Gan Nhiễm Mỡ Nên ăn Gì Và Kiêng Gì? 14 Thực Phẩm Tốt Cho Gan

Hiện nay, gan nhiễm mỡ vẫn chưa có thuốc đặc trị nên việc quản lý chế độ ăn uống góp một phần quan trọng trong việc kiểm soát bệnh. Vậy, người bị gan nhiễm mỡ nên ăn gì để hỗ trợ cải thiện và ngăn ngừa tích tụ mỡ trong gan? Thông tin trong bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ tầm quan trọng của chế độ ăn uống khoa học, các loại thực phẩm có lợi cho sức khỏe gan.

Thế nào là bệnh gan nhiễm mỡ?

Gan nhiễm mỡ là tình trạng tích tụ chất béo vượt quá mức bình thường trong gan. Khi gan có quá nhiều mỡ nhưng chưa xuất hiện tổn thương khác, người bệnh được chẩn đoán mắc bệnh gan nhiễm mỡ liên quan đến rối loạn chuyển hóa (MASLD), hoặc còn gọi là bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD).

Nếu không được can thiệp, gan có thể bị viêm và tổn thương tế bào, dẫn đến viêm gan nhiễm mỡ liên quan đến rối loạn chuyển hóa (MASH), trước đây gọi là viêm gan nhiễm mỡ không do rượu (NASH). MASH có nguy cơ dẫn đến xơ gan, bệnh gan giai đoạn cuối, và thường kèm theo các vấn đề tim mạch.

Bị bệnh gan nhiễm mỡ nên ăn gì?

Khi mắc bệnh gan nhiễm mỡ, người bệnh cần lựa chọn thực phẩm phù hợp và xây dựng một chế độ ăn uống khoa học, tập trung vào các món ăn giàu dưỡng chất, hỗ trợ cải thiện tình trạng của gan. Sau đây là các nhóm thực phẩm dành cho những ai muốn biết người bị gan nhiễm mỡ nên ăn gì.(1)

1. Các loại rau xanh, hoa quả tươi

Đây là nhóm thực phẩm cần được ưu tiên trong chế độ ăn của người bệnh gan nhiễm mỡ. Rau xanh và hoa quả chứa nhiều chất xơ, giúp cơ thể no lâu, hạn chế hấp thu chất béo và kích thích hệ vi sinh vật trong ruột khỏe mạnh, từ đó giảm nguy cơ tích mỡ trong gan.

Mỗi ngày, bạn nên bổ sung khoảng 240 gram trái cây và 240 gram rau xanh để đảm bảo cung cấp đủ lượng chất xơ cần thiết cho cơ thể. Nên chế biến rau bằng cách luộc, nấu canh, trộn salad hoặc làm gỏi để giúp cơ thể hạn chế hấp thu chất béo và cholesterol.

Người bệnh gan nhiễm mỡ nên ăn nhiều rau quả tươi và trái cây

2. Thực phẩm nhiều vitamin, chất chống oxy hóa

Vitamin và chất chống oxy hóa có tác dụng tăng cường sản xuất glutathione, giúp gan phục hồi nhanh chóng sau khi bị tấn công bởi các tác nhân oxy hóa. Các loại thực phẩm chứa nhiều các loại vitamin và chất chống oxy hóa là chuối, táo, mâm xôi, việt quất, quả óc chó, cherry,…

3. Ăn nhiều cá thay cho thịt

Cá là nguồn cung cấp protein, acid amin, vitamin A, D và đặc biệt là omega-3 và omega-6 cao, rất có lợi cho sức khỏe. Omega-3 giúp giảm nồng độ triglyceride trong gan, một loại chất béo gây hại khi dư thừa và là nguyên nhân chính dẫn đến gan nhiễm mỡ.

4. Chất béo lành mạnh

Bổ sung thực phẩm chứa chất béo lành mạnh như dầu cá, dầu thực vật, bơ, quả oliu giúp hỗ trợ cải thiện lượng mỡ trong gan và ngăn chặn chúng tích tụ. Chất béo tốt giúp kiểm soát nồng độ cholesterol trong cơ thể, hỗ trợ điều trị gan nhiễm mỡ hiệu quả.

Gan nhiễm mỡ nên ăn trái cây gì?

Người bị gan nhiễm mỡ nên ăn gì khi lựa chọn trái cây? Người mắc bệnh gan nhiễm mỡ nên ưu tiên chọn những loại trái cây giàu chất chống oxy hóa như vitamin A, C, E, polyphenols, flavonoids và carotenoids. Các dưỡng chất này giúp bảo vệ tế bào gan, hỗ trợ quá trình chuyển hóa chất béo và phòng tránh các biến chứng như xơ gan, ung thư gan. Sau đây là danh sách các loại trái cây phù hợp cho người bị gan nhiễm mỡ:

• Nhóm trái cây giàu vitamin A & carotenoids: Đu đủ, xoài, cà rốt, đào, mơ, dưa lưới, dưa hoàng kim, dưa gang,…
• Nhóm trái cây giàu vitamin C: Cam, chanh, ổi, kiwi, dâu, chanh dây, xoài,…
• Nhóm trái cây giàu vitamin E: Quả bơ, hồng xiêm ruột đỏ, xoài, nho, kiwi,…
• Nhóm trái cây giàu polyphenols: Các loại quả mọng như việt quất, dâu, nho, phúc bồn tử, nam việt quất, lựu, bưởi, mận Bắc, mơ, kiwi,…
• Nhóm trái cây giàu flavonoids: Bao gồm các loại trái cây có múi như cam, chanh, quýt, bưởi và các loại quả mọng như việt quất, dâu, quả anh đào, phúc bồn tử,…

Người bị gan nhiễm mỡ cần kiêng những gì?

Bên cạnh các thực phẩm lành mạnh có thể giúp kiểm soát tốt bệnh gan nhiễm mỡ, người bệnh cũng cần biết gan nhiễm mỡ cần kiêng những gì để tránh làm bệnh tiến triển nặng hơn.

1. Các nhóm thực phẩm người bị gan nhiễm mỡ nên kiêng

Người mắc bệnh gan nhiễm mỡ cần kiêng những thực phẩm sau để kiểm soát tình trạng bệnh:

• Chất béo, mỡ động vật

Mỡ động vật và chất béo nên được hạn chế tối đa vì chúng làm tăng mỡ xấu, gây tích lũy và giảm mỡ tốt, từ đó cản trở quá trình đào thải mỡ, dẫn đến tình trạng tích tụ mỡ trong gan. Thay vào đó, hãy chọn các loại chất béo tốt như dầu oliu.

• Nhóm thực phẩm chứa nhiều tinh bột

Khi cơ thể dung nạp quá nhiều chất bột đường sẽ làm tăng vận chuyển carbohydrate đến gan. Tại gan, xuất hiện quá trình đường phân, kích thích gia tăng acid béo, dẫn đến tình trạng gan nhiễm mỡ. Vì thế, với người đã bị gan nhiễm mỡ, trong chế độ ăn cần kiểm soát tốt lượng tinh bột nạp vào, nên ưu tiên các loại các loại tinh bột có nhiều chất xơ và có GI (chỉ số đường) thấp khác như gạo lứt, ngô, khoai… và hạn chế cơm, bún, phở, bánh mì…

• Thực phẩm chế biến sẵn, bánh kẹo và đồ uống nhiều đường

Theo khuyến nghị của AGA, người mắc bệnh gan nhiễm mỡ (đặc biệt là NAFLD) cần tránh hoặc hạn chế ăn đường. Đường có mặt trong nhiều sản phẩm như kẹo, kem, nước ngọt, nước trái cây, thực phẩm đóng gói, bánh ngọt và thậm chí là cà phê và trà đóng chai. Bên cạnh đó, hạn chế fructose và xi-rô cũng góp phần giảm lượng mỡ trong gan.

Người bệnh gan nhiễm mỡ nên hạn chế các loại thực phẩm đóng hộp, chế biến sẵn nhiều đường và chất béo

2. Người bị gan nhiễm mỡ nên kiêng các chất kích thích như thuốc lá, đồ uống có cồn

Thuốc lá và rượu bia là những yếu tố chính gây hại cho gan, bao gồm cả tình trạng gan nhiễm mỡ. Uống rượu bia quá mức không chỉ gây áp lực lên quá trình đào thải chất độc mà còn gây tích mỡ trong gan, làm tăng nguy cơ gan nhiễm mỡ diễn tiến sang xơ gan và ung thư gan. Chất cồn trong rượu bia còn kích hoạt tế bào Kupffer, làm gián đoạn quá trình oxy hóa acid béo, gây tích tụ mỡ và giảm khả năng ly giải chất béo trong tế bào gan, dẫn đến gan nhiễm mỡ.

Gan nhiễm mỡ uống gì hết?

Ngoài việc tìm hiểu gan nhiễm mỡ nên ăn gì, thức uống cho người bị gan nhiễm mỡ cũng rất quan trọng. Người bị gan nhiễm mỡ cần chú trọng lựa chọn thức uống phù hợp để hỗ trợ sức khỏe gan:

• Nước lọc: Uống đủ nước mỗi ngày là cách giúp loại bỏ độc tố khỏi cơ thể và hỗ trợ chức năng gan tốt nhất.
• Trà xanh: Trà xanh chứa nhiều chất chống oxy hóa, có khả năng giúp giảm viêm và bảo vệ tế bào gan.
• Nước ép cà chua: Cà chua giàu lycopene, một chất chống oxy hóa mạnh, có lợi ích đối với sức khỏe gan.
• Nước chanh tươi: Chanh chứa nhiều vitamin C và chất chống oxy hóa, giúp kích thích gan loại bỏ độc tố.
• Trà thảo mộc: Các loại trà thảo mộc chẳng hạn như trà hoa cúc, được biết đến với khả năng hỗ trợ gan và hệ tiêu hóa.
• Nước ép rau củ: Nước ép từ cà rốt, củ dền, rau xanh,… cung cấp chất chống oxy hóa và dưỡng chất thiết yếu cho gan.
• Sữa đậu nành: Sữa đậu nành là nguồn protein thực vật tốt. Ngoài ra, đậu nành còn chứa lượng 9 loại axit amin thiết yếu chỉ có thể nạp vào thông qua thực phẩm. Do đó, đậu nành là một nguồn thực phẩm thực vật nhưng lại có chất lượng protein tương đương protein động vật.

Top thực phẩm tốt cho người bị gan nhiễm mỡ

Vậy chính xác thì người bệnh gan nhiễm mỡ nên ăn gì? Đây là các thực phẩm tốt cho người bị gan nhiễm mỡ được các chuyên gia khuyến nghị:(2)

1. Rau cần

Rau cần là lựa chọn hoàn hảo cho người bị gan nhiễm mỡ do chứa ít calo, đường, chất béo nhưng giàu chất xơ, vitamin C, A, K, beta carotene và flavonoid. Những thành phần này có khả năng chống oxy hóa tế bào, giúp kiểm soát đường huyết, giảm cholesterol và ngăn ngừa sự tiến triển của bệnh gan nhiễm mỡ.

2. Bắp

Bắp là một loại thực phẩm hữu ích cho việc cải thiện gan nhiễm mỡ. Bắp chứa các axit béo không bão hòa giúp thúc đẩy quá trình chuyển hóa và phân giải chất béo, đặc biệt là chất béo trong gan.

Bắp có thể hỗ trợ chuyển hóa chất béo trong gan

3. Nấm hương

Theo các nghiên cứu, nấm hương có khả năng làm giảm lượng triglyceride trong máu, ngăn chặn lắng đọng chất béo. Đặc biệt, hợp chất eritadenine có trong nấm hương giúp kiểm soát mỡ máu hiệu quả, với khả năng cao gấp 10 lần so với clofibrate – loại thuốc được sử dụng trong điều trị rối loạn mỡ máu. Nhờ vậy, nấm hương được đánh giá là thực phẩm có lợi cho người bị gan nhiễm mỡ, hỗ trợ cải thiện tình trạng sức khỏe của gan.

4. Tỏi

Tỏi được xem là một trong những thực phẩm tốt nhất dành cho người bị gan nhiễm mỡ. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng tỏi có khả năng ức chế sự tiến triển của bệnh gan nhiễm mỡ bằng cách giảm thiểu tổn thương oxy hóa và ngăn chặn quá trình viêm nhiễm. Ngoài ra, tỏi còn giúp cải thiện quá trình chuyển hóa mỡ tại gan, từ đó hỗ trợ cân bằng lượng mỡ trong cơ thể.

5. Nhộng tằm

Nhộng tằm được đánh giá cao bởi các chuyên gia vì khả năng hỗ trợ điều trị gan nhiễm mỡ. Các nghiên cứu khoa học đã cho thấy, tiêu thụ nhộng tằm có thể giúp giảm sự tích tụ của triglyceride trong gan, đồng thời hỗ trợ cải thiện trọng lượng cơ thể. Ngoài ra, nhộng tằm còn có tác dụng kháng viêm và có khả năng hạ thấp nồng độ của các men gan như AST và ALT.

6. Hạt hướng dương

Hạt hướng dương là nguồn cung cấp vitamin E dồi dào. Vitamin E là một chất chống oxy hóa mạnh mẽ, giúp bảo vệ gan khỏi các tổn thương. Ngoài ra, hạt hướng dương cũng có thể hỗ trợ quá trình tiêu hóa, giúp giảm lượng chất béo lưu trữ trong gan, hỗ trợ tăng cường khả năng thải độc của cơ thể và giảm nguy cơ gan nhiễm mỡ tiến triển.

7. Yến mạch

Yến mạch giàu dinh dưỡng nhưng lại ít calo, rất thích hợp cho việc giảm cân, giảm lượng mỡ trong gan. Ngoài ra, yến mạch còn chứa omega-3 và chất xơ, giúp cơ thể cảm thấy no lâu và hạn chế cảm giác đói, góp phần hạn chế tiêu thụ chất béo và giảm mỡ thừa trong gan.

8. Quả óc chó

Quả óc chó giàu chất chống oxy hóa polyphenol và axit béo omega-3, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe gan. Theo các nghiên cứu, những người tiêu thụ quả óc chó ít nhất 5 hoặc 6 lần mỗi tuần đã giảm khoảng 50% lượng chất béo trong gan so với những người ăn ít hơn.

9. Quả bơ

Bơ là một loại trái cây có hàm lượng chất béo cao. Tuy nhiên, chất béo của quả bơ chủ yếu là omega-3, loại chất béo được coi là lành mạnh và mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe. Omega-3 trong bơ giúp cải thiện chức năng của ty thể, ngăn ngừa stress oxy hóa và có tác dụng chống viêm.

10. Đậu phụ

Đậu phụ và các sản phẩm từ đậu nành khác được coi là nhóm thực phẩm rất tốt cho người bị gan nhiễm mỡ và có vấn đề về tim mạch. Thêm đậu phụ vào chế độ ăn hàng ngày giúp cung cấp lượng protein cần thiết cho cơ thể, hỗ trợ quá trình tái tạo tế bào gan và phục hồi gan nhanh chóng sau những tổn thương do chất béo gây ra.

Đậu phụ là một trong những thực phẩm giàu protein có lợi cho gan

11. Cá béo

Cá béo như cá hồi, cá ngừ, cá thu, cá trích rất giàu omega-3, một loại axit béo không bão hòa có lợi cho sức khỏe. Các chuyên gia dinh dưỡng thường khuyên người bị gan nhiễm mỡ nên ưu tiên các loại cá béo thay cho thịt đỏ như thịt bò, thịt heo và thịt cừu. Tiêu thụ cá béo không chỉ giúp gan kháng viêm, tăng cường chuyển hóa chất béo mà còn hỗ trợ cải thiện tình trạng gan nhiễm mỡ, đồng thời ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng hơn như viêm gan, xơ gan,…

12. Trà xanh

Uống trà xanh đều đặn không chỉ giúp tăng cường tuổi thọ, giảm nguy cơ ung thư, hỗ trợ tinh thần tỉnh táo, ngăn ngừa bệnh mất trí nhớ, mà còn có tác dụng giảm hấp thụ chất béo trong cơ thể. Lợi ích của trà xanh phần lớn đến từ hợp chất chống oxy hóa EGCG (Epigallocatechin-3-gallate), một loại chất chống oxy hóa tự nhiên có khả năng ngăn chặn tổn thương tế bào, bao gồm cả tế bào gan.

13. Cà phê

Nhiều nghiên cứu cho thấy uống cà phê thường xuyên có thể giúp làm giảm tỷ lệ gan nhiễm mỡ không do rượu tiến triển nặng thành xơ gan. Hơn nữa, cà phê chứa hàm lượng cao protein zonulin, có khả năng làm giảm tính thẩm thấu của ruột, qua đó hạn chế hấp thụ chất béo và giúp ngăn chặn sự tích tụ mỡ trong gan.

Ngoài việc hạn chế tiêu thụ các thực phẩm gây tích tụ mỡ tại gan, việc tìm ra giải pháp tăng cường ly giải chất béo và giảm tích lũy mỡ ở gan là rất quan trọng để ngăn chặn sự tiến triển xấu của bệnh thành viêm gan nhiễm mỡ hay xơ gan. Chính vì thế, việc sử dụng các tinh chất từ thiên nhiên giúp tăng cường giải độc gan được xem là phương pháp phòng ngừa hữu hiệu.

Qua nhiều năm nghiên cứu chuyên sâu, các nhà khoa học Mỹ phát hiện tinh chất thiên nhiên S. Marianum và Wasabia trong sản phẩm Hewel có khả năng kiểm soát hoạt động của tế bào Kupffer, hạn chế hình thành các chất gây viêm như Leukotriene, Interleukin, TNF-α, TGF-β… Điều này giúp phòng và cải thiện các bệnh về gan, tăng khả năng chống độc và bảo vệ gan trước các tác nhân gây hại. Bên cạnh đó, nhóm các tinh chất trên còn hỗ trợ hạ men gan và phục hồi chức năng gan trong các trường hợp viêm gan mãn tính, xơ gan, gan nhiễm mỡ, tổn thương gan do rượu bia.

Viên uống Hewel giúp kiểm soát hoạt động của tế bào Kupffer, bảo vệ gan trước các tác nhân gây hại

Qua những thông tin chia sẻ trên chắc hẳn bạn đã hiểu rõ người bị gan nhiễm mỡ nên ăn gì và kiêng gì. Có một điều người bệnh gan nhiễm mỡ phải lưu ý là ngoài thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh, cần kết hợp luyện tập thể dục đều đặn để giúp quản lý và kiểm soát bệnh tốt hơn.

Đánh giá bài viết