Tổng Quan Về Microsoft .NET -

Trong bài viết này, mình bỏ qua về phần lịch sử của .Net (nếu muốn tìm hiểu chi tiết, mọi người có thể tìm trong mục các tài liệu tham khảo) , tập trung vào việc giải thích sự vận hành, kiến trúc, các thành phần của .Net. Bạn sẽ hiểu các phần mềm .net hoạt động ra sao và bức màn phía sau từng cái click chuột. Bài viết là sự tổng hợp kiến thức về nền tảng chủ yếu hướng tới lập trình viên .NET .

1. Vận hành của ứng dụng

Bên dưới là bức tranh mình tham khảo và vẽ lại quá trình một ứng dụng .Net được xây dựng và khởi chạy trên hệ điều hành. Hiểu bức tranh này sẽ giúp bạn dễ dàng hiểu về các thành phần trong kiến trúc .NET

1. Với IDE mà microsoft cung cấp, các Dev có thể xây dựng ứng dụng .Net với rất nhiều các ngôn ngữ lập trình (C#, VB, C++, …)

2. Khi chúng ta Build code, quá trình Compiling diễn ra, tùy thuộc vào ngôn ngữ sẽ có Compile thích hợp (Compile C# dịch code C#, Compile VB dịch code VB,… ).Kết thúc quá trình sẽ tạo ra file thực thi ứng dụng Assembly (dạng file.dll hoặc .exe)

3. Code được dịch ra bên trong Assembly là IL (1 ngôn ngữ). Như vậy, về bản chất, nhờ có các compile mà code từ muôn vàn các ngôn ngữ C#, VB, J#.. được dịch về trung 1 ngôn ngữ là IL(hay còn gọi là MSIL/CLI).

4. Khi bạn chạy ứng dụng với cú click chuột vào 1 file EXE, là lúc CLR bắt đầu công việc, code IL sẽ được nạp và compiling bởi JIT compiler về ngôn ngữ nhị phân để máy tính hiểu đc (0100…). Ứng dụng đã khởi chạy.

#1: Nếu tò mò muốn biết ngôn ngữ IL trông ra sao, bạn có thể sử dụng tool ILDASM sẵn trong VS để dịch file .DLL hoặc .EXE về file .IL sau đó mở bằng notepad để xem.

#2: Mỗi ngôn ngữ có cú pháp, các quy tắc, các luật khác nhau, các loại, các kiểu dữ liệu khác nhau, nhưng vẫn dịch được cùng về ngôn ngữ IL để tiếp tục được dịch về ngôn ngữ máy. Vậy chắc chắn trong môi trường chạy sẽ phải có các thành phần để đồng nhất các quy chuẩn chung cho các ngôn ngữ, các quy chuẩn chung cho các kiểu dữ liệu. Đó chính là CTS và CLS .

2.  Microsoft .NET

Microsoft .NET bảo gồm 2 thứ quan trọng:

+ IDE: Công cụ để lập trình viên xây dựng ứng dụng .NET, công cụ mạnh mẽ mà Microsoft cũng cấp cho các lập trình viên .Net là Visual Studio

+ .Net Framework gồm có 2 thứ:

CLR-Common Language Runtime: môi trường chạy ứng dụng

FCL-Framework Class Library: trong này bao gồm các thư viện cơ bản (BCL) và các thư viện để bạn xử lí data, xây dựng các ứng dụng .net  như web, winform, webservice…

Các phiên bản của .Net Framework theo thời gian tiếp tục bổ sung các thư viện, tính năng mới để phát triển các ứng dụng .net