Những điều Cần Biết Về Uốn Ván

03:57 PM 05/10/2020 Gánh nặng bệnh tật do uốn ván gây nên vẫn đang hiện hữu từng ngày. Nhiều trường hợp bị uốn ván nguy kịch chỉ từ vết thương nhỏ như gà mổ, gai đâm, vỡ hạt tophi… và hầu hết người bệnh đều không nghĩ mình sẽ mắc uốn ván nên chủ quan trong điều trị, không đi tiêm phòng kịp thời và phải nhập viện khi tình trạng bệnh đã tiến triển nặng.

Đầu tháng 5 năm 2020, Khoa Cấp Cứu- Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 tiếp nhận bệnh nhân nam Đỗ Xuân C., 62 tuổi, tiền sử gout mạn tính 20 năm. Trước vào viện 2 tuần, nhiều hạt tophi hai bàn chân bị vỡ tiếp xúc với bùn đất khi đi bừa ruộng. Nghĩ vết thương không nghiêm trọng, bệnh nhân ở nhà không điều trị gì. Bệnh nhân được đưa vào Khoa Cấp cứu sau một tuần trong tình trạng: cứng hàm, đau vùng cơ căn hai bên, nói khó, nuốt khó tăng dần, thỉnh thoảng có cơn co giật căng cứng lưng, thời gian rất ngắn, vã mồ hôi, sốt cao liên tục 38-39 độ. Sau khi được khám và chẩn đoán, bệnh nhân được chuyển vào điều trị tại khoa Hồi sức truyền nhiễm. Hiện tại, bệnh nhân đã ổn định, ra viện.

Tranh vẽ nạn nhân uốn ván ( do hoạ sĩ Charles Bell vẽ năm 1809)

Uốn ván là một loại bệnh nguy hiểm, nguy cơ tử vong rất cao. Đây là một bệnh nhiễm trùng cấp tính do ngoại độc tố của trực khuẩn uốn ván Clostridium tetani phát triển tại vết thương gây ra. Thông thường trực khuẩn uốn ván xâm nhập vào cơ thể qua các vết thương bị nhiễm đất bẩn, bụi đường, phân người hoặc súc vật, qua các vết rách, vết bỏng, vết thương dập nát, vết thương nhẹ… Một số trường hợp phẫu thuật hay nạo phá thai trong điều kiện trong điều kiện không đảm bảo vệ sinh cũng có khả năng bị nhiễm bệnh. Trẻ em sơ sinh cũng có nguy cơ mắc bệnh, gọi là uốn ván sơ sinh.

Các triệu chứng của bệnh uốn ván được biểu hiện là những cơn co cứng cơ kèm theo đau, trước tiên là các cơ nhai, cơ mặt, cơ gáy và sau đó là cơ thân mình như ngực, cổ, lưng, bụng và mông. Co các cơ thắt lưng tạo ra tư thế uốn cong lưng đặc trưng. Co thắt các cơ hô hấp ảnh hưởng đến việc hô hấp. Việc co cơ mạnh, đột ngột, kéo dài gây đau cơ, có thể rách cả cơ và gãy xương. Các triệu chứng khác bao gồm sốt, nhức đầu, bồn chồn, khó chịu, bí tiểu, nóng rát khi đi tiểu và đại tiện mất kiểm soát.

Thời gian ủ bệnh thường trong khoảng 3- 10 ngày nhưng cũng có thể tới 3 tuần. Thời gian ủ bệnh càng ngắn thì nguy cơ tử vong càng cao. Nếu không được điều trị kịp thời, uốn ván sẽ dẫn đến những biến chứng nguy hiểm như:

Gãy xương: thông thường sẽ bị co thắt cơ hoặc co giật những trường hợp nặng có thể bị gãy xương do những cơn co cứng gồng mình.

Co thắt thanh quản: gây khó thở, ngạt thở, suy hô hấp.

Động kinh: nếu nhiễm trùng lan đến não, cũng có thể gặp tình trạng như động kinh.

Viêm phổi: do hít vào dịch tiết của dạ dày, dẫn đến viêm phổi.

Thuyên tắc phổi.

Suy thận.

Để tránh bị uốn ván, sau khi bị vết thương nên đến cấc cơ sở y tế để tiêm phòng uốn ván kịp thời. Các thủ thuật, phẫu thuật phải được tiến hành ở các cơ sở đủ điều kiện vô trùng.

Bs. Lê Khánh Ninh - Khoa Cấp cứu