Giao diện chuyển sang thanh bên ẩn Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Hệ thần kinh trung ương (HTKTƯ) là một phần của hệ thần kinh có chức năng tiếp nhận và hợp nhất thông tin, điều khiển hành vi của cơ thể ở động vật đối xứng hai bên (động vật đa bào trừ bọt biển và những động vật đối xứng tâm như sứa). Hệ thần kinh trung ương chiếm phần lớn hệ thần kinh, bao gồm não và tủy sống. Vài cách phân loại cũng đưa võng mạc và thần kinh sọ não vào hệ thần kinh trung ương. Cùng với hệ thần kinh ngoại vi, nó có chức năng chính trong điều khiển hành vi. Hệ thần kinh trung ương nằm trong khoang lưng trong đó khoang sọ chứa não và khoang xương sống chứa tủy sống. Ở động vật có xương sống, não được hộp sọ bảo vệ trong khi xương sống bảo vệ tủy sống. Não và tủy sống đều được bao bọc bởi màng thần kinh.[1]
Não bộ gồm có:
Đoan não: gồm 2 bán cầu đại não và các nhân xám nền não. Trong có não thất bên. Được phát triển từ phần trước của bọng não trước (ở giai đoạn 3 bọng não).
Gian não: gồm đồi não, vùng hạ đồi và tuyến yên. Trong có não thất III. Được phát triển từ phần sau của bọng não trước (ở giai đoạn 3 bọng não).
Trung não: gồm có lồi não và cuống não. Trong có cống não. Có nguồn gốc từ não giữa.
Não trám: gồm cầu não, tiễu não phát triển từ não sau và hành não phát triển từ tủy não. Bên trong có não thất IV.
Hành não, cầu não và trung não tạo thành thân não.
Tuỷ sống hay còn gọi là tuỷ gai do ống thần kinh sinh ra tiền thân ở lớp ngoại bì của phôi thai, trong có ống trung tâm.
Xem thêm
[sửa | sửa mã nguồn]
Hệ thần kinh ngoại vi
Chú thích
[sửa | sửa mã nguồn]
^ Anthea Maton & Jean Hopkins, Charles William McLaughlin, Susan Johnson, Maryanna Quon Warner, David LaHart, Jill D. Wright (1993). Human Biology and Health. Englewood Cliffs, New Jersey, USA: Prentice Hall. tr. 132–144. ISBN 0-13-981176-1.Quản lý CS1: sử dụng tham số tác giả (liên kết)
Liên kết ngoài
[sửa | sửa mã nguồn] Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về Hệ thần kinh trung ương.
Central nervous system tại Encyclopædia Britannica (tiếng Anh)
Bài viết liên quan đến khoa học thần kinh này vẫn còn sơ khai. Bạn có thể giúp Wikipedia mở rộng nội dung để bài được hoàn chỉnh hơn.
x
t
s
x
t
s
Mô thần kinh
HTKTƯ
Các loại mô
Chất xám
Chất trắng
Sợi chiếu
Sợi liên hợp
Sợi mép
Dải cảm giác
Thừng
Bó thần kinh
Sự bắt chéo
Mép
Vùng kết thần kinh
Màng não
Các loạitế báo
Neuron
Tháp
Purkinje
Hạt
Tế bào thầnkinh đệm
tách biệt:
Myelin: Tế bào thần kinh đệm ít gai
khác
Hình sao
Radial glial cell
Tế bào ống nội tuỷ và não
Tanycyte
Tiểu thần kinh đệm
HTKNV
Tổng thể
Phía sau
Rễ
Hạch
Nhánh
Phía trước
Rễ
Nhánh
Nhánh thông
Xám
Trắng
Hạch tự chủ (Dây thần kinh tiền hạch
Thần kinh sau hạch)
Mô liên kết
Vỏ dây thần kinh
Bao ngoài bó sợi thần kinh
Mô kẽ thần kinh
Bó sợi thần kinh
Tế bào thầnkinh đệm
Sự tạo myelin: Tế bào Schwann
bao ngoài bó thần kinh đệm
Myelin incisure
Khe Ranvier
Đoạn nút trung gian
Tế bào vệ tinh
Neuron/Dây thần kinh
Các phần
Soma
Gò sợi trục
Sợi trục
Đầu cuối sợi trục
Bào tương sợi trục
Màng bọc sợi trục
Sợi nơron
Sợi nhánh
Thể Nissl
Đuôi gai
Đuôi gai đỉnh/Đuôi gai đáy
Các loại
Hai cực
Đơn cực
Đơn cực giả
Đa cực
Trung gian
Renshaw
DTK hướng tâm/DTK giác quan
Dây thần kinh soma hướng tâm thông thường
Dây thần kinh nội tạng hướng tâm thông thường
Dây thần kinh soma hướng tâm đặc biệt
Dây thần kinh nội tạng hướng tâm đặc biệt
sợi
Ia
Ib or Golgi
II or Aβ
III or Aδ or fast pain
IV or C or slow pain
DTK ly tâm/Neuron vận động
Thần kinh soma ly tâm thông thường
Thần kinh nội tạng ly tâm thông thường
Thần kinh nội tạng ly tâm đặc biệt
Nơron vận động ở trên
Nơron vận động ở dưới
Nơron vận động alpha
Nơron vận động beta
Nơron vận động gamma
Phần cuối
Khớp kết nối
Khớp nối điện/Vùng kết nối
Khớp nối hoá học
Khớp nối dạng túi
Active zone
Mật độ hậu khớp nối
Autapse
khớp nối thần kinh dây
Khớp cơ-thần kinh
Thụ thể cảm giác
Tiểu thể Meissner
Mút thần kinh Merkel
Tiểu thể Pacini
Tiểu thể Tuffini
Thoi cơ
Free nerve ending
Cơ quan thụ cảm khứu giác
Tế bào thị giác
Tế bào có lông
Nụ vị giác
x
t
s
Hệ thần kinh
HTK trung ương
Màng não
Dây sống
Tủy sống
Não
Trám não
Hành não
Cầu não
Tiểu não
Trung não
Não trước
Gian não
Võng mạc
Dây thần kinh thị giác
Đoan não
Limbic system
HTK ngoại biên
Thể chất
Dây thần kinh cảm giác
Dây thần kinh vận động
Dây thần kinh sọ
Dây thần kinh gai
Tự chủ
Giao cảm
Đối giao cảm
Hệ thần kinh đường ruột
Thể loại * Hình ảnh
Tiêu đề chuẩn
BNF: cb119326149 (data)
GND: 4067637-7
LCCN: sh85021906
NDL: 00989651
NKC: ph119102
TA98: A14.1.00.001
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Hệ_thần_kinh_trung_ương&oldid=71811187” Thể loại: