Giới Thiệu Bộ Truyền Vít Me - đai ốc | Technicalvn

Bộ truyền vít me – đai ốc bi đã lên ngôi và ở ví trí đó trong một số điểm yếu như: độ cứng vững chưa cao, tốc độ còn thấp so với yêu cầu của thời đại. Trước đòi hỏi trên đây, mặc dù các nhà chế tạo đang không muốn chuyển sang một giải pháp khác mà họ chưa tin lắm. Kết quả nghiên cứu đã lựa chọn ra bốn giải pháp nguyên lý để đưa vào vòng lựa chọn khắt khe hơn. Các nguyên lý đó là:

1. Vít me – đai ốc bi ( ball and roller screw)

2. Vít me – đai ốc con lăn ren (Recirculating Roller crew)

3. Vít me – đai ốc thủy tĩnh ( Hydrostatical roller screw )

4. Động cơ thẳng (Linear motor)

Đánh giá theo tiêu chí vận tốc chạy dao và gia tốc bằng sơ đồ portfolio cho kết quả như sau:

Theo kết quả phân tích này, ta thấy:

• Vít me đai ốc bi (1) kém hiệu quả và động cơ thẳng (4)đạt hiệu quả cao nhất
• Vít me đai ốc con lăn ren (2) vượt trội so với vít me đai ốc bi (1)

Tuy nhiên, các nhà doanh nghiệp vào đầu những năm 2000 nêu ra một số băn khoăn như sau:

• Tại sao sự ưu việt của vít me – đai ốc con lăn ren (2) so với vít me đai ốc bi (1) như vậy lại chưa được xuất hiện trên thị trường, phải chăng có nhược điểm gì đó chưa lộ ra?
• Liệu ứng suất trước bên trong sẽ phát sinh nhiệt?
• Vấn đề bịt kín sẽ ra sao, nếu phoi lọt vào gây nhanh mòn trục?

Những nhà chuyên môn đó đã thống nhất một tiêu chí để tiếp tục đánh giá các bộ truyền này. Kết quả đánh theo bộ tiêu chí này bằng phương pháp cho điểm có trọng số. Ý nghĩa của hệ số trọng số này là:

• Hệ số trọng số 1: Tiêu chí không quan trọng lắm
• Hệ số trọng số 3: Tiêu chí có tầm quan trọng nâng cao
• Hệ số trọng số 9: Tiêu chí rất quan trọng

Không gian chiếm chỗ	Độ cứng vững	Rủi ro vận hành	Chi phí chế tạo	Chi phí phát triển	Rủi ro phát triển	Lắp ráp	Tiềm năng công suất	Nhu cầu công suất	Tổng	Xếp hạng
Hệ số trọng số	1	9	3	3	3	3	3	9	3
Vít me đai ốc bi	3	0	15	18	15	15	15	0	12	93	3
Vít me đai ốc con lăn ren	6	18	15	12	15	15	15	27	18	141	1
Vít me đai ốc thủy tĩnh	1	36	3	0	6	0	0	27	3	82	4
Động cơ thẳng	2	54	3	6	0	6	6	54	3	128	2

Các nhà chế tạo máy công cụ cần vượt trội so với so với đối thủ khi họ gia công cao tốc để rút ngắn thời gian máy cho một chi tiết. Hệ quả là tốc độ chạy dao phải cao và gia tốc phải lớn, khi đó lực cắt tăng lên với yêu cầu ma sát phải thấp và chi phí phải hợp lý với yêu cầu sản xuất.

Đánh giá này được kiểm chứng bởi nhiều chuyên gia và với bộ tiêu chí đã được chọn lọc kỹ. Kết quả đã đưa bộ truyền vít me – đai ốc con lăn ren lên vị trí số 1. Những thông tin trên khích lệ chúng ta tiếp cận những vấn đề thiết kế chế tạo bộ truyền này. Một câu hỏi lý thú cũng xuất hiện: Nếu việc chế tạo ra những đai ốc con lăn ren có thể thực hiện ở Việt Nam thì có lẽ nên thay các đai ốc trượt thông thường bằng loại đai ốc này dù cho độ cứng của vít me và độ chính xác của nó còn thấp hơn yêu cầu. Chuyển từ ma sát trượt sang ma sát lăn là một ý tưởng rất hấp dẫn đối với các nhà sản xuất.

# Xem thêm bài viết liên quan

• Bộ truyền bánh răng: 
• Bộ truyền xích: