MỘT SỐ VƯỚNG MẮC VỀ NHẬP VỤ ÁN HÌNH SỰ

Ngày 01/01/2018 Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015 có hiệu lực thi hành, Bộ luật tố tụng hình sự đã quy định rõ các trường hợp nhập, tách vụ án hình sự theo quy định tại Điều 170 và Điều 242.

Qua nghiên cứu quy định của Bộ luật luật tố tụng hình sự năm 2015 về việc nhập vụ án hình sự để tiến hành điều tra và thực tiễn thực hiện công tác giải quyết các vụ án hình sự thấy có khó khăn, vướng mắc về trường hợp: Vụ án mà hành vi phạm tội, các tội phạm đã được thực hiện có quan hệ với nhau hoặc hoạt động của các bị can trong các vụ án đó có quan hệ với nhau.

Ví dụ: Nguyễn Văn A là cán bộ Lao động thương binh xã hội xã B trong quá trình thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao, A đã không thực hiện việc cắt chế độ trợ cấp của các đối tượng thương binh khi những đối tượng này chết để chiếm đoạt số tiền 500.000.000 đồng. Để quyết toán được số tiền này, A đã lập các danh sách tăng giảm không đúng để trình Chủ tịch UBND xã là Nguyễn Văn C ký. Ông C do tin tưởng nên đã không thực hiện việc kiểm tra, đối chiếu do đó không phát hiện ra việc làm của ông A. Hành vi của ông A cấu thành tội “Tham ô tài sản”, hành vi của ông C cấu thành tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.

Nếu căn cứ quy định của Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015 về các trường hợp nhập vụ án hình sự để điều tra thì 02 vụ án trên không thuộc 03 trường hợp nêu tại khoản 1 Điều 170 và khoản 1 Điều 242 Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015. Tuy nhiên đối với 02 vụ án này nếu không nhập để điều tra mà được khởi tố điều tra thành 02 vụ án riêng biệt thì quá trình điều tra, thu thập chứng cứ cũng như việc triệu tập bị cáo; người bị hại hoặc nguyên đơn dân sự; triệu tập người làm chứng; triệu tập những người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến phiên tòa xét xử để xét hỏi làm rõ hành vi phạm tội, trách nhiệm dân sự của các bị cáo, người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan tại phiên tòa sẽ phức tạp, khó khăn.

Do đó 02 vụ án hình sự này cần phải được nhập vào để tiến hành điều tra mới đảm bảo việc phát hiện, xác định tội phạm và người phạm tội được chính xác, xử lý nghiêm minh, triệt để, toàn diện, không để lọt tội phạm, không làm oan người vô tội, đồng thời bảo vệ các quyền, lợi ích hợp pháp của Nhà nước, của công dân.

Ngoài ví dụ nêu trên, trong một số vụ án hình sự khác mặc dù không nằm trong quy định được nhập vụ án nhưng nếu không nhập thì việc điều tra, truy tố, xét xử gặp rất nhiều khó khăn.

Do vậy theo quan điểm cá nhân tôi thì Điều 170 và 242 Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015 cần bổ sung thêm trường hợp có thể quyết định nhập vụ án hình sự để điều tra đối với “những vụ án mà hành vi phạm tội, các tội phạm đã được thực hiện có quan hệ với nhau hoặc hoạt động của các bị can trong các vụ án đó có quan hệ với nhau”.

NGUYỄN NGỌC BÍNH