Xã (Việt Nam) – Wikipedia Tiếng Việt

Bước tới nội dung

Nội dung

chuyển sang thanh bên ẩn

• Đầu
• 1 Quy định trong luật pháp Hiện/ẩn mục Quy định trong luật pháp
  • 1.1 Cấp hành chính
  • 1.2 Tiêu chuẩn của đơn vị hành chính
• 2 Thống kê
• 3 Danh sách xã tại Việt Nam
• 4 Lịch sử Hiện/ẩn mục Lịch sử
  • 4.1 Xã của Việt Nam Cộng hòa
  • 4.2 Xã của Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam
• 5 Chú thích
• 6 Xem thêm
• 7 Liên kết ngoài

• Bài viết
• Thảo luận

Tiếng Việt

• Đọc
• Sửa đổi
• Sửa mã nguồn
• Xem lịch sử

Công cụ Công cụ chuyển sang thanh bên ẩn Tác vụ

• Đọc
• Sửa đổi
• Sửa mã nguồn
• Xem lịch sử

Chung

• Các liên kết đến đây
• Thay đổi liên quan
• Liên kết thường trực
• Thông tin trang
• Trích dẫn trang này
• Tạo URL rút gọn
• Tải mã QR

In và xuất

• Tạo một quyển sách
• Tải dưới dạng PDF
• Bản để in ra

Tại dự án khác

• Wikimedia Commons
• Khoản mục Wikidata

Giao diện chuyển sang thanh bên ẩn Bách khoa toàn thư mở Wikipedia Đối với các định nghĩa khác, xem Xã (định hướng).

Phân cấp hành chínhViệt Nam
Cấp tỉnh
Thành phố trực thuộc trung ươngTỉnh
Cấp xã
PhườngXãĐặc khu
x t s

Việt Nam
Chính trị và chính phủViệt Nam
Học thuyết Tư tưởng Tập thể lãnh đạo Chủ nghĩa Marx–Lenin Tư tưởng Hồ Chí Minh Tổ chức Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương Trưởng ban: Trịnh Văn Quyết Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh Giám đốc: Nguyễn Xuân Thắng Hội đồng Lý luận Trung ương Chủ tịch: Nguyễn Xuân Thắng
Hiến pháp · Luật · Bộ luật Hiến pháp Ủy ban Thường vụ Quốc hội Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Bộ Luật Bộ luật Dân sự Bộ luật Hình sự Bộ luật Tố tụng hình sự Bộ luật Tố tụng dân sự Bộ luật Lao động Bộ luật Hàng hải Việt Nam Luật Luật Biển Luật Cán bộ Công chức Luật Doanh nghiệp Luật Thi đua, Khen thưởng Luật Cư trú Khoảng 260 Luật
Đảng Cộng sản Việt Nam Điều lệ Đại hội Đại biểu toàn quốc Ban Chấp hành Trung ương (khóa XIII) Tổng Bí thư: Tô Lâm Bộ Chính trị: 16 ủy viên Ban Bí thư Thường trực: Trần Cẩm Tú Ủy ban Kiểm tra Trung ương Chủ nhiệm: Trần Sỹ Thanh Đảng bộ trực thuộc Đảng bộ Quân đội Đảng bộ Công an Trung ương Đảng bộ các cơ quan Đảng Trung ương Đảng bộ Quốc hội Đảng bộ Chính phủ Đảng bộ Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương Cơ quan tham mưu & đơn vị trực thuộc Văn phòng Trung ương Đảng Chánh Văn phòng: Phạm Gia Túc Ban Tổ chức Trung ương Trưởng ban: Lê Minh Hưng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương Trưởng ban: Trịnh Văn Quyết Ban Nội chính Trung ương Trưởng ban: Phan Đình Trạc Ban Chính sách, Chiến lược Trung ương Trưởng ban: Nguyễn Thanh Nghị Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh Giám đốc: Nguyễn Xuân Thắng Hội đồng Lý luận Trung ương Chủ tịch: Nguyễn Xuân Thắng Nhà xuất bản Chính trị quốc gia - Sự thật Báo Nhân dân Tạp chí Cộng sản Đảng bộ cấp tỉnh Tỉnh ủy – Bí thư Tỉnh ủy Thành ủy – Bí thư Thành ủy Đảng bộ cấp cơ sở Đảng ủy xã, phường, đặc khu – Bí thư Đảng ủy xã, phường, đặc khu
Quốc hội Luật bầu cử đại biểu Quốc hội Luật tổ chức Quốc hội Quốc hội (khóa XV) Ủy ban Thường vụ (khóa XV) Chủ tịch Quốc hội: Trần Thanh Mẫn Phó Chủ tịch thường trực: Đỗ Văn Chiến Tổng thư ký: Lê Quang Mạnh Ủy viên: 13 ủy viên Hội đồng Dân tộc Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Ủy ban Kinh tế và Tài chính Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại Ủy ban Văn hóa và Xã hội Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Ủy ban Công tác đại biểu Ủy ban Dân nguyện và Giám sát Văn phòng Quốc hội Hội đồng nhân dân
Nhà nước – Chính phủ Nhà nước Chủ tịch nước: Lương Cường Phó Chủ tịch nước: Võ Thị Ánh Xuân Chính phủ (khóa XV) Thủ tướng: Phạm Minh Chính Phó Thủ tướng thường trực: Nguyễn Hòa Bình Phó Thủ tướng: Trần Hồng Hà Lê Thành Long Hồ Đức Phớc Bùi Thanh Sơn Nguyễn Chí Dũng Mai Văn Chính Phạm Thị Thanh Trà Hồ Quốc Dũng Các Bộ và cơ quan ngang Bộ Bộ trưởng, Thứ trưởng Cơ cấu, tổ chức của Bộ Ủy ban nhân dân
Tòa án – Viện kiểm sát Tòa án nhân dân tối cao Chánh án: Nguyễn Văn Quảng Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân cấp cao Ủy ban Thẩm phán Tòa án nhân dân cấp cao Tòa Hình sự Tòa Dân sự Tòa Hành chính Tòa Kinh tế Tòa Lao động Tòa Gia đình và người chưa thành niên Tòa Chuyên trách Tòa án nhân dân Hệ thống tòa án Viện kiểm sát nhân dân tối cao Viện trưởng: Nguyễn Huy Tiến Viện kiểm sát nhân dân
Mặt trận Tổ quốc Đại hội Đại biểu Toàn quốc Ủy ban Trung ương Chủ tịch: Bùi Thị Minh Hoài Phó Chủ tịch, Tổng Thư ký: Nguyễn Thị Thu Hà Đoàn Chủ tịch Uỷ ban Trung ương Ban Thường trực Uỷ ban Trung ương Thành viên độc lập Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh Ban Chấp hành Trung ương Bí thư thứ nhất: Bùi Quang Huy Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam Ban Chấp hành Trung ương Hội Cựu chiến binh Việt Nam Hội Nông dân Việt Nam
Tổ chức – Hành chính Đảng Cộng sản Việt Nam Văn phòng Trung ương Đảng Ban Tổ chức Trung ương Quốc hội Văn phòng Quốc hội Ủy ban Công tác đại biểu Chính phủ Văn phòng Chính phủ Bộ Nội vụ
Kinh tế Đảng Cộng sản Việt Nam Ban Chính sách, Chiến lược Trung ương Quốc hội Ủy ban Kinh tế và Tài chính Kiểm toán Nhà nước Tổng Kiểm toán: Ngô Văn Tuấn Chính phủ Bộ Nông nghiệp và Môi trường Bộ Tài chính Bộ Công Thương Bộ Xây dựng Ngân hàng Nhà nước Tòa án Tòa Kinh tế Tòa Lao động Ban Chỉ đạo quốc gia chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả Ban Chỉ đạo điều hành giá Kinh tế Việt Nam Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh Việt Nam đồng Kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa Kinh tế hỗn hợp Kế hoạch 5 năm Cổ phần hóa Vùng kinh tế phát triển
Văn hóa Xã hội Đảng Cộng sản Việt Nam Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương Quốc hội Hội đồng Dân tộc Ủy ban Văn hóa và Xã hội Chính phủ Bộ Y tế Bộ Giáo dục và Đào tạo Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Bộ Nội vụ Bộ Dân tộc và Tôn giáo Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam Tòa án Tòa Hình sự Tòa Dân sự
Ngoại giao Đa phương hóa, đa dạng hóa quan hệ Đối tác chiến lược, đối tác toàn diện Chủ động, tích cực hội nhập kinh tế quốc tế Chủ động, tích cực hội nhập Quốc tế Xây dựng lòng tin chiến lược Đảng Cộng sản Việt Nam Văn phòng Trung ương Đảng Quốc hội Văn phòng Quốc hội Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại Chính phủ Ban Chỉ đạo quốc gia về hội nhập quốc tế Bộ Ngoại giao Bộ Công Thương
Tư pháp Tòa án nhân dân tối cao Viện kiểm sát nhân dân tối cao Đảng Cộng sản Việt Nam Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực Ủy ban Kiểm tra Trung ương Chủ nhiệm: Trần Sỹ Thanh Ban Nội chính Trung ương Quốc hội Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Chủ tịch nước Ban Chỉ đạo Cải cách Tư pháp Trung ương Chính phủ Bộ Tư pháp Thanh tra Chính phủ
Bầu cử Hội đồng bầu cử Quốc gia Đơn vị bầu cử Ủy ban bầu cử Ban bầu cử Tổ bầu cử Tổng tuyển cử: 1946, 1976 Quốc hội: 1960, 1964, 1971, 1975, 1981, 1987, 1992, 1997, 2002, 2007, 2011, 2016, 2021 Bầu cử Hội đồng Nhân dân
Khoa học – Công nghệ Quốc hội Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Chính phủ Bộ Khoa học và Công nghệ Đài Tiếng nói Việt Nam Đài Truyền hình Việt Nam Thông tấn xã Việt Nam Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ
Quốc phòng – An ninh Đảng Cộng sản Việt Nam Quân ủy Trung ương Bí thư: Tô Lâm Phó Bí thư: Phan Văn Giang Đảng ủy Công an Trung ương Bí thư: Lương Tam Quang Phó Bí thư: Trần Quốc Tỏ Nhà nước Hội đồng quốc phòng và an ninh Chủ tịch: Lương Cường Phó Chủ tịch: Phạm Minh Chính Quốc hội Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại Chính phủ Bộ Quốc phòng Bộ Tổng tham mưu Tổng cục Chính trị Tướng lĩnh Quân đội Bộ Công an Tướng lĩnh Công an Tòa án Tòa án Quân sự Trung ương Viện Kiểm sát Viện Kiểm sát Quân sự Trung ương Xây dựng nền Quốc phòng Xây dựng Tiềm lực Quốc phòng Xây dựng Lực lượng Quốc phòng Xây dựng Thế trận Quốc phòng Cơ chế Lãnh đạo Quản lý Quốc phòng
Đơn vị hành chính Cấp Tỉnh Thành phố trực thuộc Trung ương Tỉnh Cấp Xã Đặc khu Xã Phường Cấp Thôn (tự quản) Thôn (hay làng, ấp) Xóm Bản (hay mường, buôn, sóc) Tổ dân phố – Khu tập thể (theo hộ khẩu)
Xem thêm Tranh chấp chủ quyền Biển Đông Ngoại giao Việt Nam Đại sứ quán Việt Nam Tổng lãnh sự quán Việt Nam Nhân quyền tại Việt Nam Dân chủ tại Việt Nam Tham nhũng tại Việt Nam
Quốc gia khác Bản đồ
x t s

Xã là tên gọi đơn vị hành chính cấp hai tại khu vực nông thôn, ngoại thành, ngoại thị của Việt Nam hiện nay.

Thuật ngữ đơn vị hành chính cấp xã được dùng để chỉ toàn bộ cấp đơn vị hành chính cấp hai của Việt Nam, nghĩa là bao gồm cả xã, phường và đặc khu. Phân cấp hành chính này có xuất xứ từ Trung Quốc và đã xuất hiện ở Việt Nam từ thời Bắc thuộc. Tại Trung Quốc thời xưa, xã được chia theo diện tích, 6 lý vuông là một xã, hoặc theo hộ khẩu, 25 nhà là một xã.

Quy định trong luật pháp

[sửa | sửa mã nguồn]

Cấp hành chính

[sửa | sửa mã nguồn]

• Theo khoản 1 Điều 110 Hiến pháp 2013 (được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị quyết số 203/2025/QH15 ngày 16 tháng 6 năm 2025 của Quốc hội):[1]

1. Các đơn vị hành chính của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam được tổ chức thành hai cấp, gồm tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương và các đơn vị hành chính dưới tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương do luật định.

• Theo khoản 1 Điều 1 Luật Tổ chức chính quyền địa phương số 72/2025/QH15:[2]

Đơn vị hành chính của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam được tổ chức thành 02 cấp, gồm có:

a) Tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương (sau đây gọi chung là cấp tỉnh);

b) Xã, phường, đặc khu trực thuộc cấp tỉnh (sau đây gọi chung là cấp xã).

Xã là đơn vị hành chính ở nông thôn; phường là đơn vị hành chính ở đô thị; đặc khu là đơn vị hành chính ở một số hải đảo có vị trí quan trọng được thành lập phù hợp với điều kiện địa lý, tự nhiên, đặc điểm dân cư và yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh.

Như vậy, xã nằm ở cấp hành chính thứ hai trong 2 cấp hành chính (cấp tỉnh, cấp xã) của Việt Nam.

Tiêu chuẩn của đơn vị hành chính

[sửa | sửa mã nguồn]

Theo Nghị quyết số 1211/2016/UBTVQH13[3] của Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành năm 2016, tại Điều 3, Mục 1: Tiêu chuẩn của đơn vị hành chính nông thôn, Chương I: Tiêu chuẩn của đơn vị hành chính thì một xã cần phải đáp ứng các tiêu chuẩn như sau:

Điều 3. Tiêu chuẩn của xã

1. Quy mô dân số:

a) Xã miền núi, vùng cao từ 5.000 người trở lên;

b) Xã không thuộc điểm a khoản này từ 8.000 người trở lên.

2. Diện tích tự nhiên:

a) Xã miền núi, vùng cao từ 50 km² trở lên;

b) Xã không thuộc điểm a khoản này từ 30 km² trở lên.

Thống kê

[sửa | sửa mã nguồn]

Đến ngày 1 tháng 7 năm 2025, Việt Nam có 3.321 đơn vị hành chính cấp xã, trong đó có 2.621 xã.

• Tỉnh có nhiều xã nhất là Thanh Hóa với 147 xã, tỉnh có ít xã nhất là tỉnh Quảng Ninh với 22 xã.
• Tỉnh có tỉ lệ đơn vị hành chính cấp cơ sở là xã cao nhất là Lai Châu với 94,7%, tỉnh có tỉ lệ này thấp nhất là Quảng Ninh với 41%.
• Thành phố Hà Nội có nhiều xã nhất với 75 xã, thành phố Huế có ít xã nhất với 19 xã.
• Thành phố có tỉ lệ đơn vị hành chính cấp cơ sở là xã cao nhất là Đà Nẵng với 76%, thành phố có tỉ lệ này thấp nhất là Thành phố Hồ Chí Minh với 32%.
• Xã có dân số đông nhất là xã Bà Điểm (Thành phố Hồ Chí Minh) với 192.230 người, đồng thời cũng là xã có mật độ dân số cao nhất với 7.026 người/km²; xã có dân số ít nhất là xã Cái Chiên (Quảng Ninh) với 752 người.
• Xã có diện tích lớn nhất là xã Buôn Đôn (Đắk Lắk) với 1.113,79 km²; xã có diện tích nhỏ nhất là xã Tiên Hải (An Giang) với 2,54 km².
• Xã có mật độ dân số thấp nhất là xã Thượng Trạch (Quảng Trị) với 3,3 người/km².

Danh sách xã tại Việt Nam

[sửa | sửa mã nguồn] Bài chi tiết: Danh sách xã tại Việt Nam

Lịch sử

[sửa | sửa mã nguồn]

Xã của Việt Nam Cộng hòa

[sửa | sửa mã nguồn]

Dưới thời chính phủ Việt Nam Cộng hòa kể từ năm 1957 xã được chia thành thôn, dưới thôn là xóm hay còn gọi là "liên gia".

Xã là đơn vị hành chính dưới quận, không phân biệt thành thị hay nông thôn. Thí dụ xã Long Châu thuộc quận Châu Thành, tỉnh Vĩnh Long là một xã nằm ngay trung tâm thành phố Vĩnh Long bây giờ. Các xã có mức độ đô thị hóa cao được tách ra để thành lập thị xã và không trực thuộc quận nữa. Chúng được gọi là thị xã tự trị và tương đương cấp tỉnh.

Đứng đầu xã là xã trưởng do quận trưởng bổ nhiệm. Cộng tác với xã trưởng là "hội đồng xã" gồm cảnh sát trưởng, thủ quỹ xã, viên chức hành chánh, và viên chức dân vụ. Hội đồng xã còn giám sát ủy viên y tế của xã. Nhiệm vụ của hội đồng xã và xã trưởng là thi hành và điều chỉnh những sắc lệnh từ cấp trên để hợp với hoàn cảnh của xã.[4]

Xã của Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam

[sửa | sửa mã nguồn]

Xã (hoặc phường, thị trấn) là đơn vị hành chính cơ sở dưới cấp huyện (Việt Nam). Ở ngoại thị thành phố trực thuộc tỉnh, thị xã thì gọi là xã, ở nội thị thì gọi là phường; ở các quận thuộc thành phố trực thuộc trung ương thì gọi là phường; ở các huyện thì gọi là xã hoặc thị trấn. Đứng đầu xã (phường, thị trấn) là Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã (phường, thị trấn) do Hội đồng nhân dân xã (phường, thị trấn) bầu ra. Hội đồng nhân dân xã được cử tri trong xã (phường, thị trấn) bầu ra 5 năm một lần, theo nguyên tắc phổ thông đầu phiếu, dân chủ,trực tiếp và bỏ phiếu kín. Bên cạnh Chủ tịch, có Phó chủ tịch phụ trách một số việc được giao. Bộ máy làm việc của xã (phường, thị trấn) gồm có các Ban: Công an, Tư pháp, Tài chính, Thương binh - Xã hôi, Văn hóa..., với các Trưởng ban, Phó ban và một số nhân viên (nếu có). Các công chức xã ăn lương theo chế độ bằng cấp và ngạch bậc do Nhà nước quy định. Thuộc cơ quan xã (phường, thị trấn), còn có các tổ chức Hội, Đoàn thể, dưới sự lãnh đạo trực tiếp của Đảng ủy (như Hội Nông dân, Phụ nữ, Cựu chiến binh, Khuyến học, Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh...)

Chú thích

[sửa | sửa mã nguồn]

1. ^ Vietnam+ (VietnamPlus) (ngày 16 tháng 6 năm 2025). "Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp nước CHXHCN Việt Nam". Vietnam+ (VietnamPlus). Truy cập ngày 18 tháng 6 năm 2025.
2. ^ xaydungchinhsach.chinhphu.vn (ngày 18 tháng 6 năm 2025). "Luật số 72/2025/QH15 Tổ chức chính quyền địa phương". xaydungchinhsach.chinhphu.vn. Truy cập ngày 18 tháng 6 năm 2025.
3. ^ "Nghị quyết số 1211/2016/UBTVQH13 về tiêu chuẩn của đơn vị hành chính và phân loại đơn vị hành chính do Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành".
4. ^ Donoghe, John. Cam An a Fishing Village in Central Vietnam. Saigon: Michigan State University Vietnam Advisory Group. 1961.

Xem thêm

[sửa | sửa mã nguồn]

• Phân cấp hành chính Việt Nam

Liên kết ngoài

[sửa | sửa mã nguồn]

• Nghị định 159/2005/NĐ-CP ngày 27 tháng 12 năm 2005 về phân loại đơn vị hành chính xã, phường, thị trấn
• Phân loại xã, phường, thị trấn loại 1, 2, 3

Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Xã_(Việt_Nam)&oldid=74511283” Thể loại:

• Đơn vị hành chính cơ sở Việt Nam
• Phân vùng quốc gia châu Á
• Phân cấp hành chính Việt Nam
• Đơn vị hành chính địa phương cấp 2 theo quốc gia
• Đơn vị hành chính nông thôn tại Việt Nam

Thể loại ẩn:

• Bản mẫu Portal-inline có liên kết đỏ đến cổng thông tin
• Trang có bản mẫu cổng thông tin trống

Tìm kiếm Tìm kiếm Đóng mở mục lục Xã (Việt Nam) 11 ngôn ngữ Thêm đề tài