ĐO ĐIỆN CƠ LÀ GÌ? TẠI SAO PHẢI ĐO ĐIỆN CƠ?

1. Điện cơ là gì?

Ghi điện cơ (electromyography) và đo tốc độ dẫn truyền thần kinh (nerve conduction studies) là phương pháp thăm dò được sử dụng để nghiên cứu phản ứng điện của thần kinh và cơ, đánh giá sự mất phân bố thần kinh của cơ.

Phương pháp này giúp đánh giá chức năng của các dây; rễ thần kinh ngoại vi; khớp thần kinh-cơ và các cơ. Chúng là các kỹ thuật bổ trợ rất quan trọng để chẩn đoán xác định, chẩn đoán phân biệt bản chất tổn thương (tế bào thần kinh vận động, myelin, sợi trục hay tổn thương phối hợp); chẩn đoán định khu và tiên lượng bệnh. Từ đó giúp các nhà lâm sàng hướng đến nguyên nhân của bệnh và điều trị có hiệu quả. Bản ghi điện cơ là bản ghi các kết quả thu được trên máy, in ra dưới dạng các biểu đồ và bảng số.

2.Tại sao phải đo điện cơ?

Đo điện cơ giúp đánh giá chức năng của các dây; rễ thần kinh ngoại vi; khớp thần kinh – cơ và các cơ. Đồng thời nó giúp bác sĩ chẩn đoán xác định, chẩn đoán phân biệt bản chất tổn thương sợi trục hay tổn thương phối hợp; tế bào thần kinh vận động; myelin và chẩn đoán định khu; tiên lượng bệnh để từ đó xác định nguyên nhân của bệnh và đưa ra phương pháp điều trị hiệu quả nhất. Được thực hiện khi người bệnh có các triệu chứng sau:

• Cảm giác châm chích ở da
• Cảm giác tê cứng
• Yếu cơ
• Đau cơ hay vọp bẻ
• Một số kiểu đau ở tay hay chân

Kết quả điện cơ thường cần thiết để xác định chẩn đoán hoặc loại trừ một số bệnh như:

• Các bệnh lý cơ: loạn dưỡng cơ hoặc viêm đa cơ
• Các bệnh ảnh hưởng đến nơi tiếp nối thần kinh cơ như bệnh nhược cơ
• Các rối loạn thần kinh ngoài tủy sống (thần kinh ngoại biên) như hội chứng ống cổ tay hoặc bệnh thần kinh ngoại biên
• Các rối loạn ảnh hưởng đến tế bào thần kinh vận động của tủy sống như xơ cột bên teo cơ hoặc viêm tủy xám (polio)
• Các rối loạn của rễ thần kinh trong bệnh thoát vị đĩa đệm

3. Nguyên tắc đo điện cơ

Tuân thủ nguyên tắc đo điện cơ đóng vai trò rất quan trọng, góp phần đảm bảo kết quả đo chính xác và không sai lệch. Thông thường, bệnh nhân sẽ được chỉ định đo điện cơ trong trường hợp:

• Định khu những tổn thương thần kinh cục bộ hoặc do chèn ép, bệnh đơn dây thần kinh, viêm dây thần kinh, bệnh rễ thần kinh, bệnh tế bào thần kinh vận động, bệnh lý đám rối thần kinh;
• Cần chẩn đoán các tổn thương cơ do thần kinh, do bệnh cơ hoặc các bệnh lý khác;
• Chẩn đoán hoặc khẳng định những nghi ngờ bệnh lý thần kinh ngoại biên;
• Chẩn đoán phân biệt những triệu chứng than phiền (ghi điện cơ chi trên, ghi điện cơ chi dưới…);
• Chẩn đoán và tiên lượng tổn thương dây thần kinh do chấn thương

4. Quy trình đo điện cơ và tốc độ dẫn truyền của dây thần kinh

Để thực hiện phương pháp đo điện cơ, người bệnh cần phải vệ sinh tay chân thật sạch sẽ và được các bác sĩ giải thích về các bước tiến hành. Đối với trẻ em thì cần chuẩn bị trước tâm lý, hướng dẫn trẻ phối hợp trong quá trình đo điện cơ.

Quy trình ghi điện cơ đồ và đo tốc độ dẫn truyền của dây thần kinh diễn ra như sau:

Ghi điện cơ đồ bằng điện cực kim

Bước 1: Người bệnh nằm ở tư thế giãn cơ.

Bước 2: Nhân viên y tế tiến hành sát trùng vùng da cần khảo sát bằng điện cực kim.

Bước 3: Tiến hành cắm điện cực kim xuyên qua da vào cơ, rồi đâm kim từng nấc một nhằm khảo sát các hoạt động điện do kim đâm gây ra. Để kim nằm im trong khi bắp cơ đang thư giãn hoàn toàn (không co cơ), nhằm tìm các hoạt động điện tự phát của cơ đó nếu có.

Tại thời điểm này, bác sĩ sẽ hướng dẫn người bệnh co cơ một cách nhẹ nhàng và để các đơn vị vận động phát xung rời rạc, khảo sát hình ảnh của từng điện thế của đơn vị vận động và yêu cầu người bệnh co cơ mạnh dần lên để khảo sát hiện tượng kết tập của các đơn vị vận động, cho tới mức người bệnh co cơ tối đa để xem hình ảnh giao thoa của các đơn vị vận động.

Đo tốc độ dẫn truyền của dây thần kinh vận động và cảm giác

Bước 1: Đặt điện cực bề mặt đặt tại vị trí khối cơ có dây thần kinh thăm dò chi phối.

Bước 2: Kích thích vào các điểm dọc theo đường đi của dây thần kinh.

Bước 3: Tính tốc độ dẫn truyền của dây thần kinh.

Sau khi đo điện cơ, người bệnh có thể cảm thấy hơi tăng thân nhiệt hoặc có những vết bầm tím nơi châm kim, tuy nhiên, những vết bầm này sẽ mờ dần sau vài ngày. Dựa vào kết quả khảo sát, bác sĩ sẽ phân tích và đưa ra bản kết quả với người bệnh. Nếu có vấn đề bất thường thì có thể sẽ phải tiến hành thêm các xét nghiệm khác.

Xem máy đo điện cơ Neurostyle TẠI ĐÂY

Tham khảo Internet

Mọi chi tiết xin vui lòng liên hệ để có được sự hỗ trợ tốt nhất:

Hoàng Đ​ức Hùng – 0905.777.197 – sieuamcx@gmail.com .

Đà Nẵng: 217 Huy Cận, P. Khuê Trung, Q. Cẩm Lệ, Tp.Đà Nẵng.

Hồ Chí Minh: 86/54 Phổ Quang, Phường 2, Quận Tân Bình

Hà Nội: Số 7, Ngõ 30, Lương Định Của, P. Phương Mai, Q. Đống Đa

Cần Thơ: 213 Phan Huy Chú, P. An Khánh, Q. Ninh Kiều

Xin chân thành cảm ơn sự quan tâm và hợp tác của Quý Bác sĩ