Hồ Nước Mặn Tử Thần Dưới đáy Biển Đỏ - VnExpress

Tất cả hồ nước mặn đã biết dưới Biển Đỏ đều nằm cách bờ ít nhất 25 km. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu phát hiện cụm hồ nước mặn mới ở vịnh Aqaba phía bắc Biển Đỏ. Những hồ nước mặn chìm dưới biển chỉ cách bờ 2 km.

Sam Purkis, giáo sư kiêm trưởng khoa Địa khoa học hải dương ở Đại học Miami, và cộng sự phát hiện cụm hồ trong chuyến thám hiểm năm 2020 bằng tàu nghiên cứu OceanXplorer của tổ chức khám phá đại dương OceanX. Chuyến thám hiểm này khám phá vùng ven Biển Đỏ của Arab Saudi, khu vực trước đây rất ít được chú ý. Các nhà nghiên cứu mô tả chi tiết phát hiện hôm 27/6 trên tạp chí Communications Earth and Environment, theo Live Science.

Sử dụng phương tiện dưới nước điều khiển từ xa (ROV), nhóm chuyên gia tìm thấy các hồ nước mặn ở độ sâu 1,77 km bên dưới mặt Biển Đỏ và đặt tên là hồ nước mặn NEOM theo tên công ty phát triển tài trợ cho nghiên cứu. Hồ lớn nhất rộng khoảng 10.000 m2 trong khi ba hồ nhỏ hơn có diện tích chưa đến 10 m2.

"Ở độ sâu này, thông thường không có nhiều sự sống ở đáy biển", Purkis cho biết. "Tuy nhiên, hồ nước mặn là ốc đảo của sự sống. Thảm vi sinh vật dày hỗ trợ hàng loạt động vật đa dạng. Đáng chú ý nhất là những loại cá, tôm và lươn dường như sử dụng hồ nước mặn để săn mồi. Hồ nước mặn thiếu oxy, vì vậy bất kỳ động vật nào lạc vào hồ sẽ ngay lập tức bị choáng hoặc chết. Động vật săn mồi thường nấp gần hồ để ăn thịt con vật kém may mắn".

Khoảng cách gần của hồ nước với bờ biển có nghĩa chúng có thể tích tụ nước chảy ra từ đất liền, tích hợp nhiều khoáng chất trên cạn vào thành phần hóa học. Do đó, chúng có thể đóng vai trò như kho lưu trữ độc đáo, bảo tồn dấu vết của sóng thần, lũ lụt và động đất ở vịnh Aqaba qua hàng nghìn năm. Do thiếu oxy, động vật sống trong và trên đáy biển như tôm đào hang, giun và loài thân mềm sẽ cố gắng tránh xa hồ nước mặn. "Thông thường, những động vật này khuấy động trầm tích tích tụ ở đáy biển. Nhưng điều này không xảy ra với hồ nước mặn. Ở đây, bất kỳ lớp trầm tích nào lắng xuống đáy hồ nước mặn vẫn ở nguyên đó", Purkis nói.

Mẫu vật lõi mà nhóm nghiên cứu lấy từ hồ nước mặn mới phát hiện đại diện cho ghi chép liền mạch về lượng mưa trong vùng suốt hơn 1.000 năm cùng với ghi chép về động đất và sóng thần, theo Purkis. Phát hiện cho thấy trong một thiên niên kỷ qua, những trận lụt do mưa lớn xảy ra 25 năm một lần và sóng thần cứ cách 100 năm lại xuất hiện.

Hồ nước mặn dưới biển sâu là những hồ siêu mặn hình thành ở đáy biển, nằm trong số môi trường sống khắc nghiệt nhất trên Trái Đất. Tuy có thành phần hóa học độc đáo và không có oxy, hồ nước mặn vẫn chứa sự sống và có thể hé lộ sự sống trên Trái Đất hình thành như thế nào. Các hồ này cũng có thể giúp phát hiện vi khuẩn có ích đối với phát triển loại thuốc mới. Theo Purkis, phân tử có đặc tính kháng khuẩn và chống ung thư trước đây đều được tách từ vi sinh vật biển sâu sống ở hồ nước mặn.

Giới nghiên cứu chỉ biết một vài hồ nước mặn diện tích từ vài nghìn m2 tới 2,6 km2. Chỉ 3 vùng biển có hồ nước mặn là vịnh Mexico, biển Địa Trung Hải và Biển Đỏ. Biển Đỏ có số lượng hồ nước mặn cao nhất thế giới, hình thành từ khoáng chất lắng xuống trong thế Trung Tân (cách đây khoảng 5 - 23 triệu năm) khi mực nước biển trong vùng thấp hơn ngày nay. Phát hiện của Purkis và cộng sự có nhiều ý nghĩa quan trọng đối với những dự án cơ sở hạ tầng lớn ở ven biển vịnh Aqaba.

An Khang (Theo Live Science)

• Hồ nước mặn khổng lồ ẩn dưới bề mặt hành tinh lùn