Kinh Tế Nga đứng Vững Trước Lệnh Trừng Phạt, Nhưng Kéo Dài được ...

Nền kinh tế Nga đã tăng trưởng tốt một cách đáng ngạc nhiên khi đối mặt với các lệnh trừng phạt của phương Tây, với việc đồng rúp trở thành đồng tiền hoạt động tốt cho đến thời điểm này trong năm nay. Giá dầu tăng cao một lần nữa chứng minh lợi thế của nền kinh tế Nga vốn phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch này. Tuy nhiên, tình trạng thiếu hụt nguồn cung trong một số lĩnh vực đang bắt đầu gây ra hậu quả nặng nề.

Đồng rúp của Nga đã tăng lên mức cao nhất trong 7 năm so với đồng USD trên sàn giao dịch Moskva vào ngày 20/6 và trở thành đồng tiền hoạt động tốt hàng đầu thế giới trong năm nay.

Tổng thống Nga Vladimir Putin cũng đã nhấn mạnh điều này trong bài phát biểu của ông tại Diễn đàn Kinh tế Quốc tế St Petersburg ngày 17/6: "Các lệnh trừng phạt của phương Tây đã thất bại". Trước đó, cùng với các đồng minh như Anh, Australia và Nhật Bản, Mỹ và EU đã áp đặt các lệnh trừng phạt hàng loạt đối với Nga vì chiến dịch quân sự ở Ukraine - bao gồm việc đóng băng khoảng 300 tỷ USD dự trữ ngoại tệ của Nga.

Nhưng trong khi nền kinh tế Nga đang tăng trưởng tốt, các nhà phân tích cho rằng điều tồi tệ nhất vẫn chưa đến với Moskva.

Một tuần sau khi xung đột nổ ra, đồng rúp đã giảm xuống mức thấp kỷ lục so với đồng USD và đồng euro. Thông qua phong tỏa kho dự trữ ngoại tệ khổng lồ của Nga, phương Tây đã tước đi phương tiện cơ bản để duy trì giá trị đồng tiền của nước này.

Tuy nhiên, Ngân hàng Trung ương Nga đã phản ứng bằng cách tăng lãi suất lên 20% và áp đặt các biện pháp kiểm soát vốn mạnh mẽ đối với các công ty cũng như người dân.

Đồng rúp tăng cao sau đó cho thấy Ngân hàng Trung ương Nga đang thành công. Nhà kinh tế Julien Vercueil, đồng Chủ tịch của Đại học INALCO ở Paris, cho biết giá trị cao của đồng tiền này là “một may mắn chính trị” không thể phủ nhận. “Khi bắt đầu cuộc xung đột, Moskva thực sự lo ngại nổ ra một cuộc khủng hoảng tài chính, nguy cơ gây lạm phát và làm suy giảm niềm tin của người dân vào đồng rúp. Họ đã ngăn chặn được nguy cơ đó vào lúc này", chuyên gia kinh tế trên nói.

Nhưng Julien Vercueil lưu ý: “Mặt khác, giá trị hiện tại của đồng rúp quá cao nên các sản phẩm do Nga sản xuất không thể cạnh tranh được với các đối thủ nước ngoài về giá cả. Điều đó có thể làm phức tạp chính sách thay thế nhập khẩu mà Tổng thống Putin đã kêu gọi".

Nhiều thời kỳ giá dầu cao kéo dài đã mang lại cho Moskva nhiều lợi thế. Nó cho phép Liên Xô bù đắp được những hạn chế về kinh tế và mang lại cho người dân mức sống chưa từng có dưới thời Leonid Brezhnev (Tổng bí thư Đảng cộng sản Liên Xô) vào những năm 1970 và dưới thời Putin vào những năm 2000, người đã giúp nền kinh tế Nga trỗi dậy sau thảm họa những năm 1990.

Hiện tượng này đang tái diễn, với nhiên liệu hydrocacbon vẫn chiếm hơn 60% kim ngạch xuất khẩu của quốc gia giàu nhiên liệu hóa thạch hàng đầu thế giới.

Theo một báo cáo của Trung tâm Nghiên cứu Năng lượng và Không khí Sạch có trụ sở tại Helsinki, Nga đã thu về hơn 90 tỷ euro xuất khẩu nhiên liệu hóa thạch trong 100 ngày đầu tiên của cuộc xung đột.

Bất chấp những tranh cãi gay gắt ở các nước châu Âu và áp lực từ Kiev, báo cáo cho thấy EU vẫn chiếm 61% xuất khẩu hydrocacbon của Nga, lên tới khoảng 57 tỷ euro.

Đức là nước nhập khẩu khí đốt lớn của Nga kể từ thời Brezhnev còn ở Điện Kremlin. Theo đó, vào đầu tháng 4 năm nay, Berlin đã bác bỏ lệnh cấm nhập khẩu khí đốt của EU.

Tuy nhiên, EU đã áp đặt dần lệnh cấm vận đối với dầu thô và các sản phẩm dầu mỏ của Nga trong vòng trừng phạt thứ sáu được thông qua vào đầu tháng 6, với kỳ vọng cắt giảm 90% lượng nhập khẩu này vào năm 2023. Nga chiếm hơn 11% sản lượng dầu toàn cầu, do đó lệnh cấm vận của EU có nguy cơ làm tăng giá vào thời điểm lạm phát lan tràn.