Luyện Từ Và Câu - Nối Các Vế Câu Ghép Bằng Quan Hệ Từ Trang 22, 23

I. Nhận xét

Cách nối và sắp xếp các vế câu trong hai câu ghép dưới đây có gì khác nhau ? Viết câu trả lời vào bảng:

 

Câu ghép	Cách nối các vế câu	Cách sắp xếp các vế câu
a) Nếu trời trở rét thì con phải mặc thật ấmm.	Nối bằng…………	-Vế 1 chỉ điều kiện. - Vế 2 chỉ…………
b)Con phải mặc ấm, nếu trời rét.	Nối bằng……………	-Vế 1 chỉ............. - Vế 2 chỉ…………

Gợi ý:

Em phân tích để tìm ra hai vế câu, sau đó chú ý thành phần đứng giữa hai vế câu chính là cách nối của câu đó. Sau đó quan sát xem các vế câu được đặt theo thứ tự khác nhau như thế nào?

Trả lời:

Câu ghép	Cách nối các vế câu	Cách sắp xếp các vế câu
a) Nếu trời trở rét thì con phải mặc thật ấmm.	Nối bằng cặp QHT ‘‘nếu thì” thể hiện quan hệ điều kiện kết quả.	-Vế 1 chỉ điều kiện. - Vế 2 chỉ kết quả.
b)Con phải mặc ấm, nếu trời rét.	Nối bằng một QHT “nếu” thể hiện quan hệ điều kiện kết quả.	-Vế 1 chỉ kết quả. - Vế 2 chỉ điều kiện.

II. Luyện tập

1. Đọc các câu ghép sau và thực hiện yêu cầu ở dưới.

a) Nếu ông trả lời đúng ngựa của ông đi một ngày được mấy bước thì tôi sẽ nói cho ông biết trâu của tôi cày một ngày được mấy đường

b) Nếu là chim, tôi sẽ là loài bồ câu trắng.

Nếu là hoa, tôi sẽ là một đoá hướng dương

Nếu là mây, tôi sẽ là một vầng mây ấm.

- Gạch một gạch dưới vế câu chỉ điều kiện (giả thiết), gạch hai gạch dưới vế câu chỉ kết quả.

- Khoanh tròn các quan hệ từ, cặp quan hệ từ nối các vế câu.

Gợi ý:

- Em phân tích các thành phần trong câu.

- Từ đó tìm ra ý nghĩa từ vế và các quan hệ từ đi kèm.

Trả lời:

a)  Nếu ông trả lời đúng ngựa của ông đi một ngày mây bước (Vế ĐK) // thì tôi sẽ nói cho ông biết trâu của tôi một ngàv cày được mấy đường. (Vế KQ)

(cặp QHT nếu ..... thì)

b) Nếu là chim (Vế GT) // tôi sẽ là loài bồ câu trắng (Vế KQ). (Quan hệ từ "nếu")

Nếu là hoa (Vế GT) // tôi sẽ là một đoá hướng dương (Vế KQ). (Quan hệ từ "nếu")

Nếu là mây (Vế GT) // tôi sẽ là một vầng mây ấm (Vế KQ). (Quan hệ từ "nếu")

"Là người, tôi sẽ chết cho quê hương" được coi là một câu đơn được mở đầu bằng trạng ngữ "Là người".

 

2. Điền quan hệ từ thích hợp vào mỗi chỗ trống để tạo ra những câu ghép chỉ điều kiện - kết quả hoặc giả thiết - kết quả :

a) …………... chủ nhật này trời đẹp............ chúng ta sẽ đi cắm trại.

b) …………..bạn Nam phát biểu ý kiến................cả lớp lại trầm trồ khen ngợi.

c) ………..... ta chiếm được điểm cao này............. trận đánh sẽ rất thuận lợi.

Gợi ý:

Một số quan hệ từ chỉ điều kiện - kết quả hoặc giả thiết - kết quả có thể dùng được là: nếu ... thì...; hễ ... thì ....; giá .... thì ...; .....

Trả lời:

a) Nếu chủ nhật này trời đẹp thì chúng ta sẽ đi cắm trại.

b) Hễ bạn Nam phát biểu ý kiến thì cả lớp lại trầm trồ khen ngợi.

c) Nếu  ta chiếm được điểm cao này thì trận đánh sẽ rất thuận lợi.

 

3. Viết thêm vào chỗ trống một vế câu thích hợp để tạo thành câu ghép chỉ điều kiện - kết quả hoặc giả thiết - kết quả :

a) Hễ em được điểm tốt..............................

b) Nếu chúng ta chủ quan...........................

c) ………………………thì Hồng đã có nhiều tiến bộ trong học tập.

Gợi ý:

- Em đọc kĩ vế đã cho để hiểu câu đó sẽ đề cập đến nội dung gì.

- Lựa chọn một vế câu nữa có liên quan đến nội dung câu thên theo quan hệ điều kiện - kết quả, giả thiết - kết quả.

- Lựa chọn một số quan hệ từ chỉ điều kiện - kết quả hoặc giả thiết - kết quả có thể dùng được là: nếu ... thì...; hễ ... thì ....; giá .... thì ...; .....

Trả lời:

a) Hễ em được điểm tốt thì cả nhà đều mừng vui.

b) Nếu chúng ta chủ quan thì công việc khó mà thành công được.

c) Nếu chịu khó trong học hành thì Hồng đã có nhiều tiến bộ trong học tập.