Ho Kéo Dài Sau Khi Khỏi Covid-19 - VnExpress Sức Khỏe

Nhiều người có thể gặp một loạt các triệu chứng hậu Covid-19 bao gồm ho bất kể mắc bệnh nhẹ hay nặng. Ho có thể kéo dài nhiều tuần hoặc vài tháng sau khi hết nhiễm trùng. Không ít người vẫn bị ho một năm sau khi khỏi Covid-19. Ho tái phát có thể làm suy giảm khả năng làm việc, ảnh hưởng đến chất lượng sống, khiến bạn phải tiêu tốn chi phí điều trị.

Nguyên nhân

Covid-19 gây ra ho vì virus ảnh hưởng đến đường hô hấp từ mũi xuống phổi. Ho là một trong những cách cơ thể loại bỏ các chất kích thích không mong muốn như virus, bụi và chất nhầy. Khi phát hiện có "vật lạ" nào đó trong đường hô hấp, một phản xạ được kích hoạt để gây ra ho, giúp loại bỏ chất kích thích ra ngoài.

Viêm là quá trình phòng thủ mà hệ thống miễn dịch sử dụng để chống lại Covid-19. Các mô bị viêm sưng lên và tiết dịch. Điều này có thể kéo dài một thời gian dài, ngay cả sau khi virus đã biến mất. Ho có thể có nhiều lý do, trong số này có bốn lý do chính và đều liên quan đến viêm.

Nếu đường hô hấp trên (mũi và xoang) vẫn bị viêm, chất lỏng tạo ra sẽ chảy xuống phía sau cổ họng gây ra tình trạng chảy nước mũi sau, khiến bạn cảm thấy cần phải hắng giọng, nuốt và ho. Trường hợp phổi và đường hô hấp dưới bị ảnh hưởng, ho là cách cơ thể cố gắng loại bỏ chất lỏng và sưng tấy. Đôi khi không có nhiều chất lỏng nhưng mô phổi bị sưng vẫn gây ra ho.

Một nguyên nhân ít phổ biến hơn nhưng nghiêm trọng hơn có thể là mô phổi bị sẹo do viêm gọi là bệnh phổi kẽ. Bệnh này cần được chẩn đoán và xử trí bởi các bác sĩ chuyên khoa hô hấp.

Mọi người cần thận trọng để không nhầm lẫn ho do di chứng Covid-19 hay ho do các nguyên nhân nghiêm trọng khác gây ra như ho mạn tính. Người bệnh cũng cần lưu ý tình trạng nhiễm trùng thứ phát bên cạnh Covid-19. Các dấu hiệu nhiễm trùng thứ phát bao gồm: thay đổi kiểu ho (tiếng ho nghe khác, diễn ra thường xuyên hơn); thay đổi đờm (tăng thể tích, có máu); phát triển các triệu chứng mới như sốt, đau ngực, tim đập nhanh hoặc nặng hơn là khó thở.

Các bệnh nghiêm trọng tiềm ẩn khác có thể gây ho mạn tính, bao gồm cả suy tim và ung thư phổi. Vì vậy, nếu bạn nghi ngờ về nguyên nhân ho thì nên đến bác sĩ thăm khám.

Cách giúp giảm ho

Nếu ho chủ yếu do chảy nước mũi sau thì người bệnh có thể áp dụng các biện pháp để giảm bớt tình trạng này như ngậm, súc miệng bằng nước muối, xịt mũi, ngủ với tư thế nằm ngửa và lưng thẳng.

Nếu cổ họng khô, bạn có thể uống nước từ từ, uống mật ong và thở chậm bằng mũi. Khi thở chậm bằng mũi, không khí từ phía sau cổ họng của bạn được làm ấm và làm ẩm bằng cách đi qua các khoang mũi. Nhờ đó, phản xạ ho của bạn ít bị kích hoạt hơn và tình trạng quá mẫn cảm sẽ thuyên giảm theo thời gian.

Nếu nguyên nhân bắt nguồn từ tình trạng viêm trong phổi, các bài tập thở có kiểm soát và hít hơi nước (dưới vòi sen nước nóng hoặc qua máy xông hơi) có thể hữu ích. Chất nhầy đặc cũng sẽ trở nên lỏng hơn bằng cách hít nước muối qua máy phun sương. Thiết bị này biến chất lỏng thành hơi và đưa đến chất nhầy tích tụ trong phổi giúp bạn khỏi ho dễ dàng hơn.

Một số loại thuốc steroid đường hít khi được sử dụng sớm sau khi chẩn đoán Covid-19 có thể cải thiện thời gian hồi phục. Các thử nghiệm sử dụng viên nén steroid để điều trị ho sau Covid-19 vẫn đang được tiến hành và không được khuyến nghị trừ khi chúng được chứng minh có cải thiện đáng kể.

Trừ khi có nhiễm trùng thứ cấp do vi khuẩn, kháng sinh không thích hợp dùng để điều trị và có thể góp phần phát triển tình trạng kháng kháng sinh.

Ho sau Covid-19 có thể kéo dài hàng tuần, suy nhược và do nhiều nguyên nhân. Hầu hết các cách xử trí đều đơn giản và có thể thực hiện được mà không cần can thiệp y tế. Tuy nhiên, nếu bạn có bất kỳ nghi ngờ nào về nguyên nhân hoặc cơn ho tiến triển, bạn nên đến gặp bác sĩ để được kiểm tra.

Kim Uyên (Theo The Conversation)