LOÉT DẠ DÀY – TÁ TRÀNG Giảng Viên Hướng Dẫn - SlidePlayer

Presentation on theme: "LOÉT DẠ DÀY – TÁ TRÀNG Giảng viên hướng dẫn: ThS. BS. Nguyễn Phúc Học"— Presentation transcript:

1 LOÉT DẠ DÀY – TÁ TRÀNG Giảng viên hướng dẫn: ThS. BS. Nguyễn Phúc HọcLớp: YDH7 – Nhóm 13 Trần Tuấn Anh Đoàn TRần Minh Anh Nguyễn hữu Thi Nguyễn Đình Tài Nam Nguyễn Thanh Phúc

2 1.Định nghĩa, nguyên nhân và bệnh sinh a.Định nghĩaLoét dạ dày tá tràng (Peptic ulcer) là một bệnh mạn tính, diễn biến có tính chu kì. tổn thương là những ổ loét niêm mạc dạ dày-tá tràng, ổ loét này có thể xâm lấn sâu hơn qua lớp dưới niêm mạc; vị trí ổ loét ở dạ dày (loét dạ dày) hoặc ở hành tá tràng (loét hành tá tràng). b. Nguyên nhân và bệnh sinh Cho đến nay cơ chế sinh bệnh của loét dạ dày-hành tá tràng vẫn chưa thật rõ ràng

3 LOÉT DẠ DÀY – TÁ TRÀNG Vai trò của Hélicobacter Pylori (HP): đã được Marshall và Warren phát hiện năm 1983, HP gây viêm dạ dày mạn tính nhất là vùng hang vị (type B), và viêm tá tràng do dị sản niêm mạc dạ dày vào ruột non, rồi từ đó gây loét. 90% trường hợp loét dạ dày, và 95% trường hợp loét tá tràng có sự hiện diện HP nơi ổ loét.

4 -Vi Khuẩn H.P gây tổn thương niêm mạc dạ dày tá tràng đồng thời sản xuất ra amoniac làm môi trường tại chổ bị acid để gây ra ổ loét. -HP sản xuất men urease làm tổn thương niêm mạc dạ dày; nó cũng sản xuất ra proteine bề mặt, có hoá ứng động (+) với bạch cầu đa nhân trung tính và monocyte. -Nó còn tiết ra yếu tố hoạt hoá tiểu cầu, các chất tiền viêm, các chất superoxyde,interleukin 1 và TNF là những chất gây viêm và hoại tử tế bào. HP còn sản xuất ra các men protease, phospholipase làm phá huỷ chất nhầy niêm mạc dạ dày. Yếu tố tinh thần: 2 yếu tố nhân cách và sự tham gia của stress .Loét củng thường xảy ra ở người có nhiều san chấn tình cảm. Vai trò của thuốc lá: làm xuất hiện các ổ loét mới , làm chậm sự lành sẹo và gây đề kháng với điều trị . Yếu tố di truyền Yếu tố ăn uống Yếu tố tiết thực

5 Vai trò của một số thuốc:Aspirin: gây loét và chảy máu , gặp ở dạ dày nhiều hơn ở tá tràng do Aspirin ức chế Prostaglandin làm cản trở sự đổi mới tế bào niêm mạc và ức chế sự sản xuất nhầy ở dạ dày và tá tràng Nhóm kháng viêm Nonsteroide: gây loét và chảy máu tương tự Aspirin ,nhưng không ăn mòn tại chỗ. Corticoide: Ngăn chặn sự tổng hợp Prostaglandin làm bộc phát lại các ổ loét cũ hoặc ở người có sẵn tố tính loét. Triệu chứng: Đau ở vùng bụng là triệu chứng chính - Một số trường hợp loét không có triệu chứng và được phát hiện khi có biến chứng.

6 Xét nghiệm: - trên 90% loét nằm ở mặt trước hoặc mặt sau của tá tràng cách môn vị 2cm. Đôi khi 2 ổ loét đối diện gọi là "Kissing ulcers" - sự tiết acid dạ dày thường cao bất thường - nội soi và phim baryte, cho thấy ổ thuốc thường nằm theo trục của môn vị ở trên hai mặt hoặc hình ảnh tá tràng bị biến đổi. Có thể nhận ra dễ dàng ổ loét do đáy màu xám sẩm được phủ lớp fibrin, đôi khi được che đậy bởi các nếp niêm mạc bị sưng phù, các loét dọc khó phân biệt được với các loét đang làm sẹo. Trong trường hợp này bơm bleu de methylene nó sẽ nhuộm fibrin có màu xanh. - Định lượng acid và gastrin được chỉ định nếu nghi ngờ 1 sự tiết bất thường do u gastrin, một sự phì đại vùng hang vị, cường phó giáp hoặc suy thận. 3. Biến chứng Thường gặp là chảy máu, thủng, xơ teo gây hẹp, thủng bít hay tự do, loét sâu kèm viêm quanh tạng, đặc biệt loét dạ dày lâu ngày có thể ung thư hóa. Chảy máu: thường gặp nhất nhưng khó đánh giá tần số chính xác. Khoảng 15-20% bệnh nhân loét có một hoặc nhiều lần chảy máu; loét tá tràng thường chảy máu (17%) so với dạ dày (12%), người già chảy máu nhiều hơn người trẻ. Biến chứng chảy máu thường xảy ra trong đợt loét tiến triển nhưng cũng có thể là dấu hiệu đầu tiên.

7 - Thủng: loét ăn sâu vào thành dạ dày hay tá tràng có thể gây thủng- Thủng: loét ăn sâu vào thành dạ dày hay tá tràng có thể gây thủng. Đây là biến chứng thứ nhì sau chảy máu(6%), đàn ông nhiều hơn phụ nữ. Loét mặt trước hoặc bờ cong nhỏ thì thủng vào khoang phúc mạc lớn, loét mặt sau thì thủng vào cơ quan kế cận hoặc hậu cung mạc nối. Triệu chứng là thường khởi đầu bằng cơn đau dữ dội kiểu dao đâm đó là dấu viêm phúc mạc và nhiễm trùng nhiếm độc. - Hẹp hôn vị: thường gặp nhất khi ổ loét nằm gần môn vị. Gây ra do loét dạ dày hoặc tá tràng hoặc phản ứng do co thắt môn vị trong loét dạ dày nằm gần môn vị, hẹp có thể do viêm phù nề môn vị. Triệu chứng là nặng bụng sau khi ăn. Mữa ra thức ăn củ >24h. - Chẩn đoán hẹp môn vị: + Thông thường dạ dày có dịch ứ >100ml. + Phim baryte dạ dày còn tồn đọng baryte >6h + Phim nhấp nháy, chậm làm vơi dạ dày >6h khi thức ăn có đánh dấu đồng vị phóng xạ Technium 99 - Loét ung thư hóa: tỉ lệ loét ung thư hóa thấp 5-10%, và thời gian loét kéo dài >10 năm. Hiện nay người ta thấy rằng viêm mạng hang vị nhất là thể teo, thường đưa đến ung thư hóa nhiều hơn (30%), còn loét tá tràng rất hiếm khi bị ung thư.

8 4. ĐIỀU TRỊ a. Mục đích điều trị:- Giảm yếu tố gây loét dựa trên bệnh căn của từng bệnh nhân. - Tăng cường yếu tố bảo về và tái tạo niêm mạc - Diệt trừ H.pylory bằng kháng sinh và thuốc diệt khuẩn. b. Chế độ ăn uống và sinh hoạt làm giảm tiết dịch vị: - Chế độ ăn uống và nghỉ ngơi - Tránh nhịn đói, ăn phụ ban đêm, thuốc lá..v..v. - Tâm lý, liệu pháp

9 c. Các thuốc điều trị loét dạ dày - tá tràng:- Thuốc trung hòa acid dịch vị: Maalox, Gelox, Alusi, Mylanta,Trigel, Phosphalugel, - Thuốc chống bài tiết HCL: thuốc làm giảm acid dịch vị + Thuốc kháng choline: Gastrozepine, Leblon + Thuốc kháng H2: - Thế hệ 2: Ranitidine (Raniplex, Azantac, Zantac, Histac, Lydin, Aciloc...). - Thế hệ 3: Famotidine (Pepcidine,..). - Thế hệ 4: Nizacid (Nizatidine). + Thuốc kháng bơm proton: Omeprazol, Esomeprazole, + Thuốc kháng Gastrin: Proglumide

10 C. Thuốc bảo vệ niêm mạc: Carbénoxolone (Caved’ s, Biogastrone). Bismuth (Peptobismol, Trymo, Dénol). Sucralfate (Ulcar, Kéal, venter, sulcrafar). Prostaglandine E2 (Cytotec, Minocytol) D. Thuốc diệt H.P: chủ yếu là các kháng sinh: Nhóm lactamine như Pénicilline, Ampicilline, Amoxicilline, các Céphalosporines. Nhóm cycline: Tétracycline, Doxycycline. Nhóm macrolides: Erythromycine, Roxithromycine, Azithromycine, Clarithromycine, Levofloxacin.

11 - Nhóm Bisthmus: Như trymo, denol, Peptobismol.- Nhóm Quinolone và nhóm imidazoles: Métronidazole, Tinidazole,Secnidazole.. - Nhóm Bisthmus: Như trymo, denol, Peptobismol.

12 4.4. Chỉ định điều trị ngoại khoa: Chỉ định phẫu thuật tuyệt đối: + loét biến chứng chảy máu cấp nặng không cầm máu được + loét thủng , hẹp môn vị, ung thư hóa. Chỉ định tương đối: + Chảy máu ổ loét tái phát nhiều lần nghi ngờ chảy tiếp. + Bệnh nhân > 40 tuổi, đã điều trị nội khoa tích cực mà không đỡ, đau nhiều làm ảnh hưởng đến khả năng lao động và cuộc sống bình thường.