Hoa Thiên Lý - RAU RỪNG VIỆT NAM

Trang chủ » Cây Hoa Thiên Lý Tiếng Anh Là Gì » Hoa Thiên Lý - RAU RỪNG VIỆT NAM

Có thể bạn quan tâm

Hoa thiên lý

Hoa thiên lý

Hoa thiên lý Chùm hoa thiên lý -Tên gọi khác: Dạ lý hương, Dạ lài hương. -Tên tiếng Anh: Tonkin jasmine,pakalana vine,Tonkinese creeper,Chinese violet. -Tên khoa học: Telosma cordata (Burm.f.)Merr. -Tên đồng nghĩa: Asclepias cordataN. L. Burman; Cynanchum odoratissimumLoureiro; Oxystelma ovatumP. T. Li & S. Z. Huang; Pergularia minorAndrews;P. odoratissima(Loureiro) Smith; Telosma minor(Andrews) Craib; T. odoratissima(Loureiro) Coville.

Phân loại khoa học

Lớp Thực vật hai lá mầm (Eudicots)
Ngành Asterids
Bộ(ordo): Long đởm (Gentianales)
Họ(familia): La bố ma (Apocynaceae)
Phân họ(subfamilia): Bông tai (Asclepiadoideae)
Tông(tribus): Hàm liên (Marsdenieae)
Chi(genus): Thiên lý (Telosma)
Loài(species): Telosma cordata

Phân bố

Thiên lý(Telosma cordata) là một loài thực vật dạng dây leo. Trong thiên nhiên, thiên lý mọc ở các cánh rừng thưa, nhiều cây bụi. Tuy nhiên, nó được gieo trồng ở nhiều nơi nhưTrung Quốc(Quảng Đông,Quảng Tây),Ấn Độ(Kashmir),Myanma,Pakistan,Việt Nam;Châu Âu,BắcvàNam Mỹ. Trên đảoHawaiithiên lý có tên là "pakalana" được người dân chuộng vì có hương thơm kết dùng thành tràng hoa đeo cổ, thổ ngữ gọi là "lei". TạiViệt Namcây hoa thiên lý được trồng trong vườn để leo thành giàn tạo bóng mát, hưởng hương thơm và nhất là để lấy hoa lẫn lá non nấu ăn. Phổ thông nhất là nấu canh. Vì khá phổ biến ở miền Bắc Việt Nam nên thiên lý còn có tên tiếng Anh là "Tonkin creeper".

Mô tả

-Thân:Thân dài 1–10 m, màu lục ánh vàng, khi non có lông tơ, những đoạn thân của năm trước màu xám nhạt, không lông, thông thường có các mấu xốp nhỏ thưa thớt. -Rể: Rể chùm, mọc sâu trong đất xốp. Cây già có cuốn rể to, hóa gổ. -Lá:Cuống lá 1,5–5 cm; phiến lá hình trứng, 4-12 x 3–10 cm, phần gốc lá hình tim với các lõm gian thùy hẹp, nhọn mũi; các gân lá chính 3, gân phụ tới 6 cặp. -Hoa:Xim hoa kiểu tán (mọc thành chùm), chứa 15-30 hoa; cuống hoa 0,5-1,5 cm, có lông măng. Các lá đài hình mũi mác thuôn dài, có lông măng. Tràng hoa màu xanh lục ánh vàng; ống tràng 6-10 x 4–6 mm, có lông măng bên ngoài, nhiều lông hoặc nhẵn nhụi với phần họng nhiều lông mé trong; các thùy thuôn dài, 6-12 x 3–6 mm, có lông rung. Các thùy của tràng hoa hơi dày, phần gốc hình trứng, nhọn đỉnh, thông thường có khía hay xẻ thùy sâu. Các khối phấn thuôn dài hay dạng thận. Núm nhụy hình đầu. -Quả:Các quả đại hình mũi mác, 7-13 x 2-3,5 cm, nhẵn nhụi, hơi tù 4 góc. -Hạt:Các hạt hình trứng rộng bản, khoảng 1 x 1 cm, phẳng, cụt đỉnh, mép có màng; mào lông 3–4 cm. Ra hoa trong khoảng từ tháng 5 tới tháng 10, kết quả trong khoảng tháng 10-12.

Thành phần dinh dưỡng

Hoa thiên lý rất thơm, chứa tinh dầu. Chúng được sử dụng để nấu ăn và trong y học để điều trịviêm màng kết. Thành phần dinh dưỡng có trong hoa thiên lý như chất xơ là 3%, chất đạm 2,8%, chất bột đường, các vitamin như C, B1, B2, PP, tiền vitamin A (caroten), cùng các khoáng chất cần cho cơ thể như calcium, phospho, sắt, đặc biệt là kẽm (Zn) có hàm lượng khá cao, vì vậy cây thiên lý cả lá non, ngọn và hoa đều có thể sử dụng làm thực phẩm. Hoa thiên lý giàu chất kẽm, rất tốt cho trẻ em đang lớn, không chỉ giúp tăng cường sức đề kháng cửa cơ thể mà còn giúp người già giảm được chứng phì đại tuyến tiền liệt.

Công dụng

a-Dây thiên lý dùng làm cây cảnh

Dàn hoa thiên lý Do dây leo sống lâu năm, có lá che bóng mát, có hoa thơm, giản dị và tinh khiết nên dây thiên lý được dùng để trồng làm cây cảnh theo hàng rào hoặc làm dàn dây xanh trước sân nhà. Dàn thiên lý đã được mô tả nhiều trong thơ, ca, nhạc và chuyện cổ tích Việt nam.

b-Hoa thiên lý được dùng làm rau cao cấp

+Hoa thiên lý được dùng trong các món xào. Sau đây là một số món xào từ hoa thiên lý rất ngon và bổ dưỡng: 1-Hoa thiên lý xào trứng & thịt bò: Hoa thiên lý xào thịt bò Nguyên liệu:200 g hoa thiên lý, 200 g thịt bò thăn hoặc bắp, 1 quả trứng gà, 1 củ hành tây. Cách làm: Hoa thiên lý giữ nguyên chùm, rửa nhẹ tay trong nước lạnh rồi thả nhanh vào nước sôi, vớt ra, dội nước nguội, để ráo. Thịt bò cắt mỏng ngang thớ, ướp muối, tiêu, đường và tỏi giã nhuyễn, ướp 10-15 phút. Củ hành tây lột bỏ vỏ, cắt mỏng dọc múi cam. Xào thịt bò trên chảo nóng dầu ăn, vừa tái thì thả hành tây vào, trộn đều nhanh tay, vừa chín tái tắt lửa ngay và cho thịt ra tô riêng. Thiên lý xào chung với trứng gà đã đánh tan trên chảo dầu nóng để lửa nhỏ, chỉ cần 1 phút là vừa ăn. Trộn thiên lý đã xào với thịt bò, dùng nóng. ( theo Món ngon: http://vnexpress.net/gl/doi-song/am-thuc/2009/03/3ba0c8ba/). 2-Hoa thiên lý xào sò điệp Hoa thiên lý xào sò điệp Nguyên liệu:200 g hoa thiên lý, 200 g sò điệp, 100 g cà chua bi, 100 g cà rốt, 3 tép tỏi, 1 ít tiêu xay, 1 thìa cà phê hạt nêm, đường, 2 thìa cà phê nước mắm. Cách làm: Hoa thiên lý trụng sơ, ngâm nước lạnh, vớt ra, để ráo. Sò điệp trụng chín, tách thịt để riêng. Cà chua bi cắt làm bốn. Cà rốt thái mỏng, trụng sơ. Tỏi thái mỏng. Đun nóng dầu, cho tỏi vào phi vàng, cho sò điệp vào đảo nhanh tay. Cho cà rốt, cà chua bi vào xào rồi nêm đường, nước mắm, hạt nêm, cho hoa thiên lý vào xốc đều rồi nêm lại lần nữa cho vừa ăn. Cho ra đĩa, rắc tiêu lên trên dùng nóng. 3-Gỏi hoa thiên lý với nghêu và tôm Hoa thiên lý xào nghêu Nguyên liệu:150 g hoa thiên lý, 100 g tôm sú, 200 g nghêu, 3 củ hành tím, 1 trái ớt, 1 thìa canh nước mắm, 2 thìa canh đường, 1 thìa canh nước chanh, 1 thìa canh tương ớt. Cách làm: Hoa thiên lý trụng chín, ngâm nước lạnh cho xanh, vớt ra, để ráo. Tôm sú luộc chín, bóc vỏ, lấy bỏ chỉ lưng chẻ đôi. Nghêu hấp chín, tách thịt để riêng. Ởt thái chỉ, hành tím thái lát mỏng. Cho nước mắm + đường + nước cốt chanh + tương ớt vào chén, khuấy đều làm nước trộn gỏi. Cho thiên lý, tôm, nghêu, ớt vào tô, trộn đều. Đổ nước trộn gỏi vào, dùng đũa trộn đều, nêm lại cho vừa ăn. Món này dùng ngay. ( theo Món ngon: http://vnexpress.net/gl/doi-song/am-thuc/2009/03/3ba0c8ba/). Ngoài ra còn nhiều món xào khác từ hoa thiên lý với thịt và hải sản rất ngon.

b-Hoa thiên lý dùng để nấu canh và nhúng lẩu

Ngoài các món xào, hoa thiên lý còn được dùng trong các món canh và lẩu. Sau đây là vài món canh và lẩu điển hình: 1-Canh hoa thiên lý &cua đồng Nguyên liệu: 150 g cua đồng, 200 g hoa thiên lý, gia vị: muối, bột ngọt, hạt nêm. Cách làm: Cua đồng bóc mai, bỏ yếm, rửa sạch, cho vào một thìa muối, xay nhuyễn. Lọc xác cua với nước sạch qua rây từ 3 đến 4 lần, gạn bỏ cấn để làm nước dùng. Lấy gạch cua từ mai cua, cho chút nước vào lọc vài lần để gạn bỏ hoi và chất bẩn. Hoa thiên lý rửa sạch, để ráo. Đun nước dùng cua, cho thêm 2 muỗng hạt nêm. Khi nước sôi lăn tăn, dùng muỗng khuấy đều theo một chiều để xác cua đông kết tạo thành gạch cua và gạch không bị bám vào đáy nồi và không bị vỡ nát. Nước sôi, cho hoa thiên lý vào nấu chung, đảo nhẹ tay để hoa không bị nát cánh. Khi nước sôi lại là được. Múc ra bát, ăn nóng. ( theo Món ngon: http://vnexpress.net/gl/doi-song/am-thuc/2009/03/3ba0c8ba/). 2-Canh giò heo & hoa thiên lý Đây là một thức ăn ngon và bổ, rất thích hợp trong những bữa cơm mùa hè của chúng ta. Cách chế biến cũng đơn giản, tốt nhất là nấu với nước xương hầm khi nước sôi cho giò sống vào, đợi giò nổi lên là chín, cho tiếp hoa thiên lí, rồi cho gia vị (mắm, muối, hạt tiêu...) đủ dùng. Canh này ăn ngon ngọt, giầu chất dinh dưỡng, có mùi thơm hoa thiên lí rất quyến rũ, đồng thời được coi là một bài thuốc mát, giải nhiệt, tẩy giun kim thông dụng. (Theo Văn hóa nghệ thuật ăn uống: http://www.vnnavi.com/news/hoathienly.html). Bát canh nấu bằng hoa và lá thiên lý non không những có giá trị dinh dưỡng mà còn được coi là một bài thuốc mát và bổ, trừ được giun kim. Có thể nấu canh thiên lý suông, hoặc nấu với giò sống, cua, tôm, thịt nạc đều ngon. Ngoài ra hoa thiên lý còn là món rau cao cấp dùng để nhúng các loại lẩu chua, lẩu ngọt.

d- Dây thiên lý dùng làm thuốc

Hoa thiên lý không chỉ là một món ăn mát, bổ mà còn được sử dụng như một vị thuốc chữa bệnh. Theo Đông y, hoa thiên lý có vị ngọt, tính bình, giải nhiệt, chống rôm sảy, là một vị thuốc an thần, làm ngủ ngon giấc, tư bổ tâm… Ngoài ra hoa thiên lý còn có tác dụng giải nhiệt và trừ giun kim. Nếu không sẵn giò sống và cua, chúng ta có thể nấu canh hoa lý với thịt nạc, tôm cũng giống các loại canh tôm, canh thịt khác. Ngoài giá trị làm thức ăn và làm thuốc nói trên, gần đây người ta còn nghiên cứu dùng lá thiên lý chữa trĩ (lòi dom) có kết quả tốt. Hoa thiên lý còn tác dụng trợ dương cho nam giới. Sự có mặt của chất kẽm còn có thể đẩy chì ra khỏi tinh dịch, chữa chứng vô sinh ở nam giới do nhiễm chì… Chất kẽm trong hoa thiên lý còn có tác dụng đẩy chì ra khỏi tinh dịch, chữa chứng vô sinh ở nam do thường xuyên tiếp xúc với chì hoặc các chất có chì (động cơ chạy xăng pha chì, acca chì…). Tuy nghiên khi sử dụng hoa thiên lý làm thức ăn, bạn nên chú ý tránh xào nấu chung (hoặc ăn cùng bữa) với các chất giàu sắt như tiết, gan, thịt nạc bò, lợn, rau muống… vì chất sắt sẽ đẩy chất kẽm ra khỏi cơ thể. Ngoài ra, hoa thiên lý còn tác dụng trợ dương cho nam giới. Sau đây xin giới thiệu cụ thể các phương thuốc từ cây hoa lý để chọn lựa sử dụng sao cho phù hợp và hiệu quả. Cây thiên lý cả lá non, ngọn và hoa đều là thực phẩm quý có tác dụng bổ dưỡng giúp trẻ chóng lớn, lại giúp người già giảm được chứng phì tuyến tiền liệt, làm tăng cường sức đề kháng. (theo BS. Hương Liên).

Các bài thuốc từ dây thiên lý

1-Chữa trĩ (lòi dom), sa dạ con:Lấy 100g lá thiên lí non và bánh tẻ, rửa sạch, giã nhỏ với 5g muối ăn, thêm 30ml nước cất, lọc qua gạc sạch. Rửa sạch chỗ lòi dom bằng nước pha thuốc tím, lấy bông tẩm nước thiên lí đắp lên. Băng như đóng khố. Ngày làm 1-2 lần. Thường chỉ chữa 4-5 ngày như trên đã thấy có kết quả tốt. Tác dụng co dần phần dom hay dạ con bị lòi ra. (theo BS. Hương Liên). 2-Phòng rôm sảy ngày hè: Hằng ngày nấu canh hoa thiên lý ăn. Với trẻ có thể nghiền lá và hoa thiên lý ra nấu lẫn với bột khi cho trẻ ăn dặm. (theo kinh nghiệm dân gian). 3-Trị giun kim: Theo kinh nghiệm dân gian, lá thiên lý để trị giun kim rất hiệu quả bằng cách dùng 40g lá hoặc hoa nấu canh ăn hàng ngày (dùng 7 ngày trở lên là khỏi). Hoặc có thể dùng bài thuốc sau: -Hoa thiên lý : 30 gam. -Rau sam: 20 gam. -Lá đinh lăng: 25 gam. Ba thứ này sắc lấy nước trong ngày, mỗi ngày chia làm 3 lần, uống liên tiếp trong 3 ngày. (Theo Y học cổ truyền Việt nam). 4-Làm giảm đau mình mẩy, nhức xương cốt: Hàng ngày lấy hoa thiên lý xào với thịt bò hoặc chấm với muối vừng ăn sẽ có tác dụng. (theo kinh nghiệm dân gian). 5-Chữa mất ngủ:Hoa thiên lý 30 gam. Hoa nhài 10 gam. Tâm sen 15 gam. Ba thứ sắc chung lấy nước uống trong ngày (dùng từ 3- 5 ngày). Ngoài ra, canh hoa thiên lý còn có tác dụng mát, bổ và an thần, giúp dễ ngủ, ngủ ngon, bớt mệt mỏi, chữa sốt nhẹ, lao lực. (Theo Y học cổ truyền Việt nam). 6-Chữa đinh nhọt: Lấy lá cây thiên lý 30-50kg giã nhỏ đắp vào chỗ mụn nhọt, ngày thay 1 lần, vài ba ngày sẽ khỏi. (Theo Y học cổ truyền Việt nam). 7-Chữa đái buốt, đái ra máu, đái dắt, cặn trắng: Lấy rễ cây thiên lý từ 10 – 20g, sắc lấy nước uống 2 – 3 lần trong ngày, uống từ 5- 7 ngày, sẽ thấy đỡ hẳn. (Theo Y học cổ truyền Việt nam). Tài liệu tham khảo 1-http://vnexpress.net/gl/doi-song/am-thuc/2009/03/3ba0c8ba/ 2-http://afamily.vn/suc-khoe/20081006115551479/Chua-benh-bang-hoa-thien-ly.chn 3-http://www.vnnavi.com/news/hoathienly.html) 4-http://en.wikipedia.org/wiki/Telosma_cordata 5-http://thuocdongduoc.vn/index.php?hoa-thien-ly:su-dung-thuoc&Itemid=11 Kỹ sư Hồ Đình Hải Xem video: Món gỏi chay hoa thiên lý Người đăng: vào lúc Chủ Nhật, tháng 7 29, 2012

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét

Bài đăng Mới hơn Bài đăng Cũ hơn Trang chủ Đăng ký: Đăng Nhận xét (Atom)

BẢN DỊCH DÀNH CHO ĐỌC GIẢ QUỐC TẾ

TIN THỜI SỰ MỚI NHẤT

  • NHÂN DÂN ONLINE (English)
  • TIN NHANH VIỆT NAM
  • Thời sự: NHÂN DÂN ĐIỆN TỬ
  • DỰ BÁO THỜI TIẾT HÔM NAY VÀ 24 ĐẾN 48 GIỜ TỚI

CÁC BÀI ĐƯỢC TRUY CẬP NHIỀU NHẤT

  • Dây trái giác DÂY TRÁI GIÁC Kỹ sư Hồ Đình Hải Cập nhật ngày 12/2/2014 Dây trái giác Trái giác -Tên gọi khác: Dây vác, Dây sạt -Tê...
  • Cây Bồ công anh Việt Nam CÂY BỒ CÔNG ANH VIỆT NAM Theo GS.TS   Đỗ Tất Lợi ( Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam ) thì cây Bồ công anh trong tiếng Việt để ch...
  • Cây thù lù (các loại) CÂY THÙ LÙ (CÁC LOẠI) Kỹ sư Hồ Đình Hải Cập nhật ngày 23/2/2014 Cây Thù lù cạnh hay Tầm bóp Cây thù lù nhỏ Cây thù l...
  • Cây củ đậu (củ sắn) CÂY CỦ ĐẬU (CỦ SẮN) Mô hình cây củ đậu Củ đậu - Tên gọi khác: Dây củ sắn, Cây sắn nước. - Tên tiếng Anh: J ícama , Yam bea...
  • Cây tầm bóp ( Thù lù cạnh ) CÂY TẦM BÓP (THÙ LÙ CẠNH) Kỹ sư Hồ Đình Hải Cập nhật ngày 23/2/2014 Cây tầm bóp 1-Tên gọi và danh pháp khoa học - Tên thườ...
  • Dây trái gùi DÂY TRÁI GÙI Kỹ sư Hồ Đình Hải Cập nhật ngày 20/05/2014 Dây trái gùi - Tên gọi khác : Dây trái guồi - Tên tiếng Anh : ...
  • Cây Sa kê Cây Sa kê Cây Sa kê 1- Tên gọi: + Tên khoa học:   Artocarpus altilis   (Parkinson) Fosberg. + Tên đồng nghĩa : Artocarpu...
  • Cây chùm ngây CÂY CHÙM NGÂY Cây chùm ngây -Tên gọi khác: Cây kỳ diệu (tên từ nước ngoài). -Tên tiếng Anh: Moringa tree , Drumstick tree, Hors...
  • Cây lộc vừng CÂY LỘC VỪNG Cây lộc vừng Hồ Gươm ( Barringtonia acutangula ) Cây lộc vừng –Cây Mứng- Huế ( Barringtonia acutangula ) Cây...
  • Móp gai MÓP GAI -Tên gọi khác: Móp, Cừa , Ráy gai, Chóc gai, Dã vu, Hải vu, Sơn thục gai. -Tên tiếng Anh:   Pimply lasia, unicorn plant . ...

Hãy tìm đọc các trang Blog và Web của Kỹ sư Hồ Đình Hải

  • RAU RỪNG VIỆT NAM Cây Sa kê - *Cây Sa kê* Cây Sa kê *1- Tên gọi:* *+ Tên khoa học:* *Artocarpus altilis *(Parkinson) Fosberg. *+ Tên đồng nghĩa*: *Artocarpus communis* J. R. Forst. & G. ... 10 năm trước
  • Bảo Vệ Thực Vật Nấm đối kháng Trichoderma - *NẤM ĐỐI KHÁNG TRICHODERMA* Chế phẩm nấm Trichoderma BIMA của Trung tâm Công nghệ sinh học TP HCM *1-Phân loại khoa học* (*Scientific classification)* *Giớ... 11 năm trước
  • THE GLOBAL AGRICULTURE Director General of IRRI - *Director General of IRRI* Dr. Robert S. Zeigler. IRRI office in Philippines Dr. Robert "Bob" Zeigler is an internationally respected plant pathologist wi... 11 năm trước
  • World rices Director General of IRRI - *Director General of IRRI* Dr. Robert S. Zeigler. IRRI office in Philippines Dr. Robert "Bob" Zeigler is an internationally respected plant pathologist wi... 11 năm trước
  • THE NATURE AND LIVING WORLD The Earth Mantle - Mantle (geology)[image: Picture] The *mantle* is a part of a terrestrial planet or other rocky body large enough to have differentiation by density... 12 năm trước
  • TOP TEN OF THE WORLD Top 10 largest river drainage basin in the world - *The top 10 largest river drainage basins in the world* The Amazon river basin map *River* *Location* *Size of Area and Discharge rate* *Drainage basin* ... 12 năm trước
  • Wild vegetables Centella: The famous wild vegetable of Asia - *Centella (Centella asiatica): The famous wild vegetable of Asia* Wild vegetable: *Centella asiatica* *Centella asiatica juice used in Vietnam* *Classifi... 12 năm trước
  • Plant Protection Rattus: the main pest of crops - *Rattus: the main pest of crops* Brown rat (*Rattus norvegicus*) Black rat (*Rattus rattus*) *Classification* *Kingdom:* Animalia. *Phylum:* Chordata. ... 12 năm trước
  • Kỹ sư Hồ Đình Hải -
  • THE WORLDWIDE VEGETABLES - The-World-wide-vegetables -
  • THE WORLDWIDE FRUITS - HOME -
  • Ho Dinh Hai - HOME -
  • Cây lúa thế giới -
  • THE EDIBLE PLANTS IN VIETNAM - HOME -

Hãy đọc những bài viết của Kỹ sư Hồ Đình Hải trong Blog này!

  • ▼  2012 (108)
    • ▼  tháng 7 (9)
      • Rau húng quế
      • Bồ ngót
      • Hoa thiên lý
      • Bông súng
      • Nấm bào ngư
      • Rau dệu
      • Bông so đủa
      • Trái ấu
      • Rau trai

Từ khóa » Cây Hoa Thiên Lý Tiếng Anh Là Gì