Kỹ Thuật Nuôi Heo Rừng Lai - Trung Tâm Khuyến Nông

• Trang chủ
• Tổ chức khuyến nông
  • Danh bạ khuyến nông
  • Chức năng nhiệm vụ
  • Cơ cấu tổ chức
  • Lịch sử hình thành
• Quy trình kỹ thuật
  • Kỹ thuật trồng trọt
  • Kỹ thuật chăn nuôi
  • Kỹ thuật lâm nghiệp
  • Kỹ thuật thủy sản
• Tủ sách khuyến nông và nước sạch VSMTNT
  • Sách kỹ thuật
  • Video kỹ thuật
  • Bản tin Khuyến nông

• Trang chủ
• Kỹ thuật chăn nuôi
• Chăn nuôi gia súc
• Kỹ thuật nuôi heo rừng lai

Tin tức sự kiện

• Hoạt động khuyến nông
  • Chuyển giao khoa học kỹ thuật
  • Đào tạo huấn luyện
  • Thông tin tuyên truyền
  • Định mức KTKT
  • Văn bản KN & NSVSMTNT

• Chương trình ngành NN
  • Tái cơ cấu ngành nông nghiệp
  • Nông nghiệp CNC - NNTM
  • Nông nghiệp hữu cơ
  • Sàn giao dịch TMĐT
  • Chuyển đổi số
  • Xây dựng nông thôn mới
  • Chương trình khác

• Thông tin nông nghiệp
  • Trồng trọt
  • Chăn nuôi
  • Lâm nghiệp
  • Thủy sản

Gương sản xuất giỏi

Tư vấn hỏi đáp

• Thị trường NS và VTNN
  • Giá nông sản & VTNN hàng tuần
  • Giá nông sản & VTNN hàng tháng
  • Giá nông sản & VTNN hàng quý
  • Giá nông sản & VTNN hàng năm
  • Thị trường trong nước

• Bạn của nhà nông
  • Doanh nghiệp
  • Trang trại
  • HTX, Tổ hợp tác
  • Cơ sở sản xuất
  • Địa chỉ tiêu thụ SP an toàn

• Kỹ thuật trồng trọt
  • Kỹ thuật trồng cây ăn quả
  • Kỹ thuật trồng cây lấy củ
  • Kỹ thuật trồng rau
  • Kỹ thuật trồng hoa
  • Kỹ thuật trồng khác

• Kỹ thuật chăn nuôi
  • Kỹ thuật chăn nuôi gia cầm
  • Kỹ thuật chăn nuôi khác
  • Kỹ thuật chăn nuôi gia súc

Kỹ thuật lâm nghiệp

Kỹ thuật thủy sản

Liên kết website

- - Chọn website - -Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thônTrung tâm Khuyến nông Quốc giaCục Trồng trọtSở NN Phát triển Nông thôn tỉnh Lâm ĐồngThư viện BộWebsite tỉnh Lâm Đồng

Phần mềm tra cứu thuốc BVTV

Thống kê truy cập

	Hôm nay	486
	Hôm qua	2715
	Tháng này	57767
	Tổng cộng	6515830

Kỹ thuật nuôi heo rừng lai

KỸ THUẬT NUÔI HEO RỪNG LAI Ngày nay nhu cầu tiêu thụ sản phẩm chăn nuôi của nhân dân ngày càng cao, đặc biệt là các loại thịt đặc sản quý hiếm. Một trong những động vật hoang dã được nhiều người Việt Nam ưa chuộng đó là heo rừng. Thuần hóa heo rừng, lai tạo với heo nhà đang được nhiều trang trại và các cơ sở chăn nuôi của nước ta nghiên cứu và ứng dụng. I. Kỹ thuật nuôi: 1. Giống và đặc điểm giống: Heo rừng lai là con lai giữa heo rừng đực với heo nái là heo địa phương thả rông của người đồng bào dân tộc thường nuôi (giống heo gần như hoang dã) tạo ra con lai với ưu thế lai cao của cả bố và mẹ: Có sức đề kháng mạnh, khả năng chịu đựng kham khổ với môi trường sống tự nhiên cao, ít dịch bệnh, tỷ lệ hao hụt rất thấp… Vóc dáng: Heo rừng lai cân đối, nhanh nhẹn, di chuyển linh hoạt, hơi gầy, dài đòn, lưng thẳng, bụng thon, chân dài và nhỏ, cổ dài, đầu nhỏ, mõm dài và nhọn, tai nhỏ vểnh và thính, răng nanh phát triển mạnh, da, lông màu hung đen hay xám đen, một gốc chân lông có 3 ngọn, lông dọc theo sống lưng và cổ dày, dài và cứng hơn, ánh mắt lấm lét trông rất hoang dã… Trọng lượng lúc trưởng thành (con đực thường lớn hơn con cái), con đực nặng 50 - 70kg, con cái nặng 30 - 40kg… Tập tính sinh hoạt và môi trường sống: Heo rừng lai hơi nhút nhát, thính giác, khứu giác tốt, sinh hoạt bầy đàn và chọn lọc tự nhiên thể hiện tính hoang dã…Thích sống theo bầy đàn nhỏ vài ba con, heo đực thường thích sống một mình (trừ khi heo cái động dục). Môi trường sống thích hợp là vườn cây, trảng cỏ gần ao hồ… Thích hoạt động về ban đêm, ban ngày tìm nơi yên tĩnh, kín đáo để ngủ. Chất lượng thịt: Thịt heo rừng lai màu hơi nhạt, không đỏ như thịt heo nhà, nhưng nhiều nạc, ít mỡ, da mỏng và dòn, thịt thơm ngon rất đặc trưng, hàm lượng Cholesteron thấp, người tiêu dùng rất ưa chuộng nên bán được giá cao… 2. Chọn giống và phối giống: 2.1. Chọn giống: Chọn những con đầu thanh, ngực sâu, mình nở, hoạt bát, lưng thẳng, bụng to vừa phải, hông rộng, lông mịn, bốn chân chắc khoẻ, bộ phận sinh dục phát triển và hoạt động tốt. Nếu có điều kiện nên chọn lọc qua đời trước (dòng, giống bố mẹ, ông bà…), qua bản thân (ngoại hình, khả năng thích nghi, khả năng sinh sản …) và qua đời sau. 2.2. Ghép đôi giao phối: Tốt nhất, nên cho heo rừng lai cái phối giống với heo rừng đực hoặc cho heo rừng lai cái phối giống với heo rừng lai đực để tạo ra con lai thương phẩm nuôi thịt… Phối giống và thời điểm phối giống thích hợp: Bỏ qua 1 - 2 lần động dục đầu tiên vì cơ thể chưa hoàn thiện, trứng rụng ít nên khó thụ thai. Chu kỳ động dục của heo là 21 ngày, thời gian động dục kéo dài 3 - 5 ngày. Thời điểm phối giống thích hợp vào cuối ngày thứ 2 hoặc đầu ngày thứ 3 (tuỳ theo giống, tuổi), cho nên cần theo dõi biểu hiện của heo lên giống. Khi âm hộ chuyển từ màu hồng tươi sang màu hồng tái, có nếp nhăn và dịch nhờn tiết ra nhiều, tai chĩa về phía trước, có phản xạ đứng im (mê ì) là thời điểm phối giống thích hợp nhất. Khi heo cái có dấu hiệu động dục ta cho heo đực vào khu nuôi heo cái, hoặc heo cái vào khu nuôi heo đực. Heo đực sẽ phối giống đến khi heo cái không chịu nữa mới thôi. Có thể cho phối kép 2 lần vào lúc sáng sớm và chiều mát (hoặc ngược lại). Sau 21 ngày, heo cái không động dục trở lại, có thể heo cái đã có thai. 3. Chuồng trại: Chuồng trại rất đơn giản, tuy nhiên phải nắm vững một số đặc điểm và tập tính của heo rừng lai để bố trí chuồng trại hợp lý. Nên chọn khu đất cao, thoát nước tốt, có nguồn nước sạch. Nó không những cung cấp đủ nước cho heo uống mà quan trọng hơn là duy trì được hệ thực vật phong phú tại nơi nuôi và giữ được độ ẩm thích hợp. Chuồng trại càng cách xa khu dân cư và đường sá càng tốt. Bản năng hoang dã đã đưa chúng vào tình trạng cảnh giác và luôn hoảng hốt bỏ chạy khi nghe có tiếng động. Ta có thể nuôi heo rừng lai theo kiểu nhốt trong chuồng hoặc nuôi theo kiểu thả rông trong những khu vực có cây xanh, có rào che chắn xung quanh, hàng rào phải chắc chắn. Có thể vây lưới B40 thành các chuồng nuôi tự nhiên, có móng kiên cố (vì heo rừng lai hay đào hang). Chuồng nuôi có thể rộng 50 - 100m2 (tuỳ theo khả năng đất đai). Riêng đối với heo đực giống phải nuôi riêng, mỗi con một chuồng rộng 5-10m2 (tùy theo điều kiện đất đai có thể làm chuồng rộng hơn). Chuồng nuôi phải có mái che mưa, che nắng, cao trên 2,5m, nền đất tự nhiên, có độ dốc 2 - 3%… đảm bảo độ thông thoáng, sạch sẽ, mát mẻ về mùa hè, ấm áp về mùa đông, tránh mưa tạt, gió lùa. Với quy mô ban đầu nuôi 10 con (1 đực, 9 cái) cần có 3 chuồng nuôi. Hai chuồng nuôi heo cái sinh sản, một chuồng nuôi heo đực giống. 4. Thức ăn và khẩu phần thức ăn: Bao gồm thức ăn xanh (cỏ, cây các loại), thức ăn tinh (ngũ cốc, củ quả, mầm cây, rễ cây các loại), muối khoáng (tro bếp, đất sét, hỗn hợp đá liếm...). Thực tế cho thấy, heo rừng thường tìm đến nương rẫy mới đốt kiếm tro, đất sét để ăn. Khẩu phần thức ăn cho heo rừng lai thông thường: 50% rau, củ, quả các loại (có thể sản xuất tại trang trại), 50% cám, gạo, ngũ cốc các loại, hèm bia, bã đậu… Mỗi ngày cho ăn 2 lần (sáng, chiều), một con heo lai trưởng thành tiêu thụ hết khoảng 2,0 - 3,0kg thức ăn các loại. Thức ăn cho heo rừng lai do con người cung cấp có thể thiếu dinh dưỡng, nhất là đạm, khoáng và sinh tố…do đó ngoài việc bổ sung thức ăn tinh giàu đạm, sinh tố, cần thiết phải bổ sung thêm đá liếm cho heo. Hỗn hợp đá liếm bổ sung khoáng có thể mua hay tự trộn theo tỷ lệ (muối ăn 100g; sắt sunphát 100g; đồng sunphát 50g; diêm sinh 100g; vôi tôi 1.000g…đất sét vừa đủ 3kg) cho heo liếm tự do cũng chỉ hết khoảng 20 - 25 gam/con/ngày. Thức ăn của heo rừng lai chủ yếu là thực vật. Không nên lạm dụng thức ăn giàu dinh dưỡng để nuôi heo rừng lai vì nó sẽ làm cho phẩm chất thịt của heo rừng lai bị biến đổi và nhiều khi làm cho heo bị bệnh tiêu chảy... Heo ăn thức ăn xanh tươi nên ít uống nước, tuy nhiên cũng cần có đủ nước sạch và mát cho heo uống tự do. Nước không có ý nghĩa về mặt dinh dưỡng, nhưng có ý nghĩa quan trọng đối với sự tồn tại và phát triển của heo, nhất là khi thời tiết nắng nóng… Hàng ngày phải vệ sinh chuồng trại, dọn bỏ thức ăn dư thừa, rửa sạch máng ăn, máng uống… 5. Chăm sóc nuôi dưỡng: Heo đực giống: Quản lý và chăm sóc tốt, 1 heo đực có thể phối 5 - 10 heo cái. Heo đực giống phải nuôi riêng và có chế độ bồi dưỡng, nhất là thức ăn tinh giàu đạm. Ngày phối giống bổ sung thêm thức ăn tinh: 1 - 2 quả trứng, muối khoáng, sinh tố cho ăn tự do.. Heo cái giống: Heo rừng lai mắn đẻ, đẻ nhiều con, mỗi năm có thể đẻ 2 lứa, mỗi lứa 6 - 7 con, cá biệt có lứa đẻ 9 - 10 con và khéo nuôi con. Trong tự nhiên, khi đẻ heo mẹ tự chăm sóc, nuôi dưỡng con cái và tự tách bầy khi con lớn… Heo rừng lai sinh sản tự nhiên quanh năm. Vấn đề cơ bản là theo dõi biểu hiện lên giống và xác định thời điểm phối giống thích hợp. Thời gian mang thai 3 tháng, 3 tuần, 3 ngày (114 - 115 ngày) thì đẻ. Đối với heo nái mang thai: Heo mang thai nên nuôi riêng để tiện chăm sóc nuôi dưỡng, 2 tháng đầu mang thai cho ăn khẩu phần thức ăn bình thường: rau, củ, quả, hạt ngũ cốc các loại…có thể bổ sung thêm thức ăn tinh hỗn hợp, 15g muối, 20g khoáng mỗi ngày. Ngày heo đẻ có thể cho heo ăn cháo loãng, ít muối, ít rau xanh để đề phòng sốt sữa. Đối với heo nái nuôi con: Khẩu phần thức ăn phải đảm bảo số lượng, chất lượng và chủng loại. Khi heo con được 1,5 - 2 tháng tuổi, đã ăn được thức ăn do con người cung cấp thì cho mẹ ăn khẩu phần ăn bình thường. Không nên phối giống cho heo nái động dục trong thời kỳ nuôi con, vì khó thụ thai hoặc thụ thai nhưng số lượng và chất lượng heo con sinh ra không đạt yêu cầu. Heo con: Heo sơ sinh màu lông đen, có những sọc nâu vàng chạy dọc thân, không cần đỡ đẻ, cắt rốn, chỉ khoảng 30 phút đến 1 giờ sau đẻ heo con đã có thể đứng dậy bú mẹ. 15 - 20 ngày chạy lon ton và bắt đầu tập ăn cỏ, cây. Heo con được 1,5 - 2 tháng tuổi, lúc này heo con đã cứng cáp, ăn được thức ăn do con người cung cấp thì cai sữa, tách bầy khỏi heo mẹ. Hàng ngày, nên cho heo con vận động và tiếp xúc gần gũi với con người. Heo sơ sinh có thể đạt 300 - 500 gr/con, 1 tháng tuổi 3 - 5 kg, 2 tháng tuổi 8 - 10kg, 6 tháng tuổi 20 - 25 kg, 12 tháng tuổi có thể đạt 60 - 70% trọng lượng trưởng thành. Với cách nuôi và chế độ dinh dưỡng thông thường, sau 6 tháng nuôi heo con có thể đạt trọng lượng 25kg và bán thịt. II. Một số bệnh thường gặp 1. Bệnh tiêu hóa: Khi heo rừng lai mắc một số bệnh về đường tiêu hóa (như sình bụng, đầy hơi, tiêu chảy, ngộ độc thức ăn…) có thể dùng các loại thuốc trị bệnh đau bụng, đầy hơi, khó tiêu, tiêu chảy của heo nhà cho uống và chích ngừa. Dùng 5-10 kg rau dừa dại cho heo ăn hoặc có thể bổ sung thức ăn, thức uống đắng chát như lá, quả ổi xanh, cà rốt, rễ cau, rễ dừa… Bệnh ở đường tiêu hóa: Do nhiều nguyên nhân như thức ăn không phù hợp, nhiễm khuẩn đường ruột, ký sinh trùng. Phải xem con vật bệnh do nguyên nhân nào mà có liệu pháp điều trị thích hợp, nếu đàn heo rừng lai đã tẩy giun định kỳ rồi thì có thể kết hợp các loại thuốc sau trong điều trị: Vime C - Electrolyte: 1g thuốc/ 2lít nước uống, hay Vime-Amino, Aralis: 1ml/ kg thể trọng/ ngày, Vime-Flutin 1ml/5 kg thể trọng/ngày hoặc Coli-Norgent 1g/5kg thể trọng/ngày. Dùng liên tục 3-5 ngày. Trong trường hợp có sốt, bỏ ăn ta có thể dùng thêm 1 trong các loại thuốc sau: Genta-Colenro: 1ml/5-10 kg thể trọng hoặc Vime- Sone: 1ml/5 kg thể trọng. Để đề phòng các bệnh về đường tiêu hóa, cần cho heo ăn những thức ăn đảm bảo vệ sinh, không bị ẩm mốc, hôi thối, không có dư lượng thuốc trừ sâu, khẩu phần ăn phải đầy đủ dinh dưỡng. 2. Bệnh chấn thương: Do tranh giành thức ăn, hay lúc đùa giỡn gây ra, có thể dùng Vime-Iodine bôi lên vết thương. Vết thương có khả năng tái tạo nhanh nên mau lành. Nếu vết thương chỉ bị chấn thương nhỏ thì rửa sạch và bôi thuốc sát trùng, chấn thương lớn thì rửa sạch, sát trùng vết thương trước khi khâu, chích kháng sinh tổng hợp như Ampicyline, Tetracyline… 3. Ký sinh trùng đường ruột: Heo bị nhiễm ký sinh trùng đường ruột thường còi cọc, chậm lớn, trong phân có ấu trùng giun, sán. Cần thiết phải xổ sán, giun cho heo như bệnh giun đũa heo, giun phổi heo. 3.1. Bệnh giun đũa heo: Do một loài giun giống như chiếc đũa có tên là Ascaris suum, ký sinh ở ruột non. Khi heo ăn phải trứng giun có trong thức ăn xanh như rau muống, rau lấp, bèo, cỏ… sẽ phát triển thành giun trưởng thành. Khi mắc phải heo có biểu hiện to bụng, ỉa chảy, chậm lớn, xù lông, gầy còm dần. Khi có nhiều giun dễ gây ách tắc ruột, tắc ống mật, thủng ruột… có thể dùng các loại thuốc sau: Nimison 1g/5kg thể trọng; Tayzu 1g/10kg thể trọng của heo để tẩy giun. Tốt nhất, nên cho ăn thuốc vào buổi sáng. Ngoài ra, có thể dùng: Levamizol 10 mg/kg thể trọng, cho uống qua miệng hoặc tiêm; Mebendazol 6-8 mg/kg thể trọng, cho uống qua miệng. Kinh nghiệm nuôi heo rừng lai ở các trang trại cho biết khi cho heo ăn lá cây keo dậu (Lencaenna leucocephala) thì vừa là cung cấp thức ăn xanh vừa là thuốc tẩy giun đũa khá hiệu nghiệm. 3.2. Bệnh giun phổi lợn: Do những giun tròn Metastrongylus ký sinh ở khí quản, phế quản. Khi mắc bệnh con vật gầy còm, ho nhiều, mệt mỏi, kém ăn, ngày càng khó thở và nếu nặng quá có thể chết. Khi mổ khám thấy phổi bị viêm, trong khí quản, phế quản có nhiều giun. Có thể dùng các loại thuốc sau: Levamizol; Tetramizol; Mebendazol để tẩy giun cho heo, liều lượng và cách sử dụng theo khuyến cáo của Nhà sản xuất. Hiệu quả nhất là Tetramizol thứ đến là Mebendazol. Hai loại thuốc này có sẵn ở nước ta. Thực tiễn cho thấy, bệnh giun phổi heo dễ xuất hiện sau những trận mưa dài ngày, giun đất có ấu trùng gây nhiễm mà heo ăn vào dễ gây bệnh giun phổi heo. 4. Ký sinh trùng ngoài da: Có các loại ve, ghẻ, ruồi, muỗi..ít khi bám trên da hút máu và truyền bệnh ở heo rừng lai. Với đặc tính hoang dã nên heo rừng lai không sợ muỗi, côn trùng tấn công. Trường hợp heo bị ký sinh trùng ngoài da, có thể dùng thuốc sát trùng bôi, xịt. Để đề phòng bệnh ký sinh trùng ngoài da cho heo rừng lai, nên định kỳ vệ sinh, sát trùng chuồng trại và môi trường xung quanh. Ta có thể kết hợp các loại thuốc sau để điều trị: Tiêm Vemectin 0,3%: 1ml/10kg thể trọng, Vime-Blue: Phun đều lên vết thương 2-3 lần/ ngày. Top