DỊCH THÀNH NGỮ 'CHẤU CHẤU ĐÁ XE' SANG TIẾNG ANH

You Might Be Interested In

DỊCH THÀNH NGỮ ‘CHẤU CHẤU ĐÁ XE’ SANG TIẾNG ANH

Câu thành ngữ 'Châu chấu đá xe' được thầy Đặng Chấn Liêu và thầy Lê Khả Kế dịch trong cuốn từ điển Việt - Anh là :

1. A grasshopper kicks a carriage. 2. David fights Goliath.

PHƯƠNG PHÁP DỊCH TỪ ĐỐI TỪ: ‘CHÂU CHẤU ĐÁ XE’

Trong câu 1, nếu nói theo các phương thức của Peter Newmark trong 'A Textbook of Translation' thì 'từ đối từ' (word for word) cũng được vì theo Newmark 'The SL word-order is preserved and the words translated singly by their most common out of context. Cultural words are translated literally. (Trật tự từ của ngôn ngữ gốc được giữ nguyên và từ được dịch từng từ một theo nghĩa phổ biến nhất của từ điển. Từ văn hóa được dịch theo nghĩa đen).

PHƯƠNG PHÁP DỊCH THEO NGHĨA ĐEN: ‘CHÂU CHẤU ĐÁ XE’

Còn gọi 'A grasshopper.... carriage là lối dịch 'literal' (sát nghĩa) thì ai (?) bảo là sai! vì theo định nghĩa này thì 'Cấu trúc ngữ pháp của ngôn ngữ gốc có thể chuyển thành tương đương gần nhất của ngôn ngữ dịch nhưng từ vựng vẫn được dịch từng từ một, theo nghĩa phổ biến nhất của từ điển (The SL grammatical constructions are converted to their nearest TL equivalents but the lexical words are again translated singly, out of context).

PHƯƠNG PHÁP DỊCH TRUNG THÀNH: ‘CHÂU CHẤU ĐÁ XE’

Nếu cho rằng câu 1 dịch theo phương thức trung thành (faithful method) với định nghĩa như sau thì sai thế nào được ‘Bản dịch cố gắng tái tạo nghĩa ngữ cảnh chính xác của bản gốc trong giới hạn của các cấu trúc ngữ pháp của ngôn ngữ dịch. Phương thức này 'chuyển được' các từ văn hóa và giữ nguyên được mức độ 'khác thường' về từ vựng và ngữ pháp trong bản dịch (A faithful translation attempts to reproduce the precise contextual meaning of the original within the constraints of the TL grammatical structures. It ‘transfer’ cultural words and preserves the degree of grammatical ‘abnormality’ in the translation).

PHƯƠNG PHÁP DỊCH THOÁT: ‘CHÂU CHẤU ĐÁ XE’

Ở câu 2, tại sao hai tác giả này dịch mà ta hổng thấy 'chấu chấu' và hổng có 'xe' luôn! Chỉ có cái tên 'David' và 'Goliath' nào đó. Phương thức này ta có thể gọi 'tự do' (free), 'đặc ngữ' (idiomatic), giao tiếp (communcative) nhưng gọi dịch thoát (có người gọi là ‘phóng tác’) là đúng nhất (adaptation). Đây là hình thức tự do nhất của dịch thuật (This is the ‘freest’ form of translation.

XIN GIỚI THIỆU VỚI DIỄN ĐÀN VỀ CÁCH DỊCH ‘CHÂU CHẤU ĐÁ XE’ SANG TIẾNG ANH

1. Châu chấu đá xe 'David fights Goliath'

Tác giả: Mark A. Ashwill trong 'Vietnam Today: A Guide to a Nation at a Crossroad'.

2. Châu chấu đá xe (đá voi) được dịch thành 2 cách:

1. A grasshopper kicks a carriage (an elephant). 2. David fights Goliath.

Tác giả: Đặng Chấn Liêu & Lê Khả Kế

3. Gaddafi quyết 'chấu chấu đá xe', tấn công Châu âu.

được dịch sang tiếng Anh: 'Gaddafi (David) determined to attack Europe (Goliath)

Tác giả: nguyenphuoc vinhco

4. Năm 2016, Băng đảo (Iceland) đã làm một kỳ tích 'châu chấu đá xe/voi) ở ‘Euro 2016’ với câu diễn đạt sau:

Euro 2016: How Tiny Iceland Slays the Giants. thì ý của câu là: Euro 16: 'Chú Châu chấu Iceland đã hạ gục các gã khổng lồ Goliath'.

Tuy nhiên trong ngữ cảnh thương mại ta thấy có hình ảnh anh 'DAVID' và 'GOLIATH' ở câu sau và cách dịch của bạn như thế nào?

- The local community was depicted in the role of David against the one of the Goliaths of the oil industry.

Thầy Nguyễn Phước Vĩnh Cố

Nhóm Nghiên cứu ngôn ngữ, Văn Hóa và Dịch thuật

You Might Also Like

• UBER, UBERISE, UBERISATION: CÂU CHUYỆN HÌNH THÁI HỌC & DỊCH THUẬT
• TIẾNG ANH TRONG DỊCH THUẬT VĂN BẢN HÀNH CHÍNH
• CÁC CHUYÊN NGÀNH Y KHOA NHƯ ‘NHI KHOA’, ‘PHỤ KHOA’, ‘SẢN KHOA’, ‘LÃO KHOA’ DỊCH SANG TIẾNG ANH NHƯ THẾ NÀO?
• ‘Căng Da Bụng, Chùng Da Mắt’   tiếng anh nói thế nào nhỉ?
• NGỮ CẢNH (CONTEXT), NGỮ VỰC (REGISTER) & DỊCH THUẬT CHUYÊN NGÀNH (SPECIALISED TRANSLATION)