Ngôi đền Thờ Phụng 8 Vị Vua Nhà Lý được Cấu Trúc Theo Kiểu 'kinh đô'

• Tiêu điểm
• Nhịp sống
• Tốt đời đẹp đạo
• 54 sắc màu
• Năm châu bốn biển
• Bình đẳng giới vùng đồng bào DTTS và miền núi

• Multimedia

TPO - Đền Đô (hay còn gọi là đền Lý Bát Đế hoặc Cổ Pháp điện) cùng với khu lăng mộ các vua nhà Lý là di tích quốc gia đặc biệt. Đây cũng là công trình văn hóa, lịch sử quan trọng nhất của thành phố trẻ Từ Sơn.

Nằm cách Hà Nội chỉ chừng 20km về phía Bắc, đền Đô (hay còn gọi là đền Lý Bát Đế hoặc Cổ Pháp điện) tọa lạc tại xóm Thượng, thôn Đình Bảng (nay là khu phố Thượng, phường Đình Bảng, TP. Từ Sơn, Bắc Ninh).

Là một quần thể tín ngưỡng thờ 8 vị vua đầu tiên của nhà Lý, đền Đô được công nhận là di tích lịch sử - văn hóa theo Quyết định số 154 của Bộ Văn hóa – Thông tin (nay là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) vào ngày 25/01/1991. Năm 2014, nơi đây cùng với khu lăng mộ các vua nhà Lý đã được xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt.

Đền được khởi công xây dựng từ ngày 3/3/1030 bởi Lý Thái Tông khi vị hoàng đế này về quê làm giỗ cha. Sau này, đền được nhiều lần trùng tu và mở rộng.

Đến nay, đền Đô rộng 31.250m2, với 250 hạng mục công trình, được xây dựng theo cấu trúc của “kinh đô”, chia thành 2 khu vực: nội thành và ngoại thành.

Cổng vào nội thành gọi là Ngũ long môn. Trên hai cánh cổng có chạm khắc hình năm con rồng.

Cận cảnh Ngũ Long Môn

Với chiều cao 3,5m, rộng hơn 8m, được ghép lại từ 214 chữ Hán làm bằng gốm Bát Tràng… bức cuốn thư Chiếu dời đô (Thiên đô chiếu) ở ngay cạnh cổng nội thành đền Đô được coi là bức chiếu bằng gốm lớn nhất Việt Nam. Theo sử sách, lúc lên ngôi, vua Lý Thái Tổ cho rằng Hoa Lư thì hẹp, đất thì thấp. Duy chỉ có Đại La là “ở giữa khu vực của trời đất, có cái thế long, hổ vững bền, địa thế rộng, bằng phẳng, đất thì cao mà sáng sủa…”. Vì thế, năm 1010, nhà vua quyết định dời đô về Đại La, đặt tên là thành Thăng Long (nay là Hà Nội).

Đền Đô được thiết kế theo lối kiến trúc “Nội công ngoại quốc”. Bên trong các dãy nhà được xây hình chữ Công (工), còn bên ngoài có hình chữ Quốc (国). Chính điện gồm Phương Đình (nhà vuông) có 3 gian, 8 mái, rộng đến 70m2.

Sau cùng là Cổ Pháp điện gồm 7 gian rộng 180m2 là nơi đặt ngai thờ, bài vị và tượng của 8 vị vua nhà Lý. Gian giữa là nơi thờ vua Lý Thái Tổ. Ba gian bên phải lần lượt thờ các vua Lý Thánh Tông, Lý Nhân Tông và Lý Thần Tông. Ba gian bên trái lần lượt thờ các vua Lý Anh Tông, Lý Huệ Tông và Lý Cao Tông.

Hai bên chính điện còn có nhà thờ Mẫu – nơi đặt bàn thờ các vị hoàng hậu.

Một tấm bia cổ hàng trăm năm đặt ở Cổ Pháp điện.

Gần khu vực Ngũ Long Môn còn có giếng ngọc cổ kính

Hai bên tả hữu đền là nhà văn chỉ (thờ các quan văn) và võ chỉ (thờ quan võ) tiêu biểu, có công lớn giúp vua lo việc nước trong suốt 216 năm vương triều nhà Lý.

Mái đền theo lối kiến trúc long đao với diềm mái được thiết kế cong vút ở phần đuôi, trông giống như một lưỡi đao.

Phía Đông đền Đô có nhà bia, nơi đặt “Cổ Pháp Điện Tạo Bi” (bia đền Cổ Pháp). Bia được khắc dựng năm Giáp Thìn (1605), do tiến sĩ Phùng Khắc Khoan biên soạn, ghi lại sự kiện nhà Lê xây dựng lại đền và ghi công đức của các vị vua triều Lý.

Khu ngoại thành của đền có là hồ bán nguyệt thoáng đãng, xanh mát.

Nằm vị trí trung tâm hồ là Thủy đình. Đây vốn là nơi các chức sắc ngồi xem biểu diễn rối nước.

Cách đền Đô chừng 800m là nơi an nghỉ của 8 vị vua nhà Lý cùng lăng của Nguyên Phi Ỷ Lan (phi của Lý Thánh Tông) và lăng bà Phạm Thị (thân mẫu vua Lý Thái Tổ).

Các lăng mộ nằm tại khu Ao Sen (phường Đình Bảng, TP. Từ Sơn). Trong ảnh là khu lăng mộ của vua Lý Thái Tổ với cây xanh và hồ nước trong xanh.

Ngày 14-16 tháng 3 âm lịch hàng năm, nhân kỷ niệm ngày Lý Công Uẩn đăng quang và ban Chiếu dời đô (năm 1010), tại đền Đô diễn ra lễ hội. Phần lễ có lễ trình thánh, rước kiệu long trọng; phần hội có trò vui như chọi gà, thả chim bồ câu, thi đấu vật… và những làn điệu quan họ mượt mà, đằm thắm.

Kim Sơn Xem nhiều

54 sắc màu

Lớp học nhạc cụ tre nứa cho các em nhỏ Êđê

Văn hóa

Màn thưởng hoa đặc sắc trong lễ hội Pôồn Pôông của người Mường xứ Thanh

Xã hội

Cận cảnh màn tranh tài gay cấn ở hội đua bò An Giang

54 sắc màu

Độc đáo lễ cấp sắc của người Dao đỏ ở Yên Bái

54 sắc màu

Vẻ đẹp buôn cổ giữa lòng thành phố cà phê

Tin liên quan

Độc đáo bảo vật quốc gia ở ngôi chùa nghìn năm tuổi tại Bắc Ninh

Công bố thành lập thành phố Từ Sơn vào 31/10

MỚI - NÓNG

Nơi vua Hàm Nghi ban tặng nhiều bảo vật

Văn hóa TPO - Quần thể Di tích quốc gia thành Sơn Phòng, đền Trầm Lâm và đền Công Đồng tại xã Phú Gia, huyện Hương Khê, tỉnh Hà Tĩnh gắn với cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp của vua Hàm Nghi. Đặc biệt nơi đây còn lưu giữ nhiều “bảo vật” nhà vua ban tặng.

Người dân chen kín lối đi ở hội Gióng để xin lộc hoa tre

Văn hóa TPO - Ở lễ hội Gióng đền Sóc Sơn năm nay, dù ban tổ chức khẳng định thực hiện tán lộc cho du khách tại cung cấm Đền Thượng để tránh cảnh tranh cướp, người dân vẫn chen lấn kín lối đi để xin lộc hoa tre.

Ngẩn ngơ vẻ đẹp bình yên của nhà gỗ giữa miền sơn cước

Địa ốc TPO - Ngôi nhà có kết cấu hoàn toàn bằng gỗ và có cấu trúc bên trong mô phỏng các thửa ruộng bậc thang tại địa phương. Giữa rừng tre xanh mướt, ngôi nhà nổi bật với màu vàng của gỗ linh sam. Bắc Ninh TP. Từ Sơn Đình Bảng đền Đô nội công ngoại quốc nhà Lý Lý Công Uẩn Chiếu dời đô

Có thể bạn quan tâm

Thánh đường đá trăm tuổi ở vựa lúa xứ Nghệ

Nhịp sống TPO - Ngôi thánh đường dài 37m, rộng 14m với điểm cao nhất trên đỉnh tháp chuông là 28m, được xây dựng từ hàng vạn viên đá được lấy từ vùng núi Thanh Hóa.

Lạ kỳ những bộ rễ cây khổng lồ tại Trà Vinh

Văn hóa TPO - Hàng trăm cây sao, cây dầu cổ thụ với bộ rễ khổng lồ trồi lên mặt đất tạo nên những hình thù kỳ lạ ở Ao Bà Om (Trà Vinh).

'Ba nhất' về các đỉnh núi Lai Châu

Văn hóa Không phải tự nhiên mà các phượt thủ treckking lại ham mê những ngọn núi của Lai Châu. Bởi vì trong Top 10 đỉnh núi cao nhất Việt Nam do khách du lịch và phượt thủ đánh giá, trang viettrekking.vn chọn thì Lai Châu có đến 6 đỉnh núi hùng vĩ và thu hút du khách. Sau khi chinh phục, các tay treckking chuyên nghiệp đánh giá Lai Châu có 3 cái nhất: Nơi có đỉnh núi khó chinh phục nhất; có đỉnh núi đẹp nhất; có nhiều đỉnh núi để khám phá nhất.

Bồng bềnh 'biển' mây đẹp tựa chốn thiên đường ở miền Tây xứ Nghệ

Ảnh TPO - Tới miền Tây xứ Nghệ vào khoảng thời gian này, du khách có thể chiêm ngưỡng vẻ đẹp hoang sơ của núi rừng hùng vĩ, ôm ấp bởi những làn mây trắng tinh khôi kì ảo đẹp tựa chốn thiên đường.

Chiêm ngưỡng tượng Phật lớn nhất Bắc Trung Bộ

Văn hóa TPO - Đại tượng Phật Thích Ca Mâu Ni ở chùa Phúc Lạc (xã Nghi Thạch, huyện Nghi Lộc, Nghệ An) được đánh giá là công trình tượng Phật lớn nhất Bắc Trung Bộ.

Ngược ngàn rong ruổi săn ong rừng

Ảnh TPO - Thời tiết chuyển lạnh, loài ong rừng đi tìm tổ mới, đây cũng là lúc người dân Hà Tĩnh mang theo đồ nghề di chuyển lên các vùng núi để săn ong.

Vào vựa hành tăm lớn nhất Hà Tĩnh, xem người dân kiếm tiền triệu mỗi ngày

Xã hội TPO - Những ngày này, người dân trồng hành tăm ở xã Thiên Lộc (huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh) đang vào vụ thu hoạch để phục vụ thị trường Tết. Mỗi sào trồng hành tăm mang về cho họ thu nhập từ 15 đến 20 triệu đồng.

Đặc sắc nghi thức 'cúng vợt sợi bông' của đồng bào Ba Na

Văn hóa TPO - Nghi thức "cúng vợt sợi bông" của đồng bào dân tộc Ba Na được tái hiện trong những ngày đầu năm mới tại Làng Văn hóa – Du lịch các dân tộc Việt Nam (Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội).

Hoa mai anh đào nhuộm đỏ thị trấn Măng Đen

Multimedia TPO - Những ngày nghỉ Tết Dương lịch, hàng nghìn du khách mỗi ngày đổ về ngắm hoa mai anh đào đang nhuộm đỏ thị trấn Măng Đen, huyện Kon Plong, Kon Tum.