Hướng Dẫn Cách Trồng Và Chăm Bón Hoa Thiên Lý

Thiên lý có thể cho thu hoạch trong vòng 5-6 năm

Hoa thiên lý được ưa chuộng sử dụng trong chế biến các món canh, món xào rất ngon ngọt và thanh mát. Thiên lý là một loại dây cho ra những chùm hoa có mùi thơm, vị dễ ăn và còn chứa nhiều giá trị dinh dưỡng từ các loại vitamin, sắt và nhiều loại khoáng chất khác rất tốt cho sức khỏe.

Tại bài viết này sẽ hướng dẫn cho bạn cách trồng hoa thiên lý và chia sẻ kinh nghiệm trồng hoa thiên lý tại nhà hiệu quả.

Một số điều cần biết khi trồng hoa thiên lý

Cây thiên lý khá dễ trồng, chỉ cần trồng 1 lần thì có thể thu hoạch được nhiều vụ trong nhiều năm liên tiếp. Mọi người có thể trồng hoa thiên lý ở ruộng hoặc nếu trồng tại nhà thì cũng có thể sử dụng các loại thùng xốp hay xô chậu có kích thước rộng ít nhất 30cm và có độ sâu 60cm để trồng dây thiên lý. Thiên lý là loại cây thân dây ưa sáng, ưa ẩm và cần được tưới nhiều nước nhưng lại chịu rét kém và không chịu được ngập úng vào điều kiện mưa nhiều. Thời điểm thích hợp nhất để trồng cây thiên lý là vào vụ mùa xuân. Nhiệt độ tốt nhất là khoảng 20 - 35°C. Trồng dây thiên lý bằng việc giâm cành, thế nên cần phải chuẩn bị những nhánh dây thiên lý không quá già hay quá non để làm hom trồng.

Địa điểm trồng dây thiên lý phải ở nơi thoáng gió, có nhiều ánh sáng và không gian thoáng để khi dây phát triển thì có thể làm giàn cho cây leo bò. Có thể chọn những nơi gần hàng rào hoặc bờ tường để trồng cây thiên lý. Hoa thiên lý phù hợp trồng trên các loại đất thịt pha cát, loại đất có độ tơi xốp, khả năng hút ẩm cao, tuy nhiên phải chú ý không để đất bị ngập nước sẽ khiến dây thiên lý bị thối rễ.

Hướng dẫn chi tiết trồng hoa thiên lý

Bước 1: Chuẩn bị dây trồng

Bạn có thể chọn mua ở vựa cây giống những dây thiên lý được ươm sẵn hoặc chọn những nhánh dây thiên lý hơi già, thân to có màu xám với kích thước dài khoảng 20 - 30cm để thuận tiện cho việc ươm cành.

Bước 2: Ươm dây hoa thiên lý

Có thể xử lý kích thích cành thiên lý nhanh mọc rễ bằng việc nhúng các đoạn dây đã chuẩn bị vào dung dịch Atonik hoặc NAA. Hoặc thủ công hơn thì có thể đặt các đoạn gốc của nhánh dây vào tro bếp để giúp nhánh cây không bị chảy nhựa và cứng cáp hơn, sau đó đặt vào xô nước lạnh để giữ cành được tươi. Chuẩn bị những bầu đất trong các chậu đất hoặc túi đất, lưu ý đất để ươm cây cũng phải bón lót phân đầy đủ để tăng cường chất dinh dưỡng cho dây thiên lý đâm rễ, tưới nước cho đất ẩm trước khi ươm cành. Chú ý cần đục những lỗ nhỏ ở để đất thoát nước. Tiến hành ươm cành bằng cách vùi các đoạn dây xuống đất khoảng 5 - 7cm, vun đất cho chặt gốc rồi dùng rơm rạ, tro trấu ủ cho kín gốc để chắn gió và kích thích cành đâm rễ và chồi mới. Đặt bầu ươm ở nơi râm mát, tưới nước mỗi ngày 2 lần cho bầu ươm. Sau khoảng 15 - 20 ngày thì nhánh dây sẽ mọc rễ, khi cây đạt độ cao khoảng 50 - 60cm thì lúc này sẽ mang các bầu ươm đi trồng.

Bước 3: Trồng hoa thiên lý

Trước khi tiến hành trồng khoảng 10 ngày thì phải làm đất kỹ, cày xới đất tơi xốp và bón lót phân chuồng ủ mục, vôi và hỗn hợp các loại phân NPK và lân để tăng cường dưỡng chất cho đất trồng. Lên luống cao 35 - 40cm và đào hố sâu 40 - 50cm để trồng, mỗi hố trồng dây thiên lý cách nhau khoảng 2m. Đặt bầu cây xuống hố đất rồi lấp đất lên vun cho chặt gốc, bổ sung rơm rạ, mùn mục, tro trấu phủ quanh gốc dây mới trồng. Sau đó tưới nước cho cây. Dùng những cọc tre hay gỗ có chiều cao từ 1 - 1,5m cắm sát gần thân cây thiên lý rồi buột dây vào cọc để giúp dây thiên lý có điểm tựa trong thời gian đầu. Sau khi trồng dây cần tưới nước mỗi ngày 2 lần và che phủ tạo bóng râm trong 1 tuần đầu để dây hoa thiên lý hồi sức.

Bước 4: Làm giàn hoa thiên lý

Hoa thiên lý sau khi trồng khoảng 20 ngày sẽ mọc nhánh cho dây leo bám vào các cọc đã cắm. Thời điểm này cây phát triển rất nhanh, cây thiên lý trưởng thành có thể dài từ 2 - 3m, vì vậy cần tiến hành làm giàn cho cây. Làm giàn cho cây cần phải sử dụng các cọc tre, cọc gỗ hay cọc bê tông,... với độ chắc khỏe và độ cao từ 2,5 - 3m. Đóng mỗi cọc xuống đất với độ sâu 50cm và khoảng cách các cọc phải cách nhau 3m, dùng dây thép hoặc kẽm để giăng trên đầu các cọc lại với nhau tạo thành một hệ thống giàn. Nếu trồng ở nhà thì làm giàn tùy vào diện tích, giàn thiên lý trồng ở sân thượng hoặc trước hiên nhà có thể vừa làm cảnh vừa che mát rất tiện lợi.

Chăm sóc hoa thiên lý

Tưới nước

Hoa thiên lý cần được tưới nhiều nước để phát triển, tuy nhiên không được để tình trạng đất bị ngập nước gây thối rễ và cũng không được để đất quá khô sẽ khiến cây bị còi cọc. Vào mùa mưa thì cần chú ý vun luống cho cây cao 1/2m để tránh bị ngập úng. Trong 1 tuần sau khi trồng cần phải tưới nước cho cây mỗi ngày 2 lần. Sau đó có thể tưới nước cách 2 - 3 ngày một lần, nhưng vẫn phải đảm bảo giữ độ ẩm cho đất để cây phát triển tốt, đặc biệt là vào giai đoạn cây sắp ra hoa.

Bón phân

Giai đoạn 1: Sau khi trồng thiên lý được 2 tuần thì tiến hành bón cho cây bằng phân bón phức hợp DAP pha nước tưới cách gốc 50cm để giúp bộ rễ cây sinh trưởng và bám đất tốt hơn. Giai đoạn 2: Khoảng 1 tháng sau trồng thì tiến hành bón thúc lần 1 với phân đạm + ure pha loãng với nước tưới vào gốc và phun sương cho cây. Gai đoạn 3: Sau khi bón thúc lần 1 thì tiếp tục bón thúc các lần tiếp theo với 200g phân NPK cho mỗi gốc cây với quy trình mỗi lần cách nhau 10 - 12 ngày. Giai đoạn cây ra hoa: Ở thời điểm cây bò kín giàn và chuẩn bị đâm nụ ra hoa thì cần bón phân định kỳ cho cây hàng tháng bằng phân chuồng ủ hoại hoặc phân NPK bón trực tiếp vào gốc cây. Giai đoạn sắp thu hoạch: Ở thời điểm khi cây sắp cho đợt thu hoạch hoa, thì trước khoảng 15 ngày cần tăng cường bón thêm lân và kali. Giai đoạn sau thu hoạch: Sau mỗi đợt thu hoạch bông thiên lý thì cần phải bón thúc thêm phân chuồng ủ hoại, rơm rạ, mùn mục hoặc tro trấu vào xung quanh khu vực gốc cây với lượng phân chuồng từ 15 - 25kg 1 gốc cây. Nếu bón phân NPK thì mỗi gốc cần phải bón 300g phân vào gốc rồi tưới nước để cây tiếp tục phát triển.

Cắt tỉa 

Ở giai đoạn khi các nhánh dây thiên lý bắt đầu mọc tỏa ra khắp giàn. Lúc này cần chủ động dẫn nhánh trải đều trên mặt giàn để tránh các dây leo chồng chéo lên nhau. Kiểm tra cắt tỉa bớt các lá già, cành rậm rạp để hạn chế sâu bệnh và rầy rệp gây hại.

Phòng trị sâu bệnh ở hoa thiên lý

Trồng hoa thiên lý cần chú ý đến một số loại sâu bệnh gây hại như rầy rệp và bọ trĩ, đặc biệt là vào thời tiết nắng nóng. Để phòng trị bệnh hại này thì cần phải chú ý lượng nước tưới cho cây đầy đủ, tránh để cây bị thiếu nước. Nếu phát hiện rầy rệp, rầy mềm, rệp sáp hay bọ trĩ gây hại thì cần phải bắt giết ngay, hoặc nếu mật độ nặng thì có thể sử dụng thuốc Supracide để phun. Một số loại nấm bệnh cũng thường gây hại cho cây thiên lý khiến cây bị thối gốc, thối rễ, hoa bị teo khiến năng suất và chất lượng giảm đáng kể, đặc biệt là vào mùa mưa. Để khắc phục bệnh hại này thì cần phải chú ý kỹ ở khâu làm đất, vun gốc, chú ý nhiệt độ, độ ẩm và ánh sáng, thường xuyên cắt tỉa bớt các lá già và cành để giàn hoa thiên lý thông thoáng. Nếu mật độ bệnh hại nặng thì có thể luân phiên sử dụng các loại thuốc trừ nấm như Aliettel, Benlat C, Ridomil,... để phun trên mặt lá và tưới vào gốc bị bệnh.

Thu hoạch

Cây thiên lý sau khi trồng trong thời gian 3 tháng thì sẽ cho thu hoạch đợt hoa đầu tiên, chú ý nên ngắt hái chùm hoa và lá non vào buổi sáng. Nếu chăm sóc tốt thì cây thiên lý ra lá non và hoa mới và cho thu hoạch liên tục trong mỗi tháng.

Khi thu hoạch thì nên tỉa bớt các lá già, ngọn già, gốc chùm hoa già. Nếu trồng tại nhà thì thông thường cây thiên lý sẽ cho thu hoạch 3 ngày một lần.

Cây hoa thiên lý mỗi vụ trồng có thể cho thu hoạch từ 4 - 6 năm mới phải trồng lại. Tuy nhiên cần chú ý mỗi năm phải cắt bỏ toàn bộ những cành lá và nhánh phụ, chỉ giữ lại hệ thống thân cây và nhánh chính, sau đó vun xới gốc và bón thêm phân chuồng ủ hoại hoặc phân NPK để cây tiếp tục sinh trưởng và tiếp tục phát triển qua các vụ mới. Với hướng dẫn kỹ thuật trồng hoa thiên lý và kinh nghiệm trồng cây thiên lý tại nhà đã cung cấp thì các bạn có thể bắt tay vào trồng hoa thiên lý chất lượng và cho thu hoạch năng suất cao.

 

Theo tài liệu của Hội Nuôi trồng