Khóc Dương Khuê - Nguyễn Khuyến - Ngữ Văn 11 - HOC247

YOMEDIA NONE Trang chủ Ngữ Văn 11 Tuần 3 Ngữ Văn 11 Khóc Dương Khuê - Nguyễn Khuyến - Ngữ văn 11 ADMICRO Lý thuyếtSoạn bài 41 FAQ

Bài giảng dưới đây sẽ đưa các em đến với một tình bạn đẹp, đến với những giá trị đời thường nhất, chân thành trong cuộc sống. HOC 247 mời các em đến với baì giảng Khóc Dương Khuê của Nguyễn Khuyến!

ATNETWORK YOMEDIA

1. Tóm tắt bài

1.1. Tìm hiểu chung

a. Hoàn cảnh ra đời

b. Thể loại

c. Bố cục

d. Chủ đề

1.2. Đọc - hiểu văn bản

a. Nỗi đau đớn bàng hoàn khi nghe tin bạn mất

b. Dòng hồi tưởng về những ngày gắn bó

c. Nỗi đau đớn khi không còn bạn

2. Bài tập minh họa

3. Soạn bài Khóc Dương Khuê

4. Hỏi đáp về bài Khóc Dương Khuê - Nguyễn Khuyến

5. Một số bài văn mẫu về Khóc Dương Khuê - Nguyễn Khuyến

Tóm tắt bài

1.1. Tìm hiểu chung

a. Hoàn cảnh ra đời:

  1. Dương Khuê (1839 - 1902), là một nhà thơ có tên tuổi cuối thế kỉ XIX, bạn thân của Nguyễn Khuyến
  2. Khi nghe tin dương Khuê mất, Nguyễn Khuyến viết bài thơ " Vãn đồng niên Vân Đình tiến sĩ Dương thượng thư" bằng chữ Hán, rồi tự dịch ra chữ Nôm, người sau ghi nhan đề: "Khóc Dương Khuê"

b. Thể loại:

  • Nguyên tác Hán Văn, thể thơ ngũ ngôn cổ phong trường thiên
  • Bản dịch thơ Nôm gồm 38 câu theo thể song thất lục bát

c. Bố cục:

  • Hai câu đầu: Nỗi đau đớn bàng hoàng khi nghe tin bạn mất
  • Từ câu 3 đến câu 22: Dòng hồi tưởng những ngày gắn bó
  • Phần còn lại: Nỗi đau đớn khi không còn bạn

d. Chủ đề:

Qua nỗi đau đớn, tiếc thương người bạn tri kỉ, bài thơ ca ngợi tình bạn cao quý.

1.2. Đọc - hiểu văn bản

a. Nỗi đau đớn bàng hoàng khi nghe tin bạn mất

Bác Dương thôi đã thôi rồi,

Nước mây man mác ngậm ngùi lòng ta

  • Cách xưng hô với bạn (gọi bạn là “ bác ”) thể hiện tình cảm gần gũi, yêu mến, kính trọng bạn của nhà thơ.
  • Cụm từ “ thôi đã thôi rồi ” để cực tả tâm trạng đau đớn, bàng hoàng của nhà thơ trước sự ra đi của bạn.
  • Câu thơ cảm thán, giọng thơ ai oán, gợi tả nỗi đau như thấm vào cảnh vật, thấm vào lòng người .

b. Dòng hồi tưởng về những ngày gắn bó

  • Nhà thơ hồi tưởng lại những kỉ niệm một thời gắn bó của nhà thơ và bạn: cùng đi thi, cùng làm quan, cùng làm thơ - uống rượu và cùng chia sẻ buồn vui trong cuộc đời…
  • Điệp từ "cũng có lúc... có khi" cho ta thấy kỉ niệm hiện về dồn dập, sống động chân thực, khó phai mờ.
  • Kỉ niệm được nhắc lại theo dòng thời gian từ xa đến gần; giọng thơ trầm đều… => Kỉ niệm giữa nhà thơ với bạn càng chồng chất

⇒ Một tình bạn keo sơn, gắn bó, chân thành, sâu sắc.

c. Nỗi đau đớn khi không còn bạn

  • Trở lại thực tại mất bạn, giọng thơ từ hoài niệm chuyển sang đau đớn:

Cách nói giảm nói tránh nhưng không cân bằng được tâm trạng sửng sốt, bàng hoàng: "làm sao", "chợt nghe". Dường như nỗi đau tinh thần quá lớn, đã vượt qua nỗi đau thể xác: "chân tay rụng rời"

  • Câu hỏi tu từ cũng là lời trách của Nguyễn Khuyến đối với bạn diễn tả nỗi đau đớn, bơ vơ trong lòng tác giả. (vội vã lên tiên)
  • Điệp ngữ trùng điệp: "không, ai, viết" diễn tả nỗi trống vắng cô đơn tột cùng, không gì bù đắp nổi.
  • Bốn câu thơ cuối dồn tụ bao nỗi đau, thương bạn, chỉ còn nỗi nhớ ở lại, dường như nước mắt lặn vào trong, vào trái tim đang run lên những cung bậc cảm xúc nghẹn ngào, chua xót
  • Cách dùng điển cố để diễn tả tâm trạng bơ vơ trống vắng khi bạn khi bạn không còn nữa

Bài tập minh họa

Ví dụ:

Trình bày những đặc sắc về nghệ thuật trong bài thơ Khóc Dương Khuê của Nguyễn Khuyến

Gợi ý làm bài:

Các em có thể viết thành một bài văn dựa trên những gợi ý dưới đây:

  • Cách nói giảm: Bác Dương thôi đã thôi rồi!
  • Biện pháp nhân hóa: nước mây man mác...
  • Cách nói so sánh: Tuổi già giọt lệ như sương
  • Cách sử dụng lối liệt kê: Có lúc, có khi, cũng có khí... nhằm tái hiện những kỉ niệm về tình bạn thân thiết và tấm lòng của nhà thơ với bạn.
  • Hư từ: Thôi à Tiếng than nhẹ nhàng, gợi cảm, đau đột ngột khi vừa nghe tin bạn mất. Nghệ thuật nói giảm, cách dùng hư từ và những hình ảnh mang tính tượng trưng, làm nhẹ nỗi đau đớn khi nghe tin bạn mất.
  • Ngôn ngữ thơ đạt đến mức trong sáng tuyệt vời: Lặp 5 từ không trong tổng số 14 từ để diễn tả một cái không trống rỗng đến ghê gớm khi mất bạn.
  • Cách sử dụng từ và hình ảnh, sử dụng điển tích, âm điệu của câu thơ song thất lục bát, nhân vật trữ tình tự bộc lộ tâm trạng.
  • Cách kết cấu trùng điệp ở những câu thơ nói trên tạo được cảm giác nghe tiếng khóc nức nở không dứt.
  • Hạt lệ như sương tượng trưng cho tình bạn cao đẹp của Nguyễn Khuyến trong bài Khóc Dương Khuê.

3. Soạn bài Khóc Dương Khuê

Bài thơ Khóc Dương Khuê được Nguyễn Khuyến viết khi vừa nghe tin bạn mình - Dương Khuê, qua đời. Bài thơ này được chính Nguyễn Khuyến dịch ra tiếng Việt từ bài thơ chữ Hán Vãn đồng niên Vân Đình Tiến sĩ Dượng Thượng thư (Viếng bạn đồng niên Vân Đình Thượng thư họ Dương) của mình. Để nắm được nội dung và nghệ thuật của bài thơ, các em có thể tham khảo bài soạn tại đây: Soạn bài Khóc Dương Khuê.

4. Hỏi đáp về bài Khóc Dương Khuê - Nguyễn Khuyến

Nếu có thắc mắc cần giải đáp các em có thể để lại câu hỏi trong phần Hỏi đáp, cộng đồng Ngữ văn HỌC247 sẽ sớm trả lời cho các em.

5. Một số bài văn mẫu về Khóc Dương Khuê - Nguyễn Khuyến

Trong lịch sử văn học Việt Nam, bài thơ Khóc Dương Khuê của nhà thơ Nguyễn Khuyến được xếp vào hàng những tác phẩm xuất sắc nhất viết về đề tài tình bạn. Bao trùm bài thơ này là nỗi lòng đau xót khôn nguôi của tác giả trước việc bạn qua đời. Để cảm nhận được bài thơ cũng như những nỗi lòng của Nguyễn Khuyến, các em có thể tham khảo một số bài văn mẫu dưới đây:

- Phân tích đoạn thơ đầu bài thơ Khóc Dương Khuê của Nguyễn Khuyến

- Dàn ý phân tích hai câu thơ cuối bài thơ Khóc Dương Khuê

- Phân tích bài thơ Khóc Dương Khuê của Nguyễn Khuyến

-- Mod Ngữ văn 11 HỌC247

NONE

Bài học cùng chương

Thương vợ - Trần Tế Xương Thương vợ của Trần Tế Xương - Ngữ văn 11 Vịnh khoa thi Hương - Trần Tế Xương Vịnh khoa thi Hương - Trần Tế Xương - Ngữ văn 11 Từ ngôn ngữ chung đến lời nói cá nhân (tiếp theo) Từ ngôn ngữ chung đến lời nói cá nhân (tiếp theo) - Ngữ văn 11 ADSENSE ADMICRO Bộ đề thi nổi bật UREKA AANETWORK

XEM NHANH CHƯƠNG TRÌNH LỚP 11

Toán 11

Toán 11 Kết Nối Tri Thức

Toán 11 Chân Trời Sáng Tạo

Toán 11 Cánh Diều

Giải bài tập Toán 11 KNTT

Giải bài tập Toán 11 CTST

Trắc nghiệm Toán 11

Đề thi giữa HK1 môn Toán 11

Ngữ văn 11

Ngữ Văn 11 Kết Nối Tri Thức

Ngữ Văn 11 Chân Trời Sáng Tạo

Ngữ Văn 11 Cánh Diều

Soạn Văn 11 Kết Nối Tri Thức

Soạn Văn 11 Chân Trời Sáng Tạo

Văn mẫu 11

Đề thi giữa HK1 môn Ngữ Văn 11

Tiếng Anh 11

Tiếng Anh 11 Kết Nối Tri Thức

Tiếng Anh 11 Chân Trời Sáng Tạo

Tiếng Anh 11 Cánh Diều

Trắc nghiệm Tiếng Anh 11 KNTT

Trắc nghiệm Tiếng Anh 11 CTST

Tài liệu Tiếng Anh 11

Đề thi giữa HK1 môn Tiếng Anh 11

Vật lý 11

Vật lý 11 Kết Nối Tri Thức

Vật Lý 11 Chân Trời Sáng Tạo

Vật lý 11 Cánh Diều

Giải bài tập Vật Lý 11 KNTT

Giải bài tập Vật Lý 11 CTST

Trắc nghiệm Vật Lý 11

Đề thi giữa HK1 môn Vật Lý 11

Hoá học 11

Hoá học 11 Kết Nối Tri Thức

Hoá học 11 Chân Trời Sáng Tạo

Hoá Học 11 Cánh Diều

Giải bài tập Hoá 11 KNTT

Giải bài tập Hoá 11 CTST

Trắc nghiệm Hoá học 11

Đề thi giữa HK1 môn Hóa 11

Sinh học 11

Sinh học 11 Kết Nối Tri Thức

Sinh Học 11 Chân Trời Sáng Tạo

Sinh Học 11 Cánh Diều

Giải bài tập Sinh học 11 KNTT

Giải bài tập Sinh học 11 CTST

Trắc nghiệm Sinh học 11

Đề thi giữa HK1 môn Sinh 11

Lịch sử 11

Lịch Sử 11 Kết Nối Tri Thức

Lịch Sử 11 Chân Trời Sáng Tạo

Giải bài tập Sử 11 KNTT

Giải bài tập Sử 11 CTST

Trắc nghiệm Lịch Sử 11

Đề thi giữa HK1 môn Lịch Sử 11

Địa lý 11

Địa Lý 11 Kết Nối Tri Thức

Địa Lý 11 Chân Trời Sáng Tạo

Giải bài tập Địa 11 KNTT

Giải bài tập Địa 11 CTST

Trắc nghiệm Địa lý 11

Đề thi giữa HK1 môn Địa lý 11

GDKT & PL 11

GDKT & PL 11 Kết Nối Tri Thức

GDKT & PL 11 Chân Trời Sáng Tạo

Giải bài tập KTPL 11 KNTT

Giải bài tập KTPL 11 CTST

Trắc nghiệm GDKT & PL 11

Đề thi giữa HK1 môn KTPL 11

Công nghệ 11

Công nghệ 11 Kết Nối Tri Thức

Công nghệ 11 Cánh Diều

Giải bài tập Công nghệ 11 KNTT

Giải bài tập Công nghệ 11 Cánh Diều

Trắc nghiệm Công nghệ 11

Đề thi giữa HK1 môn Công nghệ 11

Tin học 11

Tin học 11 Kết Nối Tri Thức

Tin học 11 Cánh Diều

Giải bài tập Tin học 11 KNTT

Giải bài tập Tin học 11 Cánh Diều

Trắc nghiệm Tin học 11

Đề thi giữa HK1 môn Tin 11

Cộng đồng

Hỏi đáp lớp 11

Tư liệu lớp 11

Xem nhiều nhất tuần

Đề thi giữa HK1 lớp 11

Đề thi giữa HK2 lớp 11

Đề thi HK1 lớp 11

Đề thi HK2 lớp 12

Tôi yêu em - Pu-Skin

Video bồi dưỡng HSG môn Toán

Chí Phèo

Công nghệ 11 Bài 16: Công nghệ chế tạo phôi

Chữ người tử tù

Hạnh phúc một tang gia

Cấp số cộng

Văn mẫu và dàn bài hay về bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ

Cấp số nhân

YOMEDIA YOMEDIA ×

Thông báo

Bạn vui lòng đăng nhập trước khi sử dụng chức năng này.

Bỏ qua Đăng nhập ×

Thông báo

Bạn vui lòng đăng nhập trước khi sử dụng chức năng này.

Đồng ý ATNETWORK ON zunia.vn QC Bỏ qua >>

Từ khóa » Bài Thơ Khóc Dương Khuê Của Nguyễn Khuyến