Phân Cấp Hành Chính Việt Nam – Wikipedia Tiếng Việt

Xem thêm: Hành chính Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam

Phân cấp hành chínhViệt Nam
Cấp tỉnh
Thành phố trực thuộc trung ươngTỉnh
Cấp xã
PhườngXãĐặc khu
x t s

Phân cấp hành chính Việt Nam (hay hệ thống tổ chức đơn vị hành chính của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam) là sự phân chia các đơn vị hành chính của Việt Nam thành từng tầng, cấp theo chiều dọc. Theo đó cấp hành chính ở trên (cấp trên) sẽ có quyền quyết định cao hơn, bắt buộc đối với cấp hành chính ở dưới (hay cấp dưới).

Phân cấp hành chính Việt Nam theo Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam năm 2013[1] và Nghị quyết sửa đổi, bổ sung năm 2025[2] gồm hai cấp hành chính là cấp tỉnh (gồm tỉnh và thành phố trực thuộc trung ương) và cấp xã (gồm xã, phường và đặc khu). Ngoài ra còn có đơn vị hành chính – kinh tế đặc biệt do Quốc hội thành lập.

Dưới xã có thôn, dưới phường có tổ dân phố. Đây là cấp cơ sở không pháp nhân, phục vụ cho quản lý dân cư nhưng không được xem là cấp hành chính, và những người tham gia quản lý hoạt động ở cấp này chỉ hưởng phụ cấp công tác mà không được coi là công chức.

Phân cấp đơn vị hành chính

[sửa | sửa mã nguồn] Bài chi tiết: Danh sách đơn vị hành chính tại Việt Nam

Theo Luật Tổ chức chính quyền địa phương 2025,[3] căn cứ vào Hiến pháp Việt Nam 2013 và Nghị quyết số 203/2025/QH15 sửa đổi, bổ sung một số điều năm 2025, Việt Nam có 2 cấp hành chính là cấp tỉnh và cấp xã.[1][2]

Cấp tỉnh

[sửa | sửa mã nguồn] Bài chi tiết: Tỉnh thành Việt Nam

Sau nhiều lần chia tách và nhập lại, tính đến nay, Việt Nam có 34 đơn vị hành chính cấp tỉnh, bao gồm 6 thành phố trực thuộc trung ương và 28 tỉnh (tương ứng với chữ số được đánh dấu trên bản đồ hành chính Việt Nam).[4]

6 thành phố trực thuộc trung ương

01. Hà Nội (thủ đô)02. Thành phố Hồ Chí Minh

03. Hải Phòng04. Đà Nẵng

05. Cần Thơ06. Huế

28 tỉnh

07. Điện Biên08. Lai Châu09. Lào Cai10. Cao Bằng11. Lạng Sơn12. Tuyên Quang13. Thái Nguyên

14. Sơn La15. Phú Thọ16. Bắc Ninh17. Quảng Ninh18. Hưng Yên19. Ninh Bình20. Thanh Hóa

21. Nghệ An22. Hà Tĩnh23. Quảng Trị24. Quảng Ngãi25. Gia Lai26. Đắk Lắk27. Khánh Hòa

28. Lâm Đồng29. Tây Ninh30. Đồng Nai31. Đồng Tháp32. An Giang33. Vĩnh Long34. Cà Mau

Cấp xã

[sửa | sửa mã nguồn] Bài chi tiết: Đơn vị hành chính cấp xã (Việt Nam) và Danh sách đơn vị hành chính cấp xã của Việt Nam

Cấp cơ sở bao gồm xã, phường và đặc khu. Gọi xã hay phường là tùy theo mức đô thị hóa. Trong đó, phường là đơn vị hành chính dành cho đô thị còn xã là đơn vị hành chính nông thôn, riêng đặc khu là các đơn vị hành chính ở hải đảo được thành lập phù hợp với quy mô dân số, diện tích tự nhiên, điều kiện địa lý, dân cư, yêu cầu phát triển kinh tế – xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh.

Việt Nam hiện gồm 13 đặc khu, bao gồm Vân Đồn, Cô Tô, Cát Hải, Bạch Long Vĩ, Cồn Cỏ, Lý Sơn, Hoàng Sa, Trường Sa, Phú Quý, Côn Đảo, Kiên Hải, Phú Quốc và Thổ Châu.

Phân cấp địa lý

[sửa | sửa mã nguồn] Bài chi tiết: Miền Việt Nam

Việt Nam được chia thành 3 miền địa lý, mỗi miền lại được chia thành nhiều vùng địa lý.

• Bắc Bộ: Tây Bắc Bộ, Đông Bắc Bộ, Đồng bằng sông Hồng
• Trung Bộ: Bắc Trung Bộ, Nam Trung Bộ
• Nam Bộ: Đông Nam Bộ, Đồng bằng sông Cửu Long

Đôi khi hai vùng Tây Bắc Bộ và Đông Bắc Bộ được gộp chung lại thành vùng Trung du và miền núi phía Bắc.

Lịch sử

[sửa | sửa mã nguồn]

Bài viết này nằm trong loạt bài về
Lịch sử hành chính Việt Nam
Phong kiến
Hồng Bàng An Dương Vương Bắc thuộc lần I (207 TCN–40) Bắc thuộc lần II (43–541) Tiền Lý và Triệu Việt Vương (541–602) Bắc thuộc lần III (602–905) Tự chủ (905–938) Nhà Ngô (938–967) Nhà Đinh (968–980) Nhà Tiền Lê (980–1009) Nhà Lý (1009–1225) Nhà Trần (1225–1400) Nhà Hồ (1400–1407) Bắc thuộc lần IV (1407–1427) Lê sơ (1428–1527) Nam Bắc triều (1527–1592) Trịnh – Nguyễn phân tranh (1593–1776) Nhà Tây Sơn (1778–1802) Nhà Nguyễn (thời độc lập) (1802–1884)
Thuộc địa nửa phong kiến
Pháp thuộc (1884–1945)
Thời kì Chiến tranh Đông Dương
Việt Nam Dân chủ Cộng hòa (1945–1975) Việt Nam Cộng hòa (1945–1975) Cộng hòa miền Nam Việt Nam (1954–1976)
Sau khi thống nhất
CHXHCN Việt Nam (1976–nay) Phân cấp hành chính Việt Nam Sáp nhập 2025
Xem thêm Lịch sử hành chính các tỉnh thành Nam tiến Niên biểu lịch sử Việt Nam
x t s

Thời quân chủ

[sửa | sửa mã nguồn] Bài chi tiết: Phân cấp hành chính Việt Nam thời quân chủ

Thời Pháp thuộc

[sửa | sửa mã nguồn]

Sau khi bình định toàn bộ Việt Nam, Pháp tiến hành chia nước ta làm 3 xứ: Bắc Kỳ và Trung Kỳ đặt dưới chế độ bảo hộ và Nam Kỳ đặt dưới chế độ thuộc địa, tất cả đều trực thuộc liên bang Đông Dương. Về cơ bản, hệ thống hành chính không có nhiều sự thay đổi rõ rệt so với thời nhà Nguyễn. Pháp giữ nguyên các cấp hành chính như cũ, chỉ thực hiện một số thay đổi nhằm áp đặt sự cai trị. Cụ thể, các cấp hành chính như sau:

• Cấp tỉnh: Có các tỉnh, thành phố và đạo quan binh do người Pháp đứng đầu.
• Cấp phủ: Có các phủ ở đồng bằng và châu ở miền núi. Các cấp này do người bản xứ đứng đầu. Ngoài ra trong cấp này còn có các tiểu quân khu ở các đạo quan binh, do các sĩ quan Pháp đứng đầu.
• Cấp huyện: Người bản xứ quản lý.
• Cấp xã: Người bản xứ quản lý. Tại các thành phố, cấp tương đương là quận (arrondissement), chỉ nằm dưới cấp tỉnh.

Tại Nam Kỳ, các cấp hành chính đều do người Pháp quản lý.

Thời kỳ 1945–1954

[sửa | sửa mã nguồn]

Vào thời đế quốc Việt Nam, Việt Nam không còn là ba xứ riêng biệt. Các cấp hành chính gần như không thay đổi, tất cả đều do người Việt quản lý.

Sau cách mạng tháng Tám, theo điều 57, chương V, Hiến pháp năm 1946:

Nước Việt Nam về phương diện hành chính gồm có ba bộ: Bắc, Trung, Nam. Mỗi bộ chia thành tỉnh, mỗi tỉnh chia thành huyện, mỗi huyện chia thành xã.

Như vậy vào thời kỳ này các đơn vị hành chính của Việt Nam được phân thành 4 cấp, ngoài các cấp xã, huyện, tỉnh như sau này thì vẫn còn có cấp Bộ (cả nước có 3 Bộ: Bắc Bộ, Trung Bộ, Nam Bộ). Cấp phủ, châu bị bãi bỏ.

Các tỉnh thời kỳ 1945 – 1946 (69 tỉnh, thành phố):

• Bắc Bộ có 27 tỉnh và 2 thành phố:

1. TP. Hà Nội2. TP. Hải Phòng3. Bắc Giang4. Bắc Kạn5. Bắc Ninh

6. Cao Bằng7. Hà Đông8. Hà Giang9. Hà Nam10. Hải Dương

11. Hải Ninh12. Hòa Bình13. Hưng Yên14. Kiến An15. Lai Châu

16. Lạng Sơn17. Lào Cai18. Nam Định19. Ninh Bình20. Phú Thọ

21. Phúc Yên22. Quảng Yên23. Sơn La24. Sơn Tây25. Thái Bình

26. Thái Nguyên27. Tuyên Quang28. Vĩnh Yên29. Yên Bái

• Trung Bộ có 18 tỉnh và 1 thành phố:

1. TP. Đà Nẵng2. Thanh Hóa3. Nghệ An4. Hà Tĩnh

5. Quảng Bình6. Quảng Trị7. Thừa Thiên8. Quảng Nam

9. Quảng Ngãi10. Bình Định11. Phú Yên12. Khánh Hòa

13. Phan Rang14. Bình Thuận15. Kon Tum16. Plây Cu

17. Darlac18. Lâm Viên (Lang Biang)19. Đồng Nai Thượng

• Nam Bộ có 20 tỉnh và 1 thành phố:

1. TP. Sài Gòn2. Chợ Lớn3. Gia Định

4. Bà Rịa5. Biên Hòa6. Thủ Dầu Một

7. Tây Ninh8. Tân An9. Mỹ Tho

10. Bến Tre11. Vĩnh Long12. Trà Vinh

13. Sa Đéc14. Châu Đốc15. Hà Tiên

16. Long Xuyên17. Cần Thơ18. Sóc Trăng

19. Gò Công20. Rạch Giá21. Bạc Liêu

Tuy nhiên, đơn vị hành chính cấp Bộ (của chính quyền Việt Nam Dân chủ Cộng hoà) chỉ tồn tại trong khoảng vài năm rồi bỏ. Nhưng chính quyền Quốc gia Việt Nam thì lập chức Thủ hiến cho mỗi Phần (chính là Bộ theo cách gọi của họ).

Ngày 19/7/1946, thành lập Đặc khu Hồng Gai trên cơ sở tách khỏi tỉnh Quảng Yên.

Ngày 12/9/1947, Ủy ban kháng chiến hành chính Nam Bộ (chính quyền Việt Nam Dân chủ Cộng hòa), thay đổi sắp xếp lại hành chính 2 tỉnh Châu Đốc và Long Xuyên để thành lập các tỉnh mới có tên là Long Châu Tiền và Long Châu Hậu.

Ngày 12/2/1950, thành lập tỉnh Vĩnh Phúc trên cơ sở sáp nhập 2 tỉnh Vĩnh Yên và Phúc Yên.

Tháng 8/1950, thành lập đặc khu Sài Gòn – Chợ Lớn trên cơ sở thành phố Sài Gòn – Chợ Lớn.

Tháng 10/1950, thành lập tỉnh Long Châu Hà trên cơ sở sáp nhập 2 tỉnh Long Châu Hậu và Hà Tiên.

Tháng 6/1951, 2 tỉnh Long Châu Tiền và Sa Đéc hợp nhất thành tỉnh Long Châu Sa.

Tháng 5/1951, Ủy ban kháng chiến hành chính Nam Bộ đã thay đổi sắp xếp hành chính nhiều tỉnh ở Nam Bộ như sau:

• Tỉnh Rạch Giá bị giải thể và bị xé lẻ, nhập vào các tỉnh Bạc Liêu, Cần Thơ, Sóc Trăng.
• Hợp nhất 3 tỉnh Mỹ Tho, Tân An, Gò Công thành 1 tỉnh có tên là tỉnh Mỹ Tho (còn gọi là tỉnh Tân Mỹ Gò).
• Hợp nhất 2 tỉnh Vĩnh Long và Trà Vinh lại thành 1 tỉnh có tên là tỉnh Vĩnh Trà.
• Hợp nhất 2 tỉnh Bà Rịa và Chợ Lớn lại thành 1 tỉnh có tên là tỉnh Bà Rịa – Chợ Lớn (còn gọi là tỉnh Bà Chợ).
• Hợp nhất 2 tỉnh Thủ Dầu Một và Biên Hòa lại thành 1 tỉnh có tên là tỉnh Thủ Biên.
• Hợp nhất 2 tỉnh Gia Định và Tây Ninh lại thành 1 tỉnh có tên là tỉnh Gia Định Ninh.

Các tỉnh mới này ở Nam Bộ tồn tại đến tháng 8/1954 thì giải thể, phân chia đơn vị hành chính trở lại giống như thời gian trước năm 1947.

Thời kỳ 1954–1975

[sửa | sửa mã nguồn]

Miền Bắc Việt Nam

[sửa | sửa mã nguồn]

Trong thành phố trực thuộc trung ương, thời kỳ 1954-1958 có các cấp hành chính quận (ở cả nội thành và ngoại thành), dưới quận có khu phố (ở nội thành) và xã (ở ngoại thành, ngoài ra có phố là cấp không thông dụng, như phố Gia Lâm ở Hà Nội). Năm 1958, nội thành bỏ quận, thay bằng khu, dưới khu là khối dân phố, ngoại thành có quận (từ năm 1961 đổi là huyện) và xã. Năm 1974, đổi tên gọi khối dân phố thành cấp tiểu khu.

Nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa năm 1954 có 34 đơn vị hành chính:

• Bắc Bộ có 26 tỉnh, 2 thành phố trực thuộc trung ương và 1 đặc khu:

1. TP. Hà Nội2. TP. Hải Phòng3. Bắc Giang4. Bắc Cạn5. Bắc Ninh

6. Cao Bằng7. Hà Đông8. Hà Giang9. Hà Nam10. Hải Dương

11. Hải Ninh12. Hòa Bình13. Hưng Yên14. Kiến An15. Lai Châu

16. Lạng Sơn17. Lào Cai18. Nam Định19. Ninh Bình20. Phú Thọ

21. Quảng Yên22. Sơn La23. Sơn Tây24. Thái Bình25. Thái Nguyên

26 Tuyên Quang27. Vĩnh Phúc28. Yên Bái29. Đặc khu Hồng Gai

• Bắc Trung Bộ có 4 tỉnh và 1 đặc khu:

30. Thanh Hóa31. Nghệ An

32. Hà Tĩnh33. Quảng Bình

34. Đặc khu Vĩnh Linh (vốn thuộc tỉnh Quảng Trị)

Năm 1955: Tỉnh Quảng Yên và đặc khu Hòn Gai hợp nhất thành khu Hồng Quảng; bỏ 2 tỉnh Lai Châu, Sơn La để lập Khu tự trị Thái Mèo. Miền Bắc có 29 tỉnh thành.

Theo Hiến pháp năm 1959, Việt Nam Dân chủ Cộng hòa phân cấp hành chính như sau:

Các đơn vị hành chính trong nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa phân định như sau:

• Nước chia thành tỉnh, khu tự trị, thành phố trực thuộc trung ương.
• Tỉnh chia thành huyện, thành phố, thị xã.
• Huyện chia thành xã, thị trấn.
• Các đơn vị hành chính trong khu vực tự trị do luật định (chương VII, Điều 78).

Như vậy ở thời kỳ này cấp Bộ đã không còn, nhưng lại xuất hiện các khu tự trị. Miền Bắc Việt Nam có 2 khu tự trị, được thành lập từ năm 1955-1956: Khu tự trị Tây Bắc (ban đầu gọi là Khu tự trị Thái Mèo) và Khu tự trị Việt Bắc. Khu tự trị Tây Bắc lúc đầu chỉ có các cấp châu (tương đương huyện) và xã, bỏ cấp tỉnh, nhưng đến năm 1963 đã lập lại các tỉnh. 2 khu tự trị này tồn tại đến tháng 12/1975.

Năm 1961, Quốc hội quyết định mở rộng địa giới Hà Nội, sáp nhập thêm một số xã của Hà Đông, Bắc Ninh, Vĩnh Phúc và Hưng Yên.

Năm 1962, 2 tỉnh Bắc Giang, Bắc Ninh hợp nhất thành tỉnh Hà Bắc, tỉnh Kiến An nhập vào thành phố Hải Phòng; tái lập 2 tỉnh Lai Châu, Sơn La từ Khu tự trị Thái Mèo và thành lập tỉnh Nghĩa Lộ thuộc khu tự trị Tây Bắc. Miền Bắc có 30 tỉnh thành.

Năm 1963, tỉnh Hải Ninh và khu Hồng Quảng hợp nhất thành tỉnh Quảng Ninh. Miền Bắc có 30 tỉnh thành.

Năm 1965, 2 tỉnh Bắc Cạn, Thái Nguyên hợp nhất thành tỉnh Bắc Thái; 2 tỉnh Hà Nam, Nam Định hợp nhất thành tỉnh Nam Hà, 2 tỉnh Hà Đông và Sơn Tây hợp nhất thành tỉnh Hà Tây. Miền Bắc có 27 tỉnh thành.

Năm 1968, 2 tỉnh Hưng Yên, Hải Dương hợp nhất thành tỉnh Hải Hưng; 2 tỉnh Phú Thọ, Vĩnh Phúc hợp nhất thành tỉnh Vĩnh Phú. Miền Bắc có 25 tỉnh thành.

Đến năm 1975, Việt Nam Dân chủ Cộng hòa có 2 thành phố trực thuộc trung ương và 23 tỉnh:

1. Tp Hà Nội2. Tp Hải Phòng3. Bắc Thái4. Cao Bằng5. Hà Giang

6. Hà Tây7. Hải Hưng8. Hà Bắc9. Hòa Bình10. Lào Cai

11. Lạng Sơn12. Nam Hà13. Nghệ An14. Hà Tĩnh15. Ninh Bình

16. Quảng Bình17. Quảng Ninh18. Lai Châu19. Sơn La20. Nghĩa Lộ

21. Yên Bái22. Thái Bình23. Thanh Hóa24. Tuyên Quang25. Vĩnh Phú

Miền Nam Việt Nam

[sửa | sửa mã nguồn] Bài chi tiết: Hành chính Việt Nam Cộng hòa

Chính quyền Việt Nam Cộng hòa phân ra các cấp hành chính: tỉnh, quận (tương đương với quận và huyện ngày nay), xã; ngoài ra còn có 10 thị xã tự trị. Toàn miền Nam Việt Nam từ khoảng năm 1965 chia thành 44 tỉnh.

Về mặt quân sự, trên cấp tỉnh còn có Vùng chiến thuật (lập ra năm 1961) và đến năm 1970 đổi tên thành Quân khu. Tất cả miền Nam Việt Nam có 4 Vùng chiến thuật (Quân khu). Cấp tỉnh đóng trụ sở tại thị xã, về mặt quân sự gọi là tiểu khu, cấp quận đóng trụ sở tại thị trấn quận lị, về mặt quân sự gọi là chi khu.

Tỉnh Gia Định về sau cùng với thủ đô Sài Gòn trở thành Biệt khu Thủ đô, đứng đầu là Đô trưởng.

Năm 1974, Việt Nam Cộng hòa gồm 43 tỉnh và Đô thành Sài Gòn, trong đó có 10 thị xã và 257 quận:

Stt	Tên tỉnh	Năm thành lập	Đơn vị hành chính (Thị xã và Quận)	Tên Tỉnh lỵ	Chú thích
Đô thành Sài Gòn	1865	1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10 và 11	Thủ đô Sài Gòn
1	Quảng Trị	1900	Cam Lộ, Đông Hà, Gio Linh, Hải Lăng, Hướng Hóa, Mai Lĩnh và Triệu Phong	Quảng Trị	Khu vực Trung nguyên Trung phần[5]
2	Thừa Thiên	1822 (phủ Thừa Thiên)	Tx Huế, quận Hương Điền, Hương Thủy, Hương Trà, Nam Hòa, Phong Điền, Phú Lộc, Phú Thứ, Phú Vang, Quảng Điền	Huế	nt
3	Quảng Nam	1831	Tx Đà Nẵng, quận Duy Xuyên, Đại Lộc, Điện Bàn, Đức Dục, Hiếu Đức, Hiếu Nhơn, Hòa Vang và Thường Đức	Hội An	nt
4	Quảng Tín	1956	Hậu Đức, Lý Tín, Tam Kỳ, Thăng Bình và Tiên Phước	Tam Kỳ	nt
5	Quảng Ngãi	1832	Ba Tơ, Bình Sơn, Đức Phổ, Minh Long, Mộ Đức, Nghĩa Hành, Sơn Hà, Sơn Tịnh, Trà Bồng và Tư Nghĩa	Quảng Ngãi	nt
6	Bình Định	1921	Tx Quy Nhơn, quận An Nhơn, An Túc, Bình Khê, Hoài Ân, Hoài Nhơn, Phù Cát, Phù Mỹ, Tam Quan và Tuy Phước	Quy Nhơn	nt
7	Phú Yên	1921	Đồng Xuân, Hiếu Xương, Sông Cầu, Sơn Hòa, Tuy An và Tuy Hòa	Tuy Hòa	nt
8	Khánh Hòa	1931	Tx Cam Ranh, Tx Nha Trang, quận Cam Lâm, Diên Khánh, Khánh Dương, Ninh Hòa, Vạn Ninh và Vĩnh Xương	Nha Trang	nt
9	Ninh Thuận	1901	An phước, Bửu Sơn, Du Long, Sông Pha và Thanh Hải	Phan Rang	nt
10	Bình Thuận	1827	Hải Long, Hải Ninh, Hàm Thuận, Hòa Đa, Phan Lý Chàm, Thiện Giáo và Tuy Phong	Phan Thiết	nt
11	Kon Tum	1913	Chương Nghĩa, Dak Sut, Dak To và Kontum	Kontum	Khu vực Cao nguyên Trung phần[6]
12	Pleiku	1932	Lệ Trung, Phú Nhơn, Thanh An và Thuận Đức	Pleiku	nt
13	Phú Bổn	1962	Phú Thiện, Phú Túc và Thuần Mẫn	Hậu Bổn (Cheo Reo)	nt
14	Đắk Lắk[7]	1923	Ban Mê Thuột,[8] Buôn Hồ, Lạc Thiện và Phước An	Ban Mê Thuột[9]	nt
15	Quảng Đức	1959	Đức Lập, Khiêm Đức và Kiến Đức	Gia Nghĩa	nt
16	Tuyên Đức	1958	Tx Đà Lạt, quận Đơn Dương, Đức Trọng và Lạc Dương	Đà Lạt Tùng Nghĩa[10]	nt
17	Lâm Đồng	1958	Bảo Lộc, Di Linh	Bảo Lộc	nt
18	Bình Tuy	1956	Hàm Tân, Hoài Đức và Tánh Linh	Hàm Tân[11]	Khu vực Nam phần Hiện nay:Đông Nam Bộ
19	Phước Tuy	1957[12]	Tx Vũng Tàu, quận Đất Đỏ, Đức Thạnh, Long Điền, Long Lễ và Xuyên Mộc	Phước Lễ	nt
20	Long Khánh	1956	Định Quán, Kiệm Tân và Xuân Lộc	Xuân Lộc	nt
21	Biên Hòa	1900	Công Thanh, Dĩ An, Đức Tu, Long Thành, Nhơn Trạch và Tân Uyên	Biên Hòa	nt
22	Gia Định	1899	Bình Chánh, Cần Giờ, Gò Vấp, Hóc Môn, Nhà Bè, Quảng Xuyên, Tân Bình và Thủ Đức	Gia Định[13]	nt
23	Bình Dương	1956	Bến cát, Châu Thành, Lái Thiêu, Phú Hòa, Phú Giáo và Trị Tâm	Phú Cường	nt
24	Tây Ninh	1900	Hiếu Thiện, Khiêm Hạnh, Phú Khương và Phú Ninh	Tây Ninh	nt
25	Bình Long	1956	An Lộc, Chơn Thành và Lộc Ninh	An Lộc	nt
26	Phước Long	1956	Bố Đức, Phước Bình, Đôn Luân và Đức Phong	Phước Bình	nt
27	Hậu Nghĩa	1963	Củ chi, Đức Hòa, Đức Huệ và Trảng Bàng	Khiêm Cương	nt
28	Long An	1956	Bến Lức, Cần Đước, Cần Giuộc, Kiến Bình, Thủ Thừa, Rạch Kiến, Tân Trụ, Thủ Thừa và Tuyên Nhơn	Tân An	Hiện nay: Tây Nam Bộ
29	Kiến Tường	1956	Ấp Bắc, Châu Thành và Tuyên Bình	Mộc Hóa	nt
30	Gò Công	1900[14]	Hòa Bình, Hòa Đồng, Hòa Lạc và Hòa Tân	Gò Công	nt
31	Định Tường	1956	Tx Mỹ Tho, quận Bến Tranh, Cai Lậy, Cái Bè, Châu thành, Chợ Gạo, Giáo Đức, Hậu Mỹ và Sầm Giang	Mỹ Tho	nt
32	Kiến Phong	1956	Cao Lãnh, Đồng Tiến, Hồng Ngự, Kiến Văn, Mỹ An và Thanh Bình	Cao Lãnh	nt
33	Châu Đốc	1900[15]	An Phú, Châu Phú, Tân Châu, Tịnh Biên và Tri Tôn	Châu Phú	nt
34	Kiến Hòa	1956	Ba Tri, Bình Đại, Đôn Nhơn, Giồng Trôm, Hàm Long, Hương Mỹ, Mỏ cày, Thạnh Phú và Trúc Giang	Trúc Giang	nt
35	Vĩnh Long	1900	Bình Minh, Châu Thành, Chợ Lách, Minh Đức, Tam Bình, Trà Ôn và Vũng Liêm	Vĩnh Long	nt
36	Sa Đéc	1900[16]	Đức Thạnh, Đức Thịnh, Đức Tôn và Lấp Vò	Sa Đéc	nt
37	An Giang	1900[17]	Châu Thành, Chợ Mới, Huệ Đức và Thốt Nốt	Long Xuyên	nt
38	Kiên Giang	1920[18]	Tx Rạch Giá, quận Hà Tiên, Hiếu Lễ, Kiên An, Kiên Bình, Kiên Lương, Kiên Tân và Kiên Thành	Rạch Giá	nt
39	Vĩnh Bình	1956	Càng Long, Cầu Kè, Cầu Ngang, Châu Thành, Long Toàn, Tiểu Cần và Trà Cú	Phú Vinh	nt
40	Phong Dinh	1900[19]	Tx Cần Thơ, quận Châu Thành, Phong Điền, Phong Phú, Phong Thuận, Phụng Hiệp, Thuận Nhơn và Thuận Trung	Cần Thơ	nt
41	Ba Xuyên	1956	Hòa Trị, Kế Sách, Lịch Hội, Long Phú, Mỹ Xuyên, Ngã Năm, Thạnh Trị và Thuận Hòa	Khánh Hưng	nt
42	Chương Thiện	1961	Đức Long, Hưng Long, Kiên Hưng, Kiên Long, Kiên Thiện và Long Mỹ	Vị Thanh	nt
43	Bạc Liêu	1900[20]	Giá Rai, Phước Long, Vĩnh Châu và Vĩnh Lợi	Bạc Liêu	nt
44	An Xuyên	1956[21]	Đầm Dơi, Hải Yến, Năm Căn, Quản Long, Sông Ông Đốc và Thới Bình	Quản Long	nt

Từ năm 1975, Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa Miền Nam Việt Nam chỉ dùng tên gọi quận cho khu vực nội thành thành phố, các quận còn lại đổi thành huyện.

Bài chi tiết: Hành chính Cộng hòa miền Nam Việt Nam

Thời kỳ 1975–2024

[sửa | sửa mã nguồn]

Tháng 12/1975, Quốc hội Việt Nam khóa V đã ra nghị quyết theo đó cấp khu trong hệ thống hành chính bị bãi bỏ. Các khu tự trị bị giải thể. Việc phân chia các tỉnh, huyện, xã đổi mới liên tục đến mức bản đồ hành chính vừa lập xong đã bị lạc hậu vì thay đổi địa giới và tên gọi các đơn vị.

Cuối năm 1975:

• 2 tỉnh Cao Bằng và Lạng Sơn hợp nhất thành tỉnh Cao Lạng;
• 2 tỉnh Nam Hà và Ninh Bình hợp nhất thành tỉnh Hà Nam Ninh;
• 2 tỉnh Hà Tây và Hòa Bình hợp nhất thành tỉnh Hà Sơn Bình;
• 2 tỉnh Hà Giang và Tuyên Quang hợp nhất thành tỉnh Hà Tuyên;
• 3 tỉnh Lào Cai, Nghĩa Lộ (trừ 2 huyện Bắc Yên, Phù Yên nhập vào tỉnh Sơn La) và Yên Bái hợp nhất thành tỉnh Hoàng Liên Sơn
• 2 tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh hợp nhất thành tỉnh Nghệ Tĩnh.

Miền Bắc có 18 tỉnh thành.

Việt Nam
Chính trị và chính phủViệt Nam
Học thuyết Tư tưởng Tập thể lãnh đạo Chủ nghĩa Marx–Lenin Tư tưởng Hồ Chí Minh Tổ chức Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương Trưởng ban: Trịnh Văn Quyết Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh Giám đốc: Nguyễn Xuân Thắng Hội đồng Lý luận Trung ương Chủ tịch: Nguyễn Xuân Thắng
Hiến pháp · Luật · Bộ luật Hiến pháp Ủy ban Thường vụ Quốc hội Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Bộ Luật Bộ luật Dân sự Bộ luật Hình sự Bộ luật Tố tụng hình sự Bộ luật Tố tụng dân sự Bộ luật Lao động Bộ luật Hàng hải Việt Nam Luật Luật Biển Luật Cán bộ Công chức Luật Doanh nghiệp Luật Thi đua, Khen thưởng Luật Cư trú Khoảng 260 Luật
Đảng Cộng sản Việt Nam Điều lệ Đại hội Đại biểu toàn quốc Ban Chấp hành Trung ương (khóa XIII) Tổng Bí thư: Tô Lâm Bộ Chính trị: 16 ủy viên Ban Bí thư Thường trực: Trần Cẩm Tú Ủy ban Kiểm tra Trung ương Chủ nhiệm: Trần Sỹ Thanh Đảng bộ trực thuộc Đảng bộ Quân đội Đảng bộ Công an Trung ương Đảng bộ các cơ quan Đảng Trung ương Đảng bộ Quốc hội Đảng bộ Chính phủ Đảng bộ Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương Cơ quan tham mưu & đơn vị trực thuộc Văn phòng Trung ương Đảng Chánh Văn phòng: Phạm Gia Túc Ban Tổ chức Trung ương Trưởng ban: Lê Minh Hưng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương Trưởng ban: Trịnh Văn Quyết Ban Nội chính Trung ương Trưởng ban: Phan Đình Trạc Ban Chính sách, Chiến lược Trung ương Trưởng ban: Nguyễn Thanh Nghị Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh Giám đốc: Nguyễn Xuân Thắng Hội đồng Lý luận Trung ương Chủ tịch: Nguyễn Xuân Thắng Nhà xuất bản Chính trị quốc gia - Sự thật Báo Nhân dân Tạp chí Cộng sản Đảng bộ cấp tỉnh Tỉnh ủy – Bí thư Tỉnh ủy Thành ủy – Bí thư Thành ủy Đảng bộ cấp cơ sở Đảng ủy xã, phường, đặc khu – Bí thư Đảng ủy xã, phường, đặc khu
Quốc hội Luật bầu cử đại biểu Quốc hội Luật tổ chức Quốc hội Quốc hội (khóa XV) Ủy ban Thường vụ (khóa XV) Chủ tịch Quốc hội: Trần Thanh Mẫn Phó Chủ tịch thường trực: Đỗ Văn Chiến Tổng thư ký: Lê Quang Mạnh Ủy viên: 13 ủy viên Hội đồng Dân tộc Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Ủy ban Kinh tế và Tài chính Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại Ủy ban Văn hóa và Xã hội Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Ủy ban Công tác đại biểu Ủy ban Dân nguyện và Giám sát Văn phòng Quốc hội Hội đồng nhân dân
Nhà nước – Chính phủ Nhà nước Chủ tịch nước: Lương Cường Phó Chủ tịch nước: Võ Thị Ánh Xuân Chính phủ (khóa XV) Thủ tướng: Phạm Minh Chính Phó Thủ tướng thường trực: Nguyễn Hòa Bình Phó Thủ tướng: Trần Hồng Hà Lê Thành Long Hồ Đức Phớc Bùi Thanh Sơn Nguyễn Chí Dũng Mai Văn Chính Phạm Thị Thanh Trà Hồ Quốc Dũng Các Bộ và cơ quan ngang Bộ Bộ trưởng, Thứ trưởng Cơ cấu, tổ chức của Bộ Ủy ban nhân dân
Tòa án – Viện kiểm sát Tòa án nhân dân tối cao Chánh án: Nguyễn Văn Quảng Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân cấp cao Ủy ban Thẩm phán Tòa án nhân dân cấp cao Tòa Hình sự Tòa Dân sự Tòa Hành chính Tòa Kinh tế Tòa Lao động Tòa Gia đình và người chưa thành niên Tòa Chuyên trách Tòa án nhân dân Hệ thống tòa án Viện kiểm sát nhân dân tối cao Viện trưởng: Nguyễn Huy Tiến Viện kiểm sát nhân dân
Mặt trận Tổ quốc Đại hội Đại biểu Toàn quốc Ủy ban Trung ương Chủ tịch: Bùi Thị Minh Hoài Phó Chủ tịch, Tổng Thư ký: Nguyễn Thị Thu Hà Đoàn Chủ tịch Uỷ ban Trung ương Ban Thường trực Uỷ ban Trung ương Thành viên độc lập Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh Ban Chấp hành Trung ương Bí thư thứ nhất: Bùi Quang Huy Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam Ban Chấp hành Trung ương Hội Cựu chiến binh Việt Nam Hội Nông dân Việt Nam
Tổ chức – Hành chính Đảng Cộng sản Việt Nam Văn phòng Trung ương Đảng Ban Tổ chức Trung ương Quốc hội Văn phòng Quốc hội Ủy ban Công tác đại biểu Chính phủ Văn phòng Chính phủ Bộ Nội vụ
Kinh tế Đảng Cộng sản Việt Nam Ban Chính sách, Chiến lược Trung ương Quốc hội Ủy ban Kinh tế và Tài chính Kiểm toán Nhà nước Tổng Kiểm toán: Ngô Văn Tuấn Chính phủ Bộ Nông nghiệp và Môi trường Bộ Tài chính Bộ Công Thương Bộ Xây dựng Ngân hàng Nhà nước Tòa án Tòa Kinh tế Tòa Lao động Ban Chỉ đạo quốc gia chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả Ban Chỉ đạo điều hành giá Kinh tế Việt Nam Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh Việt Nam đồng Kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa Kinh tế hỗn hợp Kế hoạch 5 năm Cổ phần hóa Vùng kinh tế phát triển
Văn hóa Xã hội Đảng Cộng sản Việt Nam Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương Quốc hội Hội đồng Dân tộc Ủy ban Văn hóa và Xã hội Chính phủ Bộ Y tế Bộ Giáo dục và Đào tạo Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Bộ Nội vụ Bộ Dân tộc và Tôn giáo Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam Tòa án Tòa Hình sự Tòa Dân sự
Ngoại giao Đa phương hóa, đa dạng hóa quan hệ Đối tác chiến lược, đối tác toàn diện Chủ động, tích cực hội nhập kinh tế quốc tế Chủ động, tích cực hội nhập Quốc tế Xây dựng lòng tin chiến lược Đảng Cộng sản Việt Nam Văn phòng Trung ương Đảng Quốc hội Văn phòng Quốc hội Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại Chính phủ Ban Chỉ đạo quốc gia về hội nhập quốc tế Bộ Ngoại giao Bộ Công Thương
Tư pháp Tòa án nhân dân tối cao Viện kiểm sát nhân dân tối cao Đảng Cộng sản Việt Nam Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực Ủy ban Kiểm tra Trung ương Chủ nhiệm: Trần Sỹ Thanh Ban Nội chính Trung ương Quốc hội Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Chủ tịch nước Ban Chỉ đạo Cải cách Tư pháp Trung ương Chính phủ Bộ Tư pháp Thanh tra Chính phủ
Bầu cử Hội đồng bầu cử Quốc gia Đơn vị bầu cử Ủy ban bầu cử Ban bầu cử Tổ bầu cử Tổng tuyển cử: 1946, 1976 Quốc hội: 1960, 1964, 1971, 1975, 1981, 1987, 1992, 1997, 2002, 2007, 2011, 2016, 2021 Bầu cử Hội đồng Nhân dân
Khoa học – Công nghệ Quốc hội Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Chính phủ Bộ Khoa học và Công nghệ Đài Tiếng nói Việt Nam Đài Truyền hình Việt Nam Thông tấn xã Việt Nam Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ
Quốc phòng – An ninh Đảng Cộng sản Việt Nam Quân ủy Trung ương Bí thư: Tô Lâm Phó Bí thư: Phan Văn Giang Đảng ủy Công an Trung ương Bí thư: Lương Tam Quang Phó Bí thư: Trần Quốc Tỏ Nhà nước Hội đồng quốc phòng và an ninh Chủ tịch: Lương Cường Phó Chủ tịch: Phạm Minh Chính Quốc hội Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại Chính phủ Bộ Quốc phòng Bộ Tổng tham mưu Tổng cục Chính trị Tướng lĩnh Quân đội Bộ Công an Tướng lĩnh Công an Tòa án Tòa án Quân sự Trung ương Viện Kiểm sát Viện Kiểm sát Quân sự Trung ương Xây dựng nền Quốc phòng Xây dựng Tiềm lực Quốc phòng Xây dựng Lực lượng Quốc phòng Xây dựng Thế trận Quốc phòng Cơ chế Lãnh đạo Quản lý Quốc phòng
Đơn vị hành chính Cấp Tỉnh Thành phố trực thuộc Trung ương Tỉnh Cấp Xã Đặc khu Xã Phường Cấp Thôn (tự quản) Thôn (hay làng, ấp) Xóm Bản (hay mường, buôn, sóc) Tổ dân phố – Khu tập thể (theo hộ khẩu)
Xem thêm Tranh chấp chủ quyền Biển Đông Ngoại giao Việt Nam Đại sứ quán Việt Nam Tổng lãnh sự quán Việt Nam Nhân quyền tại Việt Nam Dân chủ tại Việt Nam Tham nhũng tại Việt Nam
Quốc gia khác Bản đồ
x t s

Đầu năm 1976:

• 3 tỉnh Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên và khu Vĩnh Linh hợp nhất thành tỉnh Bình Trị Thiên;
• 2 tỉnh Quảng Nam và Quảng Tín hợp nhất thành tỉnh Quảng Nam – Đà Nẵng;
• 2 tỉnh Quảng Ngãi và Bình Định hợp nhất thành tỉnh Nghĩa Bình;
• 2 tỉnh Phú Yên và Khánh Hòa hợp nhất thành tỉnh Phú Khánh;
• 3 tỉnh Ninh Thuận, Bình Thuận và Bình Tuy hợp nhất thành tỉnh Thuận Hải;
• 3 tỉnh Kon Tum, Pleiku, Phú Bổn hợp nhất thành tỉnh Gia Lai – Kon Tum;
• 2 tỉnh Darlac và Quảng Đức hợp nhất thành tỉnh Đắk Lắk;
• 2 tỉnh Lâm Đồng và Tuyên Đức hợp nhất thành tỉnh Lâm Đồng mới;
• 3 tỉnh Biên Hòa, Long Khánh và Phước Tuy hợp nhất thành tỉnh Đồng Nai;
• Đô thành Sài Gòn (cộng 2 quận Củ Chi và Phú Hòa tách từ 2 tỉnh Hậu Nghĩa cũ và Bình Dương) và tỉnh Gia Định hợp nhất thành Thành phố Hồ Chí Minh (từ 2/7/1976);
• 3 tỉnh Bình Dương, Bình Long, Phước Long hợp nhất thành tỉnh Sông Bé;
• 3 tỉnh Hậu Nghĩa (trừ 2 huyện Củ Chi và Trảng Bàng), Kiến Tường, Long An cũ hợp nhất thành tỉnh Long An mới;
• 2 tỉnh Định Tường và Gò Công hợp nhất thành tỉnh Tiền Giang;
• 2 tỉnh Kiến Phong và Sa Đéc hợp nhất thành tỉnh Đồng Tháp;
• 2 tỉnh Vĩnh Long và Vĩnh Bình hợp nhất thành tỉnh Cửu Long
• Tỉnh Kiến Hòa đổi lại tên cũ là tỉnh Bến Tre,
• 3 tỉnh Ba Xuyên, Chương Thiện và Phong Dinh hợp nhất thành tỉnh Hậu Giang,
• 2 tỉnh Long Châu Hà (trừ 3 huyện Châu Thành A, Hà Tiên và Phú Quốc nhập vào tỉnh Kiên Giang (đổi tên từ tỉnh Rạch Giá)) và Long Châu Tiền hợp nhất thành tỉnh An Giang mới;
• Tỉnh Rạch Giá đổi lại tên cũ là tỉnh Kiên Giang;
• 2 tỉnh An Xuyên và Bạc Liêu hợp nhất thành tỉnh Minh Hải.

Cả nước có 38 tỉnh thành.

Năm 1980, Việt Nam có Hiến pháp mới. Tại đây quy định rằng:

Các đơn vị hành chính của nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam được phân định như sau

• Nước chia thành tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và đơn vị hành chính tương đương.
• Tỉnh chia thành huyện, thành phố và thị xã; thành phố trực thuộc Trung ương chia thành quận, huyện và thị xã.
• Huyện chia thành xã và thị trấn; thành phố thuộc tỉnh, thị xã chia thành phường và xã; quận chia thành phường.
• Các đơn vị hành chính kể trên đều thành lập Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân (chương IX, Điều 113).

Ngày 3/1/1981, Hội đồng Chính phủ quyết định thống nhất tên gọi các đơn vị hành chính cơ sở ở nội thành, nội thị thuộc các thành phố, thị xã là phường (trước đây là tiểu khu), dưới cấp quận (trước đây là khu phố).

Năm 1976, cả nước có 38 tỉnh thành:

• Bắc Bộ có 13 tỉnh và 2 thành phố: Bắc Thái, Cao Lạng, Hà Nam Ninh, Hà Bắc, Hà Sơn Bình, Hà Tuyên, Hải Hưng, Hoàng Liên Sơn, Lai Châu, Quảng Ninh, Sơn La, Thái Bình, Vĩnh Phú và 2 thành phố Hà Nội, Hải Phòng.
• Trung Bộ có 10 tỉnh: Thanh Hóa, Nghệ Tĩnh, Bình Trị Thiên, Quảng Nam – Đà Nẵng, Nghĩa Bình, Phú Khánh, Thuận Hải, Gia Lai – Kon Tum, Đắk Lắk, Lâm Đồng.
• Nam Bộ có 12 tỉnh và 1 thành phố: Sông Bé, Tây Ninh, Đồng Nai, Long An, Đồng Tháp, An Giang, Tiền Giang, Hậu Giang, Kiên Giang, Bến Tre, Cửu Long, Minh Hải và Thành phố Hồ Chí Minh.

Năm 1978, Quốc hội Việt Nam phê chuẩn mở rộng địa giới Hà Nội, sáp nhập thêm 5 huyện Ba Vì, Thạch Thất, Phúc Thọ, Đan Phượng, Hoài Đức và thị xã Sơn Tây của tỉnh Hà Sơn Bình, một phần huyện Mê Linh và Sóc Sơn của tỉnh Vĩnh Phú. Cùng năm, tách tỉnh Cao Lạng thành 2 tỉnh Cao Bằng và Lạng Sơn. Cả nước có 39 tỉnh thành.

Năm 1979, thành lập Đặc khu Vũng Tàu – Côn Đảo, tương đương cấp tỉnh. Cả nước có 40 tỉnh thành.

Năm 1982, sáp nhập huyện đảo Trường Sa của tỉnh Đồng Nai vào tỉnh Phú Khánh.

Năm 1989, tỉnh Bình Trị Thiên tách ra thành 3 tỉnh Quảng Bình, Quảng Trị và Thừa Thiên – Huế; tỉnh Nghĩa Bình tách ra thành 2 tỉnh Quảng Ngãi, Bình Định; tỉnh Phú Khánh tách ra thành 2 tỉnh Phú Yên, Khánh Hòa. Cả nước có 44 tỉnh thành.

Những năm 1991–1992:

• Địa giới thủ đô Hà Nội lại được thay đổi.
• Tỉnh Hà Sơn Bình tách ra thành 2 tỉnh là Hà Tây và Hòa Bình.
• Tỉnh Hà Nam Ninh tách ra thành 2 tỉnh Nam Hà và Ninh Bình.
• Tỉnh Hà Tuyên tách ra thành 2 tỉnh Hà Giang và Tuyên Quang.
• Tỉnh Hoàng Liên Sơn tách ra thành 2 tỉnh Lào Cai và Yên Bái.
• Tỉnh Nghệ Tĩnh tách ra thành 2 tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh.
• Tỉnh Gia Lai – Kon Tum tách ra thành 2 tỉnh Gia Lai và Kon Tum.
• Tỉnh Thuận Hải tách ra thành 2 tỉnh Ninh Thuận và Bình Thuận.
• Tỉnh Cửu Long tách ra thành 2 tỉnh Vĩnh Long và Trà Vinh.
• Tỉnh Hậu Giang tách ra thành 2 tỉnh Cần Thơ và Sóc Trăng.
• Thành lập tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu trên cơ sở 3 huyện: Châu Thành, Long Đất, Xuyên Mộc tách từ tỉnh Đồng Nai và đặc khu Vũng Tàu – Côn Đảo, giải thể đặc khu Vũng Tàu – Côn Đảo.

Cả nước có 53 tỉnh thành.

Năm 1997:

• Tỉnh Bắc Thái tách ra thành 2 tỉnh Bắc Kạn và Thái Nguyên.
• Tỉnh Hà Bắc tách ra thành 2 tỉnh Bắc Giang và Bắc Ninh.
• Tỉnh Nam Hà tách ra thành 2 tỉnh Hà Nam và Nam Định.
• Tỉnh Hải Hưng tách ra thành 2 tỉnh Hải Dương và Hưng Yên.
• Tỉnh Vĩnh Phú tách ra thành 2 tỉnh Phú Thọ và Vĩnh Phúc.
• Tỉnh Quảng Nam – Đà Nẵng tách ra thành tỉnh Quảng Nam và thành phố Đà Nẵng.
• Tỉnh Sông Bé tách ra thành 2 tỉnh Bình Dương và Bình Phước.
• Tỉnh Minh Hải tách ra thành 2 tỉnh Bạc Liêu và Cà Mau.

Cả nước có 61 tỉnh thành.

Năm 2004, tỉnh Lai Châu cũ tách ra thành 2 tỉnh Lai Châu mới và Điện Biên. Tỉnh Đắk Lắk tách ra thành 2 tỉnh Đắk Lắk mới và Đắk Nông. Tỉnh Cần Thơ tách ra thành thành phố Cần Thơ và tỉnh Hậu Giang. Cả nước có 64 tỉnh thành.

Ngày 29/5/2008, Quốc hội Việt Nam đã biểu quyết thông qua Nghị quyết về việc điều chỉnh địa giới hành chính thành phố Hà Nội và một số tỉnh có liên quan, theo đó hợp nhất toàn tỉnh Hà Tây, 4 xã Yên Trung, Yên Bình, Tiến Xuân và Đông Xuân thuộc huyện Lương Sơn, tỉnh Hòa Bình và huyện Mê Linh thuộc tỉnh Vĩnh Phúc về thành phố Hà Nội. Nghị quyết này có hiệu lực từ ngày 1/8/2008. Từ đó, cả nước có 63 tỉnh thành.

Ngày 1/1/2025, tỉnh Thừa Thiên – Huế được lên cấp thành thành phố trực thuộc trung ương lấy tên là thành phố Huế, cả nước có 57 tỉnh và 6 thành phố.

Thời kỳ 2025–nay

[sửa | sửa mã nguồn]

Ngày 12 tháng 6 năm 2025, Quốc hội ban hành Nghị quyết số 202/2025/QH15[4] về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh (nghị quyết có hiệu lực từ ngày 12 tháng 6 năm 2025). Theo đó:

• Sáp nhập tỉnh Hà Giang vào tỉnh Tuyên Quang.
• Sáp nhập tỉnh Yên Bái vào tỉnh Lào Cai.
• Sáp nhập tỉnh tỉnh Bắc Kạn vào tỉnh Thái Nguyên.
• Sáp nhập tỉnh Vĩnh Phúc và tỉnh Hòa Bình vào tỉnh Phú Thọ.
• Sáp nhập tỉnh Bắc Giang vào tỉnh Bắc Ninh.
• Sáp nhập tỉnh Thái Bình vào tỉnh Hưng Yên.
• Sáp nhập tỉnh Hải Dương vào thành phố Hải Phòng.
• Sáp nhập tỉnh Hà Nam và tỉnh Nam Định vào tỉnh Ninh Bình.
• Sáp nhập tỉnh Quảng Bình vào tỉnh Quảng Trị.
• Sáp nhập tỉnh Quảng Nam vào thành phố Đà Nẵng.
• Sáp nhập tỉnh Kon Tum vào tỉnh Quảng Ngãi.
• Sáp nhập tỉnh Bình Định vào tỉnh Gia Lai.
• Sáp nhập tỉnh Phú Yên vào tỉnh Đăk Lăk
• Sáp nhập tỉnh Ninh Thuận vào tỉnh Khánh Hòa.
• Sáp nhập tỉnh Đắk Nông và tỉnh Bình Thuận vào tỉnh Lâm Đồng.
• Sáp nhập tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu và tỉnh Bình Dương vào Thành phố Hồ Chí Minh.
• Sáp nhập tỉnh Bình Phước vào tỉnh Đồng Nai.
• Sáp nhập tỉnh Long An vào tỉnh Tây Ninh.
• Sáp nhập tỉnh Sóc Trăng và tỉnh Hậu Giang vào thành phố Cần Thơ.
• Sáp nhập tỉnh Bến Tre và tỉnh Trà Vinh vào tỉnh Vĩnh Long.
• Sáp nhập tỉnh Tiền Giang vào tỉnh Đồng Tháp.
• Sáp nhập tỉnh Bạc Liêu vào tỉnh Cà Mau.
• Sáp nhập tỉnh Kiên Giang vào tỉnh An Giang.
• Giữ nguyên 2 thành phố: Hà Nội, Huế và 9 tỉnh: Lai Châu, Điện Biên, Sơn La, Lạng Sơn, Quảng Ninh, Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Cao Bằng.

Việt Nam có 34 tỉnh, thành phố bao gồm 6 thành phố trực thuộc Trung ương và 28 tỉnh.

Cấp huyện

Bài chi tiết: Đơn vị hành chính cấp huyện (Việt Nam), Huyện (Việt Nam), và Danh sách đơn vị hành chính cấp huyện của Việt Nam

Trong đợt cải cách năm 2025, cấp huyện bị bãi bỏ. Đây từng là cấp hành chính cấp 2 của Việt Nam, thấp hơn (về thẩm quyền), và thông thường thì cấp này cũng có quy mô dân số, diện tích, kinh tế nhỏ hơn cấp tỉnh. Cấp huyện cao hơn cấp xã, phường, thị trấn. Cấp hành chính này có nhiều tên gọi khác nhau tùy theo cấp hành chính nó trực thuộc, gồm huyện, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, thành phố thuộc thành phố trực thuộc trung ương, quận, gọi tuần tự theo mức đô thị hóa. Trong đó, quận và thành phố thuộc thành phố trực thuộc trung ương không có trong tỉnh, chỉ áp dụng cho các đơn vị nội thành của thành phố thuộc trung ương. Thành phố thuộc tỉnh không có trong thành phố trực thuộc trung ương.

Cấp xã

Đây là đơn vị hành chính cấp cơ sở. Mỗi tỉnh hoặc thành phố trực thuộc trung ương được chia ra thành xã, phường, hoặc đặc khu.

Phân cấp bầu cử

[sửa | sửa mã nguồn] Bài chi tiết: Đơn vị bầu cử Việt Nam

Trong thời điểm bầu cử Quốc hội và Hội đồng Nhân dân các cấp, mỗi tỉnh và thành phố trực thuộc trung ương được chia thành nhiều đơn vị bầu cử. Mỗi đơn vị bầu cử lại được chia thành nhiều khu vực bỏ phiếu. Số lượng đơn vị bầu cử ở mỗi tỉnh và thành phố trực thuộc trung ương tùy vào dân số ở khu vực đó.

Trong cuộc bầu cử năm 2011, Việt Nam có 183 đơn vị bầu cử và 89.960 khu vực bỏ phiếu.

Xem thêm

[sửa | sửa mã nguồn]

• Chính quyền địa phương ở Việt Nam
• Thành phố trực thuộc trung ương (Việt Nam)
• Tỉnh (Việt Nam)
• Thành phố thuộc thành phố trực thuộc trung ương (Việt Nam)
• Thành phố thuộc tỉnh (Việt Nam)
• Quận (Việt Nam)
• Thị xã (Việt Nam)
• Huyện (Việt Nam)
• Phường (Việt Nam)
• Thị trấn (Việt Nam)
• Xã (Việt Nam)
• Sáp nhập tỉnh, thành Việt Nam 2025

Tham khảo

[sửa | sửa mã nguồn]

1. ^ a b "Chính quyền địa phương, Hiến pháp 2013". Bản gốc lưu trữ ngày 1 tháng 5 năm 2021. Truy cập ngày 19 tháng 7 năm 2016.
2. ^ a b Quốc hội (ngày 16 tháng 6 năm 2025). "Nghị quyết số 203/2025/QH15 về Sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam". Truy cập ngày 19 tháng 12 năm 2025.
3. ^ "TOÀN VĂN: Luật số 72/2025/QH15 Tổ chức chính quyền địa phương". ngày 16 tháng 6 năm 2025.
4. ^ a b "Nghị quyết số 202/2025/QH15 về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh". Cổng thông tin điện tử Quốc hội Việt Nam. ngày 12 tháng 6 năm 2025. Lưu trữ bản gốc ngày 12 tháng 6 năm 2025. Truy cập ngày 12 tháng 6 năm 2025.
5. ^ Hiện nay là khu vực Duyên hải Nam Trung bộ
6. ^ Hiện nay là khu vực Tây nguyên
7. ^ Trung tâm tỉnh Darlac được đặt trong quận Ban Mê Thuột
8. ^ Chi khu quân sự quận Ban Mê Thuột đặt tại xã Hòa Bình (nằm trên quốc lộ 21B gần ngã ba đi Nha Trang và Đà Lạt), nên thường gọi là Chi khu Hòa Bình
9. ^ Trung tâm thị xã Ban Mê Thuột (còn gọi là quận Châu Thành) được đặt tại phạm vi xã Lạc Giao
10. ^ Ngày 7/9/1967 tỉnh lỵ tỉnh Tuyên Đức từ thị xã Đà Lạt chuyển đến xã Tùng Nghĩa, quận Đức Trọng
11. ^ Nay là vị trí Tx La Gi
12. ^ Trên cơ sở tỉnh Bà Rịa cũ
13. ^ Trung tâm hành chính tỉnh Gia Định được đặt tại xã Bình Hòa thuộc quận Gò Vấp
14. ^ Do chính quyền bảo hộ Pháp thành lập năm 1900. Năm 1956 chính quyền Việt Nam Cộng hòa giải thể và đến năm 1963 cũng chính quyền này tái lập lại.
15. ^ Do chính quyền bảo hộ Pháp thành lập năm 1900. Năm 1956 chính quyền Việt Nam Cộng hòa giải thể và đến năm 1964 cũng chính quyền này tái lập lại.
16. ^ Do chính quyền bảo hộ Pháp thành lập năm 1900. Năm 1956 chính quyền Việt Nam Cộng hòa giải thể và đến năm 1966 cũng chính quyền này tái lập lại.
17. ^ Trước đó tỉnh này có tên là Long Xuyên do chính quyền bảo hộ Pháp thành lập năm 1900. Năm 1956 chính quyền Việt Nam Cộng hòa đổi tên thành An Giang.
18. ^ Do chính quyền bảo hộ Pháp thành lập năm 1920 có tên là tỉnh Rạch Giá. Năm 1956, chính quyền Việt Nam Cộng hòa điều chỉnh một phần địa giới và đổi tên thành tỉnh Kiên Giang.
19. ^ Do chính quyền bảo hộ Pháp thành lập năm 1900 với tên gọi là tỉnh Cần Thơ. Năm 1956, chính quyền Việt Nam Cộng hòa điều chỉnh một phần địa giới và đổi tên thành tỉnh Phong Dinh.
20. ^ Do chính quyền bảo hộ Pháp thành lập năm 1900. Năm 1956, chính quyền Việt Nam Cộng hòa điều chỉnh một phần địa giới thành lập tỉnh Cà Mau, phần còn lại vẫn thuộc tỉnh Bạc Liêu.
21. ^ Tháng 3 năm 1956, chính quyền Việt Nam Cộng hòa tách một phần địa giới của tỉnh Bạc Liêu để thành lập tỉnh mới có tên là tỉnh Cà Mau, tháng 10 cùng năm đổi tên cà mau thành An Xuyên.

Liên kết ngoài

[sửa | sửa mã nguồn]

• Danh mục mã số các đơn vị hành chính cấp tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, quận, huyện, thành phố thuộc tỉnh, thị xã Lưu trữ ngày 14 tháng 5 năm 2007 tại Wayback Machine
• Website của chính quyền các tỉnh và thành phố Lưu trữ ngày 14 tháng 5 năm 2007 tại Wayback Machine

x t s Danh sách đơn vị hành chính tại Việt Nam
Phân cấphành chính	Cấp tỉnh Thành phố trực thuộc trung ương Tỉnh Biểu trưng Có đường biên giới đất liền Giáp biển GRDP GRDP bình quân đầu người Cấp xã Phường Xã Đặc khu
Vùng	Trung du và miền núi phía Bắc Đồng bằng sông Hồng Bắc Trung Bộ Duyên hải Nam Trung Bộ và Tây Nguyên Đông Nam Bộ Đồng bằng sông Cửu Long
Khác	Tỉnh cũ Đơn vị hành chính cấp huyện Danh sách Đông Nam Bộ Quận Thành phố thuộc tỉnh Thành phố thuộc TPTTTƯ Thị xã Thị trấn

x t s Đơn vị hành chính cấp tỉnh của Việt Nam
Trung du và miền núi phía Bắc	Cao Bằng Điện Biên Lai Châu Lạng Sơn Lào Cai Sơn La Phú Thọ Thái Nguyên Tuyên Quang
Đồng bằng sông Hồng	Hà Nội Hải Phòng Bắc Ninh Hưng Yên Ninh Bình Quảng Ninh
Bắc Trung Bộ	Huế Hà Tĩnh Nghệ An Quảng Trị Thanh Hóa
Nam Trung Bộ	Đà Nẵng Đắk Lắk Gia Lai Khánh Hòa Lâm Đồng Quảng Ngãi
Đông Nam Bộ	Thành phố Hồ Chí Minh Đồng Nai Tây Ninh
Đồng bằng sông Cửu Long	Cần Thơ An Giang Cà Mau Đồng Tháp Vĩnh Long
In đậm: Thành phố trực thuộc trung ương In thường: Tỉnh