Fermat Và Định Lý Lớn Thách đố Suốt 4 Thế Kỷ

Có thể bạn quan tâm

0914.914.999
Email: thuky@baotintuc.vn
Rss
Fanpage
Bản mobile

Thời sự
- Chính trị
- Chính sách và cuộc sống
- Chính phủ với người dân
- Việt Nam: Kỷ nguyên mới
- Phản hồi - Phản biện
THẾ GIỚI
- Phân tích-Nhận định
- Chuyện lạ thế giới
- Người Việt 4 phương
KINH TẾ
- Thị trường - Tài chính
- Doanh nghiệp - Doanh nhân
- Bất động sản
- Tài chính – Ngân hàng
- Người tiêu dùng
XÃ HỘI
- Vấn đề quan tâm
- Phóng sự- điều tra
- Người tốt - Việc tốt
- Mạng xã hội
- Chính sách BHXH-BHYT
PHÁP LUẬT
- Văn bản mới
- An ninh trật tự
- Chống buôn lậu - hàng giả
- Đơn thư bạn đọc
VĂN HÓA
- Đời sống văn hoá
- Giải trí - Sao
- Du lịch
- Sáng tác
- Ẩm thực
GIÁO DỤC
- Tuyển sinh
- Du học
- Tư vấn
- Bàn tròn giáo dục
THỂ THAO
- Bóng đá
- Tennis
- Thể thao 24h
- Chuyện thể thao
HỒ SƠ
- Giải mật
- Thế giới bí ẩn
- Nhân vật - Sự kiện
- Vụ án nổi tiếng
QUÂN SỰ
- Hồ sơ quân sự
- Tập trận - Diễn tập
- Quốc phòng
- Vũ khí khí tài
KHOA HỌC - CÔNG NGHỆ
- Ô tô xe máy
- Điện tử - Viễn thông
- Khoa học đời sống
BIỂN ĐẢO
- Bảo vệ chủ quyền
- Kinh tế biển đảo
- Hỏi đáp Luật Cảnh sát biển
Y tế
- Chính sách
- Dịch bệnh
- Bệnh viện – Bác sĩ
- Giới tính
Địa phương
- Hà Nội
- TP Hồ Chí Minh
- Đà Nẵng
- Tây Bắc - Tây Nguyên - Tây Nam bộ
VIDEO
- Talk show
- Phóng sự
- Podcast
- Góc nhìn
- ẢNH
- INFOGRAPHICS
- MEGASTORY
- BẠN ĐỌC
- Giải mã muôn mặt
- Ảnh 360
- Tin tức TV

Sự kiện

Thực hiện Nghị quyết 18
Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV
Xóa nhà tạm, nhà dột nát

Hồ sơ

Giải mật
Thế giới bí ẩn
Nhân vật - Sự kiện
Vụ án nổi tiếng

Fermat và Định lý Lớn thách đố suốt 4 thế kỷ Thứ Hai, 18/08/2014 07:06 |

Giải mật

Sinh ra như để cuộc đời có thêm nụ cười
Giải toán học Fields có nữ chủ nhân đầu tiên

Nhắc đến Pierre de Fermat là nhắc đến một nhà toán học vĩ đại người Pháp. Ông là cha đẻ của lý thuyết số hiện đại, trong đó có hai định lý nổi tiếng: định lý nhỏ Fermat và định lý lớn Fermat hay còn gọi là định lý cuối cùng của Fermat.Pierre de Fermat sinh ngày 17/8/1601 tại Beaumont-de-Lomagne, Pháp trong một gia đình khá giả. Ông học ở Toulouse về luật dân sự, sau đó làm chánh án. Tuy vậy, Fermat lại vô cùng say mê toán học với thói quen nổi tiếng là ghi các ghi chú bên lề các quyển sách.

Nhà toán học Pierre de Fermat.

Nhà nghiên cứu lịch sử toán học nổi tiếng E.T.Bell đã từng gọi Fermat là "Hoàng tử của những người nghiệp dư". Bell cho rằng Fermat đã đạt được nhiều thành tựu toán học quan trọng hơn hầu hết các nhà toán học "chuyên nghiệp" cùng thời với ông.Fermat rất say mê các công trình toán học của người Hy Lạp cổ đại, chính các công trình như Archimedes và Eudoxus đã gợi ý cho Fermat xây dựng khái niệm các phép toán giải tích. Ông cố gắng tổng quát hóa các công trình toán học cổ điển và tìm ra nét mới trong kho tàng các phát minh đã bị chôn vùi từ rất lâu, như ông đã từng nói: "Tôi đã tìm được rất nhiều định lý đẹp vô cùng". Mãi sau khi Fermat mất (12/1/1665), con trai ông mới in dần các công trình của cha kể từ năm 1670. Đến năm 1896, hầu hết các tác phẩm của Fermat được ấn hành thành 4 tập dày. Người ta đã vô cùng ngạc nhiên và khâm phục trước sự đóng góp lớn lao của ông. Trong hình học, Fermat phát triển ra phương pháp tọa độ, lập phương trình đường thẳng và các đường cong bậc hai rồi chứng minh rằng các đường cong nọ chính là các thiết diện cônic. Trong toán giải tích, ông nêu các quy tắc lấy đạo hàm của hàm mũ với số mũ bất kỳ, tìm cực trị, tính tích phân những hàm mũ với số mũ phân số và số mũ âm. Trong vật lý, chúng ta quá quen thuộc nguyên lý Fermat về truyền sáng, đó là một định luật quan trọng của quang học.Nhưng đóng góp quan trọng nhất trong toán học của Fermat là lý thuyết số hiện đại, trong đó có 2 định lý nổi bật: định lý nhỏ Fermat và định lý lớn Fermat (định lý cuối cùng của Fermat).Câu chuyện về định lý cuối cùng của Fermat là câu chuyện độc nhất vô nhị trong lịch sử toán học thế giới, khởi nguồn từ cổ đại với nhà toán học Pythagore. Bài toán cuối cùng (sau này giới toán học gọi là Định lý cuối cùng của Fermat, hay Định lý lớn Fermat) có gốc từ định lý Pythagore: "Trong một tam giác vuông, bình phương cạnh huyền bằng tổng bình phương hai cạnh góc vuông". Fermat thay đổi phương trình Pythagore và tạo ra một bài toán khó bất hủ.Xét phương trình Pythagore: x2 + y2 = z2Người ta có thể hỏi những nghiệm số nguyên của phương trình này là gì, và có thể thấy rằng: Có vô số nghiệm nguyên chẳng hạn (3,4,5) và (5,12,13). Fermat khi đó xét dạng bậc ba của phương trình này: x3 + y3 = z3.Đối với câu hỏi có thể tìm được nghiệm (nguyên) cho phương trình bậc ba này hay không? Fermat đã khẳng định là không. Thực ra, ông khẳng định điều đó cho họ phương trình tổng quát : xn + yn = zn với n là số nguyên lớn hơn 2. Đó là Định lý Fermat cuối cùng.

Gắn liền với định lý này là câu chuyện rất hay, đó là Fermat cho rằng không thể tìm được nghiệm (nguyên) cho phương trình bậc ba. Điều lý thú ở đây là phỏng đoán này được Fermat ghi bên lề một cuốn sách mà không chứng minh, nhưng có kèm theo dòng chữ: “Tôi có một phương pháp rất hay để chứng minh cho trường hợp tổng quát, nhưng không thể viết ra đây vì lề sách quá hẹp.”Với những dòng viết tay đó, nhà toán học người Pháp Pierre de Fermat đã chính thức buông lời thách đố đối với thế hệ các nhà toán học sau ông. Nhiều nhà toán học đã dành cả cuộc đời để cố chứng minh định lý phát biểu nghe có vẻ hết sức đơn giản này. Hành trình mấy trăm năm để giải lời thách đố, cùng với sự phức tạp của lời giải hàng trăm trang, từ bao thế hệ các nhà toán học đã làm người ta vừa nghi ngờ dòng ghi chú của Fermat, vừa tò mò, thán phục ông.Trong lịch sử công cuộc tìm lời giải cho "Định lý cuối cùng của Fermat" có người phải tự tử và có những người tự lừa chính mình. Cuối cùng sau gần 4 thế kỷ, nhà toán học người Anh, Andrew Wiles cũng công bố lời giải độc nhất vô nhị vào mùa hè năm 1993 và bản chỉnh sửa cuối cùng vào năm 1995, với lời giải dài 200 trang.Trung tâm Thông tin Tư liệu/TTXVN

Chiến thắng Vạn Tường - một chiến công chói lọi

Ngày 18/8/1965, trên đất Vạn Tường (huyện Bình Sơn, tỉnh Quảng Ngãi) đã diễn ra trận đánh diệt Mỹ quy mô lớn đầu tiên của quân và dân miền Nam.

Chia sẻ: Từ khóa:

Pierre de Fermat,
toán học,
Pháp,
định lý,
tọa độ,
phương trình,
đường thẳng,
Pythagore,
tam giác,
định lý fermat,

Video

Hãng hàng không lớn Nhật Bản trở thành nạn nhân của tấn công mạng

Những hình ảnh cuối cùng trong khoang hành khách của máy bị bị nạn của Azerbaijan
Tai nạn máy bay thảm khốc ở Kazakhstan khiến hàng chục người thiệt mạng

Ảnh

Gìn giữ tinh hoa làng nghề chạm bạc
Khu tưởng niệm chiến sĩ Gạc Ma - địa chỉ đỏ giáo dục chủ quyền biển đảo
Vun đắp niềm tự hào dân tộc qua hoạt động tham quan Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam
Những tuyến phố đắt nhất Hà Nội theo bảng giá mới năm 2025
Phiên chợ đặc sản hàng OCOP
Đông ấm yêu thương trên quê hương Cao Bằng
Phố Hàng Mã 'khoác áo mới' rực rỡ đón Tết Ất Tỵ
Người dân Hà Nội náo nức xuống phố đón Giáng sinh
Thế giới rộn ràng đón Giáng sinh 2024
Người dân TP Hồ Chí Minh rộn ràng chào đón Giáng sinh an lành
Thích thú với hình ảnh ông già Noel tặng quà du khách đi tàu dịp Giáng sinh
Chiêm ngưỡng kiệt tác nhà thờ gỗ hơn 100 tuổi ở Kon Tum

Megastory

Megastory'Ngày Việt Nam ở nước ngoài 2024': Kết nối thế giới bằng tinh hoa ngàn năm

MegastoryThắm thiết nghĩa tình quân - dân
MegastoryHiện đại hóa công nghiệp quốc phòng đáp ứng tình hình mới
MegastoryĐông Nam Bộ tạo bệ phóng bước vào kỷ nguyên mới - Bài cuối: Kinh tế tri thức là cốt lõi

Infographics

Phiên giao dịch ngày 26/12, VN-Index giảm 1,17 điểm

Giá vàng miếng SJC sáng 26/12 ở mức 84,5 triệu đồng/lượng
Bán kết lượt đi ASEAN Cup 2024: Đội tuyển Việt Nam đối đầu đội tuyển Singapore
10 địa điểm trong nước được tìm kiếm nhiều nhất dịp Tết Ất Tỵ 2025

tin đọc nhiều nhất

Tỷ phú Elon Musk kêu gọi Thủ tướng Đức từ chức
Thời tiết ngày 24/12: Bão số 10 đổi hướng di chuyển phức tạp
Tổng thống Putin lên tiếng về vụ rơi máy bay tại Kazakhstan
Khủng bố chợ Giáng sinh ở Đức: Số người chết tăng gấp đôi, ít nhất 200 người bị thương
Hoả hoạn bùng phát ở tháp Eiffel ngay trước Giáng sinh, khoảng 1.200 người phải sơ tán

tin mới nhất

tin cùng chuyên mục

Trận không chiến như hài kịch trên bầu trời Los Angeles, Mỹ - Kỳ cuối
Mắc lỗi sửa chữa, kỹ sư Boeing gây ra thảm kịch hàng không chết chóc nhất mọi thời đại - Kỳ 2
“Khu vực 52” – Căn cứ quân sự gây tranh cãi nhất trên thế giới - Kỳ cuối
'Khu vực 52' – Căn cứ quân sự gây tranh cãi nhất trên thế giới - Kỳ 1: Bí mật 'bom bẩn'
Stuxnet, vũ khí kỹ thuật số tàn phá cơ sở hạt nhân lớn nhất Iran - Kỳ 1

doanh nghiệp - Sản phẩm - Dịch vụ Thông cáo báo chí Rao vặt

Herbalife khảo sát 'New Year, New Me' về nâng cao thể chất của người Việt Nam năm 2025
Ra mắt sách 'Dự phòng bệnh do não mô cầu ở Việt Nam'
Giải pháp công nghệ chuyển đổi xanh hướng tới Net Zero tại Việt Nam
Ưu điểm của nước khoáng kiềm thiên nhiên với sức khỏe
VinFast miễn phí một năm thuê pin, tặng 3 triệu đồng cho khách hàng mua xe máy điện
Văn phòng PRUVenture thứ 5 được chính thức khai trương
Grab chào mừng Huế trở thành thành phố trực thuộc Trung ương với ưu đãi đặc biệt
Hipfest 2024: Hành trình lan tỏa tinh thần Hiphop quốc tế đến Việt Nam
Nhiều doanh nghiệp chung tay chăm sóc, bảo dưỡng xe máy miễn phí cho sinh viên về quê đón Tết
Công ty Nhiệt điện Vĩnh Tân hoàn thành sớm kế hoạch sản lượng điện năm 2024
Triển khai dịch vụ tài chính số của Cake trên ví VNPAY
Ngân hàng tăng trưởng ấn tượng doanh số giao dịch thẻ thanh toán 2024
Mô hình khu phố thương mại lần đầu tiên hiện diện tại Móng Cái
Ocean City và hành trình 1 năm giữ vững 'ngôi vương' trên bản đồ du lịch miền Bắc
Bình Dương: Kiểm tra đột xuất công tác PCCC tại chung cư trong đêm
TNH khai trương Bệnh viện Việt Yên có tổng mức đầu tư hơn 700 tỷ đồng
Ninja Van Việt Nam tài trợ 100% chi phí vận chuyển cho dự án ‘Áo ấm cho em’
Vietnam Airlines triển khai hạng ghế Phổ thông đặc biệt trên toàn mạng bay nội địa
SHB nhận Bằng khen tại Lễ tôn vinh Doanh nhân, Doanh nghiệp Thăng Long 2024
Chuỗi 3 Đại nhạc hội bùng nổ chào đón năm mới
Tập đoàn CMC: Góp sức xây dựng TP Hồ Chí Minh trở thành ‘AI City’ của tương lai