ISO – TỐC ĐỘ - KHẨU ĐỘ CHO NGƯỜI MỚI CẦM MÁY

ISO – TỐC ĐỘ – KHẨU ĐỘ CHO NGƯỜI MỚI CẦM MÁY 202230

Mỗi bức ảnh được tạo nên bởi cảm biến quang trên máy ảnh kỹ thuật số, tiếp xúc với ánh sáng trong khuôn hình muốn chụp. Để quyết định một bức ảnh đúng sáng, trong nhiếp ảnh sử dụng 3 yếu tố cơ bản là tốc độ cửa trập (Shutter speed), khẩu độ của ống kính (Aperture) và độ nhạy của phim hay cảm biến (ISO). Hiểu, làm chủ và sử  dụng thành thạo 3 yếu tố này một cách hữu hiệu chính là phần quan trọng nhất để phát triển tài nghệ của một nhiếp ảnh gia.

1.      KHẨU ĐỘ CỦA ỐNG KÍNH – APERTURE

Khẩu độ và tốc độ cửa trập là hai thông số rất quan trọng trên máy. Kết hợp hai mức tùy chỉnh này không chỉ ảnh hưởng tới lượng ánh sáng sẽ đi vào thấu kính để phơi sáng ảnh mà còn quyết định tới hình dáng của ảnh.

Mỗi ống kính được tạo bởi nhiều thấu kính và một cửa điều sáng có thể điều chỉnh to hay nhỏ. Kích thước của cửa điều sáng này khi chụp một bức ảnh gọi là khẩu độ của ống kính (aperture).

Giá trị to hay nhỏ của cửa điều sáng trên ống kính thường được tính bằng một hệ số, ví dụ, f/1, f/1.4, f/2, f/2.8, f/4, f/5.6, f/8, f/11, f/16, f/32, f/64. Chính vì đây là một hệ số nên chỉ số càng nhỏ thì khẩu độ càng lớn, chỉ số càng lớn khẩu độ đóng càng nhỏ. Bạn có thể xem hình bên dưới để có khái niệm về khẩu độ:

 Chỉ số càng nhỏ, khẩu độ mở càng lớn

 Khẩu độ quyết định tới độ sâu trường ảnh. Nếu bạn muốn độ sâu trường ảnh thấp nhằm làm nổi bật đối tượng và để cảnh nền nhòe, có thể chọn khẩu độ rộng như f2/8. Ngược lại, nếu chọn đối tượng ảnh là cảnh nền, hãy tùy chỉnh khẩu độ hẹp, chẳng hạn f/22.

Độ mở rộng – thích hợp với chụp chân dung	Độ mở hẹp – thích hợp với chụp phong cảnh

2.      TỐC ĐỘ CỬA TRẬP – SHUTTER SPEED 

Trong cấu tạo của máy ảnh, chắn trước cảm biến thu nhận ánh sáng là nhiều lá thép để không cho ánh sáng đi tới cảm biến khi máy ảnh chưa “chụp ảnh” được gọi là cửa trập. Khi bấm nút chụp, cửa trập mở ra để ánh sáng đi vào cảm biến và đóng lại rất nhanh. Thời gian cửa trập mở rồi đóng lại nhanh hay chậm chính là tốc độ của cửa trập.

Cửa trập mở lâu thì thời gian phơi sáng của cảm biến sẽ lâu hơn và cảm biến sẽ thu được nhiều ánh sáng hơn, làm cho ảnh sáng hơn và ngược lại.

Thời gian cửa trập mở rồi đóng rất nhanh và thường được tính 1/s và s. Ví dụ: 1s, 1/2, 1/4, 1/8, 1/15, 1/30, 1/60, 1/125, 1/250, 1/500, 1/1000, 1/2000, 1/4000, 1/8000.

 Tốc độ cửa trập quyết định đối tượng ảnh di chuyển mờ hay rõ. Tốc độ chậm sẽ làm ảnh mờ hơn và ngược

lại.

Chụp ảnh với tốc độ nhanh 3.      ISO ISO là một trong những yếu tố ảnh hưởng tới độ sáng, tối của một bức ảnh. Là độ nhạy bắt sáng của phim hay cảm biến quang trên máy ảnh kỹ thuật số. ISO càng cao thì cảm biến bắt sáng càng nhạy, giúp giảm thời gian phơi sáng. Tuy nhiên, ISO càng tăng thì độ nhiễu màu và hạt càng tăng. Vì vậy, xu hướng khi chụp là cố gắng giữ ISO ở mức thấp nhất. Sau khi đã mở khẩu độ tối đa cũng như giảm tốc độ cửa chập xuống hết mức cho phép mà ảnh vẫn không đủ sáng người ta mới phải dùng đến việc tăng độ nhạy ISO, như là một giải pháp cuối cùng. Bạn hãy xem hình dưới đây để thấy sự khác nhau giữa ISO thấp và cao. Ảnh chụp ở ISO 200 và ISO 6400     Bạn có thể tham khảo bảng dưới đây để chỉnh ISO trong những điều kiện nhất định : TRỊ SỐ ISO TỐC ĐỘ ĐỘ NHIỄU ÁP DỤNG 50 – 100 Chậm Thấp Chụp ban ngày. Ánh sáng mạnh, hoặc nếu là ánh sáng yếu, cần có Flash để bổ sung nguồn sáng khi có sử dụng Tripod 200 – 400 Vừa Vừa Khi cầm máy trên tay với ánh sáng yếu và tốc độ chụp cao. Trong cùng điều kiện ánh sáng, khẩu độ sẽ khép nhỏ hơn nếu có dùng Tripod. Tăng khoảng cách phát sáng của đèn Flash 800 – 6400 Nhanh Cao Khi cầm máy trên tay với điều kiện ánh sáng rất yếu, khi không dùng đèn Flash hoặc đối tượng chụp ngoài tầm của đèn Flash VD: các cuộc triển lãm ở bảo tàng, ảnh chân dung chụp lén, các bữa tiệc trong nhà, nội thất kiến trúc khi không thể dùng Tripod

Khi bạn đã đọc và hiểu được 3 yếu tố cơ bản, bây giờ là lúc tổng kết lại để có những trực quan về sự tương tác giữa 3 yếu tố này.

 

Sự tương tác giữa tốc độ, khẩu độ, và ISO

 Để có được những bức ảnh đẹp nhất, còn phụ thuộc vào rất nhiều chế độ khác nhau.

Chẳng hạn:

-          Chế độ đo sáng: Multi-zone, Centre-weighted, Spot

-          Chế độ phơi sáng: Aperture Priority, Shutter Priority

-          Chế độ AF và Drive

 Nhưng 3 yếu tố nêu trên gồm tốc độ cửa trập, khẩu độ và ISO là các yếu tố cơ bản ảnh hưởng tới độ sáng của ảnh và các hiệu ứng hình ảnh khác. Việc kết hợp hài hòa 3 yếu tố này để có ánh sáng đẹp và chuẩn xác nhất chính là điểm căn bản trong nghệ thuật nhiếp ảnh từ xưa tới nay.

 Hãy nắm chắc 3 thông số trên và vận dụng thực hành thật nhiều để làm chủ được chiếc máy của mình bạn nhé.