Ở quanh con, người tử tế vẫn nhiềuVẫn còn có bao điều tốt đẹpXa danh lợi hãy chịu nhiều thua thiệtHãy vì người, nếu mong họ vì con.Rách cho thơm, dẫu đói thì phải sạchTình thương yêu không mua được bằng tiềnCần gỗ tốt, nước sơn còn phải tốtOán bên lòng, ơn khắc dạ đừng quên.Nếu vấp ngã, con tự mình đứng dậyMuốn tập bơi, cứ nhảy xuống giữa dòngThà mất cả, cố giữ gìn danh dựSống thẳng mình, mặc kệ thế gian cong.Biển đo được, lòng người đo sao nổiThức tàn canh mới biết hết đêm dàiPhải hy vọng dẫu bên bờ tuyệt vọngNuôi gan bền, mặc đá nát vàng phai.Tiếng gõ cửa vận may thường rất khẽBiết lắng nghe, nó chỉ đến một lầnTrước khổ đau, mọi thứ đều bé nhỏTrải đoạn trường, hết thảy chỉ phù vân.Những cạm bẫy thời nay nhiều vô kểDối trá thường mang tên gọi mỹ miềuĐừng tin kẻ quen nói lời sáo rỗngSuốt cả đời chỉ nói giọng vượn hươu.Chuyện cổ tích xứ sở nào cũng thế:Chốn kinh kỳ đầy rẫy thói bất lươngNhưng cũng có người giàu sang đức độQuan thanh liêm vẫn sót giữa công đường.Con hãy lượng sức mình khi gánh nặng,Biết đến đâu là đủ giữa cuộc đờiĐiều không muốn chớ mong người gặp phảiTrồng cây nào, hái quả ấy con ơi!Nguyễn Huy Hoàng (Liên bang Nga)Thi phẩm gồm 8 khổ thơ, mỗi khổ đều hướng tới đối tượng người con. Ở khổ đầu, tác giả tâm sự trò chuyện cùng con: “Ở quanh con người tử tế vẫn nhiều/ Vẫn còn có bao điều tốt đẹp”. Những câu thơ nhận xét hàm ý khẳng định này có ý nghĩa tạo cho con có niềm tin với mọi người, với cuộc sống. Câu thơ tiếp, tác giả khuyên con “Xa danh lợi, hãy chịu nhiều thua thiệt/ Hãy vì người, nếu mong họ vì con”. Rõ ràng lời dạy của người cha ở đây hàm chứa một lẽ sống cao đẹp: sống vị tha, hãy vì mọi người mà biết chấp nhận thiệt thòi về mình, đừng để danh lợi cám dỗ vì đó là thứ bùa bả mồi chài dễ khiến cho người ta sa ngã. Mấy khổ thơ kế theo, người cha vẫn tiếp nối mạch cảm xúc đã khai mở ở phần trên để khuyên con “Rách cho thơm, dẫu đói thì phải sạch…/ Cần gỗ tốt, nước sơn còn phải tốt/ Oán bên lòng, ơn khắc dạ đừng quên”.
Ảnh minh họa
Điều rất đáng ghi nhận và cảm phục tác giả là ở các câu thơ này cũng như trong nhiều câu khác nữa, tác giả đã khéo chắt lọc, cắt gọt câu chữ từ những câu danh ngôn hoặc từ kho tàng tục ngữ phong phú – vốn kinh nghiệm sống quý báu được đúc kết từ ngàn đời của ông cha ta xưa - nên ý thơ rất cô đọng, hàm súc. Không những thế, sự tiếp thu vốn folklore – văn hóa dân gian đã có sự sáng tạo và phát triển qua một số câu, chẳng hạn như “Tình yêu thương không mua được bằng tiền”, hay “Nếu vấp ngã con tự mình đứng dậy/ Muốn tập bơi, cứ nhảy xuống giữa dòng/ Thà mất cả cố giữ gìn danh dự/ Sống thẳng mình mặc kệ thế gian cong”. Những lời khuyên dạy chí tình chí nghĩa của cha về đạo làm người thật giàu tính triết lý, mang dấu ấn rõ rệt tiết tháo của kẻ sỹ, của bậc trí thức đích thực thời nào cũng có. Phần thơ còn lại, tác giả chia sẻ cùng con những kinh nghiệm sống được rút ra từ trải nghiệm cuộc đời mình: Con hãy sống tỉnh táo bởi lòng người khó lường, sau những mất mát vẫn phải biết hy vọng nhìn về tương lai, cơ hội đến với con người thật hiếm hoi và con phải tinh tường mới nhận ra và quan trọng hơn là phải biết nắm bắt lấy, những cạm bẫy và sự dối lừa ở đời này “nhiều vô kể”, đừng tin những lời sáo rỗng “vượn, hươu” bởi nó ẩn chứa lường gạt, thói bất lương… Không những chỉ rõ cho con thấy các mặt trái của cuộc sống xung quanh, ở khổ thơ thứ bảy, dường như sợ con mình hoang mang lo sợ, tác giả lại củng cố cho con niềm tin vào con người “Nhưng cũng có người giàu sang đức độ/ Quan thanh liêm vẫn sót giữa công đường. Khổ cuối cùng khép lại bài thơ là những lời dặn dò chí thiết: “Con hãy lượng sức mình khi gánh nặng/ Biết đến đâu là đủ giữa cuộc đời/ Điều không muốn chớ mong người gặp phải/ Trồng cây nào, hái quả ấy con ơi”. Lời căn dặn đó vô cùng sâu sắc bởi đó là những lời gan ruột được đúc kết và trải nghiệm từ chính cuộc đời không ít sóng gió của người cha. Lời khuyên dạy cô đúc ấy mang đậm tính triết lý của Phật giáo: gieo nhân nào sẽ gặt quả ấy. Nếu ở đời, con người ai cũng sống và hành xử theo lời “Nói với con” của người cha như trên thì thế giới này tốt đẹp, cuộc đời này sẽ đáng yêu thêm biết bao. Rất cảm ơn người cha vì điều đó.NGUYỄN THỊ THIỆN
Mức độ trải nghiệm của bạn khi đọc Báo PNTĐ như thế nào?
Rất hài lòng Bình thường Không hài lòng
Đêm nhạc tưởng nhớ Nghệ sĩ, NGND Thái Thị Liên- Người Mẹ của những nghệ sĩ lớn
(PNTĐ) - Tối ngày 28 tháng 12 năm 2024 tới đây, Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam sẽ tổ chức một buổi hòa nhạc đặc biệt “Tiếng đàn còn mãi ngân vang” để tưởng niệm Nghệ sĩ, Nhà giáo Nhân dân (NS NGND) Thái Thị Liên, 1 trong 7 người tham gia thành lập Trường Âm nhạc Việt Nam (nay là Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam), người thầy đứng đầu ngành Piano đầu tiên và lâu nhất của nhà trường. Văn hóa - Giải trí 24/12/2024
Xúc động và tự hào “Khúc quân hành vang mãi non sông”
(PNTĐ) -Tối 22/12/2024 tại sân Đoan Môn, khu Bảo tồn Di sản Hoàng Thành Thăng Long đã diễn ra chương trình nghệ thuật chính luận “Khúc quân hành vang mãi non sông” do Đài Hà Nội tổ chức nhân dịp kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Quân đội Nhân dân Việt Nam và 35 năm Ngày Hội Quốc phòng toàn dân. Chương trình là món quà âm nhạc dành cho những người lính cụ Hồ đã và đang ngày đêm gìn giữ hoà bình của dân tộc. Văn hóa - Giải trí 23/12/2024
Họa sĩ nhỏ tuổi Đức Long khai mạc triển lãm tranh “Thần linh và ác quỷ” và bán tranh gây quỹ xây trường
(PNTĐ) - Ngày 21/12, tại Hà Nội, Ban tổ chức triển lãm tranh Gods and Demons và gia đình họa sĩ nhí Đức Long đã tổ chức khai mạc triển lãm, bán tranh gây quỹ xây trường tặng các bạn nhỏ vùng cao. Văn hóa - Giải trí 22/12/2024
Hoa hậu Đại sứ Dạ hội Dương Tiên: Nghị lực và lòng nhân ái sẽ khiến người phụ nữ trở nên đẹp hơn!
(PNTĐ) - Dương Tiên, cô gái đến từ Tây Ninh, vừa xuất sắc giành ngôi vị Hoa hậu Đại sứ Dạ hội trong cuộc thi Hoa hậu Đại sứ quốc tế 2024 được tổ chức tại Đài Loan, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong cuộc đời đầy thử thách của mình. Người đẹp tâm niện rằng: Nghị lực và lòng nhân ái sẽ khiến người phụ nữ trở nên đẹp hơn! Văn hóa - Giải trí 22/12/2024
“Hồi sinh” cuộc đời hạnh phúc với “Hoa tâm nở”
(PNTĐ) - Nữ tác giả Nhất Diễm vừa phát hành cuốn sách thú vị “Hoa tâm nở”, hướng người đọc bước vào hành trình khai mở tâm thức, khám phá sức mạnh của tình yêu thương và sự hiểu biết từ bên trong mỗi người. Văn hóa - Giải trí 22/12/2024
