LỊCH SỬ 7 | THCS Huỳnh Văn Nghệ - Quận Bình Tân

Bài 4:

TRUNG QUỐC THỜI PHONG KIẾN

(Thời sơ kì và trung kì trung đại)

A. NỘI DUNG BÀI HỌC

1. Sự hình thành xã hội phong kiến ở Trung Quốc

* Biến đổi về sản xuất:

- Công cụ bằng sắt ra đời => mở rộng diện tích gieo trồng => Năng xuất lao động tăng.

* Biến đổi về xã hội:

- Một số quan lại và nông dân giàu chiếm nhiều ruộng đất, lại có quyền lực, trở thành giai cấp địa chủ.

- Ngược lại, nhiều nông dân bị mất ruộng, trở nên nghèo túng, phải nhận ruộng của địa chủ để cày cấy, gọi là nông dân lĩnh canh hay những tá điền. Khi nhận ruộng, nông dân phải nộp một phần hoa lợi cho địa chủ, gọi là địa tô.

=> Như vậy, xã hội phong kiến Trung Quốc đã được hình thành dần dần từ thế kỉ III TCN (thời Tần) và được xác lập vào thời Hán.

2. Xã hội Trung Quốc thời Tần - Hán

* Thời Tần:

- Tần Thuỷ Hoàng đã thi hành một loạt chính sách như chia đất nước thành các quận, huyện và trực tiếp cử quan lại đến cai trị, ban hành một chế độ đo lường và tiền tệ thống nhất cho cả nước, gây chiến tranh, mở rộng lãnh thổ về phía bắc và phía nam...

Tượng gốm trong lăng mộ Tần Thủy Hoàng

* Thời Hán:

- Các vua thời nhà Hán đã xoá bỏ chế độ pháp luật hà khắc của nhà Tần, giảm nhẹ tô thuế và sưu dịch cho nông dân, khuyến khích họ nhận ruộng cày cấy và khẩn hoang, phát triển sản xuất nông nghiệp.

=> Nhờ thế, kinh tế phát triển, trật tự xã hội ổn định, thế nước đã vững vàng. Nhà Hán còn tiến hành nhiều cuộc chiến tranh, xâm lấn bán đảo Triều Tiên, thôn tính các nước phương Nam.

3. Sự thịnh vượng của Trung Quốc dưới thời Đường

- Đối nội:

+ Cử quan lại đến các địa phương cai trị.

+ Mở khoa thi tuyển chọn quan lại.

+ Cắt giảm tô thuế.

+ Thực hiện chế độ quân điền.

- Đối ngoại:

+ Tiến hành chiến tranh xâm lược mở rộng lãnh thổ.

+ Củng cố chế độ đô hộ ở An Nam.

-> Thời Đường Trung Quốc trở thành quốc gia cường thịnh nhất châu Á.

4. Trung Quốc thời Minh, Thanh

a) Thời Minh:

- Năm 1368, Chu Nguyên Chương lên ngôi Hoàng đế lập ra nhà Minh (1368-1644):

+ Khôi phục và phát triển kinh tế, mầm mống tư bản chủ nghĩa xuất hiện (công trường thủ công lớn, xưởng dệt, nhà buôn lớn; thành thị…).

+ Đối ngoại: tiến hành xâm lược, bành trướng lãnh thổ.

+ Cuối thời Minh: xã hội suy thoái.

=> Nông dân khởi nghĩa (Lý Tự Thành làm cho triều Minh sụp đổ).

Bản đồ Trung Quốc thời nhà Minh

b) Nhà Thanh (1644-1911):

- Đối nội: thi hành chính sách áp bức dân tộc, người Hán phải theo phong tục của người Mãn.

=> Nông dân lại khởi nghĩa, nhà Thanh suy yếu

- Đối ngoại: thực hiện chính sách “bế quan tỏa cảng”

=> Tư bản phương Tây xâm lược.

Bản đồ Trung Quốc thời nhà Thanh

6. Văn hoá, khoa học - kĩ thuật Trung Quốc thời phong kiến

Trong suốt hàng nghìn năm lịch sử, văn hoá Trung Quốc đã đạt được những thành tựu rực rỡ và có ảnh hưởng sâu rộng tới các nước láng giềng.

- Về tư tưởng:Nho giáo, Đạo giáo, Phật giáo phát triển. Nho giáo trở thành hệ tư tưởng và đạo đức của giai cấp phong kiến.

- Văn học:

+ Thơ Đường đạt đến đỉnh cao. Với những nhà thơ tiêu biểu: Lý Bạch, Đỗ Phủ,...

+ Tiểu thuyết phát triển dưới thời Minh - Thanh: Tam Quốc diễn nghĩa - La Quán Trung, Thủy Hử - Thi Nại Am, Tây Du Kí - Ngô Thừa Ân, Hồng Lâu Mộng - Tào Tuyết Cần,...

- Lịch sử:Bộ sử kí của Tư Mã Thiên, Hán thư, Đường thư, Minh sử,...

- Nghệ thuật, kiến trúc: những công trình đồ sộ, đặc sắc: Vạn lý trường thành, Tử cấm thành, Tượng phật bằng ngọc thạch,...

- Kĩ thuật:có nhiều phát minh quan trọng như giấy, kĩ thuật in, la bàn, thuốc súng,...

B. CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP Tứ đại phát minh của Trung Quốc có ảnh hưởng như thế nào đến các nước trên thế giới?

C. ĐƯỜNG LINK THAM KHẢO

https://youtu.be/vzv9h3tl-7A