Điều Trị Hẹp Niệu Quản Bằng Laser Holmium

Điều trị hẹp niệu quản bằng Laser Holmium cho kết quả tốt, tỷ lệ thành công cao, là một lựa chọn can thiệp tối thiểu khả dĩ cho các bệnh nhân hẹp niệu quản mắc phải. Điều trị hẹp niệu quản do sỏi hoặc xơ hẹp sau mổ bằng xẻ hẹp qua nội soi ngược dòng với năng lượng Laser Holmium là một phương pháp an toàn, hiệu quả, ít xâm lấn, có thời gian phẫu thuật ngắn, hậu phẫu nhẹ nhàng.

Hình ảnh hẹp niệu quản P kèm sỏi nhỏ niệu quản P đoạn 1/3 giữa trên phim CLVT

Hẹp niệu quản là tình trạng khẩu kính trong lòng niệu quản bị thu hẹp gây tình trạng ứ nước thận ( Bao gồm cả tình trạng niệu quản bị chèn ép do các khối u, tổ chức xung quanh ). Trong bài này chủ yếu đề cập tới tình trạng hẹp niệu quản (NQ) được đặc trưng bởi tình trạng hẹp trong lòng NQ gây ra sự tắc nghẽn về mặt chức năng dẫn ứ nước tiểu từ thận xuống bàng quang. Có nhiều nguyên nhân gây nên hẹp niệu quản mắc phải như các bệnh lý u niệu quản, lao niệu quản, thâm nhiễm sau xạ tri; hoặc sau các phẫu thuật về tiết niệu hay sản phụ khoa có tổn thương NQ. Tình trạng tắc nghẽn dòng nước tiểu qua chỗ hẹp sẽ gây nên hậu quả nghiêm trọng ảnh hưởng nhanh chóng tới chức năng thận. Có nhiều phương pháp điều trị hẹp niệu quản như: Phẫu thuật mổ mở cắt – nối tạo hình niệu quản; phẫu thuật tạo hình niệu quản qua nội soi sau phúc mạc, nội soi qua phúc mạc; phẫu thuật nội soi ngược dòng xẻ hẹp niệu quản bằng Laser; phẫu thuật đặt uro-stent ( Stent kim loại tự bung ); nong niệu quản hẹp bằng ống soi cứng hoặc bằng bóng nong niệu quản… Mỗi phương pháp đều có những ưu nhược điểm riêng. Tuy nhiên phương pháp cho thấy có nhiều ưu việt phải kể đến đó là phương pháp nội soi ngược dòng xẻ hẹp bằng Laser và phương pháp đặt Uro-stent ( stent kim loại tự bung ) – 2 phương pháp này cho hiệu quả cao và ít tái phát.

Phẫu thuật cắt nối, tạo hình niệu quản chỉ nên chỉ định khi phương pháp nội soi ngược dòng thất bại

1. Chỉ định:

– Phương pháp điều trị hẹp niệu quản bằng Laser Holmium có thể được chỉ định cho tất cả các trường hợp có hẹp niệu quản trên thận còn chức năng tốt, không có tình trạng ứ mủ thận. Chỉ định cụ thể như:

+ Hẹp niệu quản do phẫu thuật cũ ( tán sỏi niệu quản cũ, phẫu thuật can thiệp trên niệu quản cũ; phẫu thuật sản phụ khoa có tổn thương tới niệu quản )

+ Hẹp niệu quản do viêm xơ do sỏi niệu quản khảm, sỏi niệu quản bám lâu ngày

+ Hẹp niệu quản do polyp niệu quản dưới sỏi niệu quản

+ Hẹp niệu quản do xơ hẹp niệu quản đơn thuần

+ Hẹp niệu quản kèm sỏi niệu quản

2. Chống chỉ định:

+ Các trường hợp hẹp niệu quản, ứ nước thận có tình trạng nhiễm khuẩn chưa điều trị ổn định

+ Các trường hợp hẹp niệu quản do nguyên nhân bất thường giải phẫu ( Niệu quản đi sau và bắt chéo tĩnh mạch chủ dưới; hẹp khúc nối niệu quản bể thận… – các trường hợp này cần phẫu thuật tạo hình )

+ Các trường hợp hẹp niệu quản lâu ngày, thận mất chức năng – không còn chỉ định phẫu thuật xẻ hẹp, bảo tồn.

+ Các chống chỉ định gây mê hồi sức

3. Các thăm dò cận lâm sàng, xét nghiệm cần làm để chẩn đoán và điều trị

– Siêu âm hệ tiết niệu đánh giá mức độ ứ nước thận cùng bên NQ hẹp là một thăm dò ít xâm lấn cần thiết, giúp đánh giá tình trạng thận ứ nước do tắc nghẽn và giúp so sánh sự thay đổi mức độ ứ nước thận sau can thiệp. Tỷ lệ ứ nước thận độ I chiếm 70,7%, nhưng chủ yếu trong bệnh cảnh của sỏi NQ. Do vậy, khó đánh giá và chẩn đoán được tình trạng hẹp NQ qua siêu âm.

– Chụp cắt lớp vi tính 64 dãy hệ tiết niệu có dựng hình (MSCT) giúp đánh giá được khả năng bài xuất, bài tiết và những bất thường của hệ tiết niệu một cách rõ nét.

– Chụp UIV giúp đánh giá khả năng bài xuất, bài tiết và đánh giá tốt vị trí hẹp, tình trạng hẹp niệu quản

Hình ảnh hẹp niệu quản T đoạn 1/3 trên

– Các xét nghiệm Bilan mổ (Xét nghiệm tổng phân tích tế bào máu ngoại vi; xét nghiệm sinh hóa máu; xét nghiệm nhóm máu ABO-Rh; Xét nghiệm đông máu cơ bản: PT, APTT, Fib; xét nghiệm tổng phân tích nước tiểu; Xét nghiệm HIV, HBsAg, anti HCV; X-quang tim phổi; điện tim thường; siêu âm hệ tiết niệu; Xquang hệ tiết niệu…)

Hình ảnh hẹp niệu quản trong quá trình nội soi

4. Qui trình phẫu thuật điều trị hẹp niệu quản bằng Laser Holmium

– Bệnh nhân được vô cảm bằng phương pháp gây tê tủy sống hoặc gây mê nội khí quản

– Tư thế phẫu thuật: Nằm ngửa, dạng hai chân (tư thế sản khoa)

– Tiến hành đặt máy soi vào bàng quang (quan sát thành bàng quang, 2 lỗ niệu quản)

– Luồn Guide wire lên niệu quản, đưa máy soi lên niệu quản xác định vị trí hẹp niệu quản

– Luồn dây dẫn Guide wire qua chỗ hẹp. Trường hợp niệu quản bít hẹp hoàn toàn có thể dùng kelly mềm nội soi tách thăm dò hoặc dùng thêm một guide wire thăm dò sao cho đưa guide wire lên trên được.

Hình ảnh xơ hẹp niệu quản: Guide wire mềm (màu đen đưa được qua vị trí hẹp)

– Đưa đầu Laser đến chỗ hẹp, cắt xẻ tại chỗ hẹp (polyp, xơ do viêm hoặc sẹo mổ cũ).

Hình ảnh hẹp toàn bộ lòng niệu quản do Polyp (mũi tên màu xanh); Guide wire màu xanh lá cây được đưa qua vị trí hẹp; que tán Laser màu xanh lam được đưa lên vị trí hẹp để cắt, xẻ hẹp niệu quản

– Đẩy máy qua chỗ hẹp và nong rộng NQ. Kết hợp tán sỏi NQ trên chỗ hẹp (nếu có) bằng Laser Holmium. Lấy mảnh sỏi và đặt 1 ống thông JJ sẽ được lưu trong 4-8 tuần. Có thể đặt 2 JJ giúp nong niệu quản tốt hơn. Để đặt được 2 JJ trên 1 niệu quản phẫu thuật viên cần luồn 2 Guide wire qua chỗ hẹp, lần lượt đặt sonde JJ vào niệu quản.

5. Theo dõi trong mổ và sau mổ

– Theo dõi tình trạng bụng, toàn thân

– Phát hiện sớm tổn thương NQ – ĐBT

– Theo dõi số lượng, màu sắc NT qua sonde niệu đạo

– Phát hiện sớm BC chảy máu, NKTN

– Rút thông niệu đạo sau mổ 1 – 2 ngày, ra viên

– Chụp XQ sau mổ 1 – 2 ngày, xác định vị trí đặt sonde JJ

– Khám lại sau 4 – 8 tuần đánh giá, rút JJ

6. Kết luận

Điều trị hẹp niệu quản do sỏi hoặc xơ hẹp sau mổ bằng xẻ hẹp qua nội soi ngược dòng với năng lượng Laser Holmium là một phương pháp an toàn, hiệu quả, ít xâm lấn, có thời gian phẫu thuật ngắn, hậu phẫu nhẹ nhàng. Phương pháp này nên được chỉ định là phương pháp lựa chọn đầu tiên áp dụng để điều trị hẹp niệu quản mắc phải. Điều trị hẹp niệu quản bằng Laser Holmium cho kết quả tốt, tỷ lệ thành công cao, là một lựa chọn can thiệp tối thiểu khả dĩ cho các bệnh nhân hẹp niệu quản mắc phải.

Xem thêm:

– Những phương pháp điều trị sỏi tiết niệu

– Phương pháp tán sỏi nội soi qua đường niệu đạo

– Tán sỏi thận qua da đường hầm nhỏ – mini PCNL

– Tán sỏi ngoài cơ thể

– Tán sỏi nội soi ngược dòng

– Hướng dẫn điều trị ngoại khoa sỏi tiết niệu

– Tán sỏi thận ống mềm

– Phẫu thuật nội soi sau phúc mạc lấy sỏi

Website Soitietnieu.com được xây dựng và quản lý bởi Bs Mai Văn Lực. Chúng tôi hỗ trợ khám và điều trị các bệnh lý Ngoại khoa tiết niệu tại các bệnh viện uy tín do các bác sĩ giỏi, giáo sư đầu ngành trực tiếp khám và điều trị. 

Liên hệ:   0984 260 391 -   0886 999 115