Nét Thuần Việt Trên đất Cộng Hòa Séc - VnExpress

Praha, một thành phố đẹp lãng mạn, cổ kính

Hơn hai chục năm định cư ở châu Âu, giờ tôi mới thực hiện được ước mơ du lịch đến các nước Đông Âu. Một tuần lang thang ở vài thành phố của Séc chưa thấm vào đâu mà tôi đã "lượm" được biết bao kỷ niệm.

Đặt chân đến thủ đô Praha, cũng là thành phố lớn nhất của quốc gia với trên 10 triệu dân, tôi dạo qua những cây cầu soi bóng xuống dòng sông Vltava như ôm ấp, bảo vệ trăm ngàn công trình, kiến trúc được xây dựng với phong cách thời La Mã.

Đứng từ cầu Praha nhìn ra xung quanhh thấy cuộc sống thật êm đềm. Những bước tượng tôn giáo như mở lòng đón nhận tất cả các tín ngưỡng trên thế giới. Bất chợt tôi dừng lại ngắm dòng sông rộng, ngắm những con tàu chở du khách bồng bềnh dưới nắng hoàng hôn.

Tiếng đàn của các nghệ sĩ đường phố, chơi mải miết như chưa biết buồn chán. Dưới chân tượng thiên thần là những người hành khất, họ thường ngồi quì gối, che mặt, ngả mũ bên cạnh một túi "hành trang" cá nhân nhưng không rên rỉ cất tiếng xin của bố thí, tất cả tùy vào tâm của người vãng lai.

Một thành phố của những bất ngờ ngọt ngào

Ghé chân vào một siêu thị mini với cái tên rất dễ đọc: Potraviny, ở đây có đủ các loại sản phẩm: từ đồ uống, rượu, bia thuốc lá, đồ ăn khô, đông lạnh cho đến báo chí, đồ trang trí nhà cửa, hoa và cây cảnh...

Nghe tiếng bà chủ quán nói tiếng Việt, tôi quên cả chào chị mà hỏi luôn:

- Chị là người Việt à?

Có thể hơn hai chục năm xa xứ đã tạo cái tính tò mò mà tiềm thức "gặp được người quen" mỗi khi nghe tiếng mẹ đẻ ở nước ngoài.

- Ừ, em nói được tiếng Việt không?

- Tôi là người Việt Nam mà.

- Ôi vậy à, vào đây, vào đây!

Chị chủ cửa hàng nói con trai cùng làm ở tiệm đi pha cà phê mời chúng tôi. 

- Chị là Phượng. Hoa phượng nở đẹp lắm. Đang mùa hoa phượng đấy!

Chị cố giữ chân chúng tôi mặc dù cửa hàng luôn có khách vào ra.

Chị nói tiếng Tiệp (Séc) nghe hay lắm. Đặc biệt khuôn mặt chị không một phút thiếu nụ cười với mọi đối tượng khách.

- Chị nói tiếng Tiệp hay quá!

Chị phá lên cười như một cô gái tuổi hai mươi hồn nhiên hết cỡ.

- Chị chỉ nói thế thôi, Tiệp bồi đấy. Chị đâu biết viết! Mà mình bán hàng thế này cũng chỉ cần học nói! Bọn trẻ học chữ nhanh, mình già rồi, có học cũng không vào!

- À, mà chị bao nhiêu tuổi mà kêu già?

(Trời, sao ta vô duyên vậy, ai lại hỏi tuổi phụ nữ? Kệ, ở Việt Nam vẫn thế mà!)

- Chị tuổi Dê!

- Em tuổi Thân. Mậu Thân.

Chúng tôi chợt nhận ra là chị chỉ "già" hơn tôi mấy tháng.

Chị chìa cả đôi bàn tay (chị cho là gân guốc) của chị và nắm tay tôi để so sánh.

- Thấy không, tay dân lao động trông khác không? Tay chị xấu lắm.

Cái hồn nhiên thoát ra từ ánh mắt, khuôn mặt, cái nắm tay, cái kiểu cầm điếu thuốc lá của chị làm tôi xiêu lòng.

Chị mời chúng tôi ăn bánh, hút thuốc. Sau gần một tiếng nói chuyện, chúng tôi mua vài đồ uống. Chị giảm giá cho chúng tôi và nhanh tay bỏ vào túi hàng một chai rượu vang nổ.

- Chị tặng bọn em về khách sạn uống cho vui. Trưa mai, lại ra nói chuyện tiếp nhé!

Chị ôm chầm chúng tôi tạm biệt, nhưng đâu đã bước chân đi được, chị lại hỏi chúng tôi sẽ tham quan chỗ nào và chỉ dẫn chu đáo các bến tàu điện, xem gì, làm gì...

- Gọi nhau là bạn đi, cho số điện thoại, lần sau đến, nhớ tụ tập đấy!

Tôi vẫn ngỡ cuộc gặp gỡ vừa rồi chỉ có trong tiểu thuyết.

- À qua chợ Sapa chưa? Qua đấy nhớ ghé phở Tùng.

Chợ Sapa (tại Praha), một góc trời của người Việt tại Séc

Trung tâm thương mại Sapa nằm cách trung tâm phố cổ khoảng 15 cây số. Mặc dù đã được Phượng ghi địa chỉ chợ mà chúng tôi vẫn đi lạc quá 17 cây số. Chợ rộng bạt ngàn. Tôi thật sự bất ngờ vì sự "thuần Việt" ở đây. 

Trung tâm thương mại được quy hoạch với các khu bán hàng đặc chủng khác nhau. Các gian hàng bán đồ ăn: rau, hoa quả tươi, đông lạnh; các hàng quán: phở, bánh mỳ kẹp thịt, bánh cuốn, bún chả, đậu phụ, mắm tôm và cả cầy tơ. 

Bên cạnh đó, chợ còn có khu bán đồ trang trí nội thất, hàng điện tử, các văn phòng dịch vụ: dịch thuật, tư vấn, đại lý vé máy bay. Ngay góc chợ có cả một ngôi chùa cho những người theo tín ngưỡng. Hình ảnh ấy giống như một quê hương Việt Nam thu nhỏ.

Mấy giờ dạo quanh các cửa hàng, tôi chỉ gặp toàn người Việt, nghe tiếng Việt. Hiếm hoi lắm mới gặp một vài "du khách" người Séc.

Tôi tự hỏi chợ Sapa chỉ dành cho những người Việt định cư tại Praha?

Những bất ngờ hiếm hoi trên phố Praha và ở các thành phố khác

Lang thang trên phố cổ Praha, tôi cứ mải miết bấm máy để lưu lại những đường nét kiểu Gothic bảo tồn đến ngày nay.

- Chào chú! Chú có phải là cậu của Mai?

- Ừ!

- Mai Toàn ở Paris ạ!

- Ừ đúng! Sao em lại biết tôi?

- Cháu là người nhà của chồng chị Mai.

Lần đầu tiên trong đời tôi chạm chân lên đường phố Praha mà lại có người nhận ra và biết cả tên cha sinh mẹ đẻ của mình.

- Cháu nhận ra chú vì đã xem ảnh chú trên Facebook. Nhà cháu có quán ăn ngay gần quảng trường Con ngựa, mời chú ghé qua ăn.

Một lời mời chân thành mà tôi đã không có dịp đáp lại.

Dừng chân tại thành phố nhỏ Kutná Hora, cách thủ đô Praha khoảng 60km. Một thành phố nhỏ chỉ có khoảng 20 triệu dân, nổi tiếng bởi các mỏ bạc và các công trình nổi tiếng được xây dựng từ thế kỷ XIV và nằm trong danh sách của các di sản thế giới (UNESCO) như nhà thờ Saint-Barbe (1388), nhà thờ Sedlec (1280).

Tôi cũng sẽ không quên sự tiếp đón nồng nhiệt của vợ chồng cô bạn cùng "làng" mà cả hai chục năm chúng tôi chưa gặp nhau. Họ cũng là chủ một Potraviny tại thành phố Slaný khoảng 15 triệu dân, cách thủ đô Praha trên 30 km. Một thành phố cũng nặng những công trình lịch sử: toà nhà thành phố (1378), nhà thờ Trinite (1581).

Cứ như quen lắm với cái tên Potraviny, qua các thành phố lớn nhỏ của Séc, tôi cũng ghé vào các cửa hàng và tự quả quyết là chủ tiệm sẽ là người Việt Nam.

- Xin chào. Bán hàng được không anh/ chị?

Dường như sự hiếu khách đã trở thành một nét văn hoá của người Việt tại Séc. Sau những cuộc chuyện trò vui vẻ, những người "đồng hương" xa xứ lại mời tôi cốc cà phê, hút điếu thuốc, lấy một thanh chocolate làm quà.

Vui lắm. Có thể ta chưa cảm nhận cái nỗi buồn dù man mác, sâu nặng của những người xa xứ, nỗi buồn của những người xa quê, một nỗi buồn vẫn bám theo ta khi tiếp xúc với tất cả các chủ quán. Hầu hết họ đều không viết, đọc được tiếng Séc mặc dù họ nói nhanh như gió.

- Sang định cư ở đây làm cái nghề này là dễ (sống) nhất!

Ôi Potraviny và những người Việt Nam đáng yêu mà tôi đã gặp!

Hẹn gặp lại ở những chuyến đi trong tương lai.

>> Xem thêm: Bugatti Veyron trình diễn trên đường phố cộng hòa Séc

Đào Phi Cường

Ấn tượng Việt Nam trong ngày hội ở Liberec Đến với lễ hội, đoàn Việt Nam đã có màn trình diễn khá ấn tượng với màn múa lân đặc sắc trongbuổi lễ khai mạc. Tiếp đó là tiết mục võ cổ truyền của môn phái Hồng khí đạo như vọng lại thời hào hùng...

Chia sẻ hình ảnh đẹp do bạn chụp tại đây.

• Tôi đã tìm thấy đất hứa ở Czech
• Tết Việt tại CH Séc