.NET Framework – Wikipedia Tiếng Việt

.NET Framework

Sơ đồ Các Thành phần trong Microsoft.Net Framework.
Phát triển bởi	Microsoft
Phát hành lần đầu	13 tháng 2 năm 2002; 22 năm trước (2002-02-13)
Phiên bản ổn định	4.8.1 / 9 tháng 8 năm 2022; 2 năm trước (2022-08-09)[1]
Hệ điều hành	Windows 98, Windows NT 4.0, Windows Server 2003, Windows XP, Windows Vista, Windows Server 2008, Windows 7, Windows 8, Windows 10, Windows 11
Thể loại	Framework phần mềm
Giấy phép	Độc quyền; BCL với giấy phép Microsoft Reference Source License
Website	dotnet.microsoft.com

.NET Framework là một nền tảng lập trình và cũng là một nền tảng thực thi ứng dụng chủ yếu trên hệ điều hành Microsoft Windows được phát triển bởi Microsoft từ năm 2002, kết thúc phát triển vào năm 2022 ở phiên bản 4.8.1. Các chương trình được viết trên nền .NET Framework sẽ được triển khai trong môi trường phần mềm (ngược lại với môi trường phần cứng) được biết đến với tên Common Language Runtime (CLR). Môi trường phần mềm này là một máy ảo trong đó cung cấp các dịch vụ như an ninh phần mềm (security), quản lý bộ nhớ (memory management), và các xử lý lỗi ngoại lệ (exception handling).

.NET Framework bao gồm tập các thư viện lập trình lớn, và những thư viện này hỗ trợ việc xây dựng các chương trình phần mềm như lập trình giao diện; truy cập, kết nối cơ sở dữ liệu; ứng dụng web; các giải thuật, cấu trúc dữ liệu; giao tiếp mạng... CLR cùng với bộ thư viện này là 2 thành phần chính của .NET Framework.

.NET Framework đơn giản hóa việc viết ứng dụng bằng cách cung cấp nhiều thành phần được thiết kế sẵn, người lập trình chỉ cần học cách sử dụng và tùy theo sự sáng tạo mà gắn kết các thành phần đó lại với nhau. Nhiều công cụ được tạo ra để hỗ trợ xây dựng ứng dụng .NET, và IDE (Integrated Developement Environment) được phát triển và hỗ trợ bởi chính Microsoft là Visual Studio.

Lịch sử phát triển

[sửa | sửa mã nguồn]

Phiên bản	Số hiệu phiên bản	Ngày phát hành	Visual Studio	Được phát hành kèm theo
1.0	1.0.3705.0	13 tháng 2 năm 2002	Visual Studio.NET	Windows XP Tablet and Media Center Editions[2]
1.1	1.1.4322.573	24 tháng 4 năm 2003	Visual Studio.NET 2003	Windows Server 2003
2.0	2.0.50727.42	7 tháng 11 năm 2005	Visual Studio 2005	Windows Server 2003 R2
3.0	3.0.4506.30	6 tháng 11 năm 2006	Windows Vista, Windows Server 2008
3.5	3.5.21022.8	19 tháng 11 năm 2007	Visual Studio 2008	Windows 7, Windows Server 2008 R2
4.0	4.0.30319.1	12 tháng 4 năm 2010	Visual Studio 2010
4.5	4.5.50709	15 tháng 8 năm 2012	Visual Studio 2012	Windows 8, Windows Server 2012
4.6	20 tháng 7 năm 2015	Visual Studio 2015	Windows 10
4.8	18 tháng 4 năm 2019	Windows 10 (ngừng phát triển từ bản 4.8)

.NET Framework 1.0

[sửa | sửa mã nguồn]

Đây là phiên bản đầu tiên của .NET Framework, nó được phát hành vào năm 2002 cho các hệ điều hành Windows 98, NT 4.0, 2000 và XP. Việc hỗ trợ chính thức từ Microsoft cho phiên bản này kết thúc vào 10/7/2007, tuy nhiên thời gian hỗ trợ mở rộng được kéo dài đến 14/7/2009.

.NET Framework 1.1

[sửa | sửa mã nguồn]

Phiên bản nâng cấp đầu tiên được phát hành vào 4/2003. Sự hỗ trợ của Microsoft kết thúc vào 14/10/2008, và hỗ trợ mở rộng được định đến 8/10/2013.

Những thay đổi so với phiên bản 1.0:

• Tích hợp hỗ trợ mobile ASP.NET (trước đây chỉ là phần mở rộng tùy chọn)
• Thay đổi về kiến trúc an ninh - sử dụng sandbox khi thực thi các ứng dụng từ Internet.
• Tích hợp hỗ trợ ODBC và cơ sở dữ liệu Oracle
• .NET Compact Framework
• Hỗ trợ IPv6 (Internet Protocol version 6)
• Vài thay đổi khác trong API

.NET Framework 2.0

[sửa | sửa mã nguồn]

Kể từ phiên bản này, .NET Framework hỗ trợ đầy đủ nền tảng 64-bit. Ngoài ra, cũng có một số thay đổi trong API; hỗ trợ các kiểu "generic"; bổ sung sự hỗ trợ cho ASP.NET; .NET Micro Framework - một phiên bản .NET framwork có quan hệ với Smart Personal Objects Technology.

.NET Framework 3.0

[sửa | sửa mã nguồn]

Đây không phải là một phiên bản mới hoàn toàn, thực tế chỉ là một bản nâng cấp của .NET 2.0. Phiên bản 3.0 này còn có tên gọi khác là WinFX, nó bao gồm nhiều sự thay đổi nhằm hỗ trợ việc phát triển và chuyển đổi (porting) các ứng dụng trên Windows Vista. Tuy nhiên, không có sự xuất hiện của .NET Compact Framework 3.0 trong lần phát hành này.

Bốn thành phần chính trong phiên bản 3.0:

• Windows Presentation Foundation (WPF - tên mã là Avalon): Đây là một công nghệ mới, và là một nỗ lực của Microsoft nhằm thay đổi phương pháp hay cách tiếp cận việc lập trình một ứng dụng sử dụng giao diện đồ họa trên Windows với sự hỗ trợ của ngôn ngữ XAML.
• Windows Communication Foundation (WCF - tên mã là Indigo): Một nền tảng mới cho phép xây dựng các ứng dụng hướng dịch vụ (service-oriented).
• Windows Workflow Foundation (WF): Một kiến trúc hỗ trợ xây dựng các ứng dụng workflow (luồng công việc) một cách dễ dàng hơn. WF cho phép định nghĩa, thực thi và quản lý các workflow từ cả cách nhìn theo hướng kĩ thuật và hướng thương mại.
• Windows CardSpace (tên mã là InfoCard): một kiến trúc để quản lý định danh (identity management) cho các ứng dụng được phân phối.

Ngoài ra Silverlight (hay WPF / E), một phiên bản nhánh.NET Framework hỗ trợ các ứng dụng trên nền web, được Microsoft tạo ra để cạnh tranh với Flash.

Có thể minh họa .NET 3.0 bằng một công thức đơn giản: .NET 3.0 =.NET 2.0 + WPF + WCF + WF + WCS [3]

.NET Framework 3.5

[sửa | sửa mã nguồn]

Được phát hành vào 11/2007, phiên bản này sử dụng CLR 2.0. Đây có thể được xem là tương đương với phiên bản .NET Framework 2.0 SP1 và .NET Framework 3.0 SP1 cộng lại. .NET Compact Framework 3.5 được ra đời cùng với phiên bản .NET Framework này.

Các thay đổi kể từ phiên bản 3.0:

• Các tính năng mới cho ngôn ngữ C# 3.0 và VB.NET 9.0
• Hỗ trợ Expression Tree và Lambda
• Các phương thức mở rộng (Extension methods)
• Các kiểu ẩn danh (Anonymous types)
• LINQ
• Phân trang (paging) cho ADO.NET
• API cho nhập xuất mạng không đồng bộ (asynchronous network I/O)
• Peer Name Resolution Protocol resolver
• Cải thiện WCF và WF
• Tích hợp ASP.NET AJAX
• Namespace mới System.CodeDom
• Microsoft ADO.NET Entity Framework 1.0

Cũng như phiên bản 3.0, có thể minh họa sự thay đổi của.NET 3.5 bằng công thức:

.NET 3.5 =.NET 3.0 + LINQ + ASP.NET 3.5 + REST [3]

.NET Framework 4.0

[sửa | sửa mã nguồn]

Phiên bản beta đầu tiên của .NET 4 xuất hiện vào 5/2009 và phiên bản RC (Release Candidate) được ra mắt vào 2/2010. Bản chính thức của .NET Framework 4 được công bố và phát hành cùng với Visual Studio 2010 vào 12/4/2010.

Các tính năng mới được Microsoft bổ sung trong .NET Framework 4:

• Dynamic Language Runtime
• Code Contracts
• Managed Extensibility Framework
• Hỗ trợ các tập tin ánh xạ bộ nhớ (memory-mapped files)
• Mô hình lập trình mới cho các ứng dụng đa luồng (multithreaded) và bất đồng bộ (asynchronous)
• Cải thiện hiệu năng, các mô hình workflow.

.NET Framework 4.5

[sửa | sửa mã nguồn]

Những thông tin đầu tiên của .NET 4.5 được Microsoft công bố vào 14/9/2011 tại BUILD Windows Conference và được giới thiệu cùng với Windows 8 bản dựng 8102.101.winmain_win8m3.110830-1739 và nó chính thức được ra mắt vào 15/8/2012 [4].

Kể từ phiên bản này, Microsoft bắt đầu cung cấp 2 gói cài đặt riêng biệt, gói đầy đủ và gói giản chức năng client profiles [5].

Xem thêm

[sửa | sửa mã nguồn]

• .NET
• ASP.NET
• C Sharp
• CodePlex

Tham khảo

[sửa | sửa mã nguồn]

1. ^ https://devblogs.microsoft.com/dotnet/announcing-dotnet-framework-481
2. ^ “.NET Framework Service Pack 2”. Truy cập ngày 4 tháng 5 năm 2011. Windows XP Tablet Edition and Windows XP Media Center Edition already contain.NET Framework 1.0 Service Pack 2.
3. ^ a b “Framework: 10 năm nhìn lại - Tạp chí Thế giới Vi Tính Việt Nam”. Bản gốc lưu trữ ngày 5 tháng 12 năm 2014. Truy cập ngày 31 tháng 10 năm 2014.
4. ^ “Microsoft (MSDN): Announcing the release of.NET Framework 4.5 RTM”. Bản gốc lưu trữ ngày 17 tháng 8 năm 2012. Truy cập ngày 19 tháng 11 năm 2012.
5. ^ Microsoft:.NET Framework Client Profile

Liên kết ngoài

[sửa | sửa mã nguồn] Wikibooks có một quyển sách tựa đề .NET Development Foundation

• Cổng thông tin.Net Framework dành cho cộng đồng lập trình viên
• Những tính năng mới có trong.Net Framework 4.0
• Khái niệm căn bản về.Net Framework
• Trung tâm phát triển khung lập trình.NET
• Trang blog của đội BCL (Base Class Library)

x t s Danh sách giao diện ứng dụng và thư viện khung Microsoft Windows
Đồ họa	Desktop Window Manager, Direct2D, Direct3D, D3D (extensions), GDI / GDI+, WPF, Windows Color System, Windows Image Acquisition, Windows Imaging Component
Audio	DirectMusic, DirectSound, DirectX plugin, XACT, Speech API, XAudio2
Đa phương tiện	DirectX, Media Objects, Video Acceleration, DirectInput, DirectShow, Image Mastering API, Managed DirectX, Media Foundation, XNA, Windows Media, Video for Windows
Web	MSHTML, RSS Platform, JScript, VBScript, BHO, XDR, SideBar Gadgets
Truy cập dữ liệu	Data Access Components, Extensible Storage Engine, ADO.NET, ADO.NET Entity Framework, Sync Framework, Jet Engine, MSXML, OLE DB, OPC
Mạng máy tính	Winsock, LSP, Winsock Kernel, Filtering Platform, Network Driver Interface Specification, Windows Rally, BITS, P2P API, MSMQ, MS MPI, DirectPlay
Thông tin liên lạc	Messaging API, Telephony API, WCF
Quản trị & quản lý	Win32 console, Windows Script Host, WMI (extensions), PowerShell, Task Scheduler, Offline Files, Shadow Copy, Windows Installer, Error Reporting, Event Log, Common Log File System
Chuẩn thành phần	COM, COM+, ActiveX, Distributed Component Object Model, .NET Framework
Thư viện (máy tính)	Base Class Library (BCL), Microsoft Foundation Classes (MFC), Active Template Library (ATL), Windows Template Library (WTL)
Thiết bị cài đặt	Windows Driver Model, Windows Driver Foundation, KMDF, UMDF, WDDM,NDIS,UAA,Broadcast Driver Architecture,VxD
Bảo mật	Crypto API, CAPICOM, Windows CardSpace, Data Protection API, Security Support Provider Interface (SSPI)
.NET	ASP.NET, ADO.NET, Base Class Library (BCL), Remoting, Silverlight, TPL, WCF, WCS, WPF, WF
Chế tạo phần mềm	EFx Factory, Enterprise Library, Composite UI, CCF, CSF
IPC	MSRPC, Trao đổi dự liệu động(DDE), Remoting, WCF
Tính truy cập	Active Accessibility, UI Automation
Văn bản và đa ngôn ngữ	DirectWrite, Text Services Framework, Text Object Model, Input method editor, Language Interface Pack, Multilingual User Interface, Uniscribe