Nghiệp Dĩ 業已. - PN-Hiệp

Có thể bạn quan tâm

Trang

Trang chủ
Trang Multiply
Guest Book
Photo

Thứ Ba, 22 tháng 11, 2016

Nghiệp dĩ 業已.

Sáng có bạn gởi tin nhắn hỏi về chữ "nghiệp dĩ". Ngày xưa lúc tôi còn nhỏ cũng hay nghe nói, chẳng hạn "Nghề này vốn là nghiệp dĩ của gia đình tôi", hoặc "Tôi đâu có chọn nghề này, nó đến như một nghiệp dĩ vậy". Trong từ "nghiệp dĩ" có từ "nghiệp" là từ thường thấy được sử dụng trong Phật giáo. Từ điển Phật học của Đoàn Trung Còn viết như sau: - Nghiệp 業, Karma (S), Kamma (P), Loi des Rétribution; acte (Fr.), nôm na "nghiệp" là "nhơn quả", là "định mạng", "việc làm", cái phải trả ở kiếp này do những gì chúng sanh đã tạo ra ở kiếp trước... Ta cũng thường thấy những thuật ngữ dùng trong Phật giáo như "nghiệp báo", "nghiệp chướng", "nghiệp duyên"... Việt Nam Tự điển (Hội Khai Trí Tiến Đức): chỉ nói về nghĩa liên quan. - Nghiệp 業. Nói về việc đã làm rồi, đã thành rồi. - Nghiệp dĩ 業已. Nói sự đã có, đã sẩy ra rồi (chữ sẩy viết s). Tự điển Việt Nam Lê Văn Đức (Lê Ngọc Trụ hiệu đính), Nhà sách Khai Trí, Sài Gòn 1971. - Nghiệp dĩ tt. Đã qua, đã rồi, đã xảy ra. Từ điển tiếng Việt (Hoàng Phê chủ biên): - Nghiệp dĩ t. (cũ). Vốn đã như thế rồi, như đã được định sẵn từ trước. Từ điển Hán Việt của Trần Văn Chánh: - Dĩ 已: đã, rồi. - Nghiệp dĩ 業已: đã... rồi. Ý nghĩa của từ "nghiệp dĩ" là như thế, Từ điển tiếng Việt (Hoàng Phê chủ biên) giải thích khá rõ: "Vốn đã như thế rồi, như đã được định sẵn từ trước". Như ta thấy trong những câu: "Nghề này vốn là nghiệp dĩ của gia đình tôi", hiểu nôm na là "nghề này vốn [là nghề] đã có từ trước của gia đình tôi" (có khi đã qua mấy đời), ta hay nghe nói là "nghề gia truyền", đi ngoài đường thấy có bảng hiệu "Phở gia truyền", hoặc "Tôi đâu có chọn nghề này, nó đến như một nghiệp dĩ vậy", hiểu là "tôi không chọn nghề này, nó đến như một sự định sẵn [định trước] vậy". Nhiều khi sự định trước này không hề được mong muốn. Tôi thấy "Nghiệp dĩ" là một từ ngày xưa được sử dụng trong giao tiếp, văn chương rất bình thường, chẳng có gì là văn hoa hay bí hiểm, khác với từ "thiên chức" là "phần việc tự nhiên, thiêng liêng của con người", bây giờ từ "nghiệp dĩ" ít được nghe nói.

Bài cùng chủ đề:

Người đăng: Unknown vào lúc 06:33

5 nhận xét :

Vũ Nho Ninh Bình14:18:00 22 thg 11, 2016
Cám ơn bác Hiệp! Đúng là bây giờ ít nghe nói nghiệp dĩ. Tôi có đọc Thiền sư Nhất Hạnh bàn về chữ Nghiệp trong Truyện Kiều. Khi Nguyễn Du viết : "Đã mang lấy nghiệp vào thân/ Cũng đừng trách lẫn trời gần trời xa", thầy Nhất Hạnh cho rằng cụ Nguyễn Du chỉ dùng chữ Nghiệp này theo các hiểu phổ thông, dân dã. Nghiệp nghĩa là nghiệp xấu. Trong khi đó, chữ nghiệp (karma) trong Phật giáo có nghĩa là hành động ( action). Thầy Nhất Hạnh còn phân tích NGHIỆP có 2 loại : thiện nghiệp (kusala) và ác nghiệp (akusala). Lại còn phân biệt nghiệp nhân (karmahetu) với nghiệp quả (karma phala). Nhân tốt đem đến quả tốt, nhân xấu đem lại quả xấu. Đọc thấy rất thú vị!
Trả lờiXóaTrả lời
1. Unknown16:04:00 22 thg 11, 2016
  Bác Vũ Nho viết rất đúng, cách hiểu nôm na, dân dã thì "nghiệp" là cái gì đó xấu, nặng nề, còn hiểu cặn kẽ hơn thì như thày Nhất Hạnh đã phân tích NGHIỆP có 2 loại : thiện nghiệp (kusala) và ác nghiệp (akusala), và Lại còn phân biệt nghiệp nhân (karmahetu) với nghiệp quả (karma phala). Nhân tốt đem đến quả tốt, nhân xấu đem lại quả xấu. Đúng là rất thú vị bác Vũ Nho. Cám ơn bác đã bổ sung.
  XóaTrả lời
Vũ Nho Ninh Bình14:20:00 22 thg 11, 2016
Xin lỗi mọi người. "các hiểu phổ thông" xin sửa thành "cách hiểu phổ thông".
Trả lờiXóaTrả lời
Nang Tuyet03:17:00 25 thg 11, 2016
Lúc nào qua thăm anh , em cũng được học hỏi thêm nhiều kiến thức về chữ nghĩa thật bổ ích nè . Em cảm ơn anh Hiệp nhiều nhé .
Trả lờiXóaTrả lời
1. Unknown16:15:00 25 thg 11, 2016
  Thì cũng như qua nhà NangTuyet, lúc nào cũng được xem hoa đẹp, cảnh đẹp :)
  XóaTrả lời

Thêm nhận xétTải thêm...

:) :( :)) :(( =)) →

Trang chủ Đăng ký: Đăng Nhận xét ( Atom )

Chủ đề

Thủ công
Tản mạn tôn giáo
Du lịch
Hoa trái
Suy gẫm
Tản mạn

Hàng xóm

VŨ NHO NINH BÌNH NGUYỄN THỊ BÌNH bình thơ PHAN THỊ THANH NHÀN - NGUYỄN THỊ BÌNH bình thơ PHAN THỊ THANH NHÀN [image: 0.0.20._phan_thi_thanh_nhan] CHO MỘT NGÀY TA DỰNG LẠI KHÂM THIÊN TỪ KHÂM THIÊN ...
văn việt Nghệ thuật thuộc về nhân dân (Sự nhào nặn độc giả xô-viết) - *Evgheni Dobrenko**, “Thế giới mới”, 1994, số 12. * *Lã Nguyên* dịch *“Con người mới sẽ dùng cỗ xe dự án đè nát chúng ta"* Osip Mandelstam Chúng ta ...
VƯƠNG-TRÍ-NHÀN Nguyễn Huy Thiệp và 'Một thời văn học đã đi qua' - bài Dương Phương Vinh - Nguồn: https://tienphong.vn/nguyen-huy-thiep-va-mot-thoi-van-hoc-da-di-qua-post1321906.tpo TP 22/03/2021 -“Một thời văn học đang lẳng lặng qua đi ...
TÌM HIỂU TỪ NGUYÊN Nhớ An Chi - Nhưng không đồng ý với ông chuyện nguồn gốc của MOONG MỎ.
Giao Blog Những người cựu chiến binh đọc tiểu thuyết "Nỗi buồn chiến tranh" (ghi nhanh 2025) - Sưu tập dần ở thời điểm cuối năm 2025. *1*. Mở đầu là một bài viết của người cựu chiến binh Võ Minh - tôi quen anh Minh ở ngoài đời, anh chính là người t...
VanPham Thongdong Cuộc chiến Nga-Ukraine (bài 6): Quê hương – danh tính địa phương và cộng đồng tự quản - *Cuộc chiến Nga-Ukraine (bài 6): Quê hương – danh tính địa phương và cộng đồng tự quản* *Hai người phụ nữ và một cậu bé sau vụ pháo kích của Nga tạ...
TỄU - BLOG ĐẰNG SAU NHỮNG CUỘC CÔNG KÍCH MANG DANH “YÊU NƯỚC” - *ĐẰNG SAU NHỮNG CUỘC CÔNG KÍCH MANG DANH “YÊU NƯỚC” VÀO LỊCH SỬ, VĂN CHƯƠNG VÀ GIÁO DỤC* *Bài: Nguyen Thanh Huy* *Trong thời gian vừa qua, xã hội Vi...
Bố susu NHỮNG ĐẤNG BẬC TẠI TÒA GIÁM MỤC - Bạn đã từng ghé Tòa Giám Mục, nhìn thấy sự trang nghiêm nhưng trong đầu lại xuất hiện một dấu hỏi to đùng:“Ở đây có những ai? Chức vụ nào làm gì? Ai đứng đ...
Tuấn Công Thư Phòng HỌ NHÀ KHOAI KHÔNG NGỨA CŨNG LĂN TĂN - Cây ráy* Hoàng Tuấn Công * Độc giả Đào Minh hỏi: “*Tôi là người thích tìm hiểu về thành ngữ tục ngữ tiếng Việt nên có sưu tầm khá nhiều từ điể...
TTM Gốc Mai Lau roi -
ghi chép - *Ái luyến* *Truyện ngắn của Lý Lan* Tôi quen một người tình cờ trong một đợt sinh hoạt hè hay công tác hè lúc còn là sinh viên,...
Minht 21/9/24. Những vần thờ.. ơ cóc. Cóc.. viết cho ngày 21/9. - Cóc… viết cho ngày 21/9. Ngày 21/9 năm nay vào ngày Thứ Bảy. Lão chủ tịt hay quên nhất là lúc này, đầu óc hay quên lắm, ngày 21/9 năm nay, chủ tịt chễm c...
Blog tan_262 - - CHUYỆN NGẮN 100 CHỮ CHỌN LOC. *Bữa cơm trưa* Hôm nay, khi đang ăn trưa ở một quán bình dân, tôi thấy một bác bán đồng hồ treo tường dạo, khoảng gần sá...
Nắng Tuyết Bên lề cuộc sống (1) - Có lẽ cái khổ nhất trong cuộc tình của hai người đang yêu nhau hoặc trong đời sống vợ chồng là không tin tưởng nhau . Thật ra phụ nữ ai lại chẳng yêu chồng...
HƯƠNG NGÀN NỢ - *Truyện ngắn * Người đàn ông đấm thùm thụp vào chiếc quan tài, gào lên thảm thiết: - Trời ơi là trời! Bà đi để lại cho tui cục nợ, dừ mần răng đây trời! Mặ...
ký ức nhỏ Việt hóa - KHÚC I 1. Trong nền văn chương Miền Nam có thể loại truyện phóng tác. Hiện nay, có nhiều định nghĩa về *phóng tác*; tôi tạm khoanh hẹp trong nghĩa "là m...
tuan's blog Thông báo "chuyển nhà" - Xin nhắc các bạn rằng tôi đã xong việc "chuyển nhà" sang website mới là www.nguyenvantuan.info. Từ nay, tất cả các bài viết mới sẽ được post vào trang blo...
TTM Gốc Mai GB Chỉ tại vì.. - Chỉ tại vì.. 🌸😇🌸 Chỉ tại vì bụi Nguyệt Quế đến hôm nay vẫn.. nở trắng cây.. Chỉ tại vì hương hoa thơm.. ngan ngát quá.. Chỉ tại vì những cánh hoa.. r...
Ma xó cận Bàn tay nhỏ dưới mưa - Griet “Tất cả đã đến, đã hiện hữu, rồi ra đi. Tự xoá nhoà theo tiếng thở rì rào của biển cả”. (Bàn tay nhỏ dưới mưa | Trương Văn Dân) ********* Người đàn...
GÓC NHÌN ALAN Người cha chỉ học hết lớp 3 đã thay đổi cuộc đời tôi như thế nào – Rick Rigsby - [image: jorge-lopez-284336-768x512] *Khi tôi đứng ngay sau cha mình nhìn cô ấy lần cuối, cha tôi đã nói với tôi 3 từ đã thay đổi cuộc đời tôi ngay trong ...
Ngọc Yến - https://plus.google.com/105043559354084814532/posts/iKTvZCbezRX?_utm_source=1-2-2
Có khi nào ... Đợi Nắng - Mỵ ngồi lặng yên nhìn vào khoảng không vô định. Cuối thu rồi. Cái lạnh se se cứ day day vào lòng mà nghít, mà nhéo. Xót cả dạ. Mỵ không biết mình phả...
ThuThuy1401 Thiền sinh ru nội kết - thơ Nhất Hạnh -
_giaolang trăng muộn - Có mấy ai mất công sức để chờ đón trăng mười tám? Hầu như nó bị lấn át bởi vẻ tròn đầy rực sáng của trăng 16, 15. Vẻ đẹp lung linh, huyền ảo của đêm trăn...
Văn Hóa Phật Giáo Blog Tết và Mẹ - Tết và Mẹ – Nguyên Cẩn Xuân xa nhà- Nguyên Dũng Mẹ và đêm Giao thừa- Nguyễn Thanh Vũ Xuân Hội An-Nguyễn Miên Thượng Bóng quê-Phan Thành Minh Xuân tức […]
caycaumuathu điều giản đơn - 7hkém sáng xách cặp bước qua cánh cổng. Lấm tấm trên nền gạch lát vỉa hè, những viên tròn xanh đen không thể thờ ơ. Quay ngẩng đầu ngó lên ban công tầng 2...
Trương Quang Thứ Blog NHỮNG CÁNH CHIM BẤT TỬ - [image: Kết quả hình ảnh cho HÌNH ẢNH MÁY BAY SU 30] Những cánh chim bất tử Viết về các liệt sỹ Không quân hy sinh ngày 14,16/6/2016 Dẫu thời chiến hay ...
Marguerite Gửi lời thăm nàng Mona Lisa ở bảo tàng Louvre , Paris - Ít tuần trước nghe tin khu vực sông Seine ở Paris bị ngập lụt , bảo tàng Louvre phải đóng cửa , tôi đã có lời thăm hỏi nàng Mona Lisa trên facebook . Bản g...
Hồng Ngọc Du Xuân - "Xuân du phương thảo địa” (Thôi Hiệu) “Du Xuân” là chữ chị Thúy Hà, giảng viên Đại học Chulalongkorn dùng khi gửi thư mời tôi và một số bạn đi viếng Làng ...
BULUKHIN BÚT ĐÀM CUỐI NĂM - *Người bút đàm với bu tui* Chiều 23 tháng chạp, sau khi thả 3 ông cá chép xuống hồ để các vị vượt Vũ Môn lên báo công với Ngọc Hoàng, bu tui “thiền h...
Hòn sỏi ot.ta CHUYỆN VU VƠ - Ôi giời! Giật mình nhớ ra là hai ngày nay chưa tắm, thế có gay không cơ chứ. Thấy ngứa ngứa buồn buồn, cứ thấy cái triệu chứng này là sắp có thơ....
Ruchung RƯỢU NÀO RƯỢU LẠI SAY NGƯỜI... -
Toro RƯỚC TIẾN SĨ - Quê tôi từ xưa cho đến nay, Trung thu bao giờ cũng gắn liền với Tiến sĩ giấy. Tục đó chưa bao giờ đứt quãng, kể cả thời chiến tranh. Hồi nhỏ, từ đầu thán...
Mùa Thu Buồn. Khg hiểu nguyên nhân vì sao ?? - Trước đây vào Blog rất dễ và khg bị tình trạng nó quay vòng vòng , còn bậy giờ trong thời gian qua mỗi lần tui vào nhà mình đều rất ...
Ăn cơm mới, nói chuyện cũ......-Tục Ngữ- Làng quê - Chiều hôm nay, có đứa cháu đi học về hỏi: Chú ơi! Mùa Xuân là mùa nào hả chú? Có phải sắp Tết rồi không?”. Sau một hồi giảng giải cho đứa cháu hiểu thì...
như thị thông - Mầy mò miết trong bế tắc, rồi nó cũng tìm thấy cái cánh cửa thoát hiểm... Hic... nhưng không biết thoát được cái hiểm này rồi nó có rơi vào cái hiểm khác...
TORO's GB NGHĨ VỀ GIÀN KHOAN NGANG NGƯỢC CỦA TÀU - Trong những ngày qua, tâm trạng chúng ta là buồn phiền, lo âu, căm giận, phẫn nộ... trước hành vi ngạo ngược của Tàu, mang giàm khoan khủng vào vùng biển...
Tuyết Mai Tìm phao cho lòng trung thực. - Nhân đọc bài báo " Tôn vinh người ngay thẳng để chống giả dối " trên báo Tuổi trẻ ngày Chủ nhật hôm nay, tôi xin trích một đoạn trên báo Văn hóa Phật giáo...

Hiển thị Tất cả

Lưu trữ Blog

Lưu trữ Blog tháng 3 ( 1 ) tháng 2 ( 1 ) tháng 1 ( 1 ) tháng 12 ( 3 ) tháng 10 ( 3 ) tháng 9 ( 2 ) tháng 8 ( 3 ) tháng 7 ( 1 ) tháng 5 ( 2 ) tháng 4 ( 2 ) tháng 3 ( 3 ) tháng 2 ( 1 ) tháng 1 ( 3 ) tháng 12 ( 3 ) tháng 11 ( 5 ) tháng 10 ( 4 ) tháng 9 ( 4 ) tháng 8 ( 5 ) tháng 7 ( 6 ) tháng 6 ( 11 ) tháng 5 ( 8 ) tháng 4 ( 9 ) tháng 3 ( 7 ) tháng 2 ( 8 ) tháng 1 ( 9 ) tháng 12 ( 13 ) tháng 11 ( 9 ) tháng 10 ( 13 ) tháng 9 ( 8 ) tháng 8 ( 18 ) tháng 7 ( 12 ) tháng 6 ( 9 ) tháng 5 ( 9 ) tháng 4 ( 5 ) tháng 3 ( 13 ) tháng 2 ( 18 ) tháng 1 ( 14 ) tháng 12 ( 14 ) tháng 11 ( 9 ) tháng 10 ( 7 ) tháng 9 ( 7 ) tháng 8 ( 10 ) tháng 7 ( 13 ) tháng 6 ( 12 ) tháng 5 ( 12 ) tháng 4 ( 12 ) tháng 3 ( 11 ) tháng 2 ( 13 ) tháng 1 ( 14 ) tháng 12 ( 11 ) tháng 11 ( 10 ) tháng 10 ( 12 ) tháng 9 ( 10 ) tháng 8 ( 13 ) tháng 7 ( 12 ) tháng 6 ( 12 ) tháng 5 ( 15 ) tháng 4 ( 17 ) tháng 3 ( 14 ) tháng 12 ( 1 ) tháng 11 ( 1 )

Khách ghé thăm

Phạm Ngọc Hiệp

Unknown Xem hồ sơ hoàn chỉnh của tôi

Xem nhiều

Thơm, khóm, dứa. Ảnh Internet. Sáng nay tôi mới nghe trên tivi (6-8-2015), trong một phim dài nhiều tập, cũng không để ý là phim gì, cùng diễn viên là...
Nhặt nhạnh chữ nghĩa. Tôi đọc lại một quyển sách của một tác giả khá nổi tiếng hay viết về những vấn đề có liên quan đến chữ nghĩa (sách mới xuất bản năm 201...
Tiểu thuyết ba xu. Sérénata. Ảnh của NangTuyet. Bây giờ tôi ít khi nghe ai nói đến mấy từ "Tiểu thuyết ba xu", nhưng các bạn nào ở Saigon trướ...
Cồng và Chiêng có khác nhau không? Phụ nữ Mường đánh Chiêng. Ảnh Internet. Trong entry "Tiếng cồng chiêng" mới đây, ông bạn dungNobita (tôi hay gọi là cụ Nô)...
Tra từ sách. Ảnh Internet. Cuối tuần ghé siêu thị cùng bà xã mua ít đồ dùng lặt vặt trong nhà,...
Banh chành. Sáng nay gặp người quen hỏi: "Banh chành là gì?". Tôi hơi ngạc nhiên trước câu hỏi này, bởi cái từ "Banh chành" này lâu...
Phương ngữ miền Bắc trong một vài bài thơ của Nguyễn Bính. Hái chè. Ảnh Internet. Ở bài trước thử bàn về chữ "giầu" và "trầu" là "trầu cau", trong câu thơ "Thô...
Tên xưa của một số quốc gia. Ảnh Internet. Đọc bên nhà bác Hồng Ngọc thấy có nói về những cái tên cũ của một số nước mà bây giờ ít thấy ai nói hay viết, Chẳng hạn...
Lại nói chuyện "lòi tói". Hì hì, tôi quay trở lại với từ "lòi tói", lần này là từ "lòi tói" trong bài thơ thất ngôn tứ tuyệt của Bà chúa thơ nôm...