Khảo Sát Mối Tương Quan Giữa EtCO2 Và PaCO2 ở Bệnh Nhân Thông ...

Luận văn thạc sĩ y học Khảo sát mối tương quan giữa EtCO2 và PaCO2 ở bệnh nhân thông khí nhân tạo xâm nhập .Đi cùng với sự phát triển của khoa học, y học cũng đạt được nhiều thành tựu quan trọng, đặc biệt ngày càng có nhiều trang thiết bị, máy móc hiên đại nhằm đáp ứng nhu cầu chẩn đoán, điều trị và nghiên cứu khoa học.

Phân tích khí máu trực tiếp với nhiều thông số là một xét nghiệm rất có giá trị, cho phép đánh giá chính xác nồng độ CO2 máu, pH máu, PaO2[4]. Tuy nhiên phương pháp này bị nhiều tác giả phê phán ở những nhược điểm sau: Gây chảy máu, chậm trễ, tốn kém, không liên tục và không phải ở đâu, lúc nào cũng thực hiện được[4], [5]. Trong khi đó theo dõi CO2 máu bằng phương pháp không gây chảy máu ngày càng được quan tâm, trong đó có phương pháp đo EtCO2 được hiển thị dưới dạng sóng (Capnography) đã và đang được ứng dụng rộng rãi.Phương pháp đo EtCO2 không gây chảy máu, ít tốn kém, sử dụng đơn giản, cho kết quả ngay, theo dõi liên tục EtCO2 và trực tiếp theo dõi tỷ số thông khí/tưới máu (VA/Q) mà từ trước tới nay chưa có thiết bị nào đáp ứng được[10], [23]. Không chỉ có thế, người ta còn ứng dụng theo dõi EtCO2 liên tục để duy trì chủ động lượng CO2 máu để tránh phù não ở những bệnh nhân bị tai biến mạch máu não, sau phẫu thuật hộp sọ đang được thông khí nhân tạo xâm nhập, EtCO2 còn sử dụng để phát hiện và chẩn đoán nhồi máu phổi[23], định lượng thuốc mê bay hơi để duy trì chủ động cuộc mê trong phẫu thuật, phát hiện đặt ống NKQ lạc chỗ trong những trường hợp khó. Người ta còn dựa vào theo dõi EtCO2 để điều chỉnh thông số máy thở nhằm cải thiện tình trạng toan hô hấp ở những bệnh nhân đang thông khí nhân tạo xâm nhập. Phương pháp đo EtCO2 có nhiều ưu điểm như vậy nhưng một số người không khỏi e ngại khi sử dụng EtCO2 để thay thế máy phân tích khí máu trong định lượng áp lực riêng phần CO2 trong máu động mạch. Hay nói một cách khác họ e ngại về mức sai lệch cũng như đô chính xác của EtCO2 so với PaCO2 . Năm 1989 Dean Hess đã nghiên cứu trên bệnh nhân thở máy ở Mỹ và thấy rằng ở những bệnh nhân không có bệnh phổi tiên phát thì EtCO2 thấp hơn PaCO2 từ 1 đến 5 mmHg. Trong khi đó ở Việt Nam sự chênh lệch này chưa được xác định . Vì những lí do trên đây chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài: “ Khảo sát mối tương quan giữa EtCO2 và PaCO2 ở bệnh nhân thông khí nhân tạo xâm nhập” Nhằm các mục tiêu sau : 1. Tìm mối tương quan giữa EtCO2 và PaCO2. 2. Dựa vào phương trình tương quan giữa hai thông số trên để tính PaCO2 trên cơ sở đã biết EtCO2. TÀI LIỆU THAM KHẢO Khảo sát mối tương quan giữa EtCO2 và PaCO2 ở bệnh nhân thông khí nhân tạo xâm nhập TIẾNG VIỆT 1. Bô môn hoá sinh (1991), Hoá sinh, Trường đại học y khoa Hà nôi, Hà nôi. 2. Bô môn sinh lý học (1996), Chuyên đề sinh lý học tập ỉ, Trường Đại học Y khoa Hà Nôi, Hà Nôi. 3. Bô môn sinh lý học (1998), Sinh lý học tập ỉ, Trường đại học Y khoa Hà Nôi, Hà Nôi. 4. Vũ văn Đính, Nguyễn thị Dụ (1995), “Thôi thở máy và cai thở máy”, Nguyên lý và thực hành thông khí nhân tạo, Nxb Yhọc, Hà nôi. 5. Vũ Văn Đính (1994), Hồi sức cấp cứu tập 1, Nxb Y học, Hà Nôi, trang: 31- 41. 6. Green. jH (1996), Sinh lý học lâm sàng cơ sở, Nxb Y học, Hà nôi. 7. Văn Đình Hoa (1986), “Sinh lý bênh đại cương chức năng hô hấp”, Bài giảng sinh lý bệnh, Nxb Y học, Hà nôi. 8. Nguyễn Nghiêm Luật (1991), Hoá sinh, Nxb Y học, Hà Nôi, trang:173- 184. 9. Trần Thế Quang (1998), Mối liên hệ giữa PaCO2 trong máu đông mạch và EtCO2 cuối thì thở ra trong gây mê cho phẫu thuật nôi soi ổ bụng, Luận văn tốt nghiệp thạc sỹ y học, Trường đại học y khoa Hà nôi, Hà nôi. 10. Nguyễn Ngọc Thọ (1999), Cẩm nang về thán đồ và ứng dụng để chẩn đoán phân biệt, Boehringer – Ingelheim Germany, Germany.  11. Lê Đức Trình (1991), “Hoá sinh máu”, Hoá sinh, Nxb Y học, Hà Nôi. 12. Nguyễn Văn Tường (1992), “Thăm dò chức năng hô hấp trong các bênh phổi, Chuyên đề thăm dò chức năng hô hấp, Đại học Y Hà nôi, Hà nôi.

MỤC LỤC Khảo sát mối tương quan giữa EtCO2 và PaCO2 ở bệnh nhân thông khí nhân tạo xâm nhập

Trang Đặt vấn đề 1 Phần I. Tổng quan tài liệu 3 1.1 Vài nét nguyên lí ứng dụng của máy đo EtCO2 3 1.2 Sơ lược về nguồn gốc và vận chuyển của CO2 trong cơ thể 5 1.3 Sơ lược về Capnography và EtCO2 9 1.4 Các ứng dụng EtCO2 trong lâm sàng 14 Phần II. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu 19 2.1 Đối tượng nghiên cứu 19 2.2 Phương tiện nghiên cứu 20 2.3 Phương pháp nghiên cứu 20 Phần III. Kết quả nghiên cứu 22 3.1 Kết quả chung của 70 bệnh nhân 22 3.2 Kết quả nghiên cứu ở nhóm bệnh nhân không có bệnh phổi 29 3.3 Kết quả nghiên cứu ở các bệnh nhân có bệnh phổi 33 3.4 So sánh giá trị CO2 ở hai nhóm có và không có bệnh phổi phối hợp 37 Phần IV. Bàn luận 39 4.1 Kết quả chung của 70 bệnh nhân 39 4.2 Kết quả của nhóm bệnh nhân không có bệnh phổi 41  4.3 Kết quả của nhóm bệnh nhân có bệnh phổi phối hợp 42 Kết luận và kiến nghị 44 Kết luận 44 Kiến nghị 44