Hoá Học 10 Bài 33: Axit Sunfuric - Muối Sunfat - Hoc247

YOMEDIA NONE Trang chủ Hóa Học 10 Chương 6: Oxi - Lưu Huỳnh Hoá học 10 Bài 33: Axit sunfuric - Muối sunfat ADMICRO Lý thuyết10 Trắc nghiệm34 BT SGK 830 FAQ

Nội dung bài học Axit sunfuric - Muối sunfat tìm hiểu axit sunfuric đặc và loãng có những tính chất hóa học nào giống và khác những axit khác? Axit sunfuric có vai trò như thế nào đến nền kinh tế quốc dân? Phương pháp sản xuất axit sunfuric như thế nào?

ATNETWORK YOMEDIA

1. Tóm tắt lý thuyết

1.1. Axit sunfuric

1.2. Muối sunfat. Nhận biết muối sunfat

2. Bài tập minh hoạ

3. Luyện tập Bài 33 Hóa học 10

3.1. Trắc nghiệm

3.2. Bài tập SGK và Nâng cao

4. Hỏi đáp về Bài 33 Chương 6 Hóa học 10

Tóm tắt lý thuyết

Video 1: Giới thiệu về axitsunfuric

1.1. Axit sunfuric

1.1.1. Tính chất vật lí

• Chất lỏng, sánh như dầu, không màu, không bay hơi.
• Tan vô hạn trong nước và tỏa nhiều nhiệt.
• Cách pha loãng axit sunfuric đặc: Rót từ từ axit đặc vào nước dọc theo đũa thủy tinh và khuấy đều. Tuyệt đối không làm ngược lại.

Hình 1: Cách pha loãng axit sunfuric

• H2SO4 đặc khi tan vào nước sẽ tạo ra một lượng nhiệt rất lớn. Nếu đổ ngược lại sẽ làm nước sôi đột ngột kéo theo những giọt axit bắn ra xung quanh gây nguy hiểm. Nếu bắn vào quần áo sẽ làm cháy quần áo, bắn vào da sẽ gây bỏng axit.

1.1.2. Tính chất hoá học

Tính chất của dung dịch axit sunfuric loãng

• Quỳ tím hoá đỏ
• Tác dụng với kim loại đứng trước Hà muối + H2

Fe + H2SO4 → FeSO4 + H2

• Tác dụng với bazơ và oxit bazơ → Muối + nước

Na2O + H2SO4 → Na2SO4 + H2O

2NaOH + H2SO4 → Na2SO4 + 2H2O

• Tác dụng với muối của axit yếu hơn

Na2CO3 + H2SO4 → Na2SO4 + CO2 + H2O

Tính chất của axit sunfuric đặc

Tính oxi hoá mạnh

a. Tác dụng với kim loại

• H2SO4 đặc, nóng oxi hoá được hầu hết các kim loại (trừ Au, Pt)

M + H2SO4 → M2(SO4)n + {SO2, S, H2S } + H2O

(n là hóa trị cao nhất của kim loại)

• Ví dụ:

2H2SO4 + Cu → CuSO4 + SO2 + 2H2O

6H2SO4đ,n+2Fe → Fe2(SO4)3 + 3SO2 + 6H2O

Video 2: Thí nghiệm so sánh Cu khi phản ứng với H2SO4 đặc và loãng

• Chú ý: Al,Cr, Fe thụ động hóa trong H2SO4 đặc nguội.

Thụ động hóa nghĩa là kim loại sau khi nhúng vào dung dịch H2SO4 đặc nguội, lấy ra thì không còn khả năng phản ứng với axit loãng , dung dịch muối mà bình thường nó có phản ứng.

b. Tác dụng với phi kim có tính khử

• H2SO4 đặc, nóng tác dụng được với các phi kim có tính khử tạo hợp chất của phi kim có số oxi hóa cao nhất (trừ S) như C,P, …

2H2SO4 + C → CO2 + 2SO2 + 2H2O

2H2SO4 + S → 3SO2 + 2H2O

Video 3: Phản ứng giữa bột lưu huỳnh và axit sunfuric đặc

c. Tác dụng với hợp chất

• H2SO4 đặc, nóng còn tác dụng được với các hợp chất có tính khử như H2S, FeO, KBr, HI, …

3H2SO4 + H2S → 4SO2 + 4H2O

2H2SO4 + KBr → Br2 + SO2 + 2H2O + K2SO4

Tính háo nước

• H2SO4đặc lấy nước từ các hợp chất hữu cơ làm hoá than các hợp chất gluxit ví dụ glucozơ, saccarozơ, tinh bột và xenlulozơ.

Cn(H2O)m nC + mH2O

(gluxit)

• Phản ứng của axit sunfuric với đường:

Video 4: Axit sunfuric tác dụng với đường

Phương trình: C12H22O11 12C + 11H2O

Một phần Cacbon bị H2SO4 đặc oxi hóa thành khí CO2 cùng SO2 bay lên làm sủi bọt, đẩy Cacbon trào ra ngoài cốc.

C + 2H2SO4 → 2CO2 + SO2 + 2H2O

• GV có thể làm thí nghiệm dùng đũa thuỷ tinh chấm H2SO4 đặc viết lên tờ giấy (nét chữ sẽ hoá đen) hoặc viết bằng dung dịch H2SO4 loãng rồi hơ tờ giấy lên ngọn lửa đèn cồn cho học sinh quan sát.

1.1.3. Ứng dụng

Hình 2: Ứng dụng của axit sunfuric

1.1.4. Sản xuất axit sunfuric

• Axit sunfuric được sản xuất trong công nghiệp bằng phương pháp tiếp xúc.
• Phương pháp gồm 3 công đoạn chính.

Hình 3: Công đoạn sản xuất axit sunfuric

Sản xuất SO2

• Phụ thuộc vào nguồn nguyên liệu có sẵn, người ta đi từ nguyên liệu ban đầu là lưu huỳnh hoặc pirit sắt FeS2...
• Đốt cháy lưu huỳnh: S + O2 SO2
• Đốt quặng pirit sắt: 4FeS2 + 11O2 2SO2 + 8Fe2O3

Sản xuất SO3

Oxi hóa SO2 bằng khí Oxi hoặc không khí dư ở nhiệt độ 450 - 500oC, chất xúc tác là V2O5 (vanadi pentoxit)

SO2 + O2 SO3

Hấp thụ SO3 bằng H2SO4

• Người ta hấp thụ SO3 bằng phương pháp ngược dòng. Trong tháp hấp thụ, cho khí SO3 đi từ dưới lên, H2SO4 tưới từ trên xuống để tạo được diện tích tiếp xúc tối đa, hiệu suất hấp thụ đạt cao nhất.

• Chú ý: không dùng H2O để hấp thụ SO3 vì phản ứng xảy ra rất mãnh liệt, H2SO4 thu được ở dạng hơi nên rất khó vận chuyển.

nSO3 + H2SO4 → H2SO4.n SO3

oleum

H2SO4.n SO3 + nH2O → (n+1) H2SO4

Hình 4: Sơ đồ sản xuất axit sunfuric

1.2. Muối sunfat. Nhận biết muối sunfat

1.2.1. Muối sunfat

• Muối trung hòa chứa gốc SO42-: Na2SO4, CaSO4, … ( hầu hết đều tan trừ BaSO4, SrSO4, PbSO4 không tan và CaSO4, Ag2SO4 ít tan.
• Muối axit chứa gốc HSO4-: NaHSO4, Ca(HSO4)2, … (các muối axit đều tan)

1.2.2. Nhận biết muối sunfat

• Thuốc thử: dd muối của kim loại Ba, dd Ba(OH)2.
• Hiện tượng: có kết tủa trắng, không tan trong axit BaSO4
• Ví dụ: Na2SO4 + Ba(OH)2 → BaSO4 + 2NaOH

Video 5: Nhận biết muối sunfat

Bài tập minh họa

Bài 1:

Trên một đĩa cân, đặt một cốc đựng H2SO4 đặc và trên đĩa cân còn lại đặt một cốc nước sao cho cân ở vị trí cân bằng. Hỏi sau một thời gian cân còn ở vị trí cân bằng hay không? Vì sao?

Hướng dẫn:

H2SO4 đặc có khả năng hút nước từ không khí nên làm cho cốc axit nặng hơn, cân lệch khỏi vị trí cân bằng.

Bài 2:

Hòa tan hỗn hợp gồm Al, Fe và Cu bằng dung dịch H2SO4 loãng thu được dung dịch X, Cho dung dịch X tác dụng với dung dịch NaOH dư thu được kết tủa Y. Nung kết tủa Y trong không khí đến khối lượng không đổi thu được chất rắn.

Hướng dẫn:

Hòa tan bằng H2SO4 ⇒ Cu không tác dụng. Cho tác dụng NaOH dư chỉ còn lại kết tủa của Fe. Nung hidoxit của Fe trong không khí ⇒ thu được Fe2O3.

Bài 3:

Một dung dịch chứa a mol H2SO4 hòa tan hết b mol Fe thu được khí A và 42,8 g muối khan. Cho a : b = 6 : 2,5. Giá trị của a, b lần lượt là:

Hướng dẫn:

Bảo toàn khối lượng: Giả sử tạo x mol Fe3+ và y mol Fe2+ ⇒ x + y = b Bảo toàn e: \(n_e = 3x+2y=2n_{SO_2};\ n_{SO_4\ muoi} = \frac{1}{2}(3n_{{Fe}^{2+}} + 2n_{{Fe}^{2+}}) = n_{SO_2}\) \(\Rightarrow n_{H_2SO_4} = n_{SO_2} + n_{SO_4\ muoi} = 3x + 2y = a \Rightarrow n_{SO_4 \ muoi} = 0,5a\) ⇒ bảo toàn khối lượng: \(m_{Fe} + m_{SO_4\ muoi} = 42,8 = 56b + 96 \times 0,5a\) Lại có: a : b = 6 : 2,5 ⇒ a = 0,6; b = 0,25

Bài 4:

Một loại oleum có công thức H2SO4.nSO3. Lấy 33,8 g oleum nói trên pha thành 100ml dung dịch A. Để trung hoà 25 ml dung dịch A cần dùng vừa đủ 100ml dung dịch NaOH 2M. Giá trị của n là:

Hướng dẫn:

\(n_{H_2SO_4}=\frac{1}{2} n_{NaOH} = 0,1 \Rightarrow n_{H_2SO_4}\) tạo thành = 0,4 \(H_2SO_4.nSO_3+nH_2O \rightarrow (n+1)H_2SO_4\) \(\Rightarrow n_{oleum} = \frac{0,4}{(n+1)} \Rightarrow 98+80n = \frac{33,8(n+1)}{0,4} \Rightarrow n=3\)

3. Luyện tập Bài 33 Hóa học 10

Sau bài học cần nắm:

• Tính chất vật lí của H2SO4. Cách pha loãng axit H2SO4 đặc.
• Dung dịch H2SO4 loãng có đầy đủ tính chất của một axit. Axit H2SO4 đặc có tính oxi hóa mạnh.
• H2SO4 loãng là axit mạnh (đổi màu chất chỉ thị, tác dụng với kim loại, bazơ, oxit bazơ và muối của axit yếu hơn…).
• H2SO4 đặc, nóng có tính oxi hoá mạnh gây ra bởi gốc SO42- trong đó S có số oxi hóa cao nhất +6.

3.1. Trắc nghiệm

Bài kiểm tra Trắc nghiệm Axit sunfuric - Muối sunfat có phương pháp và lời giải chi tiết giúp các em luyện tập và hiểu bài.

• Câu 1:

  Đầu thế kỉ 19 người ta sản xuất natri sunfat bằng cách cho axit sunfuric đặc tác dụng với muối ăn. Khi đó xung quanh các nhà máy sản xuất bằng cách này, dụng cụ của thợ thủ công rất nhanh hỏng và cây cối bị chết rất nhiều. Người ta đã cố gắng cho khí thải thoát ra bằng những ống khói cao tới 300m nhưng tác hại của khí thải vẫn tiếp diễn, đặc biệt là khí hậu ẩm. Hãy cho biết khí thải đó có chứa thành phần chủ yếu là chất nào trong các chất sau?

  • A. HCl
  • B. Cl2
  • C. H2SO4
  • D. SO2

• Câu 2:

  Để pha loãng dung dịch H2SO4 đặc trong phòng thí nghiệm, người ta tiến hành theo cách nào dưới đây?

  • A. Cho từ từ nước vào axit và khuấy đều
  • B. Cho từ từ axit vào nước và khuấy đều
  • C. Cho nhanh nước vào axit và khuấy đều
  • D. Cho nhanh axit vào nước và khuấy đều

• Câu 3:

  Sản xuất H2SO4 trong công nghiệp, người ta cho khí SO3 hấp thụ vào:

  • A. H2O
  • B. dung dịch H2SO4 loãng
  • C. H2SO4 đặc để tạo oleum
  • D. H2O2

Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé!

3.2. Bài tập SGK và Nâng cao

Các em có thể hệ thống lại nội dung bài học thông qua phần hướng dẫn Giải bài tập Axit sunfuric - Muối sunfat.

Bài tập 1 trang 143 SGK Hóa học 10

Bài tập 2 trang 143 SGK Hóa học 10

Bài tập 3 trang 143 SGK Hóa học 10

Bài tập 4 trang 143 SGK Hóa học 10

Bài tập 5 trang 143 SGK Hóa học 10

Bài tập 6 trang 143 SGK Hóa học 10

Bài tập 1 trang 176 SGK Hóa học 10 nâng cao

Bài tập 3 trang 186 SGK Hóa học 10 nâng cao

Bài tập 6 trang 187 SGK Hóa học 10 nâng cao

Bài tập 7 trang 187 SGK Hóa học 10 nâng cao

Bài tập 8 trang 187 SGK Hóa học 10 nâng cao

Bài tập 9 trang 187 SGK Hóa học 10 nâng cao

Bài tập 10 trang 187 SGK Hóa học 10 nâng cao

Bài tập 33.1 trang 72 SBT Hóa học 10

Bài tập 33.2 trang 73 SBT Hóa học 10

Bài tập 33.3 trang 73 SBT Hóa học 10

Bài tập 33.4 trang 73 SBT Hóa học 10

Bài tập 33.5 trang 73 SBT Hóa học 10

Bài tập 33.6 trang 73 SBT Hóa học 10

Bài tập 33.7 trang 74 SBT Hóa học 10

Bài tập 33.8 trang 74 SBT Hóa học 10

Bài tập 33.9 trang 74 SBT Hóa học 10

Bài tập 33.10 trang 74 SBT Hóa học 10

Bài tập 33.11 trang 74 SBT Hóa học 10

Bài tập 33.12 trang 75 SBT Hóa học 10

Bài tập 33.13 trang 75 SBT Hóa học 10

Bài tập 33.14 trang 75 SBT Hóa học 10

Bài tập 33.15 trang 75 SBT Hóa học 10

Bài tập 33.16 trang 75 SBT Hóa học 10

Bài tập 33.17 trang 76 SBT Hóa học 10

Bài tập 33.18 trang 76 SBT Hóa học 10

Bài tập 33.19 trang 76 SBT Hóa học 10

Bài tập 33.20 trang 76 SBT Hóa học 10

Bài tập 33.21 trang 76 SBT Hóa học 10

4. Hỏi đáp về Bài 33 Chương 6 Hóa học 10

Trong quá trình học tập nếu có bất kì thắc mắc gì, các em hãy để lại lời nhắn ở mục Hỏi đáp để cùng cộng đồng Hóa HOC247 thảo luận và trả lời nhé.

NONE

Bài học cùng chương

Hoá học 10 Bài 29: Oxi - Ozon Hoá học 10 Bài 30: Lưu huỳnh Hoá học 10 Bài 31: Bài thực hành số 4 Tính chất của oxi, lưu huỳnh Hoá học 10 Bài 32: Hiđro sunfua - Lưu huỳnh đioxit - Lưu huỳnh trioxit Hoá học 10 Bài 34: Luyện tập Oxi và lưu huỳnh Hoá học 10 Bài 35: Bài thực hành số 5 Tính chất các hợp chất của lưu huỳnh ADSENSE ADMICRO Bộ đề thi nổi bật UREKA AANETWORK

XEM NHANH CHƯƠNG TRÌNH LỚP 10

Toán 10

Toán 10 Kết Nối Tri Thức

Toán 10 Chân Trời Sáng Tạo

Toán 10 Cánh Diều

Giải bài tập Toán 10 Kết Nối Tri Thức

Giải bài tập Toán 10 CTST

Giải bài tập Toán 10 Cánh Diều

Trắc nghiệm Toán 10

Ngữ văn 10

Ngữ Văn 10 Kết Nối Tri Thức

Ngữ Văn 10 Chân Trời Sáng Tạo

Ngữ Văn 10 Cánh Diều

Soạn Văn 10 Kết Nối Tri Thức

Soạn Văn 10 Chân Trời Sáng tạo

Soạn Văn 10 Cánh Diều

Văn mẫu 10

Tiếng Anh 10

Giải Tiếng Anh 10 Kết Nối Tri Thức

Giải Tiếng Anh 10 CTST

Giải Tiếng Anh 10 Cánh Diều

Trắc nghiệm Tiếng Anh 10 KNTT

Trắc nghiệm Tiếng Anh 10 CTST

Trắc nghiệm Tiếng Anh 10 CD

Giải Sách bài tập Tiếng Anh 10

Vật lý 10

Vật lý 10 Kết Nối Tri Thức

Vật lý 10 Chân Trời Sáng Tạo

Vật lý 10 Cánh Diều

Giải bài tập Lý 10 Kết Nối Tri Thức

Giải bài tập Lý 10 CTST

Giải bài tập Lý 10 Cánh Diều

Trắc nghiệm Vật Lý 10

Hoá học 10

Hóa học 10 Kết Nối Tri Thức

Hóa học 10 Chân Trời Sáng Tạo

Hóa học 10 Cánh Diều

Giải bài tập Hóa 10 Kết Nối Tri Thức

Giải bài tập Hóa 10 CTST

Giải bài tập Hóa 10 Cánh Diều

Trắc nghiệm Hóa 10

Sinh học 10

Sinh học 10 Kết Nối Tri Thức

Sinh học 10 Chân Trời Sáng Tạo

Sinh học 10 Cánh Diều

Giải bài tập Sinh 10 Kết Nối Tri Thức

Giải bài tập Sinh 10 CTST

Giải bài tập Sinh 10 Cánh Diều

Trắc nghiệm Sinh học 10

Lịch sử 10

Lịch Sử 10 Kết Nối Tri Thức

Lịch Sử 10 Chân Trời Sáng Tạo

Lịch Sử 10 Cánh Diều

Giải bài tập Lịch Sử 10 KNTT

Giải bài tập Lịch Sử 10 CTST

Giải bài tập Lịch Sử 10 Cánh Diều

Trắc nghiệm Lịch sử 10

Địa lý 10

Địa Lý 10 Kết Nối Tri Thức

Địa Lý 10 Chân Trời Sáng Tạo

Địa Lý 10 Cánh Diều

Giải bài tập Địa Lý 10 KNTT

Giải bài tập Địa Lý 10 CTST

Giải bài tập Địa Lý 10 Cánh Diều

Trắc nghiệm Địa lý 10

GDKT & PL 10

GDKT & PL 10 Kết Nối Tri Thức

GDKT & PL 10 Chân Trời Sáng Tạo

GDKT & PL 10 Cánh Diều

Giải bài tập GDKT & PL 10 KNTT

Giải bài tập GDKT & PL 10 CTST

Giải bài tập GDKT & PL 10 CD

Trắc nghiệm GDKT & PL 10

Công nghệ 10

Công nghệ 10 Kết Nối Tri Thức

Công nghệ 10 Chân Trời Sáng Tạo

Công nghệ 10 Cánh Diều

Giải bài tập Công nghệ 10 KNTT

Giải bài tập Công nghệ 10 CTST

Giải bài tập Công nghệ 10 CD

Trắc nghiệm Công nghệ 10

Tin học 10

Tin học 10 Kết Nối Tri Thức

Tin học 10 Chân Trời Sáng Tạo

Tin học 10 Cánh Diều

Giải bài tập Tin học 10 KNTT

Giải bài tập Tin học 10 CTST

Giải bài tập Tin học 10 Cánh Diều

Trắc nghiệm Tin học 10

Cộng đồng

Hỏi đáp lớp 10

Tư liệu lớp 10

Xem nhiều nhất tuần

Đề thi giữa HK1 lớp 10

Đề thi giữa HK2 lớp 10

Đề thi HK1 lớp 10

Đề cương HK1 lớp 10

Đề thi HK2 lớp 10

Video bồi dưỡng HSG môn Toán

Toán 10 Kết nối tri thức Bài 1: Mệnh đề

Toán 10 Cánh Diều Bài tập cuối chương 1

Toán 10 Chân trời sáng tạo Bài 2: Tập hợp

Soạn bài Thần Trụ Trời - Ngữ văn 10 CTST

Soạn bài Ra-ma buộc tội - Ngữ văn 10 Tập 1 Cánh Diều

Soạn bài Chữ người tử tù - Nguyễn Tuân - Ngữ văn 10 KNTT

Văn mẫu về Chữ người tử tù

Văn mẫu về Tây Tiến

Văn mẫu về Cảm xúc mùa thu (Thu hứng)

Văn mẫu về Bình Ngô đại cáo

YOMEDIA YOMEDIA ×

Thông báo

Bạn vui lòng đăng nhập trước khi sử dụng chức năng này.

Bỏ qua Đăng nhập ×

Thông báo

Bạn vui lòng đăng nhập trước khi sử dụng chức năng này.

Đồng ý ATNETWORK ON QC Bỏ qua >>