Một Số Biện Pháp Phòng Chống Rét Cho Cá - Sở Nông Nghiệp

Nguyên nhân: Đối với cá rô phi, cá quả, trê lai, rô đồng… khi nhiệt độ xuống thấp cá thường rúc dưới bùn tránh rét bị xây xát là cơ hội cho một số loại nấm phát triển gây bệnh. Đối với cá chim trắng ở nhiệt độ dưới 120C sức đề kháng giảm, các loại ký sinh trùng như trùng quả dưa, trùng loa kèn, trùng mỏ neo phát triển gây bệnh cho cá. Các loại cá trắm, chép, mè, trôi chịu được nhiệt độ thấp nhưng khi nhiệt độ dưới 100C cá ăn kém hoặc ngừng ăn, nếu không được chăm sóc tốt, nhiệt độ thấp kéo dài cá gầy và có thể bị chết.

Do đó việc phòng chống rét cho cá là rất cần thiết. Trung tâm giống thủy sản giới thiệu với bà con một số biện pháp phòng chống rét cho cá qua đông như sau:

* Đối với cá giống: thời gian chống rét từ tháng 10 đến tháng 3 năm sau.

Điều kiện ao nuôi

Ao chống rét cho cá những tháng mùa đông cần chọn ao kín gió, có diện tích từ 1000 – 2000m2, ao hình chữ nhật, hướng Bắc - Nam, chọn đất pha cát ao sâu từ 2,0 - 2,5m, đáy ít bùn. Ao nuôi gần nguồn nước sạch, chủ động cấp và tiêu nước.

Mật độ cá thả: 20-25 con/m2.

Chuẩn bị ao nuôi: tháng 10 và tháng 11 hàng năm, sau khi thu hoạch cá cần tháo cạn nước, bắt hết cá tạp trong ao, nạo vét bùn đáy, chỉ để lớp bùn < 20cm, phát quang bờ, san lấp các hang hố, tạo độ phẳng của đáy ao. Dùng vôi để cải tạo đáy ao và diệt tạp, liều lượng dùng từ 10 – 12kg/100m2, rắc đều và phơi nắng 3 - 5 ngày. Cấp đủ nước vào ao đạt 1,8 - 2m, dùng lưới chắn để lọc, không để cá tạp vào ao.

 Một số biện pháp phòng chống rét

- Nâng cao sức đề kháng cho cá

Trong 2 tháng trước khi vào mùa đông cần cho cá ăn đầy đủ dinh dưỡng để đảm bảo sức khỏe cho cá. Bổ sung thêm Vitamin C vào thức ăn với lượng 3 - 5g/kg để tăng sức đề kháng. Định kì 15 ngày, xay tỏi trộn vào thức ăn phòng bệnh cho cá với lượng

1kg tỏi/ 100kg cá.

Trong mùa đông, tranh thủ những ngày nắng ấm cho cá ăn bổ xung. Khi nhiệt độ nước xuống dưới 18oC, ngừng cho cá ăn.

- Che ao bằng bèo

 Mặt ao có thể thả bèo tây, bèo ong hoặc bèo hoa dâu trong đó tốt nhất nên sử dụng bèo hoa dâu chiếm 2/3 diện tích ao về phía Bắc chắn gió (bèo được gom vào một góc ao tránh thả tràn lan che kín hết diện tích mặt ao, làm giảm độ thoáng của ao, gây thiếu ô xy cho cá).

Bèo tây khi thả xuống ao làm nơi tránh rét cho cá rất tốt tuy nhiên sau mùa đông cần dọn dẹp tránh để rễ bèo thối gây ô nhiễm nền đáy ao.

Bèo hoa dâu thả xuống ao vừa chống rét cho cá hết thời gian chống rét có thể sử dụng làm thức ăn rất tốt cho cá trắm cỏ.

Ao phủ bèo

- Che ao bằng bạt nilon

Để tránh gió lùa đưa không khí lạnh làm nhiệt độ nước giảm thấp. Khi trời rét đậm dùng tre, gỗ và các vật liệu khác làm giàn trên mặt ao, che phủ kín bằng bạt nilon để tăng khả năng giữ nhiệt độ, đồng thời lắp máy sục khí tăng cường ôxy cho cá. Khi trời nắng ấm mở hai đầu bạt ra để ao được thông thoáng.

 

Ao che bạt

- Làm sọt cho cá tránh rét

Các ao chống rét cho cá tạo một góc ao về phía bắc sâu, dùng các sọt đan bằng tre, lấy rơm rạ dùng nước vôi phun vào sát trùng, phơi thật khô ấn đầy sọt cắm cọc dìm xuống đáy ao (khi rơm rạ bị phân hủy vớt lên và thay lượt rơm rạ khác).

- Quản lý môi trường ao nuôi

Sử dụng nhiệt kế đo nhiệt độ nước, để có biện pháp xử lý kịp thời, đảm bảo nhiệt độ nước ao thường xuyên trên 200C, tránh để nhiệt độ xuống dưới 120C là nhiệt độ gây chết chủ yếu cá rô phi và cá chim trắng.

Ở độ sâu 1,8 - 2,0m nhiệt độ tầng đáy sẽ cao hơn tầng mặt 3 - 40C do vậy   duy trì mức nước trong ao 1,8 - 2,0m.

Tranh thủ ngày nắng ấm có thể thay 20 - 30% nước ao.

Định kỳ 10 - 15 ngày dùng vôi bột hòa tan té xuống ao để tiêu diệt mầm bệnh trong ao với lượng 2 - 3kg/100m3 nước.

Có thể sử dụng các loại chế phẩm sinh học để xử lý nước ao và nền đáy như EMC, Anova NB25…

* Đối với cá thịt

Đối với các loại cá chịu rét kém, bà con nông dân cần tính toán thời gian thả hợp lý để thu hoạch cá trước mùa đông. Nếu cá chưa đạt kích cỡ thu hoạch thì tiến hành các biện pháp phòng chống rét tương tự như với cá giống.

Đối với những ao rộng và nông ngoài đồng không có các điều kiện như với ao cá giống thì cần có những khu vực nước sâu 1,8-2m nhất định, chiếm từ 1/3 diện tích ao và phủ bèo khu vực đó để cá trú ẩn những ngày lạnh.

Trong suốt thời gian trú đông, không được dùng lưới, các loại phương tiện đánh bắt cá, tránh cá bị xây xát dẫn đến bị nhiễm bệnh./.