Động Cơ DOHC Và SOHC Là Gì? Sử Dụng Loại Động Cơ Nào ?

Động cơ là bộ phận quan trọng và tất yếu nhất trong mỗi chiếc xe, giúp xe được vận hành tốt hơn trong mọi quãng đường. Thế nên, DOHC và SOHC chính là các động cơ cần thiết, có cơ chế kiểm soát bộ truyền động van. Bộ truyền động van bao gồm thanh truyền, cam nâng, trục cam, van và lò xo. Hai động cơ DOHC và SOHC sẽ kiểm soát các bộ phận đó. Vậy DOHC là gì? SOHC là gì? Giữa hai động cơ này có sự khác nhau như thế nào? Cùng tìm hiểu xem cơ chế hoạt động của các động cơ hữu ích này nhé. 

ĐỊNH NGHĨA

Muốn biết cơ chế hoạt động cũng như sự khác nhau của hai loại động cơ Dohc và Sohc thì trước tiên cần tìm hiểu xem Dohc là gì và Sohc là gì. Tìm hiểu thêm dưới bài nhé.

Dohc là gì?

Động cơ Dohc là gì, là viết tắt của Double OverHead Camshaft. Có nghĩa là động cơ sử dụng 2 trục cam hoặc là động cơ trục cam đôi. Có thể nhìn hình ảnh để biết thêm về trục cam đôi. Được bố trí trên nắp máy (trên đỉnh mỗi xi-lanh), mỗi trục sẽ dẫn động cơ cho van, mỗi bên hút hoặc xả riêng biệt. Từ đó, việc tách rời van nạp và van xả dễ dàng hơn cũng như sắp xếp được các van ở vị trí tối ưu hơn cho động cơ.

Động cơ DOHC với 2 trục cam

Sử dụng động cơ DOHC này để tăng số lượng van trên mỗi xi lanh. Vì Dohc có thể bố trí từ 4 đến 6 van cho mỗi xi-lanh một cách rất dễ dàng. Cho thấy động cơ này có tốc độ vòng quay lớn, dễ dàng đặt xu páp ở các vị trí tốt nhất, tối ưu khả năng vận hành của động cơ. 

DOHC sử dụng cho cả xe ô tô và xe máy, động cơ DOHC của xe ô tô cũng khác mấy so với xe máy. Đều có tác dụng làm động cơ giúp xe hoạt động. 

Sohc là gì?

Động cơ Sohc là gì, là viết tắt của Single OverHead Camshaft. Có nghĩa là động cơ sử dụng 1 trục cam duy nhất. Nhìn hình ảnh để biết thêm về SOHC. Sohc được bố trí ở nắp máy, trên đỉnh máy, phía trên các van.

Trục cam duy nhất này sẽ vận hành cả van nạp và van xả của xi-lanh thông qua con đôi hoặc cò mổ, tuỳ theo hình dạng của trục cam. Thông thường, động cơ Sohc bố trí 2 van cho mỗi xi-lanh. Bố trí được tối đa được 4 van cho mỗi xi-lanh, tuy nhiên kết cấu quá phức tạp nên ít được áp dụng cho xe. 

Chuyển động của SOHC có 1 trục cam (Nguồn: Samarins.com)

Xem Thêm:

• Cách học lái xe ô tô nhanh nhất 
• Tập lái xe ô tô

SỰ KHÁC NHAU GIỮA ĐỘNG CƠ DOHC VÀ SOHC LÀ GÌ?

Cách hoạt động

Động cơ SOHC hoạt động để điều chỉnh cả đầu vào và đầu ra của khí xi-lanh, vì nó chỉ có một trục cam duy nhất. Còn động cơ DOHC được thiết lập chuyên dụng cho cả đầu vào và đầu ra, vì nó có trục cam kép (2 trục cam).

Thế nên, về hoạt động của động cơ cho xe thì DOHC nhỉnh hơn vì có van nạp và van xả kép. Khiến động cơ mát hơn, sự phân phối cho hoạt động của động cơ được đồng đều hơn. Vì thế, xe được lái mượt hơn trên mọi cung đường cũng như không có tiếng ồn quá lớn. 

Cách hoạt động của dohc là gì? (Nguồn: Samarins.com)

Cách điều khiển van

Van là thiết kế để kích hoạt hoạt động của động cơ. Động cơ SOHC và DOHC sẽ điều khiển van nạp khí. Tuy nhiên, thời gian việc nạp và thoát khí còn phụ thuộc vào hình dạng và góc của trục cam. Vì thế hệ thống điều khiển van sẽ ảnh hưởng tới quá trình tăng mã lực cho động cơ. 

Nếu như theo thiết kế của SOHC thì với 1 trục cam sẽ ít kiểm soát về mặt thời gian hơn là DOHC. Ngoài ra, động cơ DOHC còn có khả năng ứng dụng công nghệ van biến thiên. Nghĩa là hệ thống động cơ của DOHC sẽ linh hoạt hơn, nhanh hơn về mặt điều khiển van và chế độ vận hành. 

Nhiên liệu cho mỗi động cơ

Mỗi động cơ đều có kết cấu khác nhau cho nên nhiên liệu tiêu hao cũng sẽ khác nhau. Xem qua hình ảnh gif về cách hoạt động của các động cơ có thể thấy được động cơ DOHC hoạt động nhanh hơn, do đó cũng sẽ tiêu hao nhiên liệu nhiều hơn.

Chi tiết hơn là DOHC có thiết lập kép đối với các van trên mỗi đầu, kiểm soát nâng cao đối với các van và tiêu nhiều năng lượng hơn. Hơn nữa, động cơ DOHC còn bố trí bu gi ở chính giữa đỉnh buồng đốt. Thế nên, DOHC đốt cháy nhiên liệu nhiều hơn và tiêu thụ nhiều nhiên liệu hơn.

Tuy nhiên, tuỳ vào kỹ năng của người lái cũng như thiết kế của động cơ xe sẽ làm cải thiện mức tiêu nhiên liệu của động cơ DOHC. Còn về động cơ SOHC thì sẽ tiết kiệm nhiên liệu hơn vì nó chỉ có 1 trục cam đề điều khiển van. Ngoài ra, SOHC có trục cam đặt ở giữa thế nên bu gi phải đặt sang bên cạnh, khiến cho việc tiêu thụ năng lượng cũng kém hơn DOHC. Và xe sử dụng động cơ SOHC sẽ hao xăng hơn động cơ DOHC. 

Giá cả

Dựa vào cấu tạo phức tạp của Dohc và cấu tạo đơn giản của Sohc cũng biết được giá thành của động cơ Dohc sẽ cao hơn. Dohc có 2 trục cam cho nên thiết kế sẽ phức tạp hơn, cơ cấu phối khí cũng sẽ khác biệt hơn.

Do đó, những chiếc xe được trang bị động cơ dohc sẽ có giá thành cao hơn. Vì để lắp đặt động cơ Dohc thì cần nhiều chi tiết phức tạp cũng như công nghệ lắp đặt cao hơn. Đồng thời, nếu xe có gắn động cơ Dohc mà hư hỏng phải sửa, thì đòi hỏi phí sửa chữa cao hơn vì cần sự tỉ mỉ và tay nghề cao của người sửa.

Mặt khác, xe có gắn động cơ Dohc sẽ nặng hơn vì kết cấu cồng kềnh của các động cơ. Dẫn đến khả năng vận hành của xe sẽ bị ảnh hưởng hoặc là nhà sản xuất phải tối giản các chi tiết khác để cân bằng cho xe. 

Còn động cơ Sohc thì ngược lại, vì cấu tạo đơn giản nên giá thành cũng sẽ rẻ hơn. Hoặc trừ động cơ ra thì nhà sản xuất sẽ đầu tư vào thiết kế hoặc tiện ích cho xe có động cơ Sohc. Đương nhiên là chi phí để sửa chữa cho động cơ này cũng sẽ thấp hơn nhiều. Vì đây cũng là động cơ thông dụng hơn, dễ tìm nơi sửa chữa và sửa chữa cũng sẽ dễ dàng hơn.  

ĐỘNG CƠ NÀO SỬ DỤNG TỐT HƠN

Từ các thông tin trên bài viết thì có thể thấy được cả 2 động cơ đều có ưu và nhược điểm của nó. Sohc là động cơ thông dụng, giá thành rẻ, tiêu hao ít năng lượng nhưng lại chỉ có 1 trục cam duy nhất. Khiến khả năng vận hành của xe có động cơ này sẽ thấp hơn.

Còn động cơ Dohc là động cơ đời mới, lại có 2 trục cam, khả năng vận hành của xe cũng nhanh hơn. Nhưng giá thành cao hơn và tiêu hao nhiều nhiên liệu hơn. Nhìn chung thì theo xu hướng hiện nay thì xe có động cơ Dohc sẽ được lựa chọn nhiều hơn.

Đó là dựa trên lý thuyết, còn dựa trên thực tế thì còn phải chạy thử mới đánh giá chuẩn xác được động cơ nào tốt hơn. Vì đánh giá mỗi xe có gắn 1 trong 2 động cơ này còn dựa vào yếu tố vật liệu và độ chính xác khi chế tạo.

Bên cạnh đó, theo tính chất tại thị trường Việt Nam thì một chiếc xe có giá thành và chi phí sửa chữa ít tốn kém sẽ được lựa chọn nhiều hơn. Thế nên, một chiếc xe được trang bị động cơ Sohc lại được chọn lựa nhiều hơn vì giá thành của nó.

Kết luận: Bài viết ở trên chỉ nêu ra các kiến thức chuyên môn về động cơ chỉ ở trên lý thuyết. Còn muốn biết động cơ nào tốt, động cơ nào phù hợp với mỗi người thì tốt nhất là chúng ta nên chạy thử, cũng như tìm hiểu về loại xe đó kĩ hơn nhé. Cảm ơn đã theo dõi bài viết nhé.