NGƯỜI DƯỚI 18 TUỔI PHẠM TỘI THÌ XỬ LÝ NHƯ THẾ NÀO?

NGƯỜI DƯỚI 18 TUỔI PHẠM TỘI THÌ XỬ LÝ NHƯ THẾ NÀO?

Pháp luật luôn coi trẻ em, người dưới 18 tuổi là đối tượng cần bảo vệ, chăm sóc và quan tâm đặc biệt đối với cả hai trường hợp, khi họ là chủ thể của tội phạm cũng như khi họ là nạn nhân của tội phạm.

I.Hình phạt áp dụng với người dưới 18 tuổi phạm tội

Người dưới 18 tuổi chỉ bị áp dụng một trong các hình phạt sau với mỗi tội: cảnh cáo, phạt tiền, cải tạo không giam giữ, tù có thời hạn.

Phạt tiền áp dụng với người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi nếu có thu nhập hoặc có tài sản riêng. Mức phạt không quá 1/2 mức tiền phạt mà điều luật quy định với người thành niên.

Hình phạt cải tạo không giam giữ được áp dụng với người từ đủ 16 đến dưới 18 tuổi phạm tội ít nghiêm trọng, phạm tội nghiêm trọng hoặc phạm tội rất nghiêm trọng do vô ý hoặc người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi phạm tội rất nghiêm trọng do cố ý. Khi áp dụng hình phạt cải tạo không giam giữ không khấu trừ thu nhập của người đó. Thời hạn cải tạo không giam giữ với người dưới 18 tuổi không quá 1/2 thời hạn mà điều luật quy định.

Với người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi, nếu điều luật được áp dụng quy định hình phạt tù chung thân hoặc tử hình thì mức hình phạt cao nhất được áp dụng không quá 12 năm tù; nếu là tù có thời hạn thì mức hình phạt cao nhất không quá 1/2 mức phạt tù mà điều luật quy định.

Người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi khi phạm tội, nếu điều luật được áp dụng quy định hình phạt tù chung thân hoặc tử hình thì mức hình phạt cao nhất được áp dụng không quá 18 năm tù. Nếu là tù có thời hạn, mức hình phạt cao nhất được áp dụng không quá 3/4 mức phạt tù mà điều luật quy định.

II. Nguyên tắc xử lý người dưới 18 tuổi phạm tội

Theo quy định tại Điều 91 Bộ luật Hình sự 2015 thì khi xử lý người dưới 18 tuổi phạm tội cần phải tuân theo các nguyên tắc sau:

Thứ nhất: Việc xử lý người dưới 18 tuổi phạm tội phải đảm bảo lợi ích tốt nhất của người dưới 18 tuổi và nhằm mục giáo dục, giúp đỡ họ sửa chữa những sai lầm, phát triển lành mạnh, trở thành công dân có ích cho xã hội.

Thứ hai: Người dưới 18 tuổi vi phạm thuộc một trong các trường hợp quy định trong Bộ luật hình sự và có nhiều tình tiết giảm nhẹ, tự nguyện khắc phục phần lớn hậu quả, nếu không thuộc trường hợp đương nhiên được miễn trách nhiệm hình sự, thì có thể được miễn trách nhiệm hình sự và áp dụng một trong các biện pháp giám sát, giáo dục được quy định triêng cho những đối tượng này.

Thứ ba: Việc truy cứu trách nhiệm hình sự người dưới 18 tuổi bị phạm tội chỉ trong trường hợp cần thiết và phải căn cứ vào những đặc điểm về nhân thân của họ, tính chất nguy hiểm cho xã hội của hành vi phạm tội và yêu cầu của việc phòng ngừa tội phạm.

Thứ tư: Khi xét xử, Tòa án chỉ áp dụng hình phạt đối với người dưới 18 tuổi phạm tội nếu xét thấy việc miễn trách nhiệm hình sự và áp dụng một trong các biện pháp giám sát, giáo dục hoặc việc áp dụng biện pháp giáo dục tại trường giáo dưỡng được quy định riêng cho những đối tượng này không bảo đảm hiệu quả giáo dục, phòng ngừa.

Thứ năm: Không xử phạt tù chung thân hoặc tử hình đối với người dưới 18 tuổi phạm tội.

Thứ sáu: Tòa án chỉ áp dụng hình phạt tù có thời hạn đối với người dưới 18 tuổi khi xét thấy các hình phạt và biện pháp giáo dục khác không có tác dụng răn đe, phòng ngừa.

Khi xử phạt tù có thời hạn, Tòa án cho người dưới 18 tuổi được hưởng mức án nhẹ hơn mức án áp dụng đối với người đủ 18 tuổi trở lên phạm tội tương ứng và với thời hạn thích hợp ngắn nhất.– Không áp dụng hình phạt bổ sung đối với người dưới 18 tuổi có tội.

Thứ bảy: Án đã tuyên đối với người chưa đủ 16 tuổi phạm tội, thì không tính để xác định tái phạm hoặc tái phạm nguy hiểm

III.Chính sách khoan hồng

Khi xét xử cùng một lần người dưới 18 tuổi phạm nhiều tội, tòa án quyết định hình phạt với từng tội và tổng hợp hình phạt chung. Nếu hình phạt chung là cải tạo không giam giữ thì mức hình phạt cao nhất được áp dụng không quá 3 năm. Nếu hình phạt chung là tù có thời hạn thì mức hình phạt cao nhất được áp dụng không được vượt quá 18 năm với người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi và 12 năm với người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi khi phạm tội.

Người dưới 18 tuổi phạm tội bị phạt cải tạo không giam giữ hoặc phạt tù, nếu có tiến bộ và đã chấp hành 1/4 thời hạn sẽ được tòa án xét giảm. Với hình phạt tù, mỗi lần có thể giảm đến 4 năm nhưng phải bảo đảm đã chấp hành ít nhất 2/5 mức hình phạt đã tuyên.

Người dưới 18 tuổi phạm tội bị phạt cải tạo không giam giữ hoặc phạt tù, nếu lập công hoặc mắc bệnh hiểm nghèo thì được xét giảm ngay và có thể được miễn chấp hành phần hình phạt còn lại.

Người dưới 18 tuổi phạm tội bị phạt tiền nhưng bị lâm vào hoàn cảnh kinh tế đặc biệt khó khăn kéo dài do thiên tai, hỏa hoạn, tai nạn hoặc ốm đau gây ra hoặc lập công lớn, theo đề nghị của Viện trưởng Viện kiểm sát, tòa án có thể quyết định giảm hoặc miễn việc chấp hành phần tiền phạt còn lại.

Người dưới 18 tuổi đang chấp hành án phạt tù có thể được tha tù trước hạn khi đủ các điều kiện: phạm tội lần đầu, có nhiều tiến bộ, có ý thức cải tạo tốt, đã chấp hành được 1/3 thời hạn phạt tù, có nơi cư trú rõ ràng.

(Mai Hương)

Để được tư vấn chi tiết xin vui lòng liên hệ:

Công ty Luật TNHH HTC Việt Nam

Địa chỉ: Tầng 15, Tòa nhà đa năng, Số 169 Nguyễn Ngọc Vũ, P. Trung Hòa, Q. Cầu Giấy, Hà Nội.

ĐT: 0989.386.729; Email: [email protected]

Website: https://htc-law.com; https://luatsuchoban.vn

---------------------------------------------

Xem thêm bài viết có liên quan:

Độ tuổi chịu trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật

Miễn chấp hành hình phạt trong Luật Hình sự Việt Nam