Điều Trị Viêm Quanh Khớp Vai Theo Y Học Cổ Truyền | BvNTP

1. Quan niệm của đông y về viêm quanh khớp vai

Viêm quanh khớp vai theo y học cổ truyền là kiên tý thống. Là chứng bệnh thuộc phạm vi chứng tý do nhiều nguyên nhân gây ra nên tính chất bệnh rất khác nhau.

Trong Đông y, viêm quanh khớp vai có ba thể bệnh gồm Kiên ngưng, Kiên phong và Hậu kiên phong. Vì bệnh thuộc chứng tý nên nguyên nhân cũng do phong, hàn, thấp kết hợp nhau làm bế tắc kinh lạc.

• Giai đoạn đầu, phong hàn thắng, bệnh nhân chủ yếu bị đau quanh khớp vai gọi là kiên thống.
• Giai đoạn sau, hàn thấp thắng, bệnh nhân chủ yếu bị hạn chế vận động, gọi là kiên ngưng.
• Lâu dài thì các tà khí này làm tắc đường lưu thông khí huyết, dẫn đến không nuôi dưỡng được cân cơ, gây ra hậu kiên phong.

2. Điều trị viêm quanh khớp vai không dùng thuốc

Điều trị viêm quanh khớp vai bằng đông y:

Châm cứu điều trị viêm quanh khớp vai:

Thể kiên thống:

• Thủ thuật: Châm tả.
• Huyệt: Kiên tỉnh, Kiên ngưng, Kiên trinh, Thiên tông, Trung phủ, Tý nhu, Cự cốt, Vân môn, A thị.
• Có thể hào châm, ôn châm, điện châm, nhĩ châm, trường châm, cấy chỉ,… Nhưng điện châm có khả năng giảm đau tốt nhất.

Châm cứu trong bệnh viêm quanh khớp vai có tác dụng giảm đau mạn tính, tăng hiệu quả điều trị của thuốc (Ảnh: Internet).

Thể Kiên ngưng:

• Châm bổ các huyệt như thể kiên thống.

Thể Hậu kiên phong:

• Châm cứu: là biện pháp kết hợp, dùng khi đau nhiều.

Xoa bóp chữa viêm quanh khớp vai:

Xoa bóp bấm huyệt là phương pháp dùng bàn tay, ngón tay tác động trực tiếp vào da thịt, thần kinh, mạch máu và các cơ quan cảm thụ gây nên những thay đổi về thần kinh, thể dịch, nội tiết giúp nâng cao khả năng hoạt động của hệ thần kinh (Ảnh: Internet).

Thể Kiên thống:

• Thủ thuật: Xát, day, lăn, bóp, vờn, vận động, bấm huyệt (các huyệt châm cứu). Động tác cần làm nhẹ nhàng, không gây đau thêm cho bệnh nhân.
• Với thể Kiên thống, châm cứu là chính, xoa bóp là phụ, nếu xoa bóp phải làm nhẹ nhàng.

Thể Kiên ngưng:

• Rất có tác dụng với thể này.
• Tăng dần cường độ, biên độ vận động khớp vai phù hợp với sức chịu đựng tối đa của bệnh nhân.
• Bệnh nhân cần phối hợp tập luyện tích cực, kiên trì, nhất là các động tác mở khớp.

Thể Hậu kiên phong:

• Xoa bóp là chủ yếu. Chỉ nên làm sau khi bàn tay hết bầm tím, phù nề để tránh các tổn thương thứ phát như teo cơ, cứng khớp.Bệnh nhân cần kết hợp tự xoa bóp, tập vận động bàn tay, khớp vai.

Thủy châm (hay tiêm thuốc vào huyệt):

• Là một phương pháp chữa bệnh rất hiệu quả nhờ kết hợp Đông – Tây y, phối hợp tác dụng chữa bệnh của châm kim theo học thuyết kinh lạc của Y học cổ truyền với tác dụng chữa bệnh của thuốc tiêm.

Điều trị viêm quanh khớp vai theo Y học hiện đại:

Điều trị vật lý trị liệu – phục hồi chức năng: là phương pháp chữa bệnh viêm quanh khớp vai an toàn và hiệu quả nhất.

Các phương pháp của vật lý trị liệu – phục hồi chức năng bao gồm: hồng ngoại – xoa bóp bấm huyệt – siêu âm – sóng ngắn và tập vận động theo sự hướng dẫn của thầy thuốc.

3. Điều trị dùng thuốc

Thể Kiên thống (tương ứng với viêm quanh khớp vai đơn thuần của Y học hiện đại):

• Phương pháp điều trị: Khu phong tán hàn, hành khí hoạt huyết.
• Tham khảo phương thuốc Quyên tý thang gia giảm.

Khương hoạt	12 g	Phòng phong	08 g
Xích thược	12 g	Khương hoàng	12 g
Đương quy	12 g	Hoàng kỳ	16 g
Cam thảo	06 g	Đại táo	12 g
Sinh khương	06 g	Quế chi	08 g
Trần bì	08 g

Sắc uống ngày 1 thang chia sáng chiều.

Thể Kiên ngưng (tương ứng với viêm quanh khớp vai thể tắc nghẽn, viêm cứng khớp vai của Y học cổ truyền):

• Phương pháp điều trị: Hoạt huyết tiêu ứ, thư cân hoạt lạc.
• Tham khảo phương thuốc: Quyên tý thang gia vị:

Khương hoạt	08 g	Phòng phong	08 g
Xích thược	12 g	Khương hoàng	12 g
Sinh khương	06 g	Đại táo	12 g
Tô mộc	10 g	Đào nhân	10 g
Đương quy	12 g	Hoàng kỳ	16 g
Cam thảo	06 g	Xuyên sơn giáp	08 g
Trần bì	06 g

Sắc uống ngày 1 thang chia sáng chiều.

Thể Hậu kiên phong (tương ứng với thể hội chứng vai tay, loạn dưỡng phản xạ chi trên của Y học hiện đại):

• Phương pháp điều trị: Bổ khí huyết, hoạt huyết tiêu ứ.
• Tham khao phương thuốc Tứ vật đào hồng gia vị.

Thục địa	16 g	Đương quy	10 g
Bạch thược	12 g	Xuyên khung	10 g
Đào nhân	10 g	Hồng hoa	10 g
Đẳng sâm	16 g	Hoàng kỳ	16 g

Sắc uống ngày 1 thang.

Điều trị viêm quanh khớp vai theo y học cổ truyền đòi hỏi người bệnh cần kiên trì theo phác đồ điều trị và tuân thủ các chỉ định của bác sĩ.

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

facebook.com/BVNTP

youtube.com/bvntp