Nguồn Gốc Và Cách Chế Biến Rượu Bầu Đá Bình Định

Rượu bàu đá Bình Định hay còn được biết đến với cái tên là rượu bầu đá (Bàu hay còn gọi là cái ao) Quy Nhơn, được đánh giá là 1 trong những loại đệ nhất tửu tại Việt Nam. Vậy cái tên rượu bàu đá xuất phát từ đâu, và những thành phần làm nên sự độc nhất vô nhị của rượu bàu đá có gì. Hãy cùng Miền Trung Có Gì? tìm hiểu rõ hơn về rượu bàu đá trong bài viết này.

Nguồn gốc rượu bầu đá Bình Định 

Rượu bàu đá là một trong những loại đệ nhất tửu, đặc sản nổi tiếng trứ danh của Bình Định. Thương hiệu rượu bàu đá không chỉ nổi tiếng tại Bình Định mà còn nổi tiếng cả trong nam, chí bắc.

Tên gọi của rượu là do được nấu chủ yếu từ làng Cù Lâm xã Nhơn Lộc, thị xã An Nhơn Bình Định. Bàu đá là tên của một bàu nước ngày xưa cả làng dùng chung, là nguồn nước để chưng cất rượu bàu Đá.

Bàu nước cổ này ngày nay (2010) đã cạn nước, nguồn nước chủ yếu để ủ men, cất rượu bây giờ là từ những mạch nước giếng của làng. Đây là yếu tố chính tạo nên hương vị đặc biệt của rượu bàu đá Bình Định.

Từ đó, chúng bắt đầu nổi danh và được nhiều người tìm đến để thưởng thức. Và cái tên đặc biệt rượu bàu đá  Bình Định cũng vì thế mà ra đời.

Bài viết liên quan: Top 23 Món Ăn Đặc Sản Miền Trung Làm Quà Gây Nghiện

Những nguyên liệu và công đoạn tạo ra rượu bàu đá

Thường thì sẽ phải mất khoảng một tuần để cho ra một mẻ (một nồi nấu). Quy trình dòi hỏi người nẫu phải tuân thủ nghiêm ngặt các bước và chỉ tiêu về chất lượng nguyên liệu như gạo, men, nước, và với một số bí quyết gia truyền.

Mỗi lò sẽ có một cách nấu rượu bàu đá hơi khác nhau như thời gian của mỗi công đoạn có thể sẽ không giống nhau, bí quyết được truyền qua nhiều đời, được gìn giữ qua rất nhiều năm.

Quy trình nấu rượu bàu đá vô cùng kỳ công và tốn nhiều thời gian. Để có mẻ rượu bàu đá đúng chất thì người nấu phải thật sự kiên nhẫn và tỉ mỉ. Điều đặc biệt là nguồn nước phải được lấy từ trong Bầu Đá thì mới cho ra được hương thơm đặc trưng được.

Bước 1: Chuẩn bị nguyên liệu: Mỗi mẻ rượu sẽ cần khoảng 7,2kg gạo, men rượu,  đậu xạnh, nếp (tùy vào loại rượu muốn nấu). Mỗi mẻ sẽ cho ra khoảng 4 lít rượu bàu đá nguyên chất.

Bước 2: Gạo sẽ được đem đi nấu chín thành cơm, để nguội sau đó trộn với men và đem đi ủ trong chum đất khoảng 2 đến 3 ngày Sau khi cơm có mùi thơm ngào ngạt của men rượu ta chuyển sang công đoạn chưng cất.

Bước 3: Đổ khoảng 16 lít nước giếng trong vào trong chum và ủ tiếp 2 ngày nữa.

Bước 4: Cho cơm rượu vào nồi đun trong 4- 5 giờ. Sau cùng rượu bàu đá được chưng cất qua các ống tre nối từ nồi nấu rượu sang nồi ngưng tụ.

Một lưu ý vô cùng quan trọng trong khâu chưng cất: Để có được mẻ rượu ngon, lửa dùng phải nhỏ mới vắt cạn được tinh chất từ gạo.

Như vậy sau khoảng 6 ngày đến 1 tuần, tất cả các công đoạn đã được hoàn tất và tạo ra được một mẻ rượu bàu đá thơm ngon.

Xem thêm: Cách làm bánh ít lá gai Bình Định tại nhà cực đơn giản

Rượu bầu đá bao nhiêu 1 lít, các loại rượu hiện có trên thị trường

Trên thị trường hiện nay rượu bàu đá Bình Định được chia thành 3 loại dự theo từng nguyên liệu chính như sau:

✅ Rượu bàu đá gạo	90,000đ / lít
✅ Rượu bàu đá nếp	140,000đ / lít
✅ Rượu bàu đá đậu xanh	180,000đ / lít

Rượu bàu đá Bình Định bao nhiêu độ? là câu hỏi mà chắc rất được nhiều người tò mò. Rượu bàu đá chính gốc thường được chia làm 2 loại nồng độ chính như sau:

Loại 1: có nồng độ rơi vào khoảng 45 độ.

Loại 2: thì có nồng độ cao hơn, khoảng từ 50 đến 55 độ.

Cách nhận biết rượu bàu đá thật

Nếu bạn là người biết thưởng thức rượu hãy thử một lần nhâm nhi ly rượu bàu đá đậu xanh. Chỉ cần hớp một ngụm nhỏ để cảm nhận được hương vị thơm của rượu, đã cảm nhận được độ lâng lâng rồi.

Tuy nhiên, trên thị trường hiện nay rượu bàu đá có thể dễ dàng được làm giả một cách rất tinh vi nên việc tìm mua được cho mình một chai rượu bàu đá Bình Định chính gốc là một điều khá khó khăn. Dưới đây Miền Trung Có Gì sẽ chỉ ra cho bạn cách nhận biết đâu là rượu bàu đá thật, đâu là giả.

Khi bạn cầm chai rượu bàu đá trên tay hãy lắc chai rượu thật mạnh nếu thấy sủi tăm “bọt” bám vào thành chai, sau đó khi rót rượu ra ly bạn sẽ thấy tăm bọt bám vào thành ly rất nhiều, trông rất hấp dẫn, bọt tăm bám trên thành ly càng nhiều thì rượu sẽ càng ngon.

Lưu ý là nếu chai rượu chưa khui còn đây thì khó lòng nhìn thấy việc sủi bọt tăm trên bề mặt, nên muốn thử bạn nói người bán rót ra một ít để chai rượu lưng lưng.

Cho dù bạn lắc mạnh cỡ nào rượu vẫn giữ được độ trong vắt, nếu rượu lắc lên mà bị đục (1 hồi lâu mới trong trở lại), hoặc bọt tăm không nổi trên thành ly (hoặc bọt tăm quá ít) thì chắc chắn đây không phải là rượu bàu đá chính gốc.Với những thông tin trên, hy vọng bạn sẽ tìm và thưởng thức được ly rượu đúng chuẩn.

Thưởng thức rượu bàu đá Bình Định chính gốc xứ nẫu

Theo tương truyền cha ông kể lại rượu bàu đá Bình Định ngày xưa được dùng để tiến vua, cho nên cách thưởng thức cũng hơi khác một chút so với những loại rượu thông thường.

Rượu ban đầu sẽ được đựng trong một lu sành hoặc canh, sau đó được rót vào một bình rượu ve vòi. Người uống sẽ cầm ve vòi đưa lên cao, từ từ nghiêng ve vòi nới rộng khoảng cách giữa ve vòi và ly để tạo thành một dòng chảy thẳng xuống ly rượu.

Khi rót rượu thì không được để rượu rơi ra ngoài hoặc tràn ly, rượu trong ly sẽ nổi tăm bọt rất nhiều nhìn rất hấp dẫn. Đưa ly rượu lên mũi sẽ cảm nhận được mùi thơm đặc trưng sộc thẳng lên mũi, khiến bạn có cảm giác lâng lâng vì nộng độ của rượu khá cao.

Đối với những người ướng rượu lâu năm họ sẽ uống cả ly, sau đó chép miệng và khà một hơi thật dài để chứng tỏ rằng rượu ngon.

Còn đối với những người chưa từng thử rượu bàu đá thì nên hớp từng ngụm nhỏ để cảm nhận độ thơm và độ nồng của rượu lan tỏa cổ xuống “chạy tới đâu biết tới đó”, hoặc có thể dùng rượu để pha cùng một ít nước lã giúp dễ uống hơn.

Cảm nhận của Kiều Minh Tuần và Tiến Luật khi lần đầu tiên thưởng thức rượu bàu đá

Thưởng thức rượu bàu đá được ướp lạnh nhẹ và bên cạnh là nem chua hoặc một ít hải sản khô thì thật là tuyệt vời.

Lưu ý rằng sau rượu đã được rót ra ly thì không nên để quá lâu, tốt nhất là khi đã rót ra phải uống liền để hương vị của rượu không bị pha. Nếu để lâu rượu sẽ bốc hơi nhất là đối với loại rượu bàu đá đậu xanh, Khi đó màu của rượu sẽ đục dần, Mùi thơm và hương vị sẽ không còn đậm.

Khi đến với quê hương xứ nẫu bạn sẽ thấy rượu bàu đá ngày nay xuất hiện khắp mọi nơi từ những gian hàng nhỏ ven đường cho đến các cửa tiệm chuyên về đặc sản miền trung. Tốt nhất, hãy đến tận làng rượu bàu đá để tậu về cho mình được bình rượu đúng chuẩn nhé!

Xem thêm: Cách làm bánh in tại nhà cực đơn giản

Hầu hết du khách khi đến thăm xứ Nẫu đều mua loại rượu này đem về làm quà, và cùng thưởng thức với người thân và bạn bè. Sẽ thật là chill khi  vừa nhâm nhi một ly rượu bàu đá chính gốc với vị nồng ấm vừa ăn những món hải sản tươi ngon của xứ biển mộng mơ.