Những điều Chưa Biết Về Lễ Hội Rước “Ông Lợn” Nặng 300kg ở La Phù

Vậy trong năm Kỷ Hợi 2019, lễ rước “Ông lợn” có gì đặc sắc? Trao đổi với chị Nguyễn Thị Trang, cán bộ văn hóa xã La Phù, chị Trang cho biết, cứ 5 năm xã La Phù sẽ tổ chức lễ hội lớn một lần (hay còn gọi là Đại đám) và các năm còn lại sẽ là lễ hội thường niên.

Lễ hội rước "Ông lợn" làng La Phù là một nét đẹp văn hóa truyền thống của làng.

“Cách đây khoảng 4 năm (năm 2015- PV) chúng tôi đã tổ chức lễ Đại đám và đến năm 2020 sẽ tổ chức Đại đám. Còn năm nay làng chỉ tổ chức lễ hội thường niên”, chị Trang cho biết.

Còn ông Trần Văn Chúc (80 tuổi) cho biết, lễ hội rước “Ông lợn" đã được tổ chức tại La Phù trong suốt 300 năm qua. “Ông lợn” được chọn lọc kỹ lưỡng trước khi nuôi và phải nuôi từ đầu năm cho đến ngày làm lễ.

“Vào tháng 2 hàng năm, làng sẽ chọn một gia đình đủ điều kiện quy định theo hương ước của làng để nuôi lợn. Theo đó, người được chọn nuôi lợn phải có ông bà, bố mẹ song toàn (còn sống khỏe mạnh), gia đình có đủ con trai và con gái, làm ăn phải nề nếp, lối sống văn minh, không tệ nạn.

Gia đình không cần phải giàu có, nhưng cũng không quá nghèo túng. Dù bố mẹ có tốt đến đâu nhưng con cái nghiện ngập, cờ bạc thì cũng sẽ không được chọn. Ngoài ra, những gia đình được chọn nuôi, nhưng trong năm đó bất ngờ xảy ra tang tóc thì “Ông lợn” sẽ được chuyển sang gia đình khác có đủ những tiêu chuẩn trên để tiếp tục nuôi”, ông Chúc cho hay.

Ông Trần Văn Chúc cho biết, lễ hội rước “Ông lợn” năm Kỷ Hợi 2019 diễn ra bình thường như mọi năm.

Theo ông Chúc, về người được chọn lợn, người này phải chọn được con lợn đảm bảo đủ tiêu chuẩn như: Lợn đực, mông vai nở nang, lưng thẳng như đòn gánh, tai to, người trắng hồng chứ không được có bất cứ một đốm nào trên cơ thể.

Thời điểm mua lợn có thể đã 40-60kg hoặc 80kg nhưng phải đảm bảo đến thời điểm làm lễ, “Ông lợn” phải đảm bảo nặng khoảng 270-300kg”. Không chỉ khó khăn trong việc chọn lợn để nuôi mà nuôi lợn cũng vô cùng khó khăn. Gia đình nuôi lợn phải tuyệt đối không được cho ăn cám tăng trọng, không được cho người lạ vào xem “Ông lợn” vì có thể mất thiêng dẫn tới “Ông lợn” ốm hoặc chết.

“Ông lợn” ăn cháo cùng với rau củ quả, không được nấu đồ thừa cho ăn, kể cả cơm trắng nhà ăn thừa. Bên cạnh đó, chuồng lợn luôn được vệ sinh sạch sẽ hàng ngày.

Vào mùa Hè, lợn được tắm và rửa sạch chuồng dễ dàng hơn nhưng vào mùa Đông, gia đình nuôi phải pha nước nóng để tắm rửa “Ông lợn”. Ngoài ra, gia chủ còn phải đốt than sưởi ấm, bật máy sưởi để “Ông lợn” khỏi ốm. Nếu lợn có ốm, cần gọi bác sĩ thú y đến ngay nhưng tuyệt đối không được tiêm thuốc.

Theo ông Chúc, trước khi diễn ra lễ hội 3 tháng, “Ông lợn” được chăm sóc đặc biệt hơn, gạo trắng nấu với rau củ quả và vào tháng cuối năm, “Ông lợn” phải được ăn cháo gạo nếp với rau củ quả. Người được giao nhiệm vụ nuôi lợn phải đảm bảo lợn có làn da hồng hào, không bị các nốt đỏ như muỗi đốt,..

“Ông lợn khi cho lên kiệu để tế lễ có dáng và da càng đẹp thì dân làng tin rằng trong năm ấy sẽ gặp những điều thuận lợi khi làm ăn và ngược lại. Do đó, trong tất cả công đoạn đều phải làm chỉn chu và tận tâm”, ông Chúc nói.