Khoa Hậu Môn Trực Tràng - Bệnh Viện Đại Học Y Dược

1. Giới thiệu chung Bệnh lý vùng hậu môn trực tràng là những bệnh lý thường gặp. Trong thời gian qua, bệnh nhân mắc các bệnh lành tính về hậu môn như trĩ, rò hậu môn, nứt hậu môn… khi đến khám bệnh ở các bệnh viện thường được đưa vào các phòng khám nội tiêu hóa hay ngoại tiêu hóa. Tại các phòng khám này, bệnh nhân không được khám bởi các bác sĩ chuyên khoa về hậu môn nên không thể tiếp cận được với các phương pháp điều trị chuyên khoa về hậu môn.

Tháng 9/2003, Phân khoa Hậu môn - Trực tràng Bệnh viện Ðại học Y Dược TPHCM được thành lập, đáp ứng kịp thời nhu cầu chẩn đoán và điều trị theo chuyên khoa các bệnh lành tính vùng hậu môn trực tràng (trĩ, rò hậu môn, nứt hậu môn, hẹp hậu môn, ngứa hậu môn vô căn, đau hậu môn, sa trực tràng, rò xoang lông…) và bệnh lý gây ra rối loạn sự thoát phân (táo bón hoặc đi tiêu mất kiểm soát, sa trực tràng kiểu túi, lồng trực tràng ống hậu môn, co thắt cơ mu trực tràng nghịch lý, sa sàn chậu …). Đây cũng là Phân khoa Hậu môn – Trực tràng đầu tiên được thành lập tại Việt Nam.

Phân khoa Hậu môn - Trực tràng Bệnh viện Ðại học Y Dược TPHCM được trang bị đầy đủ thiết bị, phương tiện chẩn đoán hiện đại như đo áp lực ống hậu môn, đo áp lực trực tràng, đo dẫn truyền thần kinh thẹn, đo điện cơ cơ mu trực tràng, chụp X quang hoạt động đại tràng (Sitzmark), chụp hoạt động trực tràng (Defecography), chụp cộng hưởng từ động học (MRI Defecography), chụp cộng hưởng từ vùng chậu…

Trong điều trị, bên cạnh các phương pháp phẫu thuật mới, Phân khoa Hậu môn – Trực tràng còn phối hợp chặt chẽ với các đơn vị khác nhằm lựa chọn phương pháp điều trị ít xâm hại và đem đến kết quả tốt nhất cho bệnh nhân. Với phương pháp tiếp cận đa ngành này cùng hệ thống giường bệnh hiện đại, tiện nghi và các dịch vụ khác, Phân khoa Hậu môn – Trực tràng đảm bảo cung cấp cho bệnh nhân một dịch vụ y tế toàn diện như mong muốn.

- Nâng cao chất lượng điều trị bệnh lý vùng hậu môn - Đào tạo bác sĩ chuyên khoa về Hậu môn học cho Ðại học Y Dược TPHCM

2. Chức năng - Nhiệm vụ Thực hiện chẩn đoán và điều trị các bệnh lành tính hậu môn - trực tràng

+ Bệnh trĩ: thắt trĩ bằng vòng cao su, quang đông hồng ngoại, phẫu thuật cắt trĩ theo phương pháp Milligan Morgan, khâu triệt mạch trĩ, khâu triệt động mạch trĩ dưới hướng dẫn siêu âm (THD), phẫu thuật Longo + Rò hậu môn: cắt mô xơ đường rò, cắt mô xơ đường rò kèm cột dây thun cơ thắt, phẫu thuật Hanley, cắt cột đường rò gian cơ thắt (LIFT), cắt đường rò hậu môn với nội soi hỗ trợ (VAAFT) + Nứt hậu môn: phẫu thuật cắt bên cơ thắt trong, chích Botulinium Toxin A, nong hậu môn + Hẹp hậu môn: nong hậu môn, nong hậu môn dưới nội soi trực tràng, phẫu thuật tạo hình hậu môn V-Y, housing flap + Rò âm đạo- hậu môn hoặc âm đạo-trực tràng: tạo hình hậu môn- âm đạo + Sa trực tràng: khâu treo trực tràng qua nội soi ổ bụng, phẫu thuật Altemeier + khâu bản nâng phía sau, khâu quấn vòng hậu môn (phẫu thuật Thiersch) + Ngứa hậu môn: chích xanh methylene + Đau hậu môn vô căn: chích triamcynolone

Thực hiện chẩn đoán và điều trị táo bón

+ Táo bón do chậm vận động đại tràng: kích thích điện giao thoa, phản hồi sinh học + Táo bón do tắc nghẽn đường ra . Sa trực tràng kiểu túi (rectocele): khâu cơ nâng ngõ tầng sinh môn, tạo hình bản nâng bằng mesh, phẫu thuật STARR, phẫu thuật STARR cải biên . Lồng trực tràng-ống hậu môn: phẫu thuật STARR . Sa sàn chậu: đặt mesh nâng niệu đạo, mesh nâng cổ tử cung thành sau âm đạo, khâu bản nâng ngõ sau, khâu tái tạo mạc trực tràng-âm đạo

Thực hiện chẩn đoán và điều trị tiêu mất kiểm soát

+ Tổn thương cơ thắt hậu môn: tạo hình cơ thắt hậu môn + Tổn thương thần kinh sau phẫu thuật hoặc sau sinh ngã âm đạo: phản hồi sinh học có kích thích điện

Thực hiện các lớp đào tạo

+ Sinh viên y khoa, học viên sau đại học, Nội trú + Các lớp đào tạo về phẫu thuật Longo + Chuyển giao kỹ thuật cho các bệnh viện

3. Thế mạnh Trong khoa Hậu môn - Trực tràng, bệnh viện đã trang bị các phương tiện thăm khám bệnh, chẩn đoán hình ảnh và thăm dò chức năng đại tiện đúng tiêu chuẩn của chuyên khoa. Các phương tiện chẩn đoán và điều trị:

+ Nội soi đại-trực tràng kỹ thuật số + Videoproctoscopy + Đo áp lực cơ vòng hậu môn - trực tràng + Đo áp lực niệu động học + Đo điện cơ (EMG) cơ mu-trực tràng với điện cực St Mark + Chụp X quang hoạt động đại tràng(Colonic transit time Sitzmark + Chụp X quang động học trực tràng (Defecography) + Chụp cộng hưởng từ động học sàn chậu (MRI defecography) + Chụp cộng hưởng từ khảo sát đường rò hậu môn + Chụp cộng hưởng từ khảo sát thần kinh thẹn + Máy tập phản hồi sinh học (BFT)+ kích thích điện (EST) + Kích thích điện giao thoa

Các phương tiện để phẫu thuật như dụng cụ khâu treo trĩ (phẫu thuật Longo cải tiến), máy siêu âm Doppler dò tìm khâu cột động mạch trĩ (THD – Transanal Hemorrhoidal Dearterization), các loại máy bấm để thực hiện phẫu thuật Longo, dao cắt siêu âm để thực hiện cắt trĩ.

Phân khoa Hậu môn – Trực tràng hiện đang điều trị nứt hậu môn với phương tiện chích Botulinum toxin. Phương pháp này rút ngắn thời gian điều trị, giảm đau ngay trong 24 giờ cho bệnh nhân so với các phương pháp cổ điển.

Từ khi thành lập đến nay, Phân khoa Hậu môn – Trực tràng Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM đã thực hiện thành công trên 800 trường hợp thắt trĩ bằng vòng cao su và làm đông trĩ bằng tia hồng ngoại với kết quả rất tốt, không đau, không ảnh hưởng đến thời gian làm việc của bệnh nhân. Sau thủ thuật, bệnh nhân về trong ngày và vẫn làm việc, lao động bình thường.

Với các phương tiện mới được trang bị như chụp cộng hưởng từ khảo sát đường rò hậu môn đã chẩn đoán chính xác được các thương tổn rò hậu môn và giải quyết tốt được bệnh lý này, giảm được tỷ lệ tái phát của bệnh rò hậu môn.

Với các phương tiện như dụng cụ khâu treo trĩ, máy siêu âm Doppler dò tìm động mạch trĩ, Phân Khoa Hậu môn – Trực tràng đã thực hiện thành công các phẫu thuật điều trị trĩ hiện đại được áp dụng trên thế giới, giúp giảm triệu chứng đau sau mổ (là triệu chứng bệnh nhân rất sợ và than phiền nhiều nhất khi mổ), rút ngắn thời gian nằm viện, giúp bệnh nhân trở lại làm việc sớm hơn.

4. Định hướng phát triển Không ngừng nâng cao chuyên môn và dịch vụ nhằm đáp ứng nhu cầu khám chữa bệnh trong cộng đồng.

Phấn đấu trở thành một trong những trung tâm lớn nhất trong cả nước điều trị về các bệnh lý vùng Hậu môn – Trực tràng.

Tổ chức đào tạo, chuyển giao kỹ thuật cho các bệnh viện trong cả nước cũng như trong khu vực.