Phát Triển Năng Lượng Tái Tạo Thế Giới Năm 2020 - Tham Khảo Cho Việt ...

Kinh nghiệm quốc tế về phát triển năng lượng tái tạo phù hợp ‘hoàn cảnh’ quốc gia Để tạm kết chuyên đề “Kinh nghiệm quốc tế về phát triển, quản lý, vận hành hiệu quả nguồn điện năng lượng tái tạo trong hệ thống điện quốc gia”, chúng tôi muốn bạn đọc tham khảo về kinh nghiệm phát triển của các quốc gia dựa vào khả năng chấp nhận của nền kinh tế, khả năng chi trả của người dân và nhóm giải pháp lựa chọn, phát triển các nguồn năng lượng tái tạo có nhiều lợi thế, ít biến động, cũng như nhóm giải pháp lưu trữ năng lượng...

1. Tình hình tiêu thụ năng lượng tái tạo:

Năm 2020, ngành năng lượng thế giới trải qua một cuộc đảo chiều lớn nhất trong lịch sử hiện đại: Tiêu thụ năng lượng sơ cấp (NLSC) toàn thế giới giảm 4,5%, mức giảm cao nhất kể từ khi kết thúc Thế chiến thứ hai.

Trong đó, tiêu thụ các loại năng lượng không tái tạo đều giảm sâu (dầu mỏ giảm 18,16 EJ - tức giảm 9,5%; khí thiên nhiên giảm 2,92 EJ - tức giảm 2,1%; than giảm 6,22 EJ - tức giảm 4,0%; năng lượng hạt nhân giảm 0,95 EJ - tức giảm 3,8%). Ngược lại, tiêu thụ năng lượng tái tạo (NLTT) tăng: Thủy điện tăng 0,47 EJ, tức tăng gần 1,3% và NLTT phi thủy điện tăng cao 2,89 EJ, tức tăng hơn 10%.

Trong bài này sẽ nêu cụ thể tình hình tiêu thụ NLTT phi thủy điện (gồm năng lượng gió, mặt trời, địa nhiệt, sinh khối và khác) năm 2020 của thế giới, các khu vực, khối nước và một số nước đại diện.

Trong hình 1 nêu quy mô và tỷ trọng tiêu thụ NLTT của một số nước đại diện.

Hình 1:

Nguồn: [1] và tính toán của tác giả.

Ghi chú: EJ là đơn vị tính Exajoules = 1018 J, tương đương với: 239 x 109 kCal, 23,9 x 106 Toe, 40 triệu tấn than đá, 95 triệu tấn than nâu và á bitum, 278 tỉ kWh. Các nước đại diện gồm những nước chiếm tỷ trọng 1% trở lên trong tổng sản lượng NLTT của thế giới.

Qua hình 1 trên đây cho thấy:

Các thống kê cho thấy, xét trên phạm vi toàn thế giới, khu vực và khối nước, tiêu thụ NLTT năm 2020 tiếp tục gia tăng so với năm 2019, tuy nhiên tốc độ tăng bị giảm so với tốc độ tăng bình quân giai đoạn 2009 - 2019, ngoại trừ CIS có mức tăng cao hơn (96,9% > 20,5%).

Xét theo các nước, chỉ có vài nước bị giảm so với năm 2019, còn lại hầu hết các nước có mức tăng trưởng, trong đó chỉ có một số nước có mức tăng cao hơn mức tăng bình quân giai đoạn 2009 - 2019 gồm: Mexico (19,9% > 13,8%), Hà Lan (39,1% > 7,1%), Tây Ban Nha (4,8% > 4,7%), Thụy Điển (14,0% > 9,6%), Úc (19,9% > 17,2%), Đài Loan (29,4% > 10,5%), Việt Nam (128,1% > 48,7%). Tuy nhiên, các nước này có quy mô NLTT còn nhỏ.

Như vậy, đến năm 2020 tỷ trọng tiêu thụ NLTT trong tổng tiêu thụ NLSC của toàn thế giới là 5,7%, trong đó khu vực Bắc Mỹ 6,5%, Nam và Trung Mỹ 10,5%, châu Âu 11,6%, CIS 0,2%, Trung Đông 0,5%, châu Phi 2,1%, châu Á - TBD 4,9%, khối OECD 8,3%, ngoài OECD 4,0% và EU 12,5%.

Đặc biệt, đã có nhiều nước có tỷ trọng tiêu thụ NLTT cao trên 10% NLSC như: Chile 13,1%; Áo 10,2%; Bỉ 10,5%; Phần Lan 17,3%; Hy Lạp 14,0%; Bồ Đào Nha 18,3%; Brazil 16,7%, Đức 18,3%, Thụy Điển 18,6%, Vương quốc Anh 17,4%, Tây Ban Nha 15,5%, New Zealand 11,9%; Ý 11,4%; một số nước có tỷ trọng trong khoảng 5 - 10% và còn lại đa phần dưới 5%. Thậm chí nhiều nước dưới 1%.

Có thể rút ra nhận xét rằng: Tuy có sự phát triển nhanh, nhưng đến năm 2020 NLTT vẫn chỉ chiếm tỷ trọng rất thấp (