Đền Đô (Đền Lý Bát Đế) - Wikimapia

Wikimapia The map created by people like you! Đền Đô (Đền Lý Bát Đế) (Tu Son Town) Vietnam / Mien Nui Va Trung Du / Bac Ninh / Tu Son Town World / Vietnam / Mien Nui Va Trung Du / Bac Ninh World / Vietnam / Đồng Bằng Sông Hồng / Bắc Ninh / Từ Sơn temple, buddhist temple Đền Đô (Đền Lý Bát Đế) Đền Đô (Đền Lý Bát Đế) Đền Đô (Đền Lý Bát Đế) Đền Đô (Đền Lý Bát Đế) Đền Đô (Đền Lý Bát Đế) Đền Đô (Đền Lý Bát Đế) Đền Đô (Đền Lý Bát Đế) Đền Lý Bát Đế, còn gọi là Đền Đô hoặc Cổ Pháp điện là nơi thờ tám vị vua đầu tiên của nhà Lý. Đây là một quần thể kiến trúc tín ngưỡng được bảo tồn khá trọn vẹn, nơi tưởng niệm và phụng thờ của toàn dân đối với các vị vua nhà Lý. Với vị thế, ý nghĩa vô cùng quan trọng trong đời sống tâm linh của người dân Việt và in đậm bản sắc văn hóa dân tộc, đền Lý Bát Đế đã được Nhà nước Việt Nam công nhận là di tích lịch sử - văn hóa theo Quyết định số 154 của Bộ Văn hóa-Thông tin cũ, nay là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ngày 25/01/1991. Khái quát Đền Lý Bát Đế thuộc xóm Thượng, làng (xã) Đình Bảng, huyện Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh, nay là phường Đình Bảng, thị xã Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh. Đền nằm trên vùng đất "địa linh nhân kiệt" Đình Bảng, cách thủ đô Hà Nội gần 20 km về phía Bắc, thuộc địa phận hương Cổ Pháp, châu Cổ Pháp (làng Đình Bảng, Từ Sơn, Bắc Ninh) nên còn gọi là đền Cổ Pháp. Đền thờ tám vị vua nhà Lý, đó là: Lý Công Uẩn tức Lý Thái Tổ (1009-1028); Lý Thái Tông (1028-1054); Lý Thánh Tông (1054-1072); Lý Nhân Tông (1072-1128); Lý Thần Tông (1128-1138); Lý Anh Tông (1138-1175); Lý Cao Tông (1175-1210) và Lý Huệ Tông (1210-1224). Từ xa xưa, Cổ Pháp được liệt vào làng "tam cổ": "Thứ nhất Cổ Bi, thứ nhì Cổ Loa, thứ ba Cổ Pháp". Đất Cổ Pháp là nơi thắng địa bậc nhất Kinh Bắc, vượng khí, linh thiêng. Làng Cổ Pháp là nơi phát tích của triều đình nhà Lý, kéo dài hơn 200 năm. Đền Lý Bát Đế được khởi công xây dựng từ ngày 3 tháng Ba năm Canh Ngọ 1030 bởi Lý Thái Tông khi vị hoàng đế này về quê làm giỗ cha. Sau này, đền được nhiều lần trung tu và mở rộng. Lần trùng tu lớn nhất là vào năm thứ hai niên hiệu Hoàng Định của vua Lê Kính Tông (tức năm 1620), khắc văn bia ghi lại công đức của các vị vua triều Lý.[1] Trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp, quân Pháp đã phá hủy nhiều di sản văn hóa ở Cổ Pháp. Năm 1952, quân Pháp dội bom, phá hủy hoàn toàn đền. Đến năm 1989, đền đã được khởi công xây dựng lại, theo đúng hình dáng và kiến trúc mà các nhà nghiên cứu lịch sử đã phác thảo, căn cứ vào dấu tích còn lại và các tài liệu lưu trữ. Kiến trúc Thủy đình của Đền Đô Đền Lý Bát Đế rộng 31.250 m², với trên 20 hạng mục công trình, chia thành 2 khu vực: nội thành và ngoại thành. Tất cả đều được xây dựng công phu, đắp vẽ chạm khắc tinh xảo. Khu vực nội thành có kiến trúc theo kiểu "nội công ngoại quốc". Cổng vào nội thành gọi là Ngũ Long Môn vì hai cánh cổng có trạm khắc hình năm con rồng. Trung tâm của Khu nội thành và cũng là trung tâm đền là chính điện. Chính điện gồm trước tiên là Phương đình (nhà vuông) 8 mái 3 gian rộng đến 70 m². Tiếp đến nhà Tiền tế 7 gian rộng 220 m². Tại đây có điện thờ vua Lý Thái Tổ. Phía bên trái điện thờ có treo tấm bảng ghi lại "Chiếu dời đô" của vua Lý Thái Tổ với đúng 214 chữ, ứng với 214 năm trị vì của 8 đời vua nhà Lý. Phía bên phải có treo tấm bảng ghi bài thơ nổi tiếng của Lý Thường Kiệt: "Nam quốc sơn hà Nam đế cư...". Sau cùng là Cổ Pháp điện gồm 7 gian rộng 180 m² là nơi đặt ngai thờ, bài vị và tượng của 8 vị vua nhà Lý. Gian giữa là nơi thờ Lý Thái Tổ và Lý Thái Tông; ba gian bên phải lần lượt thờ Lý Thánh Tông, Lý Nhân Tông và Lý Thần Tông; ba gian bên trái lần lượt thờ Lý Anh Tông, Lý Huệ Tông và Lý Cao Tông.[2] Trong nội thành còn có nhà chuyển bồng, kiến trúc theo kiểu chồng diêm 8 mái, 8 đao cong mềm mại, nhà tiền tế, nhà để kiệu thờ, nhà để ngựa thờ. Đặc biệt, phía Đông đền có nhà bia, nơi đặt "Cổ Pháp Điện Tạo Bi" (bia đền Cổ Pháp). Tấm bia đá này cao 190 cm, rộng 103 cm, dày 17 cm, được khắc dựng năm Giáp Thìn (1605), do tiến sĩ Phùng Khắc Khoan soạn văn bia, ghi lại sự kiện lịch sử nhà Lê xây dựng lại đền và ghi công đức của các vị vua triều Lý. Khu ngoại thất đền Lý Bát Đế gồm thủy đình trên hồ bán nguyệt. Đây là nơi để các chức sắc ngày trước ngồi xem biểu diễn rối nước. Hồ này thông với ao Cả trên và ao Cả dưới và sông Tiêu Tương xưa. Thủy đình ở phía Bắc hồ rộng 5 gian có kiến trúc chồng diêm 8 mái, 8 đao cong. Thủy đình đền Lý Bát Đế từng được Ngân hàng Đông Dương thời Pháp thuộc chọn là hình ảnh in trên giấy bạc "năm đồng vàng". Nhà văn chỉ ba gian chồng diêm rộng 100 m² nằm bên trái khu nội thành thờ Tô Hiến Thành và Lý Đạo Thành, những quan văn đã có công lớn giúp nhà Lý. Nhà võ chỉ có kiến trúc tương tự nhà văn chỉ, ở bên phải khu nội thành thờ Lê Phụng Hiểu, Lý Thường Kiệt, Đào Cam Mộc, những quan võ đã có công lớn giúp nhà Lý. Ngoài ra, ở khu vực ngoại thành còn có nhà chủ tế, nhà kho, nhà khách và đền vua Bà (thờ Lý Chiêu Hoàng, còn gọi là đền Rồng), v.v... Bát Đế vân du Hoành phi liên hoa bát diệp (tám đời như tám bông hoa sen), trong đền còn có bức hoành phi "Bát diệp trùng quang" (tám đời cùng sáng) Trong khi hướng dẫn du khách tham quan, các cụ trong Ban Quản lý di tích đền kể lại, không phải chỉ một lần, vào những ngày giỗ các vị vua Lý, trên nóc đền thường xuất hiện 8 đám mây trắng xếp thành một dải nối tiếp nhau. Đám mây hiện hữu khoảng mươi, mười lăm phút rồi mới tản ra. Những người dự lễ xôn xao bàn tán. Các cụ bảo, đó là linh hồn 8 vị vua Lý hiện về. Lại nữa, vào đúng ngày Lễ hội đền Đô năm 2003 (15-3 âm lịch - ngày Lý Công Uẩn đăng quang), những người dự lễ hội tại đây đã chứng kiến một hiện tượng thiên nhiên kỳ lạ: Một dải mây hình rồng vàng từ phía Thăng Long - Hà Nội bay về đứng lên nóc đền một lúc rồi tản ra, đúng lúc dân làng Đình Bảng bắt đầu lễ rước "Linh bài Lý Thái Tổ và Chiếu dời đô ra Thăng Long" theo nghi lễ cổ truyền... Những câu chuyện và hình ảnh ấy được ghi chép, chụp ảnh và lưu lại trong những tài liệu về đền Đô. Các nhà khoa học giải thích, đó chỉ là sự trùng hợp kỳ lạ của thiên nhiên. Nhưng với người dân Đình Bảng, điều đó có nghĩa là các vị vua nhà Lý vẫn luôn hiện diện đâu đó trên mảnh đất quê nhà. Hội Đền Đền là trung tâm thờ các vua Lý với nhiều nghi thức rất trọng thể trong các dịp lễ hàng năm, kỷ niệm ngày mất của các vị vua. Đặc biệt lễ hội đền Đô được tổ chức vào các ngày 15, 16, 17 tháng 3 âm lịch nhằm kỷ niệm ngày Lý Công Uẩn đăng quang (ngày 15/3 năm Canh Tuất 1010). Đây là ngày hội lớn mang tính quốc gia, thu hút hàng vạn khách hành hương thể hiện lòng thành kính và nhớ ơn của người dân Việt đối với các vua Lý. Đó còn là lễ hội truyền thống có từ lâu đời và trở thành phong tục được nhân dân xã Đình Bảng tự nguyện lưu giữ, trở thành nhu cầu không thể thiếu trong đời sống văn hóa tinh thần của nhân dân. Der Lý Bát Đế-Schrein (vietnamesisch: Đền Lý Bát Đế, auch Đền Đô oder Cổ Pháp Điện) ist ein buddhistischer Schrein zur Anbetung von acht Kaisern der Lý-Dynastie in Vietnam. Er steht in der Gemeinde Đình Bảng, Bezirk Từ Sơn, in der Provinz Bắc Ninh der Region Đồng Bằng Sông Hồng (Delta des Roten Flusses) und liegt etwa 20 km nordöstlich von Hanoi. Bắc Ninh ist die Heimatprovinz der Lý-Dynastie (1009–1225), deren erster Herrscher Lý Thái Tổ (974–1028) in dieser Pagode mit dem damaligen Namen Cổ Pháp Điện erzogen wurde. Die Haupthalle des Schreins dient der Verehrung der Kaiser dieser Dynastie, dort stehen Statuen der ersten Lý-Kaiser Lý Thái Tổ und Lý Thái Tông. In der Văn Chỉ-Halle rechts der Haupthalle werden Lý Đạo Thành und Tô Hiến Thành angebetet, zwei hochrangige zivile Mandarin-Offiziere, die den Kaisern der Lý-Dynastie dienten. Die Võ Chỉ-Halle auf der Linken widmet sich der Verehrung der Generäle Lý Thường Kiệt, Lê Phụng Hiểu und Đào Cam Mộc. Vor den Gebäuden liegt ein als Halbmond geformter See. In einem Thủy Đình genannten Pavillon, das auf einer kleinen Halbinsel steht, treten Quan Họ-Ensembles auf und wird Wasser-Marionettentheater gespielt. Am vierten Tag nach Neujahr wird das Hội Đền đô gefeiert, ein Fest zur Erinnerung an die glorreiche Geschichte der Lý-Dynastie. Wikipedia article: http://de.wikipedia.org/wiki/Lý_Bát_Đế-Schrein Nearby cities: Coordinates: 21°6'24"N 105°57'35"E Add your comment in english

Comments

  • n vnb (guest) Đền Lý Bát Đế thuộc xóm Thượng, làng (xã) Đình Bảng, huyện Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh, nay là phường Đình Bảng, thị xã Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh. 13 years ago | reply | hide comment
Add comment for this object Your comment: Post comment
  • Similar places
  • Nearby places
  • Nearby cities
  • Chùa Dận ( Cổ Pháp Tự) 1.9 km
  • Nanh Pagoda 3.2 km
  • Đình làng Công Đình 4.2 km
  • Pagoda... 5.1 km
  • Khu di tích Đền Gióng 5.6 km
  • Phu Dong Temple 5.7 km
  • Kien So Pagoda 5.7 km
  • Đền Mẫu thờ mẹ Thánh Gióng 5.7 km
  • Pho Quang Pagoda 6.1 km
  • Hoi Xa Pagoda 7.1 km
  • Đền Đầm 0.9 km
  • Dinh Bang Ward 1.2 km
  • Dong Ngàn Quarter 1.2 km
  • Tan Hong Commune 1.6 km
  • Trang Ha Ward 2 km
  • Đại học TDTT Bắc Ninh 2.1 km
  • Khu đô thị Đồng Nguyên - Phường Đồng Nguyên 2.3 km
  • Dong Nguyen Commune 2.8 km
  • Tien Du District 8.6 km
  • Gia Lam district 9 km
  • 47 km
  • 60 km
  • 194 km
  • 317 km
  • 499 km
  • 580 km
  • 777 km
  • 793 km
  • 862 km
  • 1052 km
Đền Đầm Dinh Bang Ward Dong Ngàn Quarter Tan Hong Commune Trang Ha Ward Đại học TDTT Bắc Ninh Khu đô thị Đồng Nguyên - Phường Đồng Nguyên Dong Nguyen Commune Tien Du District Gia Lam district ×

Post comment

Log in with Facebook Log in with VK

or continue as guest

Wikimapia username Your name Please enter your name Post comment

Từ khóa » đền Lý Bát đế đình Bảng Từ Sơn Bắc Ninh