Lễ Gia Tiên Trong đám Cưới Truyền Thống Của Người Việt - Webdamcuoi

Lễ gia tiên là một trong những phong tục lâu đời không thể thiếu trong đám cưới truyền thống của người Việt Nam

Đám cưới truyền thống của người Việt Nam có khá nhiều phong tục. Các phong tục này đa số đều được truyền lại từ thời các cụ cho đến ngày hôm nay. Mặc dù, theo thời gian, đã có khá nhiều phong tục cưới thời xưa đã được đơn giản hoặc lượt bỏ bớt cho phù hợp với thời đại ngày này. Tuy nhiên, vẫn có những phong tục cưới mà người dân vẫn còn giữ cho đến ngày hôm nay. Những phong tục cưới còn duy trì đến ngày nay đa số là những phong tục được mọi người xem là hữu ích, hướng đến cội nguộn. Một trong những phong tục đó chính là lễ gia tiên

Mục lục

Toggle

• Lễ gia tiên là gì?
• Lễ gia tiên có ý nghĩa gì?
• Tại sao phải tổ chức lễ gia tiên?
• Lễ gia tiên được tổ chức khi nào? Lễ gia tiên được tổ chức ở đâu?
• Tham dự lễ gia tiên bao gồm những ai?
• Bàn thờ gia tiên
• Lễ gia tiên được tổ chức như thế nào?
  • Nghi thức tổ chức lễ gia tiên ở nhà gái
    • Nghi thức tổ chức lễ gia tiên trong lễ hỏi ở nhà gái
    • Nghi thức tổ chức lễ gia tiên trong lễ cưới của nhà gái
  • Nghi thức tổ chức lễ gia tiên ở nhà trai.
  • Lời khấn trong lễ gia tiên
• Lễ gia tiên trong đám cưới của 3 miền có gì khác nhau
  • Lễ gia tiên trong đám cưới của người miền Bắc
  • Lễ gia tiên trong đám cưới của người miền Trung
  • Lễ gia tiên trong đám cưới của người miền Nam
• Các tông màu trang trí gia tiên
  • Trang trí gia tiên với tông màu đỏ
  • Trang trí gia tiên với tông màu xanh lá
  • Trang trí gia tiên với tông màu hồng

Lễ gia tiên là gì?

Lễ gia tiên là một trong những phong tục cưới truyền thống của người Việt Nam. Lễ này được tổ chức cả ở nhà trai và nhà gái. Nó được xem là buổi lễ thông báo của gia đình trước bàn thờ tổ tiên về việc cưới vợ, gã con cháu trong nhà. Trong lễ gia tiên, cô dâu và chú rể sẽ thắp hương lên bàn thờ tổ tiên để tỏ lòng nhớ đến cội nguồn, tổ tiên của mình.

Đối với nhà gái, khi người con gái chính thức bước ra đi lấy chồng thì sẽ làm lễ gia tiên thông báo với tổ tiên bên nhà gái.

Còn đối với nhà trai, lễ gia tiên được xem như là một buổi lễ ra mắt của nàng dâu đối với gia đình và tổ tiên của nhà chồng.

Lễ gia tiên có ý nghĩa gì?

Nếu phân tích theo âm Hán Việt thì “GIA” có ý nghĩa là “Gia Đình”.

Còn “Tiên” mang 2 ý nghĩa khác nhau. Ý nghĩa thứ nhất có nghĩa là “Đầu Tiên” hay là “Trên Hết” hoặc là “Trước Hết”. Ý nghĩa thứ hai có nghĩa là “Tổ Tiên”.

Như vậy, nếu xét theo ý nghĩa từ phân tích trên thì lễ gia tiên có nghĩa là buổi lễ trước tiên của gia đình hoặc là buổi lễ ra mắt gia đình tổ tiên.

Tại sao phải tổ chức lễ gia tiên?

Ông bà ta từ xưa đến nay đều có truyền thống thờ cúng tổ tiên. Người xưa có câu “Chim có tổ, người có tông” cũng hàm ý bày tỏ lòng biết ơn của con người ngày nay đối với công ơn sinh dưỡng của cha mẹ, tổ tiên.

Đám cưới được cho là một trong những sự kiện trọng đại nhất trong gia đình. Do đó, việc tổ chức một nghi lễ để ra mắt và thông báo cho tổ tiên gia đình là một việc nhất định phải làm. Cho dù gia đình là gã con gái hay cưới vợ cho con trai thì cũng phải thực hiện nghi lễ gia tiên, thắp hương cho dòng họ tổ tiên của nhà mình.

Lễ gia tiên được tổ chức khi nào? Lễ gia tiên được tổ chức ở đâu?

Theo truyền thống thì lễ gia tiên được tổ chức trong lễ hỏi và cả trong lễ cưới. Ngày nay, để tiết kiệm thời gian, nhiều lễ hỏi và lễ cưới đã được gộp chung 1 ngày, do đó họ cũng làm lễ gia tiên trong ngày hôm đó luôn.

Nếu tổ chức lễ hỏi riêng thì trong lễ hỏi, lễ gia tiên chỉ tổ chức tại nhà gái. Trong lễ hỏi, sau khi các bậc cha chú của hai nhà thưa chuyện xong, nhà gái chính thức nhập lễ vật và chấp nhận lời hỏi cưới của bên nhà trai thì lễ gia tiên mới chính thức được cử hành. Cô dâu và chú rể sẽ thắp hương tại bàn thờ gia tiên nhà gái, ra mắt tổ tiên nhà gái.

Còn trong lễ cưới, lễ gia tiên sẽ được cử hành tại nhà trai lẫn nhà gái. Đây là nghi thức được thực hiện sau cùng trong lễ cưới, sau khi đã 2 nhà đã thưa chuyện xong và cử hành xong những nghi thức khác trong lễ cưới

Tham dự lễ gia tiên bao gồm những ai?

Trong đám cưới và lễ gia tiên thì đương nhiên cô dâu và chú rể sẽ là nhân vật chính của buổi lễ. Ngoài cô dâu và chú rể ra, tùy thuộc lễ gia tiên tổ chức tại nhà trai hay nhà gái mà cha mẹ của chú rể hoặc cha mẹ của cô dâu sẽ là những người đứng ra và hướng dẫn cho đôi trai gái thắp hương trước bàn thờ tổ tiên

Bàn thờ gia tiên

Bàn thờ gia tiên là nơi thiêng liêng nhất trong buổi lễ gia tiên. Bàn thờ gia tiên được mọi người chăm chút kỹ lưỡng và trang trí thật đẹp trong ngày cưới. Bàn thờ tổ tiên trong lễ cưới được bố trí như sau:

– Chính diện bàn thờ là nơi đặt ảnh hoặc linh vị của tổ tiên. Một số nơi cũng dán chữ hỷ ngay chính diện thay cho ảnh hoặc linh vị tổ tiên

       – Hai bên đặt bộ lư đồng và cặp nến long phụng.

       – Ngoài ra còn trang trí thêm bình hoa và chậu trái cây ngũ quả.

– Có nhiều nơi không trang trí bình hoa thì họ thay thế bằng 2 chậu trầu cau được tết thành hình cặp long phụng đặt 2 bên của bàn thờ.

Đối với bên nhà gái, ngoài bàn thờ chính là nơi thờ và thắp hương cho tổ tiên, lễ gia tiên còn phải có một bàn mâm quả nữa.

Bàn mâm quả được phủ khăn bàn lịch sự và được đặt thấp hơn bàn thờ gian tiên. Bàn này dùng để đặt các loại mâm quả mà nhà trai mang sang để xin cưới dâu.

Nhà gái cũng bổ trí thêm bàn họ cho khách bên đàn trai và đàn gái cũng ngồi thưa chuyện với nhau, trước khi tiến đến làm lễ gia tiên. Bàn họ thường có 12 ghế, mỗi nhà 6 ghế. Số lượng này có thể tăng hay giảm tùy theo số lượng người bên nhà trai đi sang bên nhà gái chứ không cố định.

Trên bàn họ, nhà gái chuẩn bị sẵn tách trà, bình trà hoặc nước suối kết hợp với trang trí những bình hoa tươi để đón tiếp đoàn nhà trai.

Lễ gia tiên được tổ chức như thế nào?

Nghi thức tổ chức lễ gia tiên của nhà gái và nhà trai có chút khác nhau. Lễ gia tiên của lễ hỏi và lễ cưới cũng có sự khác nhau.

Nghi thức tổ chức lễ gia tiên ở nhà gái

Nghi thức tổ chức lễ gia tiên trong lễ hỏi ở nhà gái

Như đã đề cập ở bên trên, trong lễ hỏi, chỉ có nhà gái tổ chức lễ gia tiên mà thôi. Lễ hỏi là ngày nhà trai mang sính lễ được đựng trong các tráp cưới, các mâm quả cưới sang bên nhà gái để hỏi cưới dâu cho con cháu bên nhà trai.

Lễ hỏi sẽ được nhà trai thông báo cho nhà gái biết trước về ngày giờ, số lượng người nhà trai sẽ qua bên nhà gái. Từ đó nhà gái chuẩn bị sẵn mọi thứ để đón tiếp nhà trai.

Bên nhà gái sẽ trang trí và chuẩn bị bàn thờ gia tiên thật trang trọng. Chuẩn bị thêm bàn mâm quả để đặt các loại mâm quả nhà gái mang sang. Chuẩn bị bàn họ với số lượng người đã được thông báo.

Khi nhà trai sang, nhà gái sẽ mời các đại diện bên nhà trai vào nhà ngồi vào bàn họ. Nhà trai một bên, nhà gái một bên. Bên nhà trai sẽ lần lượt chào hỏi và giới thiệu các thành viên trong đoàn nhà trai. Sau đó nêu lý do có mặt tại nhà gái ngày hôm nay cùng với các lễ vật mang theo gồm có những gì. Cuối cùng đại diện nhà trai xin phép nhà gái cho phép hai cháu được thành hôn.

Đại diện nhà gái sẽ đứng lên và giới thiệu bản thân và đưa ra lời chấp thuận nhận lễ vật cũng như là chấp thuận lời cầu hôn của bên nhà trai. Đại diện bên nhà gái sẽ mang một số sính lễ của nhà trai mang sang đặt lên bàn thờ gia tiên của nhà gái để cúng tổ tiên.

Tiếp theo, cô dâu và chú rể tương lai sẽ cùng nhau xuất hiện và thắp hương lên bàn thờ gia tiên của nhà gái theo hướng dẫn của người đại diện bên nhà gái. Lễ gia tiên trong lễ hỏi như là một nghi thức thông báo với tổ tiên bên nhà gái là con gái của gia đình sắp đi lấy chống, cũng như giới thiệu đến các vị tổ tiên chàng rể tương lai của gia đình bên nhà gái.

Nghi thức tổ chức lễ gia tiên trong lễ cưới của nhà gái

Trong lễ cưới, lễ gia tiên lại một lần nữa được nhà gái cử hành. Trong ngày cưới, đoàn nhà trai sẽ qua nhà gái để rước dâu. Đến nơi, sau khi hoàn tất các thủ tục chào hỏi và phát biểu của hai nhà, hôn lễ sẽ chính thức được cửa hành. Lễ gia tiên là lễ được cử hành cuối cùng trong lễ cưới tại nhà gái. Bố của cô dâu hoặc là người đại diện nam giới của bên nhà gái sẽ là người thắp hương đầu tiên lên bàn thờ gia tiên. Đồng thời, người này cũng là người đọc lời khấn thông báo người con gái trong nhà chuẩn bị xuất giá, và giới thiệu chàng rể tương lai ra mắt tổ tiên.

Sau đó, cô dâu chú rể theo sự hướng dẫn của người đại diện cùng nhau thắp hương lên bàn thờ gia tiên của bên nhà gái. Sau khi hương khói được thắp lên thì cũng là lúc kết thúc lễ gia tiên tại nhà gái, mọi người sẽ bắt đầu chuẩn bị rước dâu về nhà chồng.

Nghi thức tổ chức lễ gia tiên ở nhà trai.

Cô dâu chú rể lên xe hoa và cùng với đoàn rước dâu đi về nhà trai. Theo tục lệ xưa, thì mẹ cô dâu sẽ không đi đưa dâu. Khi đoàn rước dâu về đến bên nhà trai thì cô dâu chú rể phải thực hiện lễ gia tiên một lần nữa tại nhà trai.

Lễ gia tiên tại nhà trai mang ý nghĩa thông báo hôn lễ của con cháu trong nhà cho tổ tiên biết. Đồng thời giới thiệu và ra mắt nàng dâu mới trước các vị tổ tiên của bên nhà trai.

Cũng giống như lễ gia tiên bên nhà gái, cha chú rể hoặc một đại diện nam giới bên nhà trai sẽ là người thắp hương trước trên bàn thờ gia tiên. Sau đó người này sẽ hướng dẫn cô dâu và chú rể cùng thắp hương lên bàn thờ gia tiên của bên nhà trai. Sau khi lễ kết thúc, cô dâu chú rể cùng cúi lại và dâng trà cho cha mẹ của chú rể. Đồng thời cũng dâng trà nước mới các vị tiền bối trong gia đình nhà trai.

Lễ vật trên bàn thờ gia tiên của bên nhà trai thường có mâm ngũ quả, chậu hoa tươi, trầu cau, hộp bánh, hộp trà…

>>> Xem thêm: 5 quy định tổ chức đám cưới các bạn trẻ cần phải biết

5 quy định tổ chức đám cưới các bạn trẻ cần biết.

Lời khấn trong lễ gia tiên

Thời xưa, trong lễ cưới, người xưa luôn có những bài khấn vái trước tổ tiên để mong tổ tiên phù hộ cho cô dâu chú rể sống hạnh phúc bên nhau trọn đời. Những bài khấn vái thời xưa mang nặng tính chất phong kiến cũng như sùng bái thần linh. Nó không còn phù hợp với thời đại ngày nay nữa.

Lời khấn ngày nay được viết lmột cách dễ hiểu và ngắn gọn. Bạn có thể tham khảo bài khấn sau đây:

“Hôm nay ngày lành tháng tốt

Được sự đồng ý và thống nhất của gia đình hai bên.

Chúng con chính thức cử hành hôn lễ cho 2 cháu.

Nguyễn Văn A và Phạm Thị B.

Nay lễ đã thành.

Chúng con xin dâng các lễ vật theo truyền thống đến các chư vị tổ tiên.

Mong các vị tổ tiên phù hộ cho 2 cháu “Trăm Năm Hạnh Phúc”, “Đầu Bạc Răng Long”.

Chúng con xin thành tâm kính khấn.”

Lễ gia tiên trong đám cưới của 3 miền có gì khác nhau

Lễ gia tiên trong đám cưới của người miền Bắc

Bàn thờ cho lễ gia tiên là bàn thờ chính của gia đình, trước buổi lễ cần dọn dẹp sạch sẽ, có thể phủ thêm vải đỏ và câu đối. Trên bàn thờ phải có một mâm ngũ quả, có thể kết hình long phụng cho thêm phần long trọng, hoa tươi – thường là hoa lay ơn, một con gà luộc và một đĩa xôi gấc đỏ. Ngoài ra, khi nhà trai rước được cô dâu về nhà, sẽ mang một phần mâm quả của tráp xin dâu, thường gọi là mâm lại quả và không có trầu cau, rượu, về sẽ thắp hương trên bàn thờ.

Lễ gia tiên trong đám cưới của người miền Trung

Lễ cưới hỏi của người miền Trung thường đơn giản, không cầu kỳ với quan niệm “trọng lễ nghi khi tài vật”. Thường bàn lễ gia tiên được chuẩn bị rất chu đáo và cẩn thận, mâm lễ cúng sẽ có đầy đủ trầu cau, rượu trà, nến tơ hồng và không thể thiếu bánh phu thê. Nhà trai nếu khá giả thì mâm lễ sẽ có thêm bánh kem và bánh dẻo chứ không cúng heo quay như nhiều nơi.

Lễ gia tiên trong đám cưới của người miền Nam

Với người miền Nam, lễ cưới là một dịp vô cùng quan trọng, yếu tố thẩm mỹ và lễ nghi đều được đặt lên cao. Thường các gia đình sẽ lập một bàn thờ giả ngay tại phòng khách rộng rãi nhất để đảm bảo được sự trang trọng. Bàn thờ gia tiên sẽ được treo phông đỏ, treo chữ hỷ và câu đối, cặp lư đồng đã được đánh bóng kỹ trước đó, cặp mâm quả hình long phụng kết tỉ mỉ, bình hoa lớn. Trên bàn thờ cũng có thể để ảnh tổ tiên, ông bà hoặc có thể bỏ trống, bày sẵn mâm ngũ quả, gà luộc hoặc cầu kỳ hơn, có thể đặt mâm trái cây hình long phụng để bàn thờ thêm đẹp mắt.

Một trong những nghi thức quan trọng trong lễ gia tiên của người miền Nam chính là Lễ Rước Đèn. Lễ lên đèn là lễ quan trọng nhất đối với các lễ cưới tại khu vực Nam Bộ. Đa phần tất cả những đám cưới tại Nam Bộ đều thực hiện nghi lễ này. Hai ngọn nến long phụng do nhà trai mang đến được đem ra chuẩn bị sẵn. Bàn thờ tổ tiên được bày trí gọn gàng sạch sẽ, người đại diện hướng dẫn cô dâu và chú rể thực hiện lễ lên đèn dân lên bàn thờ tổ tiên.

Hai ngọn nến long phụng (người Nam Bộ gọi là đèn cầy long phụng) sẽ được đốt lên từ ngọn lửa của ngọn đèn đặt trên bàn thờ. Người đại diện sẽ cầm 2 ngọn nến long phụng khấn vái trước. Sau khi lửa cháy đều trên ngọn nến, người đại diện sẽ trao cho cô dâu chú rể mỗi người 1 ngọn nến để cắm vào chân đèn của bàn thờ gia tiên. Ngọn nến phải cháy thông dong và đều đặn vì nếu cháy bên cao bên thấp sẽ mang đến điều không may như gia đình sẽ bất hòa, vợ chồng dễ cãi nhau, còn nếu cháy đều thì mang ý nghĩa vợ chồng hòa thuận, làm ăn phát đạt…. Để nến khỏi tắt trong quá trình làm lễ, người nhà sẽ tạm thời tắt bớt quạt và đóng bớt cửa sổ để tránh gió làm tắt ngón nến.

Các tông màu trang trí gia tiên

Trang trí gia tiên với tông màu đỏ

Trong lễ cưới nói riêng, lễ gia tiên nói chung thì tông màu đỏ chính là tông màu được ưa chuộng nhất. Màu đỏ là màu đại diện cho niềm vui, hỷ sự, niềm may mắn nên nó là tông màu chính cho những sự kiện lớn trong gia đình.

Màu đỏ trong trang trí gia tiên được chủ yếu bố trí ở các phông nền, khăn trải bàn, áo ghế và hoa trang trí trên bàn thờ gia tiên, bàn thờ họ.

Một số mẫu trang trí gia tiên với tông màu đỏ.

Trang trí gia tiên với tông màu xanh lá

Xanh lá là màu của thiên nhiên, màu của cây cỏ, hoa lá. Một không khí tươi mát và thanh khiết được tạo ra khi bạn sử dụng tông màu xanh lá để trang trí gia tiên. Màu xanh lá thường được kết hợp với màu trắng để tạo phong cách nhẹ nhàng, thoái mái.

Màu xanh lá trong trang trí gia tiên được bố trí ở các phông chính diện của bàn thờ, các loại hoa trang trí kết hợp xanh lá và hoa trắng, các loại nơ được buộc trên ghế trong bàn họ.

Một số mẫu trang trí gia tiên với tông màu xanh lá.

>>> Xem thêm: 50 mẫu trang trí bàn thờ gia tiên đẹp mắt

Trang trí gia tiên với tông màu hồng

Màu hồng là màu của sự lãng mạn, là màu của sự đáng yêu. Trang trí gia tiên theo tông màu hồng không những giúp bạn có một không gian cưới thật xinh xắn mà còn mang một không khí lãng mạn nữa.

Người ta thường sử dụng kết hợp tông màu hồng đậm và hồng nhạt để tạo ra hiệu ứng cho kiểu trang trí này. Tông màu hồng nhạt được sử dụng cho áo ghế, khăn trải bàn, các phông màn phụ. Trong khí đó tông màu hồng đậm được sử dụng cho các loại nơ trên áo ghế, tấm phủ khăn bàn, khăn trải bàn thờ gia tiên và bàn mâm quả.

Một số mẫu trang trí gia tiên với tông màu hồng.

>>> Xem thêm: Nghi lễ cưới của người miền Bắc

Nghi lễ cưới miền Bắc gồm những lễ gì?

>>> Xem thêm: Trở thành cô dâu đẹp như hoa trong ngày cưới

Trở thành cô dâu đẹp như hoa trong ngày cưới.

bàn thờ gia tiên, lễ gia tiên, lễ gia tiên là gì, lễ gia tiên miền bắc, lễ gia tiên miền nam, lễ gia tiên miền trung, lễ gia tiên nhà gái, lễ gia tiên nhà trai, lễ gia tiên tổ chức khi nào, lễ gia tiên tổ chức ở đâu, lễ gia tiên trong đám cưới, lời khấn, lời khấn bái lễ gia tiên, lời khấn lễ gia tiên, nghi thức tổ chức lễ gia tiên, tại sao phải tổ chức lễ gia tiên, thành phần tham dự lễ gia tiên, trang trí gia tiên, ý nghĩa của lễ gia tiên