Giáo án Ngữ Văn Lớp 9 - Những Ngôi Sao Xa Xôi

Có thể bạn quan tâm

Đăng ký
Đăng nhập
Upload
Liên hệ

Trang Chủ › Ngữ Văn›Ngữ Văn 9 Giáo án Ngữ văn lớp 9 - Những ngôi sao xa xôi

I.MỤC TIÊU CẦN ĐẠT

1.Kiến thức:

Kiến thức:

- Hiểu được vẻ đẹp tâm hồn trong sáng, trẻ trung, yêu đời cùng sự dũng cảm, lạc quan của Phương Định và đồng đội của cô – những nữ thanh niên xung phong trong tác phẩm. Từ đó hiểu được vẻ đẹp của tuổi trẻ Trường Sơn, tuổi trẻ Việt Nam thời chống Mĩ cứu nước – vẻ đẹp của chủ nghĩa anh hùng cách mạng.

- Đánh giá được những thành công trong nghệ thuật kể chuyện của tác giả: nghệ thuật xây dựng nhân vật (chủ yếu là miêu tả tâm lí nhân vật), nghệ thuật trần thuật (sử dụng ngôi kể thứ nhất, ngôn ngữ, giọng điệu kể chuyện, )

16 trang

trung218

11510

2 Download Bạn đang xem tài liệu "Giáo án Ngữ văn lớp 9 - Những ngôi sao xa xôi", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trênn vị TNXP phải chốt trên từng cây số vì đường vừa san xong, bom lại ném mà yêu cầu lúc nào cũng phải thông đường để ban đêm xe, pháo hành quân. Vậy nên, hàng ngày, hàng giờ những cô gái TNXP phải đối mặt với bom đạn kẻ thù, hiểm nguy và cái chết. Vậy mà bằng tâm hồn và trí lực của các cô, những chiếc xe mang nặng tình hậu phương vẫn lăn bánh ra tiền tuyến. Góp mặt trong nhiều tác phẩm viết về những cô gái TNXP có truyện ngắn “NNSXX” của LMK. Đến với tác phẩm này, ở tiết học trước cô trò chúng ta đã tìm hiểu hai nhật vật chị Thao và Nho, tuy nhiên trong truyện ngắn có một nhân vật nhận được nhiều thiện cảm của các chiến sĩ trên tuyến đường Trường Sơn cũng như để lại nhiều ấn tượng sâu sắc cho bạn đọc, đó là nhân vật Phương Định. Cô trò ta cùng tìm hiểu về nhân vật này trong tiết học hôm nay. B.HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Nội dung cần đạt Hình thành và phát triển năng lực - Để chuẩn bị cho tiết học hôm nay, cô đã giao cho các em cùng thực hiện các yêu cầu sau: - Cô mời 1 em đọc câu hỏi. Câu 1: Tìm chi tiết giới thiệu về nhân vật PĐ (nguồn gốc, ngoại hình, sở thích). Từ đó em thấy PĐ là người con gái ntn? Câu 2: Trong quan hệ với đồng chí, đồng đội, PĐ có cách ứng xử ra sao? Từ đó em thấy tình cảm đồng chí, đồng đội của PĐ ntn? Câu 3: Suy nghĩ về cuộc sống nơi chiến trường và hành động của PĐ ở cao điểm TS được tái hiện ra sao? Nhận xét nghệ thuật được tác giả sử dụng trong những câu văn ấy? Qua đó, bộc lộ những phẩm chất cao đẹp nào của cô? Câu 4: Sưu tầm những tác phẩm, tư liệu, tấm gương về những cô gái TNXP trong cuộc k.c chống Mĩ của dân tộc. Trong các nhân vật, tấm gương đó, em ấn tượng nhất với nhân vật, tấm gương nào? Vì sao? - Cả lớp mình đã chuẩn bị bài đầy đủ chưa nào? - Rất tốt ! Vậy cô lấy tinh thần xung phong nhé. - Cô mời .. Tb kết quả chuẩn bị bài của em với câu số 1. HS1:Nhân vật PĐ hiện lên qua lời tự giới thiệu về mình là một kiểu giới thiệu độc đáo, thu hút bởi sự tinh tế, tự tin của nhân vật. Cũng giống như những cô gái mới lớn, cô quan tâm đến hình thức của mình. Cô luôn ý thức mình con gái HN, ý thức về vẻ đẹp của mình. Cô tự hào và tự tin về điều đó cho thấy ở PĐ có nét kiêu ngầm của người con gái HN. Sau những giây phút căng thẳng ở cao điểm, cô lại trở về với những sở thích riêng, sống trong một thế giới rất riêng, rất thoải mái tưởng chừng như chẳng hề có chiến tranh. Cô thích ngắm mắt mình trong gương, thích ngồi bó gối mơ màng và đặc biệt thích hát. Cô thích nhiều bài, biết nhiều loại nhạc và có thể hát bất cứ lúc nào. Tiếng hát của cô cất lên từ tâm hồn trẻ trung, yêu đời và là lời gửi của tình yêu quê hương, đất nước, khát vọng về cuộc sống thanh bình trong tâm hồn cô. Những sở thích rất con gái của PĐ thể hiện tâm hồn đẹp, giàu mộng mơ. ->Qua các chi tiết đã tìm được, em thấy PĐ là cô gái Hà Nội trẻ trung, có tâm hồn trong sáng, mơ mộng. -Cảm ơn em, cô mời ý kiến nhận xét của các em. HS 2 bổ sung: Em đồng ý với phần trả lời của bạn. PĐ là 1 cô gái hồn nhiên, trong sáng, giàu mơ mộng, và rất nhạy cảm nữa. Vẻ đẹp tâm hồn của cô được thể hiện rõ nét nhất qua dòng cảm xúc đón cơn mưa đá: Cô reo lên: “Mưa đá! cha mẹ ơi!Mưa đá!”, niềm vui con trẻ của cô nở tung ra, say sưa, tràn đầy. Hình ảnh mẹ, cái cửa sổ, những ngôi sao to trên bầu trời thành phố, bà bán kem, trẻ con háo hức bâu quanh, con đường nhựa ban đêm,những ngọn điện trên quảng trường, hoa trong công viên, những quả bóng sút vô tội vạ của bọn trẻ, tiếng rao của bà bán xôi sángTất cả những cái đó, chỉ sau một cơn mưa đá, chúng xoáy mạnh như sóng trong tâm hồn cô. Nỗi nhớ nhà, kỉ niệm của tuổi thơ luôn thường trực trong cô, nhưng cuộc sống nơi ở chiến trường khiến cô nhiều lúc phải tạm quên đi, tạm gác lại để tập trung cho công việc thế nhưng chỉ cần chạm nhẹ là cảm xúc ùa về. Nỗi nhớ mẹ, thành phố với cuộc sống thanh bình vừa làm dịu mát tâm hồn cô sau những căng thẳng của trận chiến vừa là niềm khao khát cháy bỏng ngày trở về gặp lại những người thân yêu. -Các em có thêm ý kiến không? HS: đồng ý. -Câu trả lời cho thấy sự chuẩn bị bài của các em rất tốt.Cô tuyên dương tinh thần học tập đó và đồng ý với nội dung trả lời của 2 em (chốt ý) Đúng là PĐ luôn ý thức mình là con gái HN, có vẻ đẹp ngoại hình đáng yêu với chút kiêu ngầm của con gái Hà thành; những sở thích rất con gái, niềm vui con trẻPĐ thật nữ tính với tâm hồn trẻ trung, hồn nhiên những cũng rất tinh tế, nhạy cảm. Người ta tưởng rằng những sở thích của cô chỉ có được nơi cuộc sống yên bình. Nhưng không PĐ vẫn giữ riêng cho mình những sở thích ấy giữa chiến trường đầy bom đạn. Đặc biệt là những kí ức đầy thân thương và máu thịt về Hà Nội. Với PĐ, HN không chỉ luấn quấn trong tiềm thức, như chị Thao, không dè dặt thì thầm như Nho trong nỗi mong ngóng “các anh HN sẽ vào” mà là một TY thường trực, hiện hữu như hơi thở, như khí trời. Chỉ cần một phút cho cảm xúc mở lòng, một thoáng gặp việc dễ liên tưởng là lại ngân lên, sống động. Phải chăng chính nỗi nhớ về HN, về thủ đô yêu dấu, về QH đã làm đẹp thêm tâm hồn cho PĐ, cho một loạt trí thức trẻ tuổi của mái trường CNXH xung phong vào chiến trường đánh giặc, nỗi nhớ tiếp thêm sức mạnh và niềm tin để vượt qua những thời khắc khốc liệt mà họ đang sống, làm sục sôi ý chí “Xẻ dọc TS di cứu nước”. Cũng chính niềm vui bình dị đón cơn mưa đá trên cao điểm là lúc giúp cô quên đi hoàn cảnh nghiệt ngã của cuộc chiến tranh để sống say sưa, tràn đầy niềm vui trẻ thơ, là cơ hội để cho những giây phút lãng mạn bay bổng của tâm hồn cô cất cánh, vượt lên đau thương mất mát làm thành CNAHCM. Vậy thì tình yêu Tổ quốc đâu phải là những gì xa xôi mà là những gì gần gũi, giản dị, ngấm vào máu thịt và được thể hiện bằng những việc làm cụ thể, đời thường. * là cô gái đáng yêu với tâm hồn trong sáng, mơ mộng, còn trong quan hệ với đồng chí, đồng đội thì sao? - Cô mời một em trình bày nội dung trả lời câu thứ 2. HS 1: Đối với chị Thao và Nho, những đồng đội thân thiết, cô gắn bó như chị em, yêu thương và sẻ chia. PĐ hiểu rõ tính tình, sở thích của từng người, thấu hiểu tâm trạng, cảm xúc của đồng đội mình.Cô sốt ruột, bồn chồn lo lắng cho sự an toàn của chị Thao và Nho khi đi trinh sát trên cao điểm. Chăm sóc Nho khi Nho bị thương rất chu đáo, ân cần. Khi Nho bị thương, cô và chị Thao đều muốn khóc,nhưng nước mắt chảy vào trong, họ giấu đi sự mềm yếu để động viên nhau vượt qua nỗi đau. Cô yêu mến và cảm phục những chiến sĩ cô gặp trên trọng điểm TS. Ở nơi trọng điểm ác liệt này, cô gặp biết bao chiến sĩ anh dũng, quả cảm.Cô vui sướng, hạnh phúc khi bên cô có đồng đội lớn luôn yêu thương và giúp đỡ các cô. Các anh là nguồn động viên, khích lệ cô vượt qua những gian khổ, khốc liệt. Thế nhưng trong giao tiếp, cô luôn giữ một khoảng cách nhất định, tưởng như có chút kiêu kì “tôi thường đứng ra xa, khoanh tay trước ngực và nhìn đi nơi khác.” -> PĐ yêu mến, cảm phục và gắn bó sâu sắc với đồng đội. Cô có cách ứng xử rất đúng mực, ý tứ, kín đáo của người con gái Hà Nội. - Cô mời ý kiến nhận xét của các em. HS 2 nx: Đồng ý với phần trả lời của bạn và bổ sung: tình cảm đồng đội đã giúp PĐ vượt qua những khó khăn, thử thách khốc liệt ở chiến trường, giúp cô tự tin hơn về bản thân mình và hoàn thành tốt nhiệm vụ. GV chốt ý: -Cô hoàn toàn đồng ý với phần trả lời và bổ sung của các em. Với chị Thao và Nho cô gắn bó, sẻ chia, chăm sóc, yêu thương hết mực như chị em trong một gia đình. Với những chiến sĩ cô gặp trên cao điểm, cô dành cho họ tình yêu và cảm phục. Hình ảnh các anh đang làm đẹp hơn những ngày tháng ở TS của cô, giúp cô tự tin hơn.Thế nhưng cô lại rất ý tứ, kín đáo trong giao tiếp, không vồn vã mà luôn giữ một khoảng cách nhất định, tưởng như có chút kiêu kì. Trong chiến tranh, ở giữa chiến trường ác liệt, PĐ vẫn giữ cách cư xử rất chu đáo, đúng mực, duyên dáng, kín đáo của người con gái HN. Tình cảm PĐ dành cho đồng đội rất con gái, rất tinh tế, rất đáng yêu như thế. Có thể khẳng định: (chốt ý) -Với câu hỏi số 3, bạn nào xung phong trả lời. HS1: Là một nữ sinh HN hồn nhiên, mơ mộng thế mà PĐ sẵn sàng dời xa gia đình và thành phố thân yêu vào chiến trường đầy bom đạn, hiểm nguy. Hàng ngày cận kề với cái chết, vậy mà suy nghĩ của cô về cuộc sống nơi chiến trường thật giản dị. Cô kể về những gian khổ với một thái độ bình thản đến hóm hỉnh “quen rồi.”, “việc gì cũng có thái thú của nó”. Cô coi thường những đau đớn về thể xác. - Tâm lí của PĐ trong một lần phá bom được miêu tả một cách cụ thể, tinh tế đến từng cảm giác. Tác giả đã sử dụng nhiều câu văn ngắn, liền nhau, xen kẽ câu đặc biệt gợi không khí ngột ngạt, hồi hộp, căng thẳng. ->Qua suy nghĩ và hành động của PĐ, em thấy PĐ là cô gái gan dạ, dũng cảm, có tinh thần trách nhiệm cao. -Cảm ơn phần trình bày của em. Sau phần TB của bạn, cô thấy vẫn có những cánh tay giơ lên. Cô mời HS2: Em xin bổ sung: Khi ở bên quả bom, PĐ có nghĩ tới cái chết. Đó là tâm lí bình thường, tự nhiên của con người khi đối mặt với hiểm nguy. Nhất là khi cô đangở tuổi 18, đôi mươi, độ tuổi đẹp nhất của cuộc đời, tràn ngập ước mơ và khát vọng về những điều đẹp đẽ trong cuộc sống. Thế nhưng, trong giây phút cận kề cái chết, PĐ cũng chỉ nghĩ đến một cái chết mờ nhạt, không cụ thể. Điều gì đã giúp PĐ vượt qua nỗi sợ hãi để có thể hoàn thành nhiệm vụ? Ngoài ý kiến bạn vừa nhận xét PĐ là cô gái gan dạ, dũng cảm, có tinh thần trách nhiệm cao với công việc. Theo em, là vì cô có tình yêu Tổ quốc, khao khát về đất nước được thống nhất. -GV đồng ý với ý kiến của hs. (Chốt) - Năm 1971, khi ấy LMK là phóng viên quân sự báo Tiền Phong đã khoác ba lô lên đường và có mặt ở tuyến đường 20 – Quyết thắng. Gần 1 tháng ở trong chốt với một tiểu đội TNXP gồm 5 chàng trai và 2 cô gái, Ho rất đẹp vì đều là HSTH, và đều là người TP. Nhiệm vụ của họ là ban đêm băng mình ra giữa bom đạn để san đường, lấp hố bom, ban ngày đếm hố bom, đo KL đất cần dùng để lấp hố bom, rồi tiến hành san lấp để đảm bảo đường an toàn, xe thông vào chiến trường. Tuổi thanh xuân của họ dành hết cho công việc huy hiểm dưới tầm bom đạn Mĩ. PĐ, chị Thao, Nho cũng là những cô gái TNXP ấy * Nhận xét việc chuẩn bị bài của HS. -GV bình: Bằng tâm hồn dịu dàng mà nhạy bén cùng những trải nghiệm phong phú, sâu sắc của mình, nhà văn LMK đã khắc họa thành công nhân vật PĐ. Bên cạnh nv Chị Thao và NHo, PĐ hiện lên hết sức chân thực, sinh động. Cũng như bao chàng trai, cô gái khác trên nẻo đường TS của TQ lúc bấy giờ, PĐ là cô gái HN đang ở độ tuổi đẹp nhất của cuộc đời – độ tuổi mà sức sống, nhiệt huyết, niềm tin đang tràn đầy. Với tâm hồn trong trẻo đầy ước mơ, hoài bão, nghe theo tiếng gọi thiêng liêng của TQ, cô xung phong vào chiến trường. Trong hành trang ra trạn, cô mang theo bao kỉ niệm về gia đình, bạn bè, mái trường, góc phố qh. Những cảm xúc ngọt ngào về gia đình, qh, TY, sự cảm phục cô dành cho đồng chí, đồng đội của mình trở thành nguồn động lực giúp cô hoàn thành nhiệm vụ 1 cách ngoan cường, dũng cảm. Đối mặt với cái chết cô cũng có những giây phút yếu lòng, lo lắng. Con tim cô cũng run lên khi tiếng sung phát nổ, thần kinh cô cũng căng lên khi quan sát trái bomnhưng tất cả lại thoáng qua để rồi lại nhường chỗ cho ý chí quyết tâm, tinh thần quả cảm. Quả cảm từ suy nghĩ đến hành động , tư thế “không đi khom” và ý nghĩ về cái chết chỉ là một cái gì đó “mờ nhạt, không cụ thể”. Điều quan trọng là “mìn có nổ không,bom có nổ không”. Cô xác định “Trái tim có thể ngừng đập nhưng mạch máu giao thông không thể bị cắt đứt”, xe, pháo phải kịp ra mặt trận. Điều đặc biệt ở nv này là hàng ngày hàng giờ phải đối mặt hiểm nguy, với bom rơi đạn nổ nhưng cô vẫn giữ cho mình những sở thích rất đời thường, rất con gái, rất HN. Chính điều đó tạo nên một dấu ấn khác biệt, đồng thời cũng làm đẹp thêm tâm hồn cô. Miêu tả tâm lí nhân vật với những nét vẽ hết sức bình dị, chân thực nhà văn đã thể hiện được sự anh hùng từ những cái rất đời thường ấy. Vì vậy, họ chính là những người con gái “Xẻng tay mà viết nên trang sử hồng”. Đúng như nhà thơ H.Cận từng ca ngợi “Chị em tôi tỏa nắng vàng LS/ Nắng cho đời nên nắng cũng cho thơ”. ? Theo em kể về PĐ, tác giả sử dụng những nghệ thuật nào? Qua đó giúp em hiểu gì về PĐ? *Như vậy, ở 2 tiết học, cô trò ta đã được tìm hiểu về 3 cô gái TN XP trong tổ trinh sát. Đó là Chị Thao, Nho và PĐ. Hãy chỉ ra những điểm chung của ba nhân vật? Với câu hỏi này, cô yêu cầu : - Lớp ta chia thành 4 nhóm, sử dụng KT khăn phủ bàn thảo luận câu hỏi trên. - Thời gian thảo luận: 3 phút - Mời các em về vị trí của nhóm mình. - Thời gian thảo luận bắt đầu! - Yêu cầu đại diện các nhóm báo cáo, NX. * Ba cô gái ở cao điểm TS chỉ là một trong muôn ngàn các cô gái TNXP nơi tuyến đầu chống Mỹ. Trong câu hỏi số 4 phần giao nhiệm vụ chuẩn bị bài ở nhà, cô đã yêu cầu các em: Sưu tầm những tác phẩm, tư liệu, tấm gương về những cô gái TNXP trong cuộc k.c chống Mĩ của dân tộc. Trong các nhân vật, tấm gương đó, em ấn tượng nhất với nhân vật, tấm gương nào? Vì sao? -Cô mời các em TB kết quả chuẩn bị bài. GV: Đúng như em vừa bộc lộ. 10 cô gái ở ngã ba Đông Lộc, chị Thao, Nho, PĐ và bao người. Họ đã hóa thân cho dáng hình xứ sở, làm nên đất nước muôn đời. ? Từ những nhân vật, những tấm gương ấy, em có nhận xét gì về thế hệ trẻ VN thời chống Mĩ?Từ đó, em thấy truyền thốg tốt đẹp của thế hệ trẻ VN được phát huy ntn trong cuộc sống hôm nay ? HS1: ThưaTrong những năm tháng kháng chiến chống Mĩ ác liệt, biết bao chàng trai, cô gái tuổi đời con rất trẻ đã tạm gác những ước mơ, khát vọng riêng của mình. Họ hăm hở khoác ba lô vào chiến trường, có mặt nơi tuyến đầu chống Mĩ, anh dũng chiến đấu, không tiếc máu xương với khát vọng giải phóng MN, thống nhất đất nước. Họ mang trong mình tinh thần, ý chí và sức mạnh của cả dân tộc, làm nên đại thắng mùa xuân 1975. Họ tỏa sáng vẻ đẹp của chủ nghĩa anh hùng cách mạng. Đó là vẻ đẹp của thế hệ VN thời chống Mĩ. GV: Cô đồng ý với nhận xét của các em. Tuổi trẻ VN thời chống Mỹ là một thế hệ anh hùng. Chính họ đã làm nên một thời đại anh hùng – thời đại Hồ Chí Minh. Và ghi dấu truyền thống anh hùng cách mạng trong lịch sử dân tộc. -HS2: Truyền thống của tốt đẹp của thế hệ trẻ VN luôn được phát huy. Ngày nay, yêu nước không phải chỉ là cầm súng đánh giặc mà được thể hiện qua tinh thần học tập, lao động xây dựng đất nước giàu mạnh, tiến bộ, văn minh. Thế hệ trẻ có mặt trên mọi phương diện: Kinh tế, văn hóa, giáo dục.. Nhiều nhà khoa học trẻ say mê nghiên cứu, làm chủ khoa học công nghệ, đóng góp không nhỏ vào sự đổi mới đất nước, những thanh niên nông thôn mạnh dạn làm giàu trên chính quê hương, tạo việc làm cho bao người lao động; học sinh, sinh viên Việt Nam đạt rất nhiều giải cao trong kì thi quốc tế, làm rạng danh đất nướcTNVN rất tích cực tham gia các hoạt động vì cộng đồng XH: phong trào TNTN, mùa hè xanh, hiến máu nhân đạo,Họ sẵn sàng đón nhận nhiệm vụ nơi khó khăn, gian khổ: những cán bộ, bác sĩ trẻ về công tác ở vùng sâu vùng xa giúp bà con dân tộc thay đổi cuộc sốngVà chúng ta không thể không nhắc đến những chiến sĩ ngoài biển đảo, biên giới. Họ luôn vững tay súng để bảo vệ bầu trời, vùng biểncủa đất nước. Khi chủ quyền biển đảo của nước ta bị xâm chiếm, cùng ND cả nước, những chiến sĩ, người lính biển vô cùng gan dạ, dũng cảm, kiên cường đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển đảo, chủ quyền TQ thiêng liêng -> *Như vậy cô trò ta vừa tìm hiểu xong truyện ngắn “NNSXX” . ? Nhận xét nghệ thuật xây dựng truyện của nhà văn LMK trong truyện ngắn “ NNSXX” ? -Nhà văn LMK không dụng công trong việc XD, tạo lập tình huống truyện mà tập trung vào lựa chọn ngôi kể. Sử dụng ngôi kể thứ nhất, (thông qua nhân vật trung tâm của truyện), qua đó, các biến cố, sự kiện, hành động đều được tái hiện một cách chân thực gần gũi; các hồi tưởng , xúc cảm được thể hiện một cách tự nhiên, sinh động. - Ở những tác phẩm các em đã được học như: “TK”, “CNCGNX”, các nv được xây dựng theo bút pháp lí tưởng hóa, mang tính khuôn mẫu và chuẩn mực của thời đại. Ví dụ thúy Kiều xinh đẹp, có tài, tâm hồn nhạy cảm; Vũ Nương tốt trong quan hệ với chồng, mẹ chồng, con Nhà văn LMK sử dụng NT xây dựng, phân tích, miêu tả tâm lí nhân vật đi sâu vào việc khai thác những hết sức bình dị, đời thường. Nhân vật hiện lên với những phẩm chất rất anh hùng từ những việc dung dị, từ những nét tính cách riêng biệt nhưng vẫn mang đầy đủ dấu ấn thời đại. -Ngôn ngữ giọng điệu: *LK đã thể hiện rất rõ tài năng và sự tinh tế của mình khi XD truyện ngắn này. Góp phần làm nên thành công của bà, ngoài việc tác giả có một vốn sống phong phú, có những trải nghiệm sâu sắc thì phần lớn phải kể đến tới tâm hồn dịu dàng mà nhạy bén. Thành công của truyện ngắn này giúp cho tP “NNSXX” được nhà XB Houojhton Mijlin tuyển chọn đưa vào tập “Nghệ thuật truyện ngắn TG năm 2005”. Đây là tuyển tập quy tụ nhiều tác giả nổi tiếng từ cô điển đến hiện đại. HS lắng nghe HS trình bày HS nhận xét, bổ sung HS lắng nghe HS lắng nghe Nêu ý kiến HS lắng nghe HS trả lời HS bổ sung HS lắng nghe HS trình bày HS nhận xét, bổ sung HS lắng nghe, đồng cảm Khái quát về nv PĐ HS sử dụng KT khăn phủ bàn thảo luận nhóm HS liên hệ, mở rộng HS suy nghĩ, liên hệ HS khái quát Nhận xét, bổ sung HS so sánh, nhận xét, khái quát. I.Đọc – tìm hiểu chung II. Đọc – tìm hiểu chi tiết 1.Chị Thao và Nho 2. Phương Định *PĐ tự giới thiệu: -Tôi là con gái Hà Nội. - Nói một cách khiêm tốn, tôi là một cô gái khá, hai bím tóc dày, một cái cổ cao, kiêu hãnh như đài hoa loa kèn. - Còn mắt: “Cô có cái nhìn sao mà xa xăm!”, nó dài, màu nâu - Nằm dài trên nền ẩm nghe ca nhạc. -Tôi mê hát, thích nhiều bài hát -tôi thích ngắm mắt tôi trong gương. - Tôi thích ngồi bó gối mơ màng. -> Phương Định là cô gái Hà Nội trẻ trung, hồn nhiên, trong sáng, nhạy cảm, mơ mộng. * Quan hệ, ứng xử với đồng đội: - “Trinh sát chưa về!”, sốt ruột, tôi lo. - Tôi rửa cho Nho bằng nước đun sôi trên bếp than. Tôi tiêm cho Nho. Tôi pha sữa cho nó trong cái ca sắt + Chị không khóc đó thôi, chị không ưa nước mắt. Nước mắt đứa nào chảy trong khi cần sự cứng cỏi của nhau này bị xem như bằng chứng của một sự tự nhục mạ. Không ai nói với ai, nhưng nhìn nhau, chúng tôi đọc thấy trong mắt nhau điều đó. - Trong suy nghĩ của tôi, những người đẹp nhất, thông minh, can đảm và cao thượng nhất là những người mặc quân phục có ngôi sao trên mũ. -Các anh cao xạ, thông tin và công binh đều rất mến chúng tôi. -Tôi không săn sóc, vồn vã. Khi bọn con gái xúm nhau lại đối đáp với một anh bộ đội nói giỏi nào đấy, tôi thường đứng ra xa, khoanh tay trước ngực và nhìn đi nơi khác, môi mím chặt. -> PĐ chan hòa, cởi mở, sẻ chia đúng mực với tất cả mọi người; yêu thương, gắn bó sâu sắc với đồng đội. =>Đối với Phương Định, tình đồng chí, đồng đội rất lớn lao và thiêng sâu nặng, trở thành nguồn sức mạnh giúp cô vượt qua mọi khó khăn gian khổ. *Suy nghĩ về cuộc sống nơi chiến trường và hành động của PĐ ở cao điểm TS: - Có ở đâu như thế này không: đất bốc khói, không khí bàng hoàng. Thần kinh căng như chão, tim đập bất chấp cả nhịp điệu, khắp chung quanh có nhiều quả bom chưa nổ - Quen rồi. Một ngày chúng tôi phá bom đến năm lần. Ngày nào ít: ba lần. - Tôi bây giờ còn một vết thương chưa lành miệng ở đùi. Tất nhiên tôi không vào viện quân y. Việc nào cũng có cái thú của nó. - Tôi đến gần quả bom. Cảm thấy có ánh mắt các chiến sĩ dõi theo mình, tôi không sợ nữa. Tôi sẽ không đi khom. Các anh ấy không thích cái kiểu đi khom khi có thể cứ đàng hoàng mà bước tới. - Tôi dùng xẻng nhỏ đào đất dưới quả bom. Đất rắn. Những hòn sỏi theo tay tôi bay ra hai bên. Thỉnh thoảng lưỡi xẻng chạm vào quả bom. Một tiếng động sắc đến gai người cứa vào da thịt tôi. Tôi rùng mìnhNhanh lên 1 tí! Vỏ quả bom nóng.Một dấu hiệu chẳng lành -Tôi có nghĩ tới cái chết nhưng là một cái chết mờ nhạt, không cụ thể, còn cái chính: liệu mìn có nổ, bom có nổ không? Không thì làm cách nào để châm mìn lần thứ hai? - Nghệ thuật : sử dụng nhiều câu văn ngắn; giọng điệu lúc bình thản, lúc dồn dập; miêu tả tâm lí nhân vật chân thực, tinh tế. -> PĐ là một cô gái gan dạ, dũng cảm, sẵn sàng đối mặt với nguy hiểm để hoàn thành nhiệm vụ, cô thật sự là một anh hùng. . - Tác giả sử dụng ngôi kể thứ nhất, nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật. -> PĐ là cô gái trẻ trung, hồn nhiên, trong sáng; có tình cảm yêu thương, gắn bó sâu sắc với đồng đội; gan dạ, dũng cảm, có lí tưởng cao đẹp. * Điểm chung: - Họ có tuổi đời còn rất trẻ, tâm hồn trong sáng, giàu cảm xúc. - Có tinh thần trách nhiệm cao, dũng cảm, kiên cường, có tình đồng đội gắn bó sâu sắc; - Có lí tưởng cao đẹp, yêu nước, khát vọng giải phóng MN, thống nhất đất nước; họ là những anh hùng! -Tác phẩm: + “Gửi em cô TN xung phong” + “Trường Sơn Đông, Trường Sơn Tây” (Phạm Tiến Duật) + “Khoảng trời hố bom” (Lâm Thị Mỹ Dạ) - Tấm gương: + Mười cô gái ở Ngã Ba Đồng Lộc ->Vẻ đẹp của thế hệ trẻ VN thời chống Mĩ. III. TỔNG KẾT 1.Nghệ thuật: - Sử dụng thành công ngôi kể thứ nhất - Xây dựng nhân vật, đặc biệt là nt miêu tả tâm lí giúp nhân vật vừa mang vẻ đẹp chung vừa mang nét cá tính riêng và bộc lộ chiều sâu nội tâm. - Ngôn ngữ, giọng điệu tự nhiên, gần vớ khẩu ngữ, trẻ trung, giàu chất nữ tính 2. Nội dung: - Cuộc sống chiến đấu gian khổ, hi sinh của những cô gái thanh niên xung phong ở Trường Sơn thời chống Mĩ; - Tâm hồn trong sáng, giàu mộng mơ; tinh thần dũng cảm, lạc quan tuyệt đẹp của những cô gái TNXP. ->Đó chính là vẻ đẹp của tuổi trẻ Việt Nam thời chống Mĩ. Năng lực hợp tác; Năng lực giao tiếp tiếng Việt; Năng lực cảm thụ thẩm mĩ; Năng lực sáng tạo Năng lực hợp tác; Năng lực giao tiếp tiếng Việt; Năng lực cảm thụ thẩm mĩ; Năng lực sáng tạo Năng lực hợp tác; Năng lực giao tiếp tiếng Việt; Năng lực cảm thụ thẩm mĩ; Năng lực sáng tạo Năng lực tự giải quyết vấn đề C.HOẠT ĐỘNG THỰC HÀNH Gọi HS giải thích -Nhan đề của tác phẩm được bắt nguồn từ hình ảnh ví von trong thơ của một anh lính pháo binh khi viết về các cô TNXP. Họ như những ngôi sao xa xôi trên cao điểm. TRong mắt người lính trên cung đường TS, bóng TNXP bám trụ trên cao điểm giữa bon rơi đạn nổ xứng đáng là những vì sao sáng. TRong mắt của các chị, các anh lính mặc quân phục có

Tài liệu đính kèm: