 2 Lịch Sử VN

Đề thi giữa HK1 môn Lịch Sử 12

Địa lý 12

Lý thuyết Địa lý 12

Giải bài tập SGK Địa lý 12

Trắc nghiệm Địa lý 12

Địa Lý 12 VĐSD và BVTN

Đề thi giữa HK1 môn Địa lý 12

GDCD 12

Lý thuyết GDCD 12

Giải bài tập SGK GDCD 12

Trắc nghiệm GDCD 12

GDCD 12 Học kì 1

Đề thi giữa HK1 môn GDCD 12

Công nghệ 12

Lý thuyết Công nghệ 12

Giải bài tập SGK Công nghệ 12

Trắc nghiệm Công nghệ 12

Công nghệ 12 Chương 3

Đề thi giữa HK1 môn Công nghệ 12

Tin học 12

Lý thuyết Tin học 12

Giải bài tập SGK Tin học 12

Trắc nghiệm Tin học 12

Tin học 12 Chương 2

Đề thi giữa HK1 môn Tin học 12

Cộng đồng

Hỏi đáp lớp 12

Tư liệu lớp 12

Xem nhiều nhất tuần

Video: Vợ nhặt của Kim Lân

Video ôn thi THPT QG môn Vật lý

Video ôn thi THPT QG Tiếng Anh

Video ôn thi THPT QG môn Hóa

Video ôn thi THPT QG môn Toán

Video ôn thi THPT QG môn Văn

Video ôn thi THPT QG môn Sinh

Sóng- Xuân Quỳnh

Khái quát văn học Việt Nam từ đầu CMT8 1945 đến thế kỉ XX

Người lái đò sông Đà

Quá trình văn học và phong cách văn học

Đất Nước- Nguyễn Khoa Điềm

Đàn ghi ta của Lor-ca

Tây Tiến

Ai đã đặt tên cho dòng sông

YOMEDIA YOMEDIA ×

Thông báo

Bạn vui lòng đăng nhập trước khi sử dụng chức năng này.

Bỏ qua Đăng nhập ×

Thông báo

Bạn vui lòng đăng nhập trước khi sử dụng chức năng này.

Đồng ý ATNETWORK ON QC Bỏ qua >>